به‌زراعی و به‌نژادی
ریحانه زندی؛ محمدحسین میرجلیلی؛ قاسم اقلیما؛ علی سنبلی؛ حسن رضادوست
چکیده
بابونه کبیر (Tanacetum parthenium (L.) Schultz-Bip.) گیاه دارویی چندساله از خانواده کاسنی (Asteraceae) و منبع غنی از سزکوئی‌ترپن لاکتون پارتنولید است که اثرهای ضد سرطانی، ضد التهابی، ضد اسپاسم و به‌ویژه ضد میگرن آن گزارش شده است. در این تحقیق اندام هوایی پنج جمعیت وحشی این گیاه از استان‌های مازندران (مرزن‌آباد، سیاه‌بیشه و ولی‌آباد) و تهران (آهار و گچسر) ...
بیشتر
بابونه کبیر (Tanacetum parthenium (L.) Schultz-Bip.) گیاه دارویی چندساله از خانواده کاسنی (Asteraceae) و منبع غنی از سزکوئی‌ترپن لاکتون پارتنولید است که اثرهای ضد سرطانی، ضد التهابی، ضد اسپاسم و به‌ویژه ضد میگرن آن گزارش شده است. در این تحقیق اندام هوایی پنج جمعیت وحشی این گیاه از استان‌های مازندران (مرزن‌آباد، سیاه‌بیشه و ولی‌آباد) و تهران (آهار و گچسر) در سال 1399 در مرحله گلدهی کامل برداشت شد و صفات مورفولوژیک و محتوای پارتنولید آنها ارزیابی گردید. نتایج، تفاوت معنی‌دار در سطح احتمال 1% را میان جمعیت‌های مورد مطالعه برای همه صفات نشان داد. بیشترین ارتفاع بوته (130 سانتی‌متر)، وزن خشک گل (8.60 گرم بر بوته) و محتوای پارتنولید (0.33 میلی‌گرم بر گرم وزن خشک سرشاخه گلدار) به‌ترتیب در جمعیت‌های گچسر، سیاه‌بیشه و مرزن‌آباد مشاهده شد. محتوای پارتنولید با صفات طول برگ، تعداد شاخه جانبی و قطر تاج همبستگی منفی و با صفت تعداد کاپیتول همبستگی مثبت و معنی‌دار در سطح احتمال 5% نشان داد. تجزیه خوشه‌ای، پنج جمعیت بابونه کبیر را در دو گروه اصلی جای داد. تجزیه به عامل‌ها نشان داد که سه عامل اول توانستند 93.06% از کل واریانس را توجیه کنند. به‌طور کلی، نتایج نشان‌دهنده وجود تنوع بالا در جمعیت‌های بابونه کبیر برای استفاده در برنامه‌های به‌نژادی و کشت و اهلی کردن این گونه می‌باشد.
علی سنبلی؛ محمدرضا کنعانی؛ مهران مجرد آشناآباد
چکیده
اندام هوایی یک گونه مریم گلی با نام علمی Salvia santolinifolia Boiss. در زمان گلدهی از سه رویشگاه مختلف واقع در داراب (استان فارس)، حاجی آباد و فارغان (استان هرمزگان) جمع آوری شدند. اسانس گیری به روش تقطیر با آب انجام شد و با استفاده از دستگاههای GC و GC-MS تجزیه و شناسائی اسانس انجام شد. بازده وزنی/ وزنی اسانس برای نمونه ها به ترتیب 0.72، 0.53 و 0.41 درصد بدست ...
بیشتر
اندام هوایی یک گونه مریم گلی با نام علمی Salvia santolinifolia Boiss. در زمان گلدهی از سه رویشگاه مختلف واقع در داراب (استان فارس)، حاجی آباد و فارغان (استان هرمزگان) جمع آوری شدند. اسانس گیری به روش تقطیر با آب انجام شد و با استفاده از دستگاههای GC و GC-MS تجزیه و شناسائی اسانس انجام شد. بازده وزنی/ وزنی اسانس برای نمونه ها به ترتیب 0.72، 0.53 و 0.41 درصد بدست آمد. تعداد 33، 30 و 32 ترکیب که به ترتیب نشان دهنده 99.1% ، 99.9% و 99.8% کل ترکیبهای اسانس نمونه های داراب، حاجی آباد و فارغان بود شناسایی شدند. پنج ترکیب اصلی در جمعیت داراب شامل آلفا-پینن (54%)، بورنئول (15%)، کامفن (9.8%)، لیمونن (4.6%) و بتا-پینن (2.9%)، در جمعیت حاجی آباد آلفا-پینن (72%)، بتا-پینن (6.6%)، لیمونن (5.3%)، کامفن (2.9% ) و بورنئول (2.5%) و در جمعیت فارغان آلفا-پینن (70%)، بتا-پینن (5.7%)، لیمونن (5.2%)، بورنئول (3.7%) و کامفن (3.3%) بودند. مقایسه ترکیبهای اصلی اسانس در جمعیت های مطالعه شده نشان داد که نمونه های جمع آوری شده از رویشگاههای حاجی آباد و فارغان از نظر ترکیبهای اسانس شباهت بیشتری دارند که این امر می تواند ناشی از شباهت ویژگیهای اکولوژیک مناطق رویش این دو جمعیت مانند دما، رطوبت و ارتفاع از سطح دریا و یا سایر عوامل خاکی و جغرافیایی باشد.
