زراعت و باغبانی
علی اصغر حاتم نیا
چکیده
آویشن زوفایی (Thymbra spicata L.) گیاهی از خانواده نعنا (Lamiaceae) است که در مناطق وسیعی از ایران پراکنش دارد. در این مطالعه اکوتیپ‌های مختلف آویشن زوفایی از سه منطقه مختلف در سطح استان ایلام جمع‌آوری گردید و میزان فنول و فلاونویید کل، فعالیت پاداکسایشی، بازدهی اسانس و همچنین میزان ترکیب‌های اسانس با استفاده از دستگاه‌های GC و GC-MS ارزیابی شد. ...
بیشتر
آویشن زوفایی (Thymbra spicata L.) گیاهی از خانواده نعنا (Lamiaceae) است که در مناطق وسیعی از ایران پراکنش دارد. در این مطالعه اکوتیپ‌های مختلف آویشن زوفایی از سه منطقه مختلف در سطح استان ایلام جمع‌آوری گردید و میزان فنول و فلاونویید کل، فعالیت پاداکسایشی، بازدهی اسانس و همچنین میزان ترکیب‌های اسانس با استفاده از دستگاه‌های GC و GC-MS ارزیابی شد. نتایج نشان داد که همبستگی مثبت و معنی‌داری بین محتوای فنول و فلاونویید کل با فعالیت پاداکسایشی مشاهده گردید، به‌طوری که عصاره آویشن زوفایی جمع‌آوری شده از کوه مانشت با محتوای فنول و فلاونویید بالا دارای بیشترین فعالیت پاداکسایشی بود. ترکیب اصلی اسانس آویشن زوفایی جمع‌آوری شده در مناطق مختلف با شرایط اکولوژیکی مختلف تیمول می‌باشد که در محدوده بین 22.6% تا 40.7% متغیر بود. دیگر ترکیب‌های اصلی جمع‌آوری شده از مناطق مختلف کارواکرول، پارا-سیمن و گاما-ترپینن بودند. نتایج نشان داد که نمونه آویشن زوفایی جمع‌آوری شده از منطقه کاوران دارای بیشترین درصد اسانس (با میانگین 2.4%) و نمونه جمع‌آوری شده از کوه مانشت دارای کمترین درصد اسانس (با میانگین 1.4%) بودند. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان داد که بازدهی اسانس و میزان کمّی و کیفی ترکیب‌های اسانس نه تنها به عوامل ژنتیکی بلکه به عوامل اکولوژیکی و محیطی ازجمله ارتفاع از سطح دریا، میانگین دمای سالیانه و بارش سالیانه بستگی دارد.
مهین توحیدی؛ آتوسا وزیری؛ علی اصغر حاتم نیا
چکیده
بعضی از گیاهان رشد و نمو گیاهان مجاور را از طریق ترشح ترکیب‌های شیمیایی موسوم به ترکیب‌های بازدارنده تحت تأثیر قرار می‌دهند. در این مطالعه اثرات آللوپاتی قسمت‌های مختلف گیاه آفتاب‌پرست (Heliotropium europaeum L.) بر روی جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌های تربچه (Raphanus sativus L.) بررسی گردید. تیمارهای آزمایش شامل عصاره ریشه، ساقه، برگ، گل، میوه و آب مقطر ...
بیشتر
بعضی از گیاهان رشد و نمو گیاهان مجاور را از طریق ترشح ترکیب‌های شیمیایی موسوم به ترکیب‌های بازدارنده تحت تأثیر قرار می‌دهند. در این مطالعه اثرات آللوپاتی قسمت‌های مختلف گیاه آفتاب‌پرست (Heliotropium europaeum L.) بر روی جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌های تربچه (Raphanus sativus L.) بررسی گردید. تیمارهای آزمایش شامل عصاره ریشه، ساقه، برگ، گل، میوه و آب مقطر (شاهد) بر روی جوانه‌زنی بذر تربچه و همچنین مقادیر یک درصد پودر ساقه، کل گیاه به‌صورت مالچ و کل گیاه مخلوط با خاک بر روی گیاهچه‌های تربچه مطالعه شد. صفات اندازه‌گیری شده برای ارزیابی اثر آللوپاتیک قسمت‌های مختلف گیاه شامل درصد جوانه‌زنی بذر، طول ساقه و وزن تر و خشک گیاهچه تربچه بود. نتایج نشان داد که تمام قسمت‌های گیاه در مقایسه با شاهد اثر معنی‌داری بر روی جوانه‌زنی بذرهای تربچه دارد ولی با این حال میزان تأثیر آنها متفاوت بوده و عصاره گل و ساقه دارای بیشترین میزان بازدارندگی بودند. مقایسه طول ساقه، وزن تر و خشک گیاهچه‌های تربچه در نمونه‌های شاهد و تیمارهای مختلف گیاه آفتاب‌پرست نشان داد که بین تیمارهای مختلف با نمونه شاهد اختلاف معنی‌دار وجود دارد و در بین تیمارهای مختلف عصاره ساقه نسبت به بقیه عصاره‌ها دارای خاصیت بازدارندگی بیشتری است. از نتایج بدست آمده استنباط می‌شود که عصاره گیاه آفتاب‌پرست به‌ویژه قسمت‌های گل و ساقه دارای اثرات آللوپاتیکی قوی بوده و از جوانه‌زنی بذر تربچه ممانعت می‌کند و می‌تواند در تولید علف‌کش‌های طبیعی استفاده شود.
