همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، دانشکده علوم، گروه شیمی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

2 استادیار، گروه نانوبیوسنتز، پژوهشکده نانو بیوتکنولوژی، پژوهشگاه فناوری‌های نوین علوم زیستی جهاد دانشگاهی ابن‌سینا، تهران

چکیده

در این تحقیق، قسمت‌های هوایی گیاهSalvia persepolitana Boiss. که بومی ایران و از خانواده نعناع می‌باشد، در فصل گلدهی از ایلام جمع‌آوری شد و عصاره کلروفرمی آن مورد بررسی قرار گرفت. برای جداسازی اجزای عصاره از کروماتوگرافی ستونی (فاز ساکن سیلیکاژل) استفاده شد. شستشوی ستون با حلال غیر قطبی n- هگزان آغاز شد و سپس قطبیت حلال شوینده با افزودن تدریجی اتیل استات افزایش یافت. در پایان، ستون با متانول شسته شد تا تمامی اجزای باقیمانده از ستون خارج شود. جهت خالص‌سازی بیشتر از کروماتوگرافی ستونی (با ستونهای کوچکتر) و کروماتوگرافی لایه نازک (با استفاده از صفحات شیشه‌ای) استفاده گردید. نمونه‌های خالص شده با تکنیک‌های مختلف NMR و طیف جرمی شناسایی گردیدند. دو دی‌ترپنویید شناخته شده به نام‌های اسکلارئول و مانول و یک فلاونوئید شناخته شده به نام لادانئین از عصاره کلروفرمی جداسازی شد. ترکیب‌های مذکور پس از خالص‌سازی با استفاده از طیف‌سنجی رزونانس مغناطیسی هسته مورد شناسایی قرار گرفتند. مقدار دی‌ترپنوئید استخراج شده اسکلارئول نزدیک به 3% (18 گرم) از کل وزن گیاه بود، به همین دلیل این گیاه می‌تواند منبع طبیعی مناسبی برای ترکیب اسکلارئول باشد.

کلیدواژه‌ها

- Alkhatib, R., Joha, S., Cheok, M., Roumy, V., Idziorek, T., Preudhomme, C., Quesnel, B., ahpaz, François Bailleul, S. and Hennebelle, T ., 2010. Activity of Ladanein on Leukemia Cell Lines and Its Occurrence in Marrubium vulgare. Planta Medica, 76(1): 86-87.
- Bisio, A., Romussi, G., Ciarallo, G. and De Tommasi, N., 1997. Flavonoids and triterpenoids from Salvia blepharophylla Brandegee ex Epling. Pharmazie, 52: 330-331.
- Dimas, K., Hatziantoniou, S., Tseleni, S., Khan, H., Georgopoulos, A., Alevizopoulos, K., Wyche, J.H., Pantazis, P. and Demetzos, C., 2007. Sclareol induces apoptosis in human HCT116 colon cancer cells in vitro and suppression of HCT116 tumor growth in immunodeficient mice. Apoptosis, 12 (4): 685-694.
- Dimas, K., Kokkinopoulos, D., Demetzos, C., Vaos, B., Marselos, M., Malamas, M. and Tzavaras, T., 1999. The effect of sclareol on growth and cell cycle progression of human leukemic cell lines. Leukemia Research, 23(3): 217-234.
- Gandomkar, S., Yousefi, M., Habibi, Z. and As’habi, M.A., 2012. A new triterpene from Salvia xanthocheila Boiss. Natural Product Research: Formerly Natural Product, 26(7):
648-653.
- Gohari, A.R., Ebrahimi, H., Saeidnia, S., Foruzani, M., Ebrahimi, P. and Ajani, Y., 2011. Flavones and flavone glycosides from Salvia macrosiphon Boiss. Iranian Journal of Pharmaceutical Research, 10(2): 247-251.
- Gören, C.A., Topçu, G., Öksüz, S., Kökdil, G., Voeltre, W. and Ulubelen, A., 2002. Diterpenoids from Salvia ceratophylla. Natural Product Letter, 16: 47-52.
- Guo, Z. and Wagner, G.J., 1995. Biosynthesis of labdenediol and sclareol in cell-free extracts from trichomes of Nicotiana glutinosa. Planta, 197(4): 627-632.
- Habibi, Z., Cheraghi, Z., Ghasemi S. and Yousefi, M., 2012. A new highly hydroxylated triterpene from Salvia atropatana Bunge. Natural Product Research, 26(20): 1910-1913.
- Habibi, Z., Eftekhar, F., Samiee, K. and Rustaiyan, A., 2000. Structure and antibacterial activity of p6 new labdane diterpenoid from Salvia leriaefolia. Journal of Natural Product, 63:
270-271.
- Habibi, Z., Gandomkar, S., Yousefi, M. and Ghasemi, S., 2013. A new abietane diterpenoid from Salvia xanthocheila Boiss. Natural Product Research, 27(3): 266-269.
- Habibi, Z., Yousefi, M., Aghaie H.R., Salehi, P., Masoudi, S. and Rustaiyan, A., 2008. Chemical composition of essential oil of Salvia persepolitana Boiss. and Salvia rhytidea Benth. from Iran. Journal of Essential Oil Research, 20: 1-3.
- Huang, G.J., Pan, C.H. and Wu, C.H., 2012. Sclareol exhibits anti-inflammatory activity in both lipopolysaccharide-stimulated macrophages and the λ-carrageenan-induced paw edema model. Journal of Natural Product, 75(1): 54-59.
- Kabouche, A. and Kabouche, Z., 2008. Bioactive diterpenoids of Salvia species. Studies in Natural Products Chemistry, 35: 753-758.
- Kolak, U., Topçu, G., Birteksöz, S., Ötürk, G. and Ulubelen, A., 2005.Terpenoids and Steroids from the Roots of Salvia blepharochlaena. Turkish Journal of Chemistry,29(2): 177-186.
- Kuźma, L., Skrzypek, Z. and Wysokińska, H., 2006. Diterpenoids and triterpenoids in hairy roots of Salvia sclarea. Plant Cell, Tissue and Organ Culture, 84(2): 171-179.
- Moreira, M.R., Souza, A.B., Moreira, M.A.,Bianchi, T.C., Carneiro, L.J., Estrela, F.T., dos Santos, R.A. and Januário, A.H., 2013. RP-HPLC analysis of manool-rich Salvia officinalis extract and its antimicrobial activity against bacteria associated with dental caries. Revista Brasileira de Farmacognosia. 23 (6): 870-876.
- Mozaffarian, V., 1996. A Dictionary of Iranian Plant Names: Latin, English, Persian. Farhang Moaser Publisher, Tehran, Iran, 596p.
- Narukawa, Y., Fukui, M., Hatano, K. and Takeda, T., 2006. Four new diterpenoids from Salvia fulgens Cav. Journal of Natural Medicine, 60:
58-63.
- Nieto, M., Garcia, E.E., Giordano, O.S. and Tonn, C.E., 2000. Icetexane and abietane diterpenoids from Salvia gilliessi. Phytochemistry, 53(8):
911-915.
- Okuda, T., Yoshida, T. and Ono, I., 1975. Two new flavone glycosides from Catalpa ovata. Phytochemistry, 14(7): 1654-1656.
- Rustaiyan, A. and Sadjadi, A., 1987.Salvisyriacolide, a sesterterpene from Salvia syriaca. Phytochemistry,26(11): 3078-3079.
- Salehi, P., Sefidkon, F., Tolami, L.B. and Sonboli, A., 2005a. Essential oil composition of Salvia palaestina Benth. from Iran. Flavour and Fragrance Journal, 20(5): 525-527.
- Salehi, P., Tolami, L.B. and Sefidkon, F., 2005b. Essential oil composition of Salvia xanthocheila Boiss. ex Benth. from Iran. Journal of Essential Oil Research, 17(4): 442-443.
- Topçu, G. and Ulubelen, A., 1999. Terpenoids from Salvia kronenburgii. Natural Product Letter, 62: 1605-1608.
- Ulubelen, A., Topcu, G., Eris, C., Sönmez, U., Kartal, M., Kurucu, S. and Bozok Johansson, C. 1994. Terpenoids from Salvia sclarea. Phytochemistry, 36: 971-974.
- Xu, G., Peng, L.Y., Zhao, Y., Li, X.L., Tu, L., Zhao, Q.S. and Sun, H.D., 2005. Two new icetexane diterpenoids from Salvia przewalskii. Chemical and Pharmaceutical Bulletin, 53(12): 1575-1576.