اسدالله نوروزی؛ بهمن حسینی؛ مراد جعفری؛ منوچهر فرجامی نژاد
چکیده
بذرالبنج مشبک (Hyoscyamus reticulatus L.) سرشار از آلکالوئیدهای تروپانی هیوسیامین و اسکوپولامین میباشد که بهطور وسیع در داروسازی مورد استفاده قرار میگیرد. اینتحقیق بهمنظور بررسی اثر غلظتهای مختلف (صفر، 50، 100 و 200 میکرومولار) متیل جاسمونات و مدت زمان تیمار 24 و 48 ساعت بر میزان رشد، فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی، میزان آلکالوئیدهای تروپانی ...
بیشتر
بذرالبنج مشبک (Hyoscyamus reticulatus L.) سرشار از آلکالوئیدهای تروپانی هیوسیامین و اسکوپولامین میباشد که بهطور وسیع در داروسازی مورد استفاده قرار میگیرد. اینتحقیق بهمنظور بررسی اثر غلظتهای مختلف (صفر، 50، 100 و 200 میکرومولار) متیل جاسمونات و مدت زمان تیمار 24 و 48 ساعت بر میزان رشد، فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی، میزان آلکالوئیدهای تروپانی و میزان بیان ژن هیوسیامین-6-بتا-هیدروکسیلاز (h6h) در ریشههای موئین بذرالبنج مشبک بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی و با 3 تکرار انجام شد. بررسی میزان رشد در نمونههای شاهد و تیمار شده، نشان داد که میزان وزن تر و خشک ریشههای موئین با شیب ملایمی در نمونههای تهییج شده رو به کاهش میباشد. همچنین نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تیمار با متیل جاسمونات (غلظت 200 و 100 میکرومولار)، تأثیرات معنیداری در سطح احتمال 1% بر فعالیت آنزیمهای کاتالاز، گایاکول پراکسیداز و آسکوبات پراکسیداز داشت. همچنین مدت زمان تیمار (24 و 48 ساعت) متیل جاسمونات بهاستثناء آنزیم آسکوربات پراکسیداز، تأثیر معنیداری در سطح احتمال 1% بر فعالیت هر دو آنزیم کاتالاز و گایاکول پراکسیداز نشان داد. نتایج آنالیز GC/MS نشان داد که در تیمار با متیل جاسمونات بیشترین میزان تولید هیوسیامین و اسکوپولامین (21.9% و 13.96%) بهترتیب در اثر تیمار با غلظتهای 200 و 100 میکرومولار به مدت 48 و 24 ساعت بدست آمد، که 1.6 و 1.25 برابر بیشتر نسبت به تیمار شاهد (بهترتیب 13.67% و 11.13%) بوده است. سطح بیان ژن هیوسیامین-6-بتا-هیدروکسیلاز با روش RT-PCR نیمه کمّی بررسی شد. نتایج نشان داد در تیمار متیل جاسمونات بیشترین میزان بیان ژن h6h (6 برابر بیشتر نسبت به شاهد) در غلظت 100 میکرومولار به مدت 24 ساعت بدست آمد. براساس نتایج، چنین استنباط میشود که محرک متیل جاسمونات احتمالاً بهدلیل تحریک بیان ژنهای مؤثر در مسیر تولید آلکالوئیدهای تروپانی، در افزایش تولید هیوسیامین و اسکوپولامین مؤثر باشد.
فرشته محرمی؛ بهمن حسینی؛ منوچهر فرجامی نژاد؛ علی شرفی
چکیده
گونههای بنگدانه (هیوسیاموس) ازجمله بذرالبنج مشبک (Hyoscyamus reticulatus L.) منابع غنی آلکالوئیدهای تروپانی، عمدتاً هیوسیامین و اسکوپولامین میباشند که بهدلیل اثرات گشاد کردن مردمک چشم، ضد اسپاسم، آنتیکولینرژیک، آرامبخش و مسکن مورد استفاده قرار میگیرند. بهدلیل ساختار شیمیایی پیچیده، این آلکالوئیدها از منابع طبیعی بهطور عمده ...
بیشتر
گونههای بنگدانه (هیوسیاموس) ازجمله بذرالبنج مشبک (Hyoscyamus reticulatus L.) منابع غنی آلکالوئیدهای تروپانی، عمدتاً هیوسیامین و اسکوپولامین میباشند که بهدلیل اثرات گشاد کردن مردمک چشم، ضد اسپاسم، آنتیکولینرژیک، آرامبخش و مسکن مورد استفاده قرار میگیرند. بهدلیل ساختار شیمیایی پیچیده، این آلکالوئیدها از منابع طبیعی بهطور عمده گیاهان تیره سیبزمینی بدست میآیند. القاء مسیرهای بیوسنتزی متابولیتهای ثانویه بهوسیله محرکهای مختلف، راهکار مؤثری برای افزایش تولید و بهرهوری متابولیتهای ثانویه میباشد. در این پژوهش، بهمنظور افزایش تولید آلکالوئیدهای تروپانی، از ریشه موئین بدست آمده از ریزنمونههای کوتیلدونی تراریخت شده با سویه A7 اگروباکتریوم رایزوژنز استفاده گردید. این آزمایش در قالب فاکتوریل شامل فاکتور اول، غلظتهای مختلف عصاره مخمر (صفر، 125، 250، 500 و 1000 میلیگرم بر لیتر) و فاکتور دوم، زمانهای مختلف تیمار (24، 48 و 72 ساعت) و هر تیمار در سه تکرار انجام گردید. مطابق نتایج بدست آمده، بهترتیب بیشترین میزان هیوسیامین (2 برابر) و اسکوپولامین (2.5 برابر بیشتر از شاهد)، در اثر تیمار با غلظتهای 500 و 250 میلیگرم بر لیتر عصاره مخمر در مدت زمان 48 ساعت تحریکزایی بدست آمد. نتایج نشان داد، تیمار با غلظتهای مختلف عصاره مخمر و نیز افزایش مدت زمان تیمار منجر به کاهش معنیدار رشد ریشههای موئین در مقایسه با کشتهای شاهد گردید. همچنین فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی شامل کاتالاز، گایاکول پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز در ریشههای موئین تیمار شده، در مقایسه با شاهد بیشتر بود. براساس نتایج، چنین استنباط میشود که تهییج با عصاره مخمر، منجر به القاء تنش اکسیداتیو شده است. نتایج حاصل از این پژوهش پیشنهاد میکند که عصاره مخمر میتواند بهعنوان محرکی مؤثر برای افزایش تولید متابولیتهای ثانویه گیاهی ازجمله آلکالوئیدهای تروپانی در زیستفناوری گیاهی مورد استفاده قرار گیرد.