زراعت و باغبانی
عبدالحمید علیخانی؛ اصغر رحیمی؛ محدثه شمس الدین سعید؛ سید رسول صحافی؛ محمدرضا پیرمرادی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر کاربرد کلات آهن و روی و آبیاری تکمیلی بر کمّیت و کیفیت شیرابه آنغوزه (Ferula assa-foetida L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان نی‌ریز (استان فارس) در سال 1397 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری تکمیلی (بدون آبیاری (شاهد)، یک‌بار آبیاری و دوبار آبیاری) و محلول‌پاشی کلات ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر کاربرد کلات آهن و روی و آبیاری تکمیلی بر کمّیت و کیفیت شیرابه آنغوزه (Ferula assa-foetida L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان نی‌ریز (استان فارس) در سال 1397 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری تکمیلی (بدون آبیاری (شاهد)، یک‌بار آبیاری و دوبار آبیاری) و محلول‌پاشی کلات روی و آهن (بدون محلول‌پاشی (شاهد)، محلول‌پاشی روی (2 در هزار)، محلول‌پاشی آهن (2 در هزار) و محلول‌پاشی توأم آهن (1.5 در هزار) و روی (1.5 در هزار)) بودند. صفات مورد بررسی شامل تعداد برگ، طول برگ، قطر طوقه، وزن خشک اندام هوایی، درصد زنده‌مانی بوته‌ها، غلظت عناصر آهن، منگنز، مس و روی در اندام هوایی، وزن شیرابه و بازده اسانس بودند. نتایج نشان داد اعمال آبیاری تکمیلی باعث افزایش تعداد برگ، وزن خشک اندام هوایی و درصد زنده‌مانی آنغوزه گردید. محتوی آهن اندام هوایی بیشتری با دوبار آبیاری تکمیلی حاصل شد. همچنین، محلول‌پاشی کلات آهن و روی باعث افزایش طول برگ و درصد زنده‌مانی گیاه نسبت به شاهد گردید. بیشترین محتوای آهن اندام هوایی با محلول‌پاشی کلات آهن بدست آمد. در هر دو شرایط آبیاری تکمیلی و شاهد، محلول‌پاشی کلات روی و آهن باعث افزایش معنی‌دار 1.5 برابری حجم بوته، 2 تا 2.8 برابری وزن شیرابه و 0.6 تا 0.9 درصدی بازده اسانس شد. علاوه بر این، در شرایط بدون آبیاری تکمیلی، بیشترین محتوای منگنز اندام هوایی گیاه با محلول‌پاشی کلات روی و نیز محلول‌پاشی توأم کلات آهن و روی حاصل شد، اما در شرایط یک و دوبار آبیاری تکمیلی، محلول‌پاشی اثر معنی‌داری بر این پارامتر نداشت. در هر دو شرایط آبیاری تکمیلی و شاهد، بیشترین محتوای مس اندام هوایی گیاه در تیمار بدون محلول‌پاشی مشاهده شد. بیشترین میزان روی اندام هوایی این گیاه با محلول‌پاشی روی حاصل شد. بنابراین به‌نظر می‌رسد انجام آبیاری تکمیلی به‌همراه محلول‌پاشی کلات آهن و روی، به‌واسطه بهبود خصوصیات رشدی سبب افزایش عملکرد شیرابه و بازده اسانس آنغوزه شود.
فرحناز صیادی؛ اصغر رحیمی؛ حسین دشتی؛ احمد تاج‌آبادی‌پور
چکیده
به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی و کود نیتروژن بر خصوصیات مرفولوژیکی و تسهیم ماده خشک اسفرزه (Plantago ovate Forsk)، تحقیقی در سال 1389 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه ولی‌عصر رفسنجان به اجرا درآمد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اول شامل چهار سطح نیتروژن (0، 60، 120 و 180 میلی‌گرم نیتروژن از منبع اوره در کیلوگرم ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی و کود نیتروژن بر خصوصیات مرفولوژیکی و تسهیم ماده خشک اسفرزه (Plantago ovate Forsk)، تحقیقی در سال 1389 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه ولی‌عصر رفسنجان به اجرا درآمد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اول شامل چهار سطح نیتروژن (0، 60، 120 و 180 میلی‌گرم نیتروژن از منبع اوره در کیلوگرم خاک) و چهار سطح آبیاری (شاهد 100%، 80%، 60% و 40% ظرفیت مزرعه) بود. نتایج نشان داد که اثر متقابل خشکی و نیتروژن بر عملکرد دانه و وزن خشک کل معنی‌دار است، به‌طوری که در شرایط 100% ظرفیت مزرعه بیشترین وزن بذر (72/1 گرم در بوته) در تیمار 120 میلی‌گرم نیتروژن در کیلوگرم خاک بدست آمد که نسبت به شاهد افزایش 77 درصدی داشت. در تیمار خشکی ملایم (80% ظرفیت مزرعه) مصرف نیتروژن به میزان 120 میلی‌گرم نیتروژن بر کیلوگرم خاک باعث افزایش 93 درصدی وزن خشک کل نسبت به شاهد (بدون کود) گردید. همچنین، با افزایش تنش خشکی، تسهیم ماده خشک به نفع اندام‌های زیرزمینی تمام شده و نسبت ماده خشک ریشه به‌طور معنی‌داری افزایش یافت، هر چند در این شرایط نسبت ماده خشک ساقه و دانه با تغییر معنی‌داری مواجه نشد؛ اما با افزایش کود نیتروژن نیز ماده خشک بیشتری به سمت برگ منتقل و ماده خشک کمتری به دانه منتقل گردید.
سمیه میرزایی؛ اصغر رحیمی؛ حسین دشتی؛ شهاب مداح‌حسینی
چکیده
به‌منظور تعیین اثر اصلاحی کلسیم و پتاسیم در شرایط تنش شوری بر محتوای پرولین، کلروفیل، پروتئین و رشد گیاه زنیان (Carum copticum L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه ولی‌عصر رفسنجان در سال 1388 اجرا شد. فاکتور اول شامل شوری با سه سطح (صفر، 50 و 100 میلی‌مولار) و فاکتور ...
بیشتر
به‌منظور تعیین اثر اصلاحی کلسیم و پتاسیم در شرایط تنش شوری بر محتوای پرولین، کلروفیل، پروتئین و رشد گیاه زنیان (Carum copticum L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه ولی‌عصر رفسنجان در سال 1388 اجرا شد. فاکتور اول شامل شوری با سه سطح (صفر، 50 و 100 میلی‌مولار) و فاکتور دوم شامل محلول غذایی در پنج سطح N1 (محلول غذایی هوگلند)، N2 (محلول غذایی هوگلند + CaCl2 با غلظت 40 میلی‌مولار در محلول غذایی)، N3 (محلول غذایی هوگلند +CaCl2 به‌صورت اسپری با غلظت 20 میلی‌مولار بر روی شاخساره‌ها)، N4 (محلول غذایی هوگلند + KNO3 با غلظت40 میلی‌مولار به‌صورت محلول همراه با آب آبیاری) و N5 (محلول غذایی هوگلند + KNO3 به‌صورت اسپری با غلظت20 میلی‌مولار بر روی شاخساره‌ها) بود. نتایج نشان داد که نوع محلول غذایی تأثیری بر محتوای پرولین نداشت و بیشترین میزان پرولین در سطوح شوری S2 و S3 مشاهده گردید. افزایش شوری باعث کاهش معنی‌داری در میزان کلروفیل a، b و کل گردید. بیشترین میزان پروتئین در سطح تیمار شاهد و کمترین میزان آن در تیمار شوری 100 میلی‌مولار مشاهده شد. همچنین بیشترین میزان پروتئین در محلول غذایی N3 و کمترین میزان آن در محلول غذایی N5 مشاهده شد. نوع محلول غذایی بر سطح برگ اثر معنی‌داری داشت، به‌طوری که بیشترین سطح برگ در محلول غذایی مربوط به N5 مشاهده شد. در مجموع نتایج این پژوهش نشان داد که گیاه زنیان شوری تا 50 میلی‌مولار را به‌خوبی تحمل می‌کند و محلول‌پاشی پتاسیم و کلسیم برای کاهش خسارت شوری بر خصوصیات رشدی گیاه زنیان، بهتر از کاربرد آنها در محلول غذایی می‌باشد.
اصغر رحیمی
چکیده
به منظور بررسی اثر پیش‌تیمار خشکی و دور آبیاری بر عملکرد کمّی و کیفی بذرهای پیش‌تیمار شده زیره سبز (Cuminum ciminum L.)، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ولی‌عصر (عج) رفسنجان در سال 1387 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی انجام شد که در آن فاکتور اول شامل 4 سطح پیش‌تیمار بذر (شاهد و پیش‌تیمار بذر با محلول ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر پیش‌تیمار خشکی و دور آبیاری بر عملکرد کمّی و کیفی بذرهای پیش‌تیمار شده زیره سبز (Cuminum ciminum L.)، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ولی‌عصر (عج) رفسنجان در سال 1387 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی انجام شد که در آن فاکتور اول شامل 4 سطح پیش‌تیمار بذر (شاهد و پیش‌تیمار بذر با محلول پلیاتیلن گلیکول (PEG-8000) 3/0- و 9/0- مگاپاسگال (Mpa)) و فاکتور دوم شامل سطح دور آبیاری (5، 7، 9 و 11 روزه) بود. نتایج نشان داد که عملکرد بذر با افزایش شدت تنش به‌طور معنی‌داری کاهش یافت و این کاهش بیشتر مربوط به کاهش تعداد چتر و تعداد بذر در چتر بود. با افزایش طول دور آبیاری (در هفت و نه روزه) درصد اسانس افزایش و در دور آبیاری یازده روزه کاهش یافت. وزن هزاردانه و شاخص برداشت تحت تأثیر دور آبیاری و پیش‌تیمار قرار نگرفت. بیشترین تعداد چتر در بوته و تعداد دانه در چتر در پیش‌تیمار بذر با محلول پلیاتیلن گلیکول 3/0- مگاپاسگال (P3) و دور آبیاری پنج و هفت روزه بدست آمد. به‌طور کلی حداکثر عملکرد دانه (7/682 کیلوگرم در هکتار) در پیش‌تیمار P3 و دور آبیاری پنج روزه و بالاترین درصد اسانس (62/3%) در پیش‌تیمار P2 (پیش‌تیمار با آب مقطر) و دور آبیاری هفت روزه بدست آمد.
