همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند، ایران

2 دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بیرجند، ایران

چکیده

    به‌منظور بررسی تأثیر کم‌آبیاری و کود نیتروژن بر صفات مورفولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد کاسبرگ چای ترش (Hibiscus sabdariffa L.) در سال زراعی 1389 آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان سراوان اجرا گردید. در این تحقیق آبیاری به‌عنوان فاکتور اصلی در سه سطح شامل آبیاری پس از 60، 120 و 180 میلی‌متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A و مقدار نیتروژن به‌عنوان فاکتور فرعی در چهار سطح شامل کاربرد 0، 60، 120 و 180 کیلوگرم نیتروژن در هکتار در نظر گرفته شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر سطوح آبیاری و نیتروژن بر ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد میوه در مترمربع، عملکرد تر و خشک کاسبرگ و عملکرد بیولوژیک معنی‌دار بود، اما وزن خشک کاسبرگ در تک میوه و شاخص برداشت کاسبرگ در میوه تنها تحت تأثیر آبیاری و شاخص برداشت کاسبرگ در بوته تنها تحت تأثیر نیتروژن قرار گرفت. اثر متقابل آبیاری و نیتروژن نیز بر صفات عملکرد تر و خشک کاسبرگ و بازدهی مصرف آب برای تولید کاسبرگ معنی‌دار بود. براساس مقایسه میانگین‌ها افزایش دور آبیاری از 60 به 180 میلی‌متر تبخیر تجمعی، ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد میوه در مترمربع، عملکرد تر و خشک کاسبرگ، عملکرد بیولوژیک و وزن خشک کاسبرگ در تک میوه را به‌ترتیب 1/48، 8/31، 3/41، 58، 9/54، 67 و 7/22 درصد کاهش داد و افزایش کاربرد نیتروژن از صفر به 120 کیلوگرم در هکتار صفات مذکور را به‌ترتیب 7/13، 6/8، 1/37، 3/43، 1/44، 5/25 و 7/5 درصد افزایش داد. به‌طور کلی براساس نتایج این تحقیق با توجه به اهمیت کمبود آب، تیمار آبیاری پس از 120 میلی‌متر تبخیر تجمعی و کاربرد 180 کیلوگرم نیتروژن در هکتار برای زراعت چای ترش در شرایط مشابه پیشنهاد می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

- Aghaei, A.H. and Ehsanzadeh, P., 2011. Effect of water deficit stress and nitrogen on yield and some physiological parameters of oilseed pumpkin (Cucurbita pepo L.). Iranian Journal of Horticultural Sciences, 42(3): 291-299.
- Akbarinia, A., Khosravifard, M., Sharifi Ashorabadi, A. and Babakhanlo, P., 2005. Effect irrigation interval on yield and agronomic traits of Nigella sativa. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 21(1): 65-73.
- Al-Omran, A.M., Sheta, A.S., Falatah, A.M. and Al-Harbi, A.R., 2005. Effect of drip irrigation on squash (Cucurbita pepo) yield and water-use efficiency in sandy calcareous soils amended with clay deposits. Agricultural Water Management, 73: 43-55.
- Ardakani, M.R., Abbaszadeh, B., Sharifi Ashourabadi, E., Lebaschi, M.H. and Packnejad, F., 2007. The effect of water deficit on quantitative and qualitative characters of balm (Melissa officinalis L.). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 23(2): 251-261.
- Atta, S., Sarr, B., Bakasso, Y., Diallo, A.B., Lona, I., Saadou, M. and Glew, R.H., 2010. Roselle (Hibiscus Sabdariffa L.) yield and yield components in response to nitrogen fertilization in Niger. Indian Journal of Agricultural Research, 4(2): 96-103.
- Babatunde, F.E. and Mofoke, A.L.E., 2006. Performance of roselle (Hibiscus sabdariffa L.) as influenced by irrigation schedules. Pakistan Journal of Nutrition, 5(4): 363-367.
- Daneshian, J., Hadi, H. and Jonoubi, P., 2009. Study of quantity and quality characteristics of soybean genotypes in deficit irrigation condition. Iranian Journal of Crop Science, 11(4): 393-409.
- Daneshkhah, M., Kafi, M., Nikbakht, A. and Mirjalili, M.H., 2007. Effects of different levels of nitrogen and potassium fertilizers on flower yield and essential oil content of Rosa damascena Mill. from Barzok of Kashan. Iranian Journal of Horticultural Science and Technology, 8(2): 83-90.
- Duke, J.A., 1979. Ecosystematic data on economic plants. Journal of Crude Drug Research, 17(3-4): 91-109.
- Ehyaee, H., Parsa, M., Kafi, M. and Nasiri Mahallati, M., 2011. Effect of foliar application of methanol and irrigation regimes on yield and yield components of chickpea cultivars. Iranian Journal of Pulses Research, 1(2): 37-48.
- Emam, Y. and Niknejad, M., 1995. An introdution to crop yiled physiology. Shiraz University Press, 576p.
- Fathi, D., Sohrabi, B. and Kochakzadeh, M., 2011. Investigation of the effects of different irrigation water and nitrogen regimes on cotton yield and yield component under furrow and sprinkler irrigation methods. Electronic Journal of Crop Production, 4(1): 61-74.
- Gholipoori, A., Javanshir, A., Rahimzadeh Khoie, F., Mohammdi, A. and Bayat, H., 2007. The effect of different nitrogen levels and pruning of head on yield and yield components of medicinal pumpkin (Cucurbita pepo L.). Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources, 13: 32-41.
- Jouyban, Z., 2010. Effect of Irrigation Interval, Nitrogen Fertilizer and Superabsorbent on Yield and Agronomic Traits of Sesame. M.Sc. Thesis, Department of Agriculture, Birjand branch, Islamic Azad University, Birjand, Iran. 121p.
- Laribi, B., Bettaieb, I., Kouki, K., Sahli, A., Mougou, A. and Marzouk, B., 2009. Water deficit effects on caraway growth, essential oil and fatty acid composition. Industrial Crops and Products, 30(3): 372-379.
- Lebaschi, M.H. and Sharifi Ashoorabadi, E., 2004. Growth indices of some medicinal plants under different water stresses. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 20(3): 249-261.
- Letchamo, W., 1993. Nitrogen application affects on yield and content of active substances in chamomile genotypes: 636-639. In: Janick, J. and Simon, J.E., (Eds.). New Crops. Willey, New York, 710p.
- Lichtenthaler, K.L. and Babani, F., 2000. Detection of photosynthetic activity and water stress by imaging the red chlorophyll fluorescence. Plant Physiology and Biochemistry, 38(11): 889-895.
- Majd Salimi, K. and Mirlatifi, S.M., 2008. Tea (Camellia sinensis L.) yield response to irrigation and nitrogen fertilizer applications. Journal of Science and Technology Agriculture and Natrual Resources, 12(44): 39-51.
- Mirshekari, B., Darbandi, S. and Ejlali, L., 2007. Effect of irrigation intervals, nitrogen rate and splitting on essence of German chamomile (Matricaria chamomilla L.). Iranian Journal of Crop Science, 9(2): 142-156.
- Moradi, K., Hamdi Shangari, A., Shahrajabian, M.H., Gharineh, M.H. and Madandost, M., 2010. Isabgol (Plantago ovata Forsk.) response to irrigation intervals and different nitrogen levels. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 26(2): 196-204.
- Mousavi, S.G.R., Seghatoleslami, M.J., Ansarinia, E. and Javadi, H., 2012. The effect of water deficit stress and nitrogen fertilizer on yield and water use effeciency of Calendula officinalis L. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 28(3): 493-508.
- Oyewole, C.I. and Mera, M., 2010. Response of roselle (Hibiscus sabdariffa L.) to rates of inorganic and farmyard fertilizers in the Sudan savanna ecological zone of Nigeria. African Journal of Agricultural Research, 5(17): 2305-2309.
- Rahbarian, P., Afsharmanesh, G. and Behzadi, N., 2011. Effect of drought stress as water deficit and plant density on yield roselle (Hibiscus sabdariffa) in Jiroft region. New Finding in Agriculture, 5(3): 249-257.
- Rahemi, M., 2004. Polination and Fruit Formation. Shiraz University Press, 120p.
- Rahimi, M.M., Nourmohamhdi, G., Ayeneband, A., Afshar, A. and Moaf Poorian, G.R., 2009. Effect of sowing time and different nitrogen levels on quantitative and qualitative charecteristics of oil flax (Linum usitatissimum L.). Journal of Seed and Plant Production, 25(1): 79-91.
- Rassam, Gh., Ghorbanzadeh, M. and Dadkhah, A., 2006. Effect of planting date and nitrogen on yield and seed yield components of Dill (Anethum graveolens L.) in Shirvan region. Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources, 13(3): 1-9.
- Rezapoor, S., 2010. Effect of drought stress and sulfur fertilizer on quality and quantitative yield of Nigella sativa in Qauen region. M.Sc. Thesis, Department of Agriculture, Zabol University, Iran.
- Safikhani, F., Heydarye Sharifabadi, H., Syadat, A., Sharifi ashorabadi, A., Syednedjad, M. and Abbaszadeh, B., 2007. The effect of drought on yield and morphologic characteristics of Deracocephalum moldavica L. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 23(2): 183-194.
- Sajedi, N. and Ardakani, M.R., 2008. Effect of different levels of nitrogen, iron and zinc on physiological indices and forage yield of maize (Zea mays L.) in Markazi province. Iranian Journal of Field Crops Research, 6: 99-110.
- Shubhra, K., Dayal, J., Goswami, C.L. and Mujal, R., 2004. Influence of phosphorus application on water relations, biochemical parameters and gum content in cluster bean under water deficit. Biologia Plantarum, 48(3): 445-448.
- Timothy, E.L. and Futuless, K.N., 2014. Influence of sowing date and different levels of nitrogen fertilizer on the performance of roselle (Hibiscus sabdariffa L.) in Nigeria. Research and Reviews: Journal of Agriculture and Allied Sciences, 3(1): 5-8.
- Torabi, A., 2004. Study of planting date and row spacing on yile of Hibiscus sabdariffa. M.Sc. Thesis, Department of Agriculture, Jiroft branch, Islamic Azad University, Jiroft, Iran, 150p.
- Zeinali, H., Moslehi Yazddel, A., Safaei, L., Jaberalansar, Z., Akhondi, A. and Skander, Z., 2014. Effects of different N.P.K fertilizer levels on quantitative and qualitative traits of Matricaria chamomilla L. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 30(4): 511-518.