زراعت و باغبانی
عبدالله جوانمرد؛ مهدی رحیمی؛ مصطفی امانی ماچیانی؛ محسن جانمحمدی؛ ریحانه حبیبی ماچیانی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف آبیاری و محلول‌پاشی عناصر غذایی بر عملکرد ماده خشک و کمّیت و کیفیت اسانس نعنا فلفلی (Mentha piperita L.)، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 12 تیمار و سه تکرار در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال 1400 اجرا شد. فاکتورها شامل آبیاری به‌عنوان فاکتور اصلی در سه سطح (آبیاری ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف آبیاری و محلول‌پاشی عناصر غذایی بر عملکرد ماده خشک و کمّیت و کیفیت اسانس نعنا فلفلی (Mentha piperita L.)، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 12 تیمار و سه تکرار در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال 1400 اجرا شد. فاکتورها شامل آبیاری به‌عنوان فاکتور اصلی در سه سطح (آبیاری پس از 20 (شاهد)، 40 (تنش خفیف) و 60 (تنش شدید) درصد حداکثر تخلیه مجاز رطوبتی) و منبع کود به‌عنوان فاکتور فرعی در چهار سطح ( بدون کاربرد کود (شاهد) و محلول‌پاشی کودهای ماکرومیکس گلد، اکوکوئل میکرومیکس و ویتالیم فورت) بودند. نتایج نشان داد، بیشترین (280.5 گرم بر مترمربع) و کمترین (113.7 گرم بر مترمربع) وزن خشک کل به‌ترتیب در شرایط نرمال آبیاری (شاهد) با کاربرد کود ماکرومیکس گلد و تنش شدید بدون مصرف کود بدست آمد. وزن خشک کل در تنش‌های خشکی خفیف و شدید به‌ترتیب 22.7% و 40.3% نسبت به آبیاری نرمال کاهش یافت. میزان وزن خشک کل با کاربرد کودهای ماکرومیکس گلد، ویتالیم فورت و اکوکوئل میکرومیکس به‌ترتیب 37.7، 23.8 و 17.1 درصد نسبت به عدم مصرف کود افزایش یافت. بیشترین درصد (2.1) و عملکرد (4.5 گرم بر مترمربع) اسانس و همچنین بیشترین میزان منتول (40.9%)، منتون (28.1%) و 8،1-سینئول (6.2%) در اسانس در شرایط تنش خفیف آبی با کاربرد کود ماکرومیکس گلد بدست آمد. براساس نتایج حاصل، می‌توان محلول‌پاشی کود ماکرومیکس گلد را به‌عنوان یک راهکار مؤثر جهت افزایش کمّیت و کیفیت اسانس نعنا فلفلی در شرایط تنش خشکی معرفی نمود.
زراعت و باغبانی
مهدیه احمدوند؛ عبدالله جوانمرد؛ محمد حقانی نیا؛ محمدرضا مرشدلو
چکیده
سیستم‌های کشت مخلوط و کاربرد کودهای زیستی نقش بسزایی در بهبود کمّیت و کیفیت محصولات دارند. در این راستا، پژوهشی برای ارزیابی اثر کود زیستی مایکوروت بر صفات کمّی و کیفی آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) در کشت مخلوط با نخود زراعی (Cicer arietinum L.)، به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی در دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال زراعی 1399 اجرا شد. تیمارها شامل ...
بیشتر
سیستم‌های کشت مخلوط و کاربرد کودهای زیستی نقش بسزایی در بهبود کمّیت و کیفیت محصولات دارند. در این راستا، پژوهشی برای ارزیابی اثر کود زیستی مایکوروت بر صفات کمّی و کیفی آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) در کشت مخلوط با نخود زراعی (Cicer arietinum L.)، به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی در دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال زراعی 1399 اجرا شد. تیمارها شامل کشت خالص آویشن، کشت خالص آویشن تلقیح شده با قارچ، کشت خالص نخود، کشت خالص نخود تلقیح شده با قارچ، کشت مخلوط یک ردیف نخود + یک ردیف آویشن (1:1)، الگوی کشت 1:1 تلقیح شده با قارچ، کشت دو ردیف نخود + یک ردیف آویشن (2:1) و الگوی کشت 2:1 تلقیح شده با قارچ بودند. نتایج نشان داد، بیشترین عملکرد دانه (751.4 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد بیولوژیک (1645.6 کیلوگرم در هکتار) نخود در کشت خالص نخود با کاربرد قارچ میکوریزا حاصل شد که تفاوت معنی‌داری با تیمار 2:1 با مصرف میکوریزا نداشت. علاوه‌براین، بیشترین عملکرد ماده خشک آویشن (189.47 گرم در مترمربع) نیز به کشت خالص با کاربرد قارچ میکوریزا تعلق داشت. همچنین، بیشترین درصد (1.69%) و عملکرد اسانس (3.31 گرم در مترمربع) در الگوی کشت مخلوط 1:1 تلقیح شده با قارچ میکوریزا در چین اول بدست آمد. براساس آنالیز شیمیایی اسانس تیمول، گاما-ترپینن و پارا-سیمن ترکیب‌های غالب اسانس بودند. بیشترین درصد تیمول و گاما-ترپینن در الگوی کشت مخلوط 1:1 تلقیح شده با میکوریزا حاصل شد. همچنین بیشترین مقادیر شاخص‌های زراعی (نسبت برابری زمین، نسبت برابر سطح زیرکشت و زمان، نسبت برابر سطح برداشت و کارایی استفاده از زمین) و شاخص‌های اقتصادی (سودمندی کشت، سودمندی اقتصادی کشت مخلوط و شاخص بهره‌وری سیستم) به‌ترتیب در الگوهای کشت 2:1 و 1:1 همراه با کاربرد کود زیستی مایکوروت بدست آمد. به‌طور کلی نتایج نشان داد که کود زیستی مایکوروت در کشت مخلوط به‌ویژه در الگوی کشت 1:1 به بهبود کمّیت و کیفیت اسانس آویشن باغی منجر شد.
زراعت و باغبانی
حانیه شب خیز؛ عبدالله جوانمرد؛ علی استادی؛ محمدرضا مرشدلو
چکیده
به‌منظور بررسی اثرهای کود زیستی مایکوروت و سطوح مختلف آبیاری بر درصد و ترکیب‌های اسانس آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار در گلخانه گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال 1399 اجرا شد. فاکتورها شامل تنش خشکی در چهار سطح بدون تنش (آبیاری ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثرهای کود زیستی مایکوروت و سطوح مختلف آبیاری بر درصد و ترکیب‌های اسانس آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار در گلخانه گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال 1399 اجرا شد. فاکتورها شامل تنش خشکی در چهار سطح بدون تنش (آبیاری در حد ظرفیت مزرعه به‌عنوان شاهد)، تنش ملایم (آبیاری در 75% ظرفیت زراعی)، تنش متوسط (آبیاری در 55% ظرفیت زراعی) و تنش شدید (آبیاری در 35% ظرفیت زراعی) و کود زیستی در دو سطح تلقیح و عدم تلقیح با مایکوروت بودند. نتایج نشان داد با افزایش سطح کم‌آبی، وزن تر و خشک برگ، وزن خشک ساقه و وزن خشک کل، محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل a، b، کل و درصد کلونیزاسیون ریشه به‌طور معنی‌داری کاهش یافتند. ولی میزان کاروتنوئید و درصد اسانس با افزایش تنش خشکی روند افزایشی را نشان دادند. بیشترین محتوی کاروتنوئید و درصد اسانس با کاربرد مایکوروت در تنش خشکی متوسط حاصل شد. تیمول، کارواکرول، پارا-سیمن، 8،1-سینئول، ای-کاریوفیلن، بورنئول، گاما-ترپینن و آلفا-پینن به‌عنوان اجزای غالب اسانس در تمامی تیمارها شناسایی شدند. بیشترین میزان تیمول در تنش خشکی ملایم و با کاربرد مایکوروت به‌دست آمد. همچنین بیشترین میزان کارواکرول به‌ترتیب در تنش‌های ملایم، متوسط و شدید و با تلقیح مایکوروت حاصل شد. به‌طور میانگین، با کاربرد کود زیستی مایکوروت میزان ترکیب‌های تیمول، کارواکرول، 1،8-سینئول، ای-کاریوفیلن، بورنئول و آلفا-پینن به‌ترتیب 4.19، 45.28، 15.93، 16.33، 14.15 و 3.78 درصد نسبت به عدم کاربرد این کود زیستی افزایش یافتند. به‌طور کلی نتایج نشان داد با افزایش سطح کم‌آبیاری، بعضی صفات موفولوژیک و فیزیولوژیک آویشن کاهش معنی‌داری پیدا کردند، ولی کاربرد کود زیستی مایکوروت توانست اثرات تنش خشکی را تعدیل و موجب بهبود رشد، درصد و کیفیت اسانس گیاه گردد. بنابراین، به نظر می‌رسد استفاده از کود زیستی مایکوروت به جای کودهای شیمیایی در راستای حصول اهداف کشاورزی پایدار در کشت آویشن قابل توصیه باشد.
زراعت و باغبانی
مصطفی امانی ماچیانی؛ عبدالله جوانمرد؛ علی استادی؛ محمد رضا مرشدلو؛ جعفر چابک پور
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1399.36.1022.104.6.1575.1610به‌منظور ارزیابی اثر کاربرد قارچ میکوریزایی Funneliformis mosseae و زمان برداشت بر کمیت و کیفیت اسانس آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) در رژیم‌های مختلف آبیاری، آزمایشی به‌صورت کرت‌های دوبار خرد شده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 12 تیمار و سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال 1398 اجرا شد. ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1399.36.1022.104.6.1575.1610به‌منظور ارزیابی اثر کاربرد قارچ میکوریزایی Funneliformis mosseae و زمان برداشت بر کمیت و کیفیت اسانس آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) در رژیم‌های مختلف آبیاری، آزمایشی به‌صورت کرت‌های دوبار خرد شده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 12 تیمار و سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال 1398 اجرا شد. فاکتورها و سطوح آنها شامل 1- فاکتور اصلی: رژیم آبیاری در سه سطح آبیاری پس از 20 (W20 به عنوان شاهد)، 50 (W50 به عنوان تنش ملایم) و 80 (W80 به عنوان تنش شدید) درصد حداکثر تخلیه مجاز رطوبتی، 2- فاکتور فرعی: مصرف و عدم مصرف قارچ میکوریزا، و 3- فاکتور فرعی-فرعی: زمان برداشت در دو سطح برداشت در تیرماه (چین اول) و شهریورماه (چین دوم) بودند. نتایج نشان داد که بیشترین مقادیر ارتفاع بوته، قطر کانوپی و عملکرد ماده خشک آویشن در تیمار W20 (شاهد)+ کاربرد قارچ میکوریزا+ چین اول به‌دست آمد. علاوه‌بر این، بیشترین درصد اسانس در W50 و پس از آن W80 حاصل شد که به‌ترتیب 38.2 و 23.7 درصد بیشتر از W20 (شاهد) بود. همچنین، کاربرد قارچ میکوریزا موجب افزایش 8.5 درصدی اسانس آویشن نسبت به عدم مصرف قارچ شد. بیشترین و کمترین میزان تیمول، گاماترپینن و پارا-سیمن به‌ترتیب در W50 و W20 به‌دست آمدند. همچنین، با کاربرد قارچ میکوریزا میزان ترکیب‌های ذکر شده به‌ترتیب 8.3، 9.6 و 1.7 درصد نسبت به عدم مصرف قارچ افزایش یافتند. به‌طور کلی، می‌توان نتیجه گرفت که تیمار W50 (تنش ملایم) همراه با کاربرد قارچ میکوریزایی F. mosseae منجر به بهبود کمیت و کیفیت اسانس آویشن گردید.
عبدالله جوانمرد؛ سروه سعادی مقدم؛ مصطفی امانی ماچیانی؛ مجتبی نورآئین؛ محمد رضا مرشدلو
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1399.36.609.102.4.1576.1605 به‌منظور بررسی اثر کاربرد تلفیقی قارچ میکوریزی و کود شیمیایی بر صفات کمّی و کیفی گیاه دارویی بالنگو (Lallemantia iberica Benth.)، آزمایشی به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با هفت تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه مراغه در سال 1395 اجرا شد. تیمارها شامل 100% کود شیمیایی مرسوم (250 و 150 کیلوگرم در هکتار ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1399.36.609.102.4.1576.1605 به‌منظور بررسی اثر کاربرد تلفیقی قارچ میکوریزی و کود شیمیایی بر صفات کمّی و کیفی گیاه دارویی بالنگو (Lallemantia iberica Benth.)، آزمایشی به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با هفت تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه مراغه در سال 1395 اجرا شد. تیمارها شامل 100% کود شیمیایی مرسوم (250 و 150 کیلوگرم در هکتار اوره و سوپرفسفات‌تریپل)، Glomus mossae، Glomus intraradices، 50% کود شیمیایی+ G. mossae، 50% کود شیمیایی+ G. intraradices و 50% کود شیمیایی+ G. mossae+ G. intraradicesبودند. نتایج نشان داد که بیشترین (802.8 کیلوگرم در هکتار) و کمترین (463.5 کیلوگرم در هکتار) عملکرد دانه و بیشترین (4064%) و کمترین (25.85%) شاخص برداشت به‌ترتیب با کاربرد تلفیقی 50% کود شیمیایی + G. mossae+ G. intraradices و کاربرد انفرادی G. intraradices بدست آمد. علاوه‌براین، بیشترین میزان (9.18%) و عملکرد موسیلاژ (73.75 کیلوگرم در هکتار) با کاربرد تلفیقی 50% کود شیمیایی+ G. mossae+ G. intraradices مشاهده شد. همچنین بیشترین میزان ترکیب‌های اصلی موسیلاژ (گلوکورونیک اسید، گالاکتورونیک اسید، آرابینوز، رافینوز، گالاکتوز، گلوکز، زایلوز و رامنوز) در تیمار 50% کود شیمیایی+ G. mossae+ G. intraradices بدست آمد. براساس تجزیه خوشه‌ای، تیمارهای مورد ارزیابی در 3 گروه مجزا قرار گرفتند. به‌طور کلی، کاربرد 50% کود شیمیایی+ G. mossae+ G. intraradices ضمن کاهش مصرف کودهای شیمیایی باعث بهبود عملکرد کمّی و کیفی گیاه بالنگو شد.
عبدالله جوانمرد؛ پریسا کریمی کرمجوان؛ مصطفی امانی ماچیانی؛ علی استادی؛ صادق شهبازی دورباش
چکیده
به‌منظور بررسی اثرهای کاربرد تلفیقی و جداگانه نانو کودهای ماکرو و میکرو به‌همراه کودهای شیمیایی بر صفات کمّی و کیفی گیاه دارویی Lallemantia iberica (MB) Fischer & Meyer، آزمایشی به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با هفت تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه مراغه در سال 1396 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل کاربرد 100% کود شیمیایی مرسوم (اوره و سوپرفسفات ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثرهای کاربرد تلفیقی و جداگانه نانو کودهای ماکرو و میکرو به‌همراه کودهای شیمیایی بر صفات کمّی و کیفی گیاه دارویی Lallemantia iberica (MB) Fischer & Meyer، آزمایشی به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با هفت تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه مراغه در سال 1396 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل کاربرد 100% کود شیمیایی مرسوم (اوره و سوپرفسفات تریپل به‌ترتیب با مقادیر 150 و 100 کیلوگرم در هکتار)، 100% نانو کود ماکرو، 100% نانو کود میکرو، 50% نانو کود ماکرو+ 50% نانو کود میکرو، 50% کود شیمیایی+ 50% نانو کود ماکرو، 50% کود شیمیایی+ 50% نانو کود میکرو و 50% کود شیمیایی+ 25% نانو کود ماکرو+ 25% نانو کود میکرو بودند. نتایج نشان داد که بیشترین (3/73) و کمترین (1/59) شاخص کلروفیل به‌ترتیب با کاربرد 50% کود شیمیایی+ 25% نانو کود ماکرو+ 25% نانو کود میکرو و کاربرد جداگانه 100% نانو کود میکرو حاصل شد. همچنین بیشترین میزان تعداد شاخه جانبی، طول گل‌آذین ساقه، تعداد دانه در بوته و ساقه اصلی، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و وزن هزاردانه با کاربرد تلفیقی 50% کود شیمیایی+ 25% نانو کود ماکرو و 25% نانو کود میکرو بدست آمد. آنالیز شیمیایی اسانس نشان داد که ترکیبات لینالول، منتول، ژرانیول، ژرانیال، منتیل استات، بتا‌بوربونن، ژرانیل استات، کاریوفیلن، جرماکرن D، اسپاچولنول و کاریوفیلن اکسید جزء ترکیب‌های غالب اسانس بودند. بیشترین میزان بتا-بوربونن، کاریوفیلین اکسید، کاریوفیلین، منتول و ژرانیول با کاربرد تلفیقی 50% کود شیمیایی+ 25% نانو کود ماکرو+ 25% نانو کود میکرو بدست آمد. به‌طور کلی، می‌توان کاربرد تلفیقی کودهای شیمیایی و نانو کودهای ماکرو و میکرو را در شرایط دیم به دلیل افزایش عملکرد دانه و صفات کیفی بالنگو توصیه کرد.
