سمانه خلیلی؛ احمد معینی؛ محمد عبدلی
چکیده
سرخارگل، یکی از گیاهان دارویی و با ارزش و از منابع مهم اسید شیکوریک است. در این پژوهش کالوسزایی، باززایی غیرمستقیم و ریشهزایی ساقهچه در گونه Echinacea angustifolia DC. بررسی گردید. در دو آزمایش جداگانه، اثرات نوع ریزنمونه (برگ، دمبرگ و ریشه) و غلظت ماده تنظیمکننده رشد NAA (0.5، 1 و 1.5 میلیگرم در لیتر) بر میزان کالوسزایی و نیز اثرات ...
بیشتر
سرخارگل، یکی از گیاهان دارویی و با ارزش و از منابع مهم اسید شیکوریک است. در این پژوهش کالوسزایی، باززایی غیرمستقیم و ریشهزایی ساقهچه در گونه Echinacea angustifolia DC. بررسی گردید. در دو آزمایش جداگانه، اثرات نوع ریزنمونه (برگ، دمبرگ و ریشه) و غلظت ماده تنظیمکننده رشد NAA (0.5، 1 و 1.5 میلیگرم در لیتر) بر میزان کالوسزایی و نیز اثرات نوع ریزنمونه (برگ، دمبرگ و ریشه) و غلظت ماده تنظیمکننده رشد BAP (3، 4 و 5 میلیگرم در لیتر) بر میزان باززایی غیرمستقیم ساقهچه بررسی شد. این آزمایشها بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شدند. همچنین در آزمایش دیگری اثر غلظت تنظیمکننده رشد IBA (0.5، 1، 1.5 و 2 میلیگرم در لیتر) بر ریشهزایی ساقهچههای باززایی شده در قالب طرح کاملاً تصادفی بررسی شد. در بررسی کالوسزایی اختلاف آماری معنیداری بین عوامل مورد مطالعه مشاهده نشد ولی اثرات مورد مطالعه در بررسی ساقهچهزایی و ریشهزایی در سطح 1% معنیدار بودند. بیشترین میزان باززایی غیرمستقیم ساقهچه (72%) از ریزنمونه برگ و با استفاده از BAP در غلظت 4 میلیگرم در لیتر و بیشترین درصد ساقهچههای ریشهدار شده یا بهعبارتی بیشترین درصد گیاه کامل (38% و 40%)، بهترتیب با استفاده از IBA در غلظتهای 1 و 1.5 میلیگرم در لیتر بدست آمدند. این پژوهش قابلیت خوب این گونه را برای کالوسزایی و تولید گیاهچههای درون شیشهای بهمنظور استفادههای مختلف ازجمله در برنامههای تکثیر، انتقال ژن و تولید گیاهان تراریخت نشان داد.
رضا شاهحسینی؛ محمد مقدم؛ داود کیانی؛ روحاله منصوری
چکیده
رزماری (Rosmarinus officinalis L.) گیاهی چندساله، دارویی، معطر و متعلق به خانواده نعناعیان (Lamiaceae) است. این گیاه بهدلیل تنوع کاربرد در طراحی فضای سبز و همچنین استفاده مواد مؤثره آن در صنایع مختلف نظیر دارویی، آرایشی- بهداشتی و غذایی مورد توجه بسیار واقع شدهاست. این تحقیق بهصورت دو آزمایش مجزا در قالب طرح کاملاً تصادفی بهمنظور بررسی اثر غلظتهای ...
بیشتر
رزماری (Rosmarinus officinalis L.) گیاهی چندساله، دارویی، معطر و متعلق به خانواده نعناعیان (Lamiaceae) است. این گیاه بهدلیل تنوع کاربرد در طراحی فضای سبز و همچنین استفاده مواد مؤثره آن در صنایع مختلف نظیر دارویی، آرایشی- بهداشتی و غذایی مورد توجه بسیار واقع شدهاست. این تحقیق بهصورت دو آزمایش مجزا در قالب طرح کاملاً تصادفی بهمنظور بررسی اثر غلظتهای مختلف (0، 1000، 2000، 3000، 4000 و 5000 mgl-1) تنظیمکنندههای رشد ایندولبوتیریکاسید (IBA) و نفتالیناستیکاسید (NAA) در چهار تکرار بر ریشهزایی قلمههای نیمهخشبی گیاه رزماری انجام شد. قلمههای تیمار شده در زیر سیستم مهپاش نگهداری و درصد و کیفیت ریشهزایی قلمهها پس از گذشت 70 روز ارزیابی گردید. اثر سطوح مختلف تنظیمکنندههای رشد مورد استفاده بر روی همه صفات مورد بررسی مؤثر (1%≤p) بود. نتایج نشان داد که در IBA غلظتهای بیشتر و NAA غلظتهای کمتر موجب افزایش ریشهزایی و رشد قلمه رزماری گردیدند. در NAA با افزایش غلظت بیشتر از mgl-12000 میزان رشد در مقایسه با شاهد کاهش یافت. بیشترین درصد ریشهزایی مربوط به تیمار NAA mgl-11000 (84%) و IBA mgl-15000 (66%) بود. نتایج حاصل از ارزیابی صفات کیفی در قلمهها (تعداد، قطر، طول و وزن تر و خشک ریشههای تولیدی، وزن و طول گیاهچه حاصل، وزن تر و خشک ساقه و برگ) نشان داد که بهترین کیفیت قلمههای تولیدی مربوط به تیمار mgl-14000 IBA بود.
فاطمه علوی نایینی؛ زهرا اسرار؛ حسین مظفری
چکیده
گیاه رزماری (Rosmarinus officinalis L.) از لحاظ زینتی و دارویی دارای ارزش زیادی میباشد. مطالعه وضعیت رشد و آناتومیک این گیاه در مرحله ریشهزایی قلمهها اهمیت دارد. در این پژوهش، تأثیر جداگانه و همزمان ویتامین B1 (تیامین) و ایندولبوتیریک اسید (IBA) بر رشد طولی، ریشهزایی و ساختار آناتومیک ریشههای نابجای قلمههای رزماری در محیط کشت هیدروپونیک ...
بیشتر
گیاه رزماری (Rosmarinus officinalis L.) از لحاظ زینتی و دارویی دارای ارزش زیادی میباشد. مطالعه وضعیت رشد و آناتومیک این گیاه در مرحله ریشهزایی قلمهها اهمیت دارد. در این پژوهش، تأثیر جداگانه و همزمان ویتامین B1 (تیامین) و ایندولبوتیریک اسید (IBA) بر رشد طولی، ریشهزایی و ساختار آناتومیک ریشههای نابجای قلمههای رزماری در محیط کشت هیدروپونیک مطالعه گردید. ترکیب تیمارها با استفاده از آزمایش فاکتوریل بهصورت 9 ترکیب تیماری حاوی سه سطح از دو ماده IBA و ویتامین B1 تعیین گردید. تیمارها به مدت دو هفته در شرایط استاندارد نور، دما و رطوبت بر قلمهها اعمال شد. سپس با استفاده از مقطعگیری عرضی و رنگآمیزی مضاعف، وضعیت آناتومیک ریشه از لحاظ مقطع عرضی، رشد سلولهای کورتکس، تراکم ریشههای فرعی و تارهای کشنده با استفاده از میکروسکوپ نوری و همچنین رشد طولی قلمهها مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که تیمارهای جداگانه و همزمان B1 و IBA به خوبی بر رشد طولی، مورفولوژی و آناتومی قلمههای رزماری در مرحله ریشهزایی تأثیر معنیدار داشت. به هر حال نتایج نشان دادند که ویتامین B1 بیشتر تأثیر بر رشد ریشه داشته است و هورمون اکسین (IBA) با تحریک تقسیم سلولی در دایره محیطیه میتواند ریشهزایی را در قلمهها تحریک کند. بنابراین کاربرد همزمان این دو ماده، بهخوبی و بهطور چشمگیری بر تکثیر و رشد گیاه زینتی و دارویی رزماری تأثیر معنیدار داشته و از این دو ماده میتوان در شرایط تجاری و مزرعه نیز استفاده نمود و حتی میتوان در مورد سایر گیاهان زینتی که مشکل تکثیر دارند نیز استفاده نمود.
ابومسلم بیدشکی؛ محمدجواد آروین؛ کبری مقصودی
چکیده
تنش خشکی مهمترین عاملی است که در بیشتر مراحل رشد گیاهان زراعی در مناطق خشک و نیمهخشک باعث محدودیت در رشد و دستیابی به عملکرد بالا میگردد. مشکل عمدهای که کشاورزان ایران در رابطه با زراعت سیر (Allium sativum L.) با آن مواجه هستند، بازده تولید و عملکرد بسیار پایین آن است. در یک مطالعه مزرعهای، تأثیر مصرف تنظیمکننده رشد ایندول بوتیریک ...
بیشتر
تنش خشکی مهمترین عاملی است که در بیشتر مراحل رشد گیاهان زراعی در مناطق خشک و نیمهخشک باعث محدودیت در رشد و دستیابی به عملکرد بالا میگردد. مشکل عمدهای که کشاورزان ایران در رابطه با زراعت سیر (Allium sativum L.) با آن مواجه هستند، بازده تولید و عملکرد بسیار پایین آن است. در یک مطالعه مزرعهای، تأثیر مصرف تنظیمکننده رشد ایندول بوتیریک اسید (IBA) در دو سطح (0 و 100 پیپیام) بهصورت محلولپاشی در 30 روز پس از کاشت بر رشد و میزان ماده مؤثره آلیسین در گیاه سیر در شرایط تنش کمآبی (آبیاری معمولی و کاهش 40% آب آبیاری)، در منطقه جیرفت و در سال 1389، به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار مطالعه گردید. نتایج نشان داد که تنش کمآبی باعث کاهش معنیدار کلروفیل a، b و کلروفیل کل، کاروتنوئیدها، آنتوسیانین، سطح برگ، عملکرد آلیسین، عملکرد پیاز، وزن تر بوته و وزن تر ریشه و همچنین سبب افزایش نشت یونی گردید، ولی تأثیر معنیداری بر درصد آلیسین نداشت. در مقابل IBA در شرایط عدم تنش کمآبی باعث افزایش معنیدار کلیه عوامل اندازهگیری شده و کاهش نشت یونی و میزان آنتوسیانین گردید، ولی در شرایط تنش کمآبی تأثیری بر عملکرد کمّی و کیفی محصول نداشت. در شرایط عدم تنش، IBA باعث افزایش وزن تر بوته به میزان 30%، افزایش عملکرد پیاز به میزان 19% و افزایش مقدار آلیسین به میزان 25% گردید.
محمدحسن عصاره؛ زهرا آبروش؛ سیدرضا طباییعقدایی
چکیده
ارزش اقتصادی و دارویی گلمحمدی (Rosa damascena Mill.) سبب شده تا تکثیر این گیاه مورد توجه و در اولویت تحقیق قرار گیرد. به منظور حفظ ژنوتیپ پایههای برگزیده، مطالعاتی بر روی خوابانیدن ساده در دو فصل پاییز و زمستان بر روی شاخههای جوان و رشدیافتة درختچههای بالغ گلمحمدی در سال 1386 انجام شد. شاخهها تحت دو تیمار هورمونی ایندول بوتیریک اسید ...
بیشتر
ارزش اقتصادی و دارویی گلمحمدی (Rosa damascena Mill.) سبب شده تا تکثیر این گیاه مورد توجه و در اولویت تحقیق قرار گیرد. به منظور حفظ ژنوتیپ پایههای برگزیده، مطالعاتی بر روی خوابانیدن ساده در دو فصل پاییز و زمستان بر روی شاخههای جوان و رشدیافتة درختچههای بالغ گلمحمدی در سال 1386 انجام شد. شاخهها تحت دو تیمار هورمونی ایندول بوتیریک اسید و نفتالین استیک اسید با غلظتهای متفاوت، در بستر ماسه بادی خیسانده شده و به مدت 24 ساعت در شرایط تاریکی خوابانیده شدند. نتایج نشان داد که در دو فصل پاییز و زمستان درصد ریشهزایی شاخههای گلمحمدی در بستر ماسه بادی بالا بود. بهطوری که تیمار ایندول بوتیریک اسید (IBA) با غلظت 50 میلیگرم در لیتر در دو فصل پاییز و زمستان بیشترین درصد ریشهزایی را به میزان 100% داشت و تیمار نفتالین استیک اسید (NAA) با غلظت50 میلیگرم در لیتر در فصل پاییز کمترین درصد ریشهزایی را به میزان 33/53% داشت. بنابراین شاخههای ریشهدار شده، پس از 5/3 ماه از پایة مادری جدا شده و در گلدانهای حاوی مخلوطی از خاک باغبانی، ماسه بادی و پیت با نسبت حجمی (1:1:1) در شرایط گلخانه و تحت آبیاری از پایین (گلدانها درون تشتک) قرار گرفتند، بهنحوی که زندهمانی شاخههای ریشهدار شده به میزان 90% بود.