همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم باغبانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

2 دانشیار، گروه علوم باغبانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

3 استادیار، گروه علوم باغبانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

4 دانشیار، دانشکده داروسازی، دانشگاه بارسلونا- اسپانیا

چکیده

گیاه دارویی مریم‌گلی اصفهانی با نام علمی Salvia reuterana Boiss.، متعلق به تیره نعناعیان و دارای مواد مؤثره‌ای همچون اسانس، فلاونوئید، رزمارینیک اسید و … می‌باشد که باعث شده تا این گیاه خواص دارویی مهمی ازجمله ضدباکتریایی و آنتی‌اکسیدانی را دارا باشد. این پژوهش به‌منظور بررسی ترکیب‌های شیمیایی اسانس، ترکیب‌های فلاونوئیدی و رزمارینیک اسید در گونه‌های Salvia reuterana Boiss. و Salvia palaestina Benth. جمع‌آوری شده از چهار منطقه از ایران می‌باشد. توسط دستگاه GC/MS، 43 ترکیب شیمیایی از اسانس گونه اولی و 24 ترکیب از اسانس گونه دومی شناسایی گردید که از غالب‌ترین ترکیب‌های شیمیایی در گونه S. reuterana می‌توان بتا-المن، آلفا-گورجونن، جرماکرن-D، n- هگزیل‌استات و اسپاتولنول را نام برد و ترکیب‌های غالب در گونه S. palaestina شامل کاریوفیلن، دی‌هیدرو کاروئول، جرماکرن-D، لینالول و اسپاتولنول بودند. عصاره دی‌اتیل اتری برگ به‌منظور تعیین فلاونوئید کل و رزمارینیک اسید و شناسایی ترکیب‌های فلاون، به دستگاه LC-DAD-ESI-MS تزریق گردید. نتایج نشان داد که میزان فلاونوئید کل در گونه S. palaestina 35/3828 میکروگرم بر گرم و در گونه S. reuterana بین 76/3252 تا 92/5132 متغیر است. میزان رزمارینیک‌اسید نیز در گونه S. reuterana 122-46/98 میکروگرم بر گرم و در گونه S. palaestina72/19 میکروگرم بر گرم است. همچنین چندین ترکیب فلاونی نیز شناسایی گردید. نتایج نشان داد کهمیزان فلاونوئید در دو گونه تقریباً برابر اما میزان فلاونوئید گونه S. reuterana در منطقه شهمیرزاد افزایش معنی‌داری نسبت به بقیه مناطق نشان داد. میزان رزمارینیک اسید در تمامی جمعیت‌های گونه S. reuteranae بیشتر از S. palaestina بود.

کلیدواژه‌ها

- مظفریان، و.ا.، 1375. فرهنگ نامهای گیاهان ایران. انتشارات فرهنگ معاصر، تهران، 477 صفحه.
- AI-Howiriny, T.A., 2007. Composition and anti-microbial activity of the essential oil of Salvia palaestina growing Saudi Arabia. Saudi pharmaceutical Journal, 15: 218-223.
- Amiri, H., Meshkat Al Sadat, M.H., Lari Yazdi, H. and Goodarzi, A., 2006. Essential oil composition of Salvia reuterana Boiss. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 22(3): 270-275.
- Bisht, A., 2011. Chemical composition and antimicrobial activity of essential oil of tubers of Cyperus rotundus Linn. collected from Dehradun (Uttarakhand). International Journal of Research in Pharmaceutical and Biomedical Sciences, 2(2): 661-665.
- Edris, A.E., 2009. Anti-cancer properties of Nigella spp. essential oils and their major constituents, thymoquinone and beta-elemene. Current Clinical Pharmacology, 4: 43-46.
- Fattahi, M., Nazeri, V., Sefidkon, F., Zamani, Z., Palazon, J., Mercedes, B. and Cusido, R., 2011. Screening of Dracocephalum kotschyi accession for surface flavonoids and rosmarinic acid. Planta Medica, 77(12): 1385-1385.
- Gohari, A.R., Saeidnia, S., Malmir, M., Hadjiakhoondi, A. and Ajani, Y., 2010. Flavones and rosmarinic acid from Salvia limbata. Natural Product Research, 24(20): 1902-1906.
- Greenham, J., Harborne, J.B. and Williams, C.A., 2003. Identification of lipophilic flavones and flavonols by comparative HPLC, TLC and UV spectral analysis. Phytochemical Analysis, 14(2): 100-118.
- Miguel, G., Cruz, C., Faleiro, M.L., Simoes, M.T.F., Figueiredo, A.C., Barroso, J.G. and Pedro, L.G., 2011. Salvia officinalis L. essential oils: effect of hydrodistillation time on the chemical composition, antioxidant and antimicrobial activities. Natural Product Research: Formerly Natural Product Letters, 25(5): 526-541.
- Mirza, M. and Sefidkon, F., 1999. Essential oil composition of two Salvia species from Iran, Salvia nemorosa L. and Salvia reuterana Boiss. Flavour and Fragrance Journal, 14(4): 230-232.
- Nickavar, B., Abolhasani, L. and Izadpanah, H., 2008. α-Amylase inhibitory activities of six Salvia species. Iranian Journal of Pharmaceutical Research, 7(4), 297-303.
- Parnham,M.J. and Kesselring, K., 1985. Rosmarinic acid. Drugs Future,10: 756-757.
- Rechinger, K.H., 1982. Flora Iranica. No.150, Graz: Akademisch Druck-u.Verlagsanstal, 462p.
- Salehi, P., Sefidkon, F., Bazzaz tolami, L. and Sonboli, A., 2005. Essential oil composition of Salvia palaestina Benth. from Iran. Flavour and Fragrance Journal, 20(5): 525-527.
- Tomás-Barberán, F.A. and Wollenweber, E., 1990. Flavonoid aglycones from the leaf surfaces of some Labiatae species. Plant Systematics and Evolution, 173(3): 109-118.