به‌زراعی و به‌نژادی
سمیرا جعفری؛ صادق موسوی فرد؛ عبدالحسین رضایی نژاد؛ حسن مومیوند؛ کریم سرخه
چکیده
ماریتیغال (Silybum marianum (L. Gaertn.)) گیاهی با کاربردهای متنوع دارویی است که با انواع شرایط آب و هوایی سازگار است. به منظور ارزیابی تأثیر غلظت‌های مختلف کیتوزان و دیاکسیدتیتانیوم (بالک و نانو) بر افزایش عملکرد و شاخصهای بیوشیمیایی اکوتیپ‌های مختلف گیاه ماریتیغال، پژوهشی زراعی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی ...
بیشتر
ماریتیغال (Silybum marianum (L. Gaertn.)) گیاهی با کاربردهای متنوع دارویی است که با انواع شرایط آب و هوایی سازگار است. به منظور ارزیابی تأثیر غلظت‌های مختلف کیتوزان و دیاکسیدتیتانیوم (بالک و نانو) بر افزایش عملکرد و شاخصهای بیوشیمیایی اکوتیپ‌های مختلف گیاه ماریتیغال، پژوهشی زراعی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل اکوتیپ‌های ماریتیغال در پنج سطح (بوداکالازی، ساری، خمین، خرمآباد و اهواز) و نوع و غلظت الیسیتور در 9 سطح (محلول‌پاشی با آب مقطر (شاهد)، کیتوزان بالک (50 و 100 میلی‌گرم در لیتر)، نانو کیتوزان (50 و 100 میلی‌گرم در لیتر)، دیاکسیدتیتانیوم بالک (50 و 100 میلی‌گرم در لیتر) و نانو دیاکسیدتیتانیوم (50 و 100 میلی‌گرم در لیتر)) بود. نتایج نشان داد که محلول‌پاشی کیتوزان و دیاکسید تیتانیوم (نانو و بالک) در افزایش عملکرد گیاه و آنزیم‌های دفاعی مؤثر بود. تأثیر محلول‌پاشی کیتوزان و دیاکسید تیتانیوم در فرم نانو روی صفات مذکور نسبت به فرم بالک و شاهد برتری داشت. براساس نتایج مقایسه میانگین‌ها، با محلول‌پاشی نانوکیتوزان در غلظت50 میلی‌گرم در لیتر، عملکرد بوته افزایش یافت. همچنین، محلول‌پاشی نانوکیتوزان در غلظت 100 میلی‌گرم در لیتر باعث افزایش فعالیت آنزیم‌های دفاعی شد. به‌طور کلی، کاربرد نانوکیتوزان در افزایش عملکرد و همچنین بهبود خصوصیات بیوشیمیایی اکوتیپ‌های ماریتیغال بهخصوص اکوتیپ بوداکالازی تأثیرگذار بود که میتواند به‌عنوان راهکار مناسبی برای افزایش عملکرد این گیاه باشد. همچنین استفاده از این اکوتیپ در برنامه های اصلاحی با توجه به عملکرد بالاتر قابل توصیه است.
صدیقه فابریکی اورنگ؛ هانیه سادات شهاب زاده
چکیده
در این پژوهش اثرات سالیسیلیک اسید و متیل‌جاسمونات به‌عنوان دو القاءکننده بر فعالیت‌های آنتی‌اکسیدانی، رنگریزه‌های فتوسنتزیو فلاونوئید تحت تنش شوری در گیاه مامیران کبیر (Chelidonium majus L.) مطالعه شد. این آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) در سال 1395 اجرا ...
بیشتر
در این پژوهش اثرات سالیسیلیک اسید و متیل‌جاسمونات به‌عنوان دو القاءکننده بر فعالیت‌های آنتی‌اکسیدانی، رنگریزه‌های فتوسنتزیو فلاونوئید تحت تنش شوری در گیاه مامیران کبیر (Chelidonium majus L.) مطالعه شد. این آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) در سال 1395 اجرا گردید. سه فاکتور مورد مطالعه شامل هورمون در سه سطح بدون هورمون (آب مقطر)، متیل‌جاسمونات 100 میکرومولار و اسید سالیسیلیک 2 میلی‌مولار، شوری در دو سطح عدم شوری (آب شهری با هدایت الکتریکی 0.62 دسی‌زیمنس بر متر) و شوری با استفاده از 30 میلی‌مولار NaCl (3.36 دسی‌زیمنس بر متر) و فاکتور اندام گیاهی در سه سطح برگ، ساقه و ریشه بودند. الیسیتورها به‌صورت محلول‌پاشی و مخلوط با آبیاری به گیاهان اعمال شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثرات اصلی شوری، الیسیتور، بافت و اثرات متقابل بین آنها برای بیشتر صفات معنی‌دار بود. نتایج حاصل از مقایسه میانگین الیسیتورها نشان داد که متیل‌جاسمونات سبب افزایش کاروتنوئید، فلاونوئید و آنتوسیانین گردید. هر دو تیمار سالیسیلیک اسید و متیل‌جاسمونات باعث کاهش میزان و فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز و گایاکول پراکسیداز تحت تنش شوری شدند. در مقایسه میانگین اثرات متقابل سه جانبه، شوری+ سالیسیلیک اسید+ برگ بهترین ترکیب فاکتورها برای محتوای کلروفیل و کاروتنوئید (به‌ترتیب 68/1 و 54/0 میلی‌گرم بر گرم وزن تر) بود. همچنین بیشترین میزان آنتوسیانین (OD.gr-1 FW 5.7) در ترکیب عدم شوری+ متیل‌جاسمونات+ برگ و بیشترین میزان فلاونوئید در ترکیب‌های فاکتوری شوری+ عدم هورمون (OD.gr-1 FW3.42)، عدم شوری+ سالیسیلیک اسید (OD.gr-1 FW3.27) و شوری+ متیل‌جاسمونات (OD.gr-1 FW3.2) در بافت برگ مشاهده شد. میزان پروتئین کل بر خلاف کاهش در تنش شوری+ بدون هورمون (43.35 میلی‌گرم بر گرم وزن تر)، در تیمارهای تنش شوری+ سالیسیلیک اسید و تنش شوری+ متیل‌جاسمونات (به‌ترتیب 72/56 و 27/53 میلی‌گرم بر گرم وزن تر) افزایش یافت. در جمع‌بندی کلی مشخص شد که با اعمال دو تیمار هورمونی مذکور تحت تنش شوری، مامیران نیاز کمتری به افزایش سیستم دفاعی آنتی‌اکسیدان داشته و قابلیت لازم را برای بهبود عملکرد زیست‌توده و نیز برخی از متابولیت‌های ثانویه خواهد داشت.
عزیزاله خیری؛ هانیه توری؛ نجم الدین مرتضوی
چکیده
نعناع فلفلی با نام علمی Mentha piperita L. از خانواده نعناعیان، یکی از گیاهان دارویی پرمصرف است که علاوه‌بر آثار درمانی به‌عنوان طعم‌دهنده در تولید محصولات غذایی و دارویی مختلف بکار می‌رود. کمّیت و کیفیت مواد مؤثره گیاهان دارویی علاوه‌بر ژنوتیپ، تحت تأثیر عوامل محیطی نیز قرار می‌گیرد. از این‌رو به‌منظور بررسی اثرات تنش خشکی و جاسمونیک ...
بیشتر
نعناع فلفلی با نام علمی Mentha piperita L. از خانواده نعناعیان، یکی از گیاهان دارویی پرمصرف است که علاوه‌بر آثار درمانی به‌عنوان طعم‌دهنده در تولید محصولات غذایی و دارویی مختلف بکار می‌رود. کمّیت و کیفیت مواد مؤثره گیاهان دارویی علاوه‌بر ژنوتیپ، تحت تأثیر عوامل محیطی نیز قرار می‌گیرد. از این‌رو به‌منظور بررسی اثرات تنش خشکی و جاسمونیک اسید بر روی کمّیت و کیفیت نعناع فلفلی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سال 1394 در دانشگاه زنجان اجرا شد. سطوح آبیاری در سه سطح (50، 75 و 100 (شاهد) درصد ظرفیت زراعی) به‌عنوان فاکتور اصلی و غلظت جاسمونیک اسید در سه سطح (صفر، 50 و 100 میلی‌گرم بر لیتر) به‌عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. برای تکثیر از ریزوم‌های گیاه استفاده گردید. نمونه‌ها در مرحله گلدهی جمع‌آوری و پس از خشک شدن در سایه، به روش تقطیر با آب، اسانس گیاه استخراج شد و شناسایی ترکیب‌های اسانس به کمک دستگاه GC و GC/MS انجام گردید. نتایج نشان داد که بیشترین میزان ارتفاع، وزن تر و خشک، کلروفیل کل و محتوای نسبی آب برگ در تیمار شاهد با کاربرد 100 میلی‌گرم بر لیتر جاسمونیک اسید بدست آمد. همچنین بیشترین میزان آنزیم پراکسیداز در تنش خشکی 50% ظرفیت زراعی با کاربرد 100 میلی‌گرم بر لیتر جاسمونیک اسید حاصل شد. همچنین بیشترین درصد اسانس در تنش خشکی 75% ظرفیت زراعی با کاربرد 50 میلی‌گرم بر لیتر جاسمونیک اسید بدست آمد. ترکیب‌های اصلی شناسایی شده اسانس شامل منتول، منتون، 8،1-سینئول، سیکلوهگزانول و متیل استات بودند که بیشترین مقادیر منتول، منتون و 8،1-سینئول در تیمار 100 میلی‌گرم بر لیتر جاسمونیک اسید و بیشترین مقدار سیکلوهگزانول در تیمار 50 میلی‌گرم بر لیتر جاسمونیک اسید بدست آمد. اما با کاربرد جاسمونیک اسید میزان متیل استات از 7.24% در تیمار شاهد به 0.56% در تیمار 100 میلی‌گرم بر لیتر کاهش یافت.
میترا پارسا؛ امینه زینالی
چکیده
تروپان آلکالوئیدهایی مانند آتروپین و اسکوپولامین به‌دلیل اثر آنتی‌کولینرژیک، کاربردهای وسیعی در درمان بیماری‌هایی مانند آسم و تشنج دارند. در این تحقیق، اثرات الیسیتور سالیسیلیک اسید بر میزان تروپان آلکالوئیدهای آتروپین و اسکوپولامین در ریشه‌های حاصل از کشت بافت و ریشه مویین گیاه Hyoscyamus niger L. انجام شد. ریشه‌ها، تحت تأثیر الیسیتور ...
بیشتر
تروپان آلکالوئیدهایی مانند آتروپین و اسکوپولامین به‌دلیل اثر آنتی‌کولینرژیک، کاربردهای وسیعی در درمان بیماری‌هایی مانند آسم و تشنج دارند. در این تحقیق، اثرات الیسیتور سالیسیلیک اسید بر میزان تروپان آلکالوئیدهای آتروپین و اسکوپولامین در ریشه‌های حاصل از کشت بافت و ریشه مویین گیاه Hyoscyamus niger L. انجام شد. ریشه‌ها، تحت تأثیر الیسیتور سالیسیلیک اسید با غلظت‌های 0، 1/0، 1، 2 و 4 میلی‌مولار و هر یک در تیمارهای زمانی 24، 96 و 168ساعت کشت شدند. در نهایت میزان تروپان آلکالوئیدها با استفاده از HPLC سنجش و مقایسه شدند. همچنین سرعت رشد ریشه‌ها نیز در این تیمارها مورد بررسی قرار گرفت. بیشترین مقدار آتروپین و اسکوپولامین در ریشه‌های حاصل از کشت بافت، به‌ترتیب در غلظت 1 میلی‌مولار و تیمار زمانی 168 ساعت و 2 میلی‌مولار الیسیتور سالیسیلیک اسید و پس از گذشت 96 ساعت مشاهده شد. مقدار اسکوپولامین در این غلظت نسبت به شاهد بیش از 13 برابر افزایش (53/649 میکرو‌گرم بر گرم وزن خشک) نشان داد. در ریشه‌های مویین، بیشترین مقدار آتروپین در غلظت 2 میلی‌مولار و پس از گذشت 96 ساعت و بالاترین مقدار اسکوپولامین در محیط کشت حاوی 1/0 میلی‌مولار و در مدت زمان 168 ساعت مشاهده شد. به‌طور کلی، نسبت آتروپین به اسکوپولامین در ریشه‌های مویین بیشتر بود، در حالی‌که در ریشه‌های حاصل از کشت بافت نسبت اسکوپولامین به آتروپین بیشتر بود. همچنین رشد ریشه‌ها در هر دو الیسیتور با افزایش غلظت، کاهش یافت.
