همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مربی پژوهش، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان

2 دانشیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران

3 استادیار، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان

4 کارشناس، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان

چکیده

به‌منظور بررسی روشهای مختلف تغذیه‌ای و تأثیر آن بر گیاه آویشن (Thymus daenensis Celak)، تحقیقی در سال‌های زراعی 1386 تا 1389، در ایستگاه تحقیقاتی شهید فزوه وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان انجام شد. آزمایش به‌صورت کرت‌های یکبار خرد شده در زمان (چین)، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار و چهار سیستم کوددهی شامل کودهای شیمیایی نیتروژن، فسفر و پتاسیم خالص در سه سطح 100=N، 50=P، 50=K؛ 150=N، 100=P، 100=K و 200=N، 150=P، 150=K کیلوگرم در هکتار، به‌عنوان سیستم کوددهی متداول، کود دامی در چهار سطح 5، 15، 25 و 35 تن در هکتار، به‌عنوان سیستم کوددهی زیستی، تلفیق کودهای شیمیایی (کیلوگرم در هکتار) و دامی در 4 سطح 80=N، 64=P، 64=K همراه 5 تن کود دامی؛ 60=N، 48=P، 48=K همراه 15 تن کود دامی؛ 40=N، 32=P، 32=K همراه 25 تن کود دامی و 20=N، 16=P، 16=K همراه 35 تن کود دامی در هکتار، به‌عنوان سیستم کوددهی تلفیقی، و شاهد (بدون کود) به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که عملکرد خشک اندام هوایی و بازده اسانس در روش تغذیه تلفیقی نسبت به سایر روشها بالاتر بود. همچنین چین اول بیشترین عملکرد خشک اندام هوایی و بازده اسانس را در مقایسه با چین دوم داشت. در مجموع 3 سال آزمایش، چین اول تیمار تلفیقی (مخلوط 25 تن کود دامی به همراه 40=N، 32=P و 32=K کیلوگرم در هکتار) در سال دوم، بالاترین عملکرد خشک اندام هوایی (78/2597 کیلوگرم در هکتار) و بازده اسانس (63/81 کیلوگرم در هکتار) را به خود اختصاص داد. بر این اساس عملکرد اندام هوایی و بازده اسانس به‌ترتیب 73/112 و 32/163 درصد نسبت به شاهد افزایش داشت. براساس نتایج، همبستگی مثبت و معنی‌داری بین عملکرد خشک و نسبت وزن خشک به تر، درصد و بازده اسانس مشاهده شد. بدین ترتیب می‌توان به اثر ترکیب کودهای شیمیایی و دامی به‌عنوان یک منبع تغذیه مناسب برای گیاه و همچنین به‌عنوان عامل اساسی در اصلاح ساختار خاک اشاره نمود.

کلیدواژه‌ها

- امیدبیگی،‌ ر.، 1376. بررسی جنبه‌های تولید آویشن و فرآوری مواد مؤثره آن. پژوهش و سازندگی، 36: 71-67.
- شرف‌زاده، ش.، خوشخوی، م. و جاویدنیا، ک.، 1387.  اثرهای عناصر غذایی بر رشد و مواد موثره آویشن (Thymus vulgaris L.). مجله علوم و فنون باغبانی ایران، 9(4): 274-261. 
- ملکوتی، م.ج.، 1378. کشاورزی پایدار و افزایش عملکرد با بهینه‌سازی مصرف کود در ایران. انتشارات تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، 460 صفحه.
 
- Abdel-Sabor, M.F. and El-Seoud, M.A.A., 1996. Effects of organic waste compost addition on sesams growth yield and chemical composition. Agriculture, Ecosystems and Environment, 6(2-3): 157-164.
- Abou El-Magd, M.M., El-Bassiony, A.M. and Fawzy, Z.F., 2006. Effect of organic manure with or without chemical fertilizers on growth, yield and quality of some varieties of broccoli plants. Journal of Applied Science Research, 2(10): 791-798.
- Akbarinia, A., Ghalavand, A., Sefidkon, F., Rezaei, M.B. and Sharifi, A., 2004. Study on the effect of different rates of chemical fertilizer, manure and mixure of them on seed yield and main, compositions of essential oil of Ajowan (Trachyspermum copticum). Pajouhesh & Sazandegi (Agronomy and Horticulture), 61: 32-41.
- Akbarinia, A., Sharifi-Ashorabadi, E. and Sefidkon, F., 2009. Influence of harvest dynamics on herb and oil yield of Thymus kotchyanus and Thymus daenensis cultivated in two sites. International Workshop on Medicinal and Aromatic Plants, Acta Horticulturae, 786: 229-234.
- Akbarinia, A., Sharifi Ashoorabadi, E. and Mirza, M., 2010. Study on drug yield and essential oil content and composition of Thymus daenensis Celak under cultivated condition. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 26(2): 205-212.
- Attia Elham, M. and Abdel Azeem Hoda, H.M., 2004. Effect of biofertilization with some strains of bacteria and chemical fertilization on Mentha viridis L. cultivated in Maruit location. 9th Conference of Agricultural Development Researches, Ain Shams University, Cairo Egypt, Annals of Agricultural Science, 2: 431-442.
- Baranauskiene, R., Venskutonis, P.R., Viskelis, P. and Dambrauskiene, E., 2003. Influence of nitrogen fertilizers on the yield and composition of thyme (Thymus vulgaris). Journal of Agricultural and Food Chemistry, 51(26):7751-7758.
- Biskup, E. S. and Saez, F., 2005. Thyme: The Genus Thymus. CRC Press, 364p.
- Dambrauskiene, E., Viskelis, P. and Venskutonis, R., 1999. Effect of nitrogen fertilizers on the yield of first year thyme and its quality. Sodininkyste ir Darzininkyste, 18(3): 107-112.
- Dzida, K., 2007. Influence of varied nitrogen- potassium fertilization on yield, essential oil content and mineral composition in dried thyme herb (Thymus vulgaris L.). Herba Polonica Journal, 53(3): 146-150.
- Edris, M.A., Shalaby, A. and Fadel, H.M., 2003. Effect of organic agriculture practices on the volatile aroma components of some essential oil plants growing in Egypt II. Sweet marjoram (Origanum marijorana L.) essential oil. Flavour and Fragrance Journal, 18(4): 345-351.
- Francis, C.A., Flora, C.B. and King, L.D., 1990. Sustainable Agriculture in Temperate Zones. John Wiley and Sons, New York, U.S.A., 487p.
- Hendawy, S.F., Azza, A.E., Aziz, E. and Omer, E.A., 2010. Productivity and oil quality of Thymus vulgaris L. under organic fertilization conditions. Ozean Journal of Applied Sciences 3(2), 203-216.
- Jacoub, R.W., 1999. Effect of some organic and in-organic fertilizers on growth, oil yield and chemical composition of Ocimum basilicum L. and Thymus vulgaris L. plants. PhD. Thesis, Faculty of Agriculture, Cairo University, Egypt, 175p.
- Mallanagouda, B., 1995. Effects of N.P.K and Fym on growth parameters of onion, garlic and coriander. Journal of Medicinal and Aromatic Plant Science, 4: 916-918.
- Miguel, M.G., Gujerrero, C., Rodrigues, H., Brito, J., Duarte, F., Venancio, F. and Tavares, R., 2003. Essential oils of Portuguese Thymus mastichina (L.) L. subsp. mastichina grown on different substrates and harvested on different dates. The Journal of Horticultural Science and Biotechnology, 78(3): 355- 358.
- Omidbaigi, R. and Arjmandi, A., 2002. Effects of NP supply on growth, development, yields and active substances of garden thyme (Thymus vulgaris L.). Acta Horticulture, 576: 263-265.
- Omidbaigi, R. and Rezaei Nejad, A., 2000. The influence of nitrogen fertilizer and harvest time on the productivity of Thymus vulgaris. International Journal of Horticultural Science, 6(4): 43-46.
- Rechinger, K.H., 1986. Flora Iranica, Volume 162, Umbelliferae. Graz: Akademische Druck-u Verlagsanstatlt.
- Shahnazi, S., Khalighi Sigaroudi, F., Ajani, Y., Yazdani, D., Ahvazi, M. and Taghi Zad Farid, R., 2007. Study on chemical composition and antimicrobial activity of the essential oil of Thymus trautvetteri Klokov & Desj.-Shost. Journal of Medicinal Plants, 6(23): 80-88.
- Shalaby, S. and Razin, S.H., 1992. Dense cultivation and fertilization for higher yield of thyme (Thymus vulgaris L.). Journal of Agronomy and Crop Science, 168(4): 243-248.
- Sharifi Ashoorabadi, E., Ghalavand, A., Noormohamadi, A., Matin, A., Amin, G., Babakhanloo, P., Lebaschy M.H. and Sefidkon, F., 2001. Effect of fertilization and manure on seed yield and biomass of fennel. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 7: 3-25.
- Sharifi Ashoorabadi, E., Matin, A. and Lebaschy M.H, 2003. Investigate of physiological growth indices in fennel (Foeniculum vulgaris Mill.) in different methods of soil fertilization. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 19(2): 157-182.
- Taherian, A.A., Rashidipour, A., Vafaei, A.A., Jarahi, M., Miladi Gorji, H., Emami Abarghouei, M. and Sadeghi, H., 2004. Assessment the effects of hydroalcoholic extract of Thymus vulgaris on acute pain in hot plate and tail flick in mice. Koomesh, 5(3-4): 175-189.