همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

استادیار گروه فیزیولوژی دانشکده پزشکی دانشگاه شاهد

چکیده

گیاه تاتوره در کتابهای پزشکی کهن ایران و در سالهای اخیرا توسط محققان امروزی گونه‌های خاصی از این گیاه به عنوان گیاه ضد درد معرفی شده است. مشخص شده است که قسمتهای مختلف این گیاه بخصوص بذر آن حاوی آلکالوئیدهای مختلف می‌باشد. با توجه به تداخل سیستم اوپیوئیدی با مواد مختلف و از جمله مهمترین آنها آلکالوئیدها یا مواد قلیایی و نقش واضح سیستم اوپیایی در کنترل درد، تحقیق حاضر به مطالعه اثر عصاره الکلی بذر گیاه تاتوره به عنوان غنی‌ترین جزء این گیاه در تسکین دردهای حاد و مزمن پرداخته است. برای ایجاد دردهای حاد و مزمن یا التهابی از آزمونهای صفحه داغ و تزریق فرمالین استفاده شد. برای بررسی اثر بذر گیاه،  پس از عصاره‌گیری از بذر گیاه، عصاره از طریق داخل صفاقی تزریق و بدنبال آن آزمونهای درد صورت می‌گرفت. با اعمال میزان های متفاوت عصاره در دو نوع آزمون فوق میزان های موثر (ED50 ) 50 و 25 میلی‌گرم به ازای هر کیلو گرم به ترتیب در آزمون فرمالین و صفحه داغ بدست آمد. میزان های موثر این گیاه در دو نوع آزمون در گروه تحت درمان با عصاره حدود 20 دقیقه قبل از آزمون درد تزریق و آزمون درد انجام  می‌پذیرفت. میزان درد موشهای عصاره گرفته با میزان درد موشهای کنترل (بدون دریافت عصاره) با کمک آزمون Student t-test تحلیل و با 05/0P< معنی‌دار بودن تفاوت‌ درد در دو گروه در نظر گرفته شد. نتیجه آزمون آماری داده‌های مطالعه ما نشان داد که میزان درد حاد و مزمن حاصل از آزمون فرمالین و همچنین درد مرحله یک حاصل از آزمون صفحه داغ به میزان قابل توجهی توسط عصاره الکلی گیاه تاتوره کاهش می‌یابد. علاوه بر این با اعمال میزان های افزایشی تاتوره از mg/kg4000- 500 به شکل داخل صفاقی میزان مرگ و میر موشها بررسی شد، که نتیجه آن میزان کشنده متوسط (LD50) حدود mg/kg 2500 بدست آمد.
به طور کلی نتایج آزمایش های ما با عصاره الکلی گیاه تاتوره نشان داد که درد حاد و مزمن حاصل از آزمونهای فرمالین و صفحه داغ توسط عصاره الکلی این گیاه به شکل معنی‌داری کاهش پیدا می‌کند. همچنین با توجه به فاصله زیاد بین میزان موثر و میزان کشنده، شاید بتوان بذر گیاه تاتوره را به ‌عنوان ماده ضد درد معرفی کرد.

کلیدواژه‌ها

- خراسانی، ع.، 1371 مخزن الادویه 325-324 ، انتشارات آموزش انقلاب اسلامی
- Abena AA., Miguel LM., Mouanga A., Hondi Assah T., 2003. Evaluation of analgesic effect of Datura Fastuosa leaves and seed extracts. Fitoterapia 74(5): 486-488.
- Andrew A, Chevallier MN., 1996. The encyclopedia of medicinal plant. London dorling Kindersley book, 171.
- Attiso MA., 1979. Medicinal plant make a comeback. Unesco Cour. (7): 7-8. 
- Behbehani MM., 1982. The role of acetylcholine in the function of the nucleus raphe magnus and in the interaction if this nucleus with the periaqueductal gray. Brain Res., (252) 299-307.
- Coderre TJ., Grimes W., Melzack R., 1990. Central nervous system plastisity in the tonic pain response to subcutaneus formalin injection. Brain Res (535) 155-158.
- Hasan SS., Kushwaha Ak., 1987. Chronic effect of datura (seed) extract on the brain of albino rats. Jpn J Pharmacol (44) 1-6.
- Heidari M.R., Khalili M., Hashemi B., Zarrindast M.R., 1996. Effect of picriotoxine on antinociception in  the formalin test. Pharmacol and Toxicol. (78) 313-316.
- Lewis JW., Cannon JT., Liebeskind JC., 1983. Involvement of central muscarinic cholinergic mechanisms in opiate stress analgesia. Brain Res. (270) 289-93.
- Murray MD., Brater DC., 1993. Renaltoxicity of the nonsteroidal anti inflammatory drugs. Annu. Rev. Pharmacol. Toxicol., (33) 435-465.
- Pert A., Maxey G., 1975. Asymmetrical cross-tolerance  between morphine and scopolamine induced antinociception in the primate: differential sites of action. Psychopharmacologia, (44) 139-45.
- Piva G., Piva A., 1995. Anti-nutritional factors of Datura in feedstuffs. Plant toxin (4) 238-41.
- Schulman ML., Bolton LA., 1998. Datura seed intoxification in two horses. J SAfr Vet Assoc.69 (1): 27-9.
- Shibata M., Ohkubo T., Takahashi H., Inoki R., 1989. Modified formalin test: characteristic biphasic pain response. Pain (38) 347-352.
- Thor KB., Muhlhuauser MA., Sauerberg P., 2000. Central muscarinic inhibition of lower urinry tract nociception. Pain (870) 124-34.
- Tjolsen A., Berge O.G., Hunskaar S., Rosland J., H., Hole K., 1992. The formalin test: an evaluation of the method. Pain (51) 5-17.
-Young P., Nurs mirror (NM) goes to China 4. 1977 Nurs Mirror 145 (25) 6-8.