همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشیار، گروه زیست‌شناسی گیاهی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران

چکیده

شناسه دیجیتال (DOR):
98.1000/1735-0905.1398.35.266.94.2.1575.1610

در مطالعات یاخته‌شناسی، برای تفکیک اجزای سلول‌ها که شفاف هستند از رنگ‌ها استفاده می‌شود. بیشتر رنگ‌های مورد استفاده سنتزی بوده به انسان و محیط صدمه می‌زنند. در حالی‌که رنگ‌های با منشأ گیاهی ایمن هستند. از دوران باستان، در ایران از ریشه‌های گیاه روناس (Rubia tinctorum L.) که سرشار از رنگ‌های طبیعی هستند در صنایع نساجی استفاده می‌شده است. در این پژوهش رنگ‌های ریشه‌های روناس در انتهای سه فصل بهار، تابستان و پاییز با سه حلال آب، اتانول و اسید ضعیف جدا و انواع رنگ‌های آنها با کروماتوگرافی کاغذی جدا شد. از روناس رنگ استوروناسین تهیه و برای رنگ‌آمیزی سلول‌های روپوست و نگهبان روزنه، گرده‌های گل و مطالعه تقسیم میتوز سلول‌های گیاهی استفاده شد. نتایج نشان داد که بهترین حلال برای جداسازی رنگ‌های روناس، آب است. نتایج کروماتوگرافی نشان داد که نوع و تعداد رنگ‌ها، در عصاره آبی ریشه روناس در سه فصل مشابه است ولی میزان برخی از آن ها در آخر تابستان بیشتر به دست آمد. رنگ های محلول در الکل بیشتر در عصاره اتانولی ریشه در آخر بهار مشاهده شدند. از عصاره اسیدی تنها یک رنگ زرد جدا شد که احتمالا آلیزارین باشد. رنگ آمیزی سلول ها با استوروناسین در همه موارد نشان داد که این رنگ قابل مقایسه و حتی بهتر از استوکارمن است. این رنگ، هسته و کروموزوم ها را در یک زمینه شفاف به رنگ قهوه ای در آورد. به طور کلی نتایج نشان داد که این رنگ می تواند جایگزین رنگ های سنتزی در آزمایشگاه های آموزشی و تحقیقاتی یاخته شناسی گیاهی شود.

کلیدواژه‌ها

- Aguoru, C.U., Okpe, F.O. and Olasan, J.O., 2015. Comparative staining efficacy of safranin and Lawsonia inermis L. aqueous ethanolic leaf extract on epidermal cells of Allium cepa L. International Journal of Current Research in Bioscience of Plant Biology, 2(4): 108-111.
- Bechtold, T. and Mussak, R., 2009. Natural Colorants, Quinoid, Naphthoquinoid and Anthraquinoid Dyes. John Wiley and Sons Publications Ltd, Chichester, 371p.
- Blömeke, B., Poginsky, B., Schmutte, C., Marquardt, H. and Westendorf, J., 1992. Formation of genotoxic metabolites from anthraquinone glycosides present in Rubia tinctorum L. Mutatation Research, 265: 263-272.
- Cardon, D., 2007. Natural Dyes: Sources, Tradition, Technology and Science. Archetype Publications Ltd, London, 325p.
- Chengaiah, B., Rao, K.K., Kumar, K.M., Alagusundaram, M. and Chetty, C.M., 2010. Medicinal importance of dyes: a review. International Journal of PharmTech Research, 2: 144-154.
- Chukwu, O., Odu, C., Chukwu, D., Hafiz, N., Chidozie, V. and Onyimba, L., 2011. Application of extracts of henna (Lawsonia inamis) leaves as a counter stain. African Journal of Microbiology Research,5(21): 3351-3356.
- Deepali, K., Lalita, S. and Deepika, M., 2014. Application of aqueous plant extracts as biological stains. International Journal of Scientific and Engineering Research, 5(2): 1586-1589.
- Ford, L., Rayner, C.M. and Blackburn, R.S., 2018. Comparative sorption isotherms for colorants present in Dyers’ madder (Rubia tinctorum L.) provide new insights into historical dyeing. Color Technology, 134(1): 3-12.
- Goodarzian, H. and Ekrami, E., 2010. Extraction of dye from madder plant (Rubia Tinctorium L.) and dyeing of wool. World Apply Science Journal, 9(4): 434-436.
- Gupta, K.C., Bhamarah, H.S. and Sandhu, G.S., 2006. Reaserch Techniques in Biological Science. Dominant Publishers, 221p.
- Ihuma, J., Asenge, G., Abioye, K. and Dick, S., 2012. Application of meth-anolic extracts from Hibiscus Sabdariffa lineas a biological staining agent for some fungal species. International Journal of Plant, Animal and Environment Science, 2(3): 543-549.
- Hostettmann, K., 1980. Droplet counter-current chromatography and its application to the preparative scale separation of natural products. Planta Medica, 39: 1-18.
- Marhaba, Z. and Haniloo, A., 2018. Staining of parasitic helminths by extracts of Allium cepa, Juglans regia and Rubia tinctorum: an approach to herbal dye. Iranian Journal of Parasitology, 13(2): 293-300.
- Slyshova, A.V., Rogov, A.V., Krutov, P.V., Sokolov, I.V., Lukashina, T.V., Sheichenko, V.I., Sokol’skaya, T.A., Bykov, V.A., Kislina, E.F. and Osokin, D.M., 2010. Studying anthraglycosides in common runas dry extract obtained from root and rhizome of Rubia tinctorum. Voprosy Biologicheskoi, Meditsinskoi i Farmatsevticheskoi Khimii, 2: 24-27.
- Taylor, D.J., Green, N.P.O. and Stout, G.W., 2007. Microscopic Preparations and Histology. In: Biological Sciences. 6th Edn, 163-186.