نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن
2 استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات خاک و آب کشور
چکیده
مصرف کودهای بیولوژیک در یک نظام کشاورزی پایدار، موجب پایداری عملکرد به‌ویژه در تولید گیاهان دارویی می‌گردد. انیسون (Pimpinella anisum L.) نیز یک گیاه دارویی اسانس‌دار بوده و دانه مهمترین اندام حاوی اسانس می‌باشد. به همین منظور در تحقیقی اثر ورمی‌کمپوست و کود فسفات زیستی بر عملکرد و اجزاء عملکرد انیسون شامل ارتفاع بوته، تعداد چتر در بوته، وزن هزاردانه، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه، به صورت آزمایش فاکتوریل دو فاکتوره با استفاده از فاکتورهای ورمی‌کمپوست (0، 5 و 10 تن در هکتار) و کود فسفات زیستی (عدم تلقیح، تلقیح با بذر و تلقیح با بذر+ محلول‌پاشی بر روی خاک در مرحله ساقه رفتن) در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با نه تیمار و سه تکرار در ایستگاه تحقیقات همند دماوند (وابسته به مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور) در سال زراعی 1388 مورد مطالعه قرار گرفت. مقایسه میانگین‌ها توسط آزمون چند دامنه‌ای دانکن در سطح احتمال 5% انجام شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشترین ارتفاع بوته (1/50 سانتی‌متر)، تعداد چتر در بوته (2/33 چتر)، عملکرد بیولوژیک (2/9797 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد دانه (2/2973 کیلوگرم در هکتار) با مصرف 10 تن ورمی‌کمپوست حاصل گردید ولی وزن هزاردانه تحت تأثیر ورمی کمپوست قرار نگرفت. کود فسفات زیستی نیز دارای تأثیر معنی‌داری بر روی ارتفاع بوته و وزن هزاردانه نبود، ولی اثر معنی‌داری بر روی سایر صفات داشت؛ به‌طوری که بیشترین تعداد چتر در بوته (5/29 چتر)، عملکرد بیولوژیک (8/7768 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد دانه (6/2571 کیلوگرم در هکتار) با دو بار مصرف کود فسفات زیستی بدست آمد. البته اثرهای متقابل هم‌افزایی و مثبت نیز در بین فاکتورها مشاهده شد که می‌توان به اثر متقابل فاکتورها بر عملکرد بیولوژیک اشاره کرد. بنابراین طبق نتایج بدست آمده، تیمار شامل کاربرد 10 تن ورمی‌کمپوست و مصرف دو بار کود فسفات زیستی، بهترین نتیجه را داشته است.
کلیدواژه‌ها
)