همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه،

2 استاد، گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه

3 استادیار، گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه

4 کارشناس ارشد، گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه

5 کارشناس ارشد، گروه آمار، دانشکده علوم، دانشگاه رازی

چکیده

سماق (Rhus coriaria L.) درختچه‌ایست که سابقه طولانی در طب سنتی دارد و به‌دلیل داشتن ترکیب‌های فنلی به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان قوی در درمان بیماری‌ها مورد توجه قرار می‌گیرد. با توجه به اهمیت گیاهان دارویی به‌دلیل حداقل عارضه جانبی آنها، در این تحقیق عصاره آبی سماق برای تعیین خاصیت آنتی‌دیابتیک مورد بررسی قرار گرفت.در این تحقیق از ۳۰ رت نر بالغ به وزن متوسط ۱۸۰ تا ۲۳۰ گرم استفاده شد. موش‌ها به ۵ گروه ۶ تایی تقسیم شدند. به رت‌های گروه کنترل، هم حجم ماده تزریقی سرم فیزیولوژی تزریق شد. رت‌های گروه دوم، با تزریق داخل صفاقی آلوکسان مونوهیدرات با دوز mg/kgbw١٢٠ دیابتی شدند. به رت‌های گروه سوم، چهارم و پنجم علاوه‌بر تیمار، مشابه گروه دوم، عصاره آبی سماق به‌ترتیب با دوزهای ٥٠، ١٠٠ و mg/kgbw٢٥٠ به مدت ٤ هفته گاواژ گردید. میزان گلوکز خون در شروع دوره تیمار، همچنین در پایان هفته دوم و چهارم اندازه‌گیری شد. در پایان ۲۸ روز، از قلب رت‌ها خونگیری بعمل آمد و میزان کلسترول تام، تری‌گلیسرید، LDL-C و HDL-C سرم اندازه‌گیری شد. تیمار با عصاره منجر به کاهش معنی‌دار در میزان گلوکز خون در مقایسه با گروه دیابتی شد (05/0>p). همچنین سطح کلسترول تام، تری‌گلیسرید و LDL-C در گروه‌های دیابتی تحت تیمار با عصاره در مقایسه با گروه دیابتی کاهش یافت (05/0>p). البته تغییرات HDL-C سرم در گروه‌های تحت تیمار با عصاره نسبت به گروه دیابتی معنی‌دار نبود. نتایج نشان داد که عصاره آبی سماق در مدل تجربی دیابت قندی در موش صحرایی موجب تغییرات مطلوب و سودمند در سطح گلوکز خون و لیپیدهای سرم می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

 
- Adewole, S.O., Caxton-Martins, E.A. and Ojewole, J.A.O., 2007. Protective effect of quercetin on the morphology of pancreatic β cell of streptozotocin-treated diabetes rats. African Journal of Traditional, Complementary and Alternative medicines (AJTCAM), 4(1): 64-74.
- Anandh Babu, P.V., Sabitha, K.E. and Shyamaladevi, C.S., 2006. Green extract impedes dyslipidaemia and development of cardiac dysfunction in streptozotocin in diabetic rats. Clinical and Experimental Pharmacology and Physiology, 33(12): 1184-1189.
- Bors, W., Heller, W., Michel, C. and Saran, M., 1990. Flavonoids as antioxidants: determination of radical scavenging efficiencies. Methods in Enzymology, 186: 343-355.
- Giancarlos, R., Rosas, L.M., Nadjafi, F. and Francesco, M., 2006. Hypoglycaemic activity of two spices extract: Rhus coriaria L. and Bunium persicum Boiss. Natural Product Research: Formerly Natural Product Letters, 20(9): 882-886.
- Jayaprakasam, B., Vareed, S., Olson, L.K. and Nair, G.M., 2005. Insulin secretion by bioactive anthocyanins and anthocyanidins in fruits. Journal of Agricultural and Food Chemistry ,53: 28-31.
- Kato, A., Minoshima, Y., Yamamoto, J., Adachi, I., Watson, A.A. and Nash, R.J., 2008. Protective effect of dietary chamomile tea on diabetic complication. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 56(17): 8206-8211.
- Kuzuya, T., Nakagawa, S., Satoh, J., Kanazawa, Y., Iwamoto, Y., Kobayashi, M., Nanjo, K., Sasaki, A., Seino, Y., Ito, C., Shima, K., Nonaka, K. and Kadowaki. T., 2002. Report of the committee on the classification and diagnosis criteria of diabetes mellitus. Diabetes Research and Clinical Practice, 55: 65-85.
- Li, W.L., Zheng, H.C., Bukuru, J. and Dekimpe, N., 2004. Natural medicines used in the traditional Chinese medical system for therapy of diabetes mellitus. Journal of Ethnopharmacology, 92: 1-21.
- Maritim, A.C., Sanders, R.A. and Watkins, J.B., 2003. Diabetes, oxidative stress and antioxidant: review. Journal of Biochemical and Molecular Toxicology, 17: 24-28.
- Mavlyanov, S.M., Islambekov, S., Karimdzhanov, A.K. and Imailov, A.I., 1997. Anthoctans and organic acids of the fruits of some species of sumac. Chemistry of Natural Compounds, (33): 279-280.
- NuralievIu, N.I. and Avezov, G.A., 1992. The efficacy of quercetin in alloxan diabetes. Eksperimental'naia i Klinicheskaia Farmakologiia, 55(1): 42-44.
- Ozcan, M., 2003. Antioxidant activities of rosemary, sage, and sumac extracts and their combinations on stability of natural peanut oil. Journal of Medicinal Food, 6(3): 267-270.
- Ozcan, M. and Haciseferogullari, H., 2004. A condiment [sumac (Rhus coriaria L.) fruits]: some phsico-chemical properties. Bulgarian Journal of Plant Physiology, 30(3-4): 74-84.
- Perchellet, J.P., Gali, H.U., Perchellet, E.M., Klish, D.S. and Armbrust, A.D., 1992. Antitumor-promoting activities of tannic acid, ellagic acid, and several gallic acid derivatives in mouse skin. Basic Life Sciences, 59: 783-801.
- Pourahmad, J., Eskandari, M.R., Shkibaei, R. and Kamalinejad, M., 2010. A search for hepatoprotective activity of aqueous extract of Rhus coriaria L. against oxidative stress cytotoxicity. Food and Chemical Toxicology, 48(3): 854-858.
- Raufi, A., Mardani, M., Sabagh, M., Delfan, B. and Tarahi, M.J., 2009. A study on effect of Rhus coriaria (Sumac) on LDL Cholesterol level compared with Lovastatin. Journal of Ilam University of Medical Sciences, 17(3): 51-56.
- Ricardo, K.F.S., Oliveria, T.T., Nagem, T.J., Pinto, A.S., Oliveira, M.G.A. and Soares, J.F., 2001. Effect of flavonoids morin; quercetin and nicotinic acid on lipid metabolism of rats experimentally fed with triton. Brazilian Archives of Biology and Technology, 44 (3): 263-267.
- Sabu, M.C. and Kuttan, R., 2002. Antidiabetic activity of medicinal plants and its relationship with their antioxidants property. Journal of Ethnopharmacology, 81(2): 155-160.
- Saravanan, R. and Pari, L., 2005. Antihyperlipidemic and antiperoxidative effect of Diasulin, a polyherbal formulation in alloxan inducedhyperglycemic rats. BMC Complementary and Alternative Medicine,
5: 14.
- Suji, G. and Sivakami, S., 2003. Approaches to the treatment of diabetes mellitus: an overview. Cellular and molecular biology (Noisy-le-Grand, France), 49(4): 635-639.
- Tripathi, B.K. and Srivastava, A.K., 2006. Diabetes mellitus: complication and therapeutics. Medical Science Monitor, 12(7): RA130-147.
- Wandell, P.E., 2005. Quality of life patients with diabetes mellitus. An overview of research in primary health care in the Nordic countries. Scandinavian Journal of Primary Health Care,
23(2): 68-74.
- Yanardag, R., Bolkent, S., Ozsoy-Sacan, O. and Karabulut-Bulan, O., 2002. The effect of chard (Beta vulgaris L. var. cicla) extract on the kidney tissue, serum urea, and creatinine levels of diabetic rats. Phytotherapy Research, 16: 758-761.
- Zargham, H. and Zargham, R., 2008. Tannin extracted from sumac inhibits vascular smooth muscle
cell migration. McGill Journal of Medicine, 11(2):119-123.