به‌زراعی و به‌نژادی
علی اکبر علیزاده ایوری؛ مهدیه پارسائیان؛ زیبا قسیمی حق
چکیده
شیرین بیان (Glycyrrhiza glabra L.) یکی از گیاهان دارویی ارزشمند جهان است که گلیسیریزین، مهمترین متابولیت تری‌ترپنوئیدی موجود در ریشه آن، در صنایع غذایی و داروسازی نوین کاربردهای فراوانی دارد. برای غلبه بر مشکلات جوانه‌زنی بذرها، خطر انقراض گیاه ناشی از برداشت بی‌رویه ریشه و سرعت کند بیوسنتز طبیعی متابولیت‌های ثانویه، توجه به کشت بافت ...
بیشتر
شیرین بیان (Glycyrrhiza glabra L.) یکی از گیاهان دارویی ارزشمند جهان است که گلیسیریزین، مهمترین متابولیت تری‌ترپنوئیدی موجود در ریشه آن، در صنایع غذایی و داروسازی نوین کاربردهای فراوانی دارد. برای غلبه بر مشکلات جوانه‌زنی بذرها، خطر انقراض گیاه ناشی از برداشت بی‌رویه ریشه و سرعت کند بیوسنتز طبیعی متابولیت‌های ثانویه، توجه به کشت بافت ریشه این گیاه و کاربرد محرک‌ها جهت افزایش بیوسنتز گلیسیریزین آن، ضروری است. در پژوهش حاضر، نرخ جوانه‌زنی بذرهای دو اکوتیپ شیرین‌بیان ایرانی (کاشمر و جغتای) و یک اکوتیپ عراقی در سطوح مختلف پیش‌تیمار اسیدسولفوریک ارزیابی شد. همچنین، تفاوت‌های مورفولوژیک و محتوای گلیسیریزین ریشه اکوتیپ‌ها در پاسخ به محرک‌های اکسینی IAA و NAA با غلظت‌های 0، 0.5، 1 و 1.5 میلی‌گرم در لیتر، در محیط پایه MS ½ با استفاده از ریزنمونه ریشه بررسی گردید. نتایج نشان داد که حداکثر جوانه‌زنی بذرهای هر سه اکوتیپ، در پیش‌تیمار اسیدسولفوریک 98 درصد به‌مدت 40 دقیقه حاصل گردید. اکوتیپ عراقی در شرایط شاهد و برخی سطوح هورمونی (به‌ویژه NAA) از نظر کلیه صفات به‌جز محتوای گلیسیریزین در گروه برتر آماری قرار داشت. در اکوتیپ‌های ایرانی، کاربرد محرک‌های اکسینی صفات ریشه و محتوای گلیسیریزین را به‌طور معنی‌دار بهبود بخشید. اکوتیپ کاشمر با دریافت 0.5 میلی‌گرم در لیتر IAA قطورترین ریشه‌ها و در سطوح متوسط و بالای NAA و IAA ریشه‌هایی با وزن خشک بالا (به‌ترتیب 5.8 و 5.4 میلی‌گرم) تولید نمود. اکوتیپ جغتای نیز با کاربرد 1.5 و 0.5 میلی‌گرم IAA و NAA ریشه‌هایی وزین (به‌ترتیب 100 و 79 میلی‌گرم) تولید نمود. در مجموع، کاربرد سطوح متوسط و بالای هر یک از هورمون‌های IAA و NAA (1 و 1.5 میلی‌گرم در لیتر)، بالاترین بازدهی تولید گلیسیریزین (به‌ترتیب 8.82 و7.83 میکروگرم در گرم ماده خشک) در ریشه اکوتیپ کاشمر را در پی داشت. بنابراین، گزینش اکوتیپ مناسب و کاربرد محرک‌های اکسینی می‌تواند تولید درون شیشه‌ای ریشه و محتوی گلیسیریزین را در گیاه شیرین بیان افزایش دهد.
عاطفه خاکپور؛ مریم ذوالفقاری؛ کریم سرخه
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.991.98.6.1576.1606 گیاه دارویی شیرین‌بیان با نام علمی Glycyrrhiza glabra L. به‌دلیل داشتن متابولیت‌های ثانویه مهم و طبیعی، مورد استفاده صنایع داروسازی قرار گرفته است. این تحقیق به‌منظور تعیین بهترین زمان برداشت برای بررسی بالاترین میزان عصاره، میزان گلیسیریزین، میزان فنل و فلاونوئید کل و ترکیب‌های فنلی در دو فصل ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.991.98.6.1576.1606 گیاه دارویی شیرین‌بیان با نام علمی Glycyrrhiza glabra L. به‌دلیل داشتن متابولیت‌های ثانویه مهم و طبیعی، مورد استفاده صنایع داروسازی قرار گرفته است. این تحقیق به‌منظور تعیین بهترین زمان برداشت برای بررسی بالاترین میزان عصاره، میزان گلیسیریزین، میزان فنل و فلاونوئید کل و ترکیب‌های فنلی در دو فصل پاییز و بهار بر روی ریزوم گیاه شیرین‌بیان منطقه بهبهان در استان خوزستان انجام شد. نتایج این پژوهش نشان داد که میزان عصاره استحصالی از ریزوم‌ها در فصل پاییز بیشتر از فصل بهار بوده است، همچنین از نظر تولید گلیسیریزین، فنل و فلاونوئید کل فصل پاییز مقادیر بیشتری را نسبت به فصل بهار به خود اختصاص داده است. آزمون T مستقل برای گلیسیریزین به‌عنوان ترکیب ثانویه مهم و با ارزش شیرین‌بیان اثر معنی‌داری را بین دو فصل پاییز و بهار نشان داد. در میان ترکیب‌های فنلی مورد بررسی فرولیک اسید و کوماریک اسید در فصل پاییز در رتبه بالاتر ترکیب‌ها قرار داشتند و کمترین مقدار در میان ترکیب‌های فنلی برای کافئیک اسید در فصل بهار اندازه‌گیری شد. با توجه به اهمیت این مواد مؤثره در صنایع دارویی، بهداشتی و غذایی و همچنین استفاده وسیع از ترکیب‌های فنلی، گلیسیریزین و فلاونوئیدهای شیرین‌بیان در داروهای گیاهی، نیاز است که بهترین و بیشترین زمان تولید و تجمع آن در ریزوم گیاه مشخص گردد تا با بهره‌برداری به‌موقع قدمی مؤثر به‌منظور غنی‌سازی صنایع دارویی، بهداشتی و غذایی برداشته شود.
قاسم اقلیما؛ عزیزاله خیری؛ محسن ثانی خانی؛ جواد هادیان؛ میترا اعلایی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.677.96.4.1575.1610
شیرین‌بیان (Glycyrrhiza glabra L.) یکی از قدیمی‌ترین و مهمترین گیاهان دارویی تیره Fabaceae است که از 4000 سال پیش برای درمان بسیاری از بیماری‌ها استفاده می‌شده است. این مطالعه برای ارزیابی و تشخیص منابع تنوع ژنتیکی و فنوتیپی در 22 جمعیت مختلف شیرین‌بیان در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.677.96.4.1575.1610
شیرین‌بیان (Glycyrrhiza glabra L.) یکی از قدیمی‌ترین و مهمترین گیاهان دارویی تیره Fabaceae است که از 4000 سال پیش برای درمان بسیاری از بیماری‌ها استفاده می‌شده است. این مطالعه برای ارزیابی و تشخیص منابع تنوع ژنتیکی و فنوتیپی در 22 جمعیت مختلف شیرین‌بیان در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان از سال 1395 تا 1397 اجرا شد. صفات مورفولوژیکی و عملکردی شامل ارتفاع بوته، عرض بوته، طول برگ، عرض برگ، تعداد برگچه، طول برگچه، عرض برگچه، تعداد شاخه جانبی، قطر ساقه اصلی، وزن تر اندام هوایی، وزن تر ریشه، وزن خشک اندام هوایی و وزن خشک ریشه، نسبت ریشه به اندام هوایی، عملکرد اندام هوایی در مترمربع و عملکرد ریشه در مترمربع اندازه‌گیری شد. در این مطالعه، دو متغیر کانونیکی معنی‌دار بودند و متغیر کانونیکی اول شامل صفات ارتفاع بوته، عرض بوته، قطر ساقه اصلی، طول برگ، تعداد برگچه و متغیر کانونیکی دوم شامل صفات وزن تر اندام هوایی، وزن تر ریشه، وزن خشک اندام هوایی، وزن خشک ریشه، عملکرد ریشه و عملکرد اندام هوایی بود که بیشترین نقش را در تفکیک جمعیت‌ها داشت. متغیرهای کانونیکی برای گروه‌بندی جمعیت‌ها به چهار گروه اصلی تقسیم و مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج تجزیه تابع تشخیص کانونیکی تفکیک جمعیت‌ها را به گروه‌های مشابه توسط تجزیه خوشه‌ای تأیید نمود. روش تجزیه تشخیص کانونیکی در ارزیابی تنوع ژنتیکی و شناسایی صفات شاخص، قابلیت خوبی نشان داد.
مونسه حمیدی؛ شعبان رحیمی؛ ناهید مژگانی
چکیده
در این مطالعه اثر پروبیوتیک، عصاره پودری آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) و شیرین‌بیان (Glycyrrhiza glabra L.) بر عملکرد، پارامترهای بیوشیمیایی خون، پاسخ ایمنی و خصوصیات لاشه جوجه‌های گوشتی بررسی شد. تعداد 336 قطعه جوجه گوشتی سویه راس 308 در قالب طرح کاملاً تصادفی با 6 تیمار، 4 تکرار و 14 قطعه جوجه در هر واحد آزمایشی به مدت 42 روز روی بستر پرورش داده شدند. تیمارهای ...
بیشتر
در این مطالعه اثر پروبیوتیک، عصاره پودری آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) و شیرین‌بیان (Glycyrrhiza glabra L.) بر عملکرد، پارامترهای بیوشیمیایی خون، پاسخ ایمنی و خصوصیات لاشه جوجه‌های گوشتی بررسی شد. تعداد 336 قطعه جوجه گوشتی سویه راس 308 در قالب طرح کاملاً تصادفی با 6 تیمار، 4 تکرار و 14 قطعه جوجه در هر واحد آزمایشی به مدت 42 روز روی بستر پرورش داده شدند. تیمارهای آزمایشی شامل: 1) جیره پایه + پروبیوتیک هایپروزیم، 2) جیره پایه + باکتوسل، 3) جیره پایه + پروفیت (آویشن + هایپروزیم+ شیرین‌بیان)، 4) جیره پایه + فیتوبیوتیک (آویشن + شیرین‌بیان)، 5) شاهد و 6) جیره پایه + آنتی‌بیوتیک تتراسایکلین بود، که از یک روزگی در اختیار جوجه‌ها قرار گرفت. نتایج نشان داد که در دوره پایانی پرورش، کمترین ضریب تبدیل غذایی تحت تأثیر افزودن پروبیوتیک هایپروزیم به جیره پایه جوجه‌های گوشتی قرار داشت (0.05≥P). تیمارهای آزمایشی در مقایسه با تیمار شاهد مصرف خوراک پایین‌تری داشتند که کمترین مصرف خوراک تحت تأثیر تیمار 1 بود (0.05≥P). بالاترین وزن نسبی بورس تحت تأثیر افزودن آنتی‌بیوتیک به جیره پایه جوجه‌های گوشتی بود که به لحاظ آماری اختلاف آن با تیمار 3 معنی‌دار بود (0.05≥P). کمترین غلظت سرمی کلسترول در مقایسه با تیمار شاهد را تیمار حاصل از افزودن باکتوسل به جیره پایه جوجه‌های گوشتی داشت (0.05≥P). افزودن هایپروزیم به جیره پایه جوجه‌های گوشتی منجر به افزایش میزان پروتئین تام و تری‌گلیسرید شد (0.05≥P). تیمارهای 1، 3 و 4 در مقایسه با تیمار شاهد منجر به افزایش غلظت سرمی گلوبولین شدند (0.05≥P). بالاترین تیتر آنتی‌بادی علیه چالش گلبول‌های قرمز گوسفندی (SRBC) تحت تأثیر تیمار ناشی از افزودن باکتوسل به جیره پایه جوجه‌های گوشتی بود (0.05≥P). در پایان می‌توان بیان کرد که استفاده از منابعی مانند هایپروزیم (732 گرم در تن) و فیتوبیوتیک می‌توانند به‌عنوان جایگزین آنتی‌بیوتیک‌های محرک رشد در پرورش جوجه‌های گوشتی معرفی شوند.
هادی احمدیان؛ فردین میراحمدی؛ بهاالدین رشیدزاده
چکیده
شیرین‌بیان (Glycyrrhiza glabra L.) گیاهی است بوته ای چندساله که در اطراف مدیترانه و آسیا همانند ترکیه، ایتالیا و به‌ویژه ایران به‌طور گسترده رشد می کند. شیرین‌بیان گیاه مطلوبی است که از هزاران سال پیش در مواد غذایی و دارویی کاربرد داشته است. این گیاه حاوی ترکیب‌های زیادی است که مؤثرترین آنها گلیسیریزین بوده که عامل طعم شیرین ریشه شیرین‌بیان ...
بیشتر
شیرین‌بیان (Glycyrrhiza glabra L.) گیاهی است بوته ای چندساله که در اطراف مدیترانه و آسیا همانند ترکیه، ایتالیا و به‌ویژه ایران به‌طور گسترده رشد می کند. شیرین‌بیان گیاه مطلوبی است که از هزاران سال پیش در مواد غذایی و دارویی کاربرد داشته است. این گیاه حاوی ترکیب‌های زیادی است که مؤثرترین آنها گلیسیریزین بوده که عامل طعم شیرین ریشه شیرین‌بیان (30 تا50 بار از شکر شیرینتر) است. ریشه گیاه مذکور از مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی کردستان برای انجام تحقیق تهیه شده و پس از آماده سازی، نمونه های خشک شده را پودر کرده و از آن برای استخراج گلیسیریزین با روشهای مختلف روسین (rosen modified)، پریسونیکاسیون (pre ultrasonic) و پوست سونیکاسیون (post ultrasonic) در زمانهای 30 و 60 دقیقه و فرکانسهای 35 و 100 کیلوهرتز و در دمای ثابت 60 درجه سیلسیوس درصد خلوص و بازدهی استخراج مورد ارزیابی قرار گرفت و نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که بین کلیه تیمارهای مورد بررسی در سطح 0.01>P اختلاف معنی‌دار وجود دارد. البته بین تمامی تیمارهای بررسی شده روش های پوست سونیکاسیون (فرکانس 100 کیلوهرتز و زمان 60 دقیقه) و اصلاح شده روسین به‌ترتیب حداکثر و حداقل درصد خلوص و بازدهی استخراج را نشان داده است.
مهرداد مدرسی؛ سحر پورمتین
چکیده
شیرین‌بیان (Glycyrrhiza glabra L.) با نام عمومی licorice از خانواده نخود (Leguminosae) است که برای آن اثرهای درمانی زیادی ذکر شده‌است. با توجه به اینکه استفاده از مواد طبیعی با منشأ گیاهی در درمان بیماریهای مختلف تاریخچه طولانی دارد، در این مطالعه اثر شیرین‌بیان بر فاکتورهای خونی مورد بررسی قرار گرفت. این مطالعه روی 50 موش انجام شد. نمونه‌ها به‌صورت ...
بیشتر
شیرین‌بیان (Glycyrrhiza glabra L.) با نام عمومی licorice از خانواده نخود (Leguminosae) است که برای آن اثرهای درمانی زیادی ذکر شده‌است. با توجه به اینکه استفاده از مواد طبیعی با منشأ گیاهی در درمان بیماریهای مختلف تاریخچه طولانی دارد، در این مطالعه اثر شیرین‌بیان بر فاکتورهای خونی مورد بررسی قرار گرفت. این مطالعه روی 50 موش انجام شد. نمونه‌ها به‌صورت تصادفی در پنج گروه (3 گروه تیمار، گروه کنترل و دارونما) تقسیم و در شرایط یکسان نگهداری شدند. از موش‌های نر به‌عنوان حذف فاکتور جنس استفاده گردید، سپس عصاره آبی- الکلی شیرین‌بیان با دوزهای 50، 100 و 150 mg/kg به روش درون صفاقی (IP) طی 20 روز به‌صورت یک روز در میان به گروه‌های تیماری تزریق شد. از سرم فیزیولوژی نیز برای تزریق به گروه دارونما استفاده گردید. مهمترین پارامترهای مورد بررسی تعداد گلبول‌های قرمز، میزان هموگلوبین، هماتوکریت، پلاکت، MCHC، MCH و MCV در مقایسه با گروه‌های شاهد بود. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از آزمون دانکن و نرم‌افزار SPSS تجزیه و تحلیل گردید. یافته‌ها نشان داد که میزان هموگلوبین، پلاکت و MCV، MCHC در همه دوزها و میزان MCH در دوز 100 و 150 mg/kg افزایش یافته، درحالی‌که تعداد گلبول‌های قرمز در دوزهای 100 و 150 mg/kg کاهش نشان داد. در میزان هماتوکریت تغییر معنی‌داری دیده نشد. این نتایج حکایت از اثر وابسته به دوز عصاره شیرین‌بیان بر فاکتورهای خونی دارد.
