همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشیار، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

3 دانشیار، گروه پژوهشی کشت و توسعه مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، کرج

چکیده

هدف اصلی این تحقیق بررسی تأثیر مقادیر مختلف کود آلی ورمی‌کمپوست و کود شیمیایی بر عملکرد کمّی و کیفی گیاه سرخارگل (Echinacea purpurea (L.) Moench) بود. آزمایش در سال زراعی 89-1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تربیت مدرس به‌صورت فاکتوریل دو عاملی با 12 تیمار در سه تکرار انجام شد. عامل کود شیمیایی در سه سطح C1 (بدون مصرف کود)، C2 (75 کیلوگرم در هکتار نیتروژن از منبع اوره + 3000 پی‌پی‌ام در هکتار کود مایع ریزمغذی) و C3 (150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن از منبع اوره + 6000 پی‌پی‌ام در هکتار کود مایع ریزمغذی) و عامل کود آلی ورمی‌کمپوست در چهار سطح (0، 2، 4 و 6 تن در هکتار) در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که کود ورمی‌کمپوست اثر معنی‌داری بر وزن خشک ساقه، گل، ریشه، عملکرد بیولوژیک، تعداد گل در بوته و سبزینگی برگ داشت. همچنین برهم‌کنش کود شیمیایی و کود ورمی‌کمپوست بر وزن خشک ریشه، وزن خشک 100 گل و ارتفاع بوته معنی‌دار گردید. بیشترین مقدار وزن خشک ساقه، گل، تعداد گل در بوته و ارتفاع بوته از کاربرد ترکیب تیماری ورمی‌کمپوست 4 تن در هکتار و بدون مصرف کود شیمیایی و بیشترین وزن خشک ریشه و عملکرد بیولوژیک به‌ترتیب از کاربرد 94/2 و 59/3 تن در هکتار ورمی‌کمپوست بدست آمد. هیچ یک از صفات مورد مطالعه تحت تأثیر عامل کود شیمیایی قرار نگرفت. همچنین اثر هیچ‌کدام از عوامل آزمایش بر ترکیب‌های فنلی تام اندام‌های مختلف گیاه معنی‌دار نبود. با توجه به نتایج بدست آمده کاربرد کود آلی ورمی‌کمپوست به‌عنوان جایگزین مناسبی برای کودهای شیمیایی در زراعت سرخارگل معرفی می‌شود.

کلیدواژه‌ها

- آقاعلیخانی، م.، 1391. سرخارگل، گیاه ایمنی‌بخش (ترجمه). انتشارات دانشگاه تربیت مدرس، تهران، 153 صفحه.
- امیدبیگی، ر.، 1381. بررسی کشت و سازگاری سرخارگل (Echinacea purpurea) در شمال تهران. علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، 6 (2): 240-230.
- تهامی زرندی، س.م.ک.، رضوانی مقدم، پ. و جهان، م. 1389. مقایسه تأثیر کودهای آلی و شیمیایی بر عملکرد و درصد اسانس گیاه دارویی ریحان (Ocimum basilicum L.). نشریه بوم‌شناسی کشاورزی، 2(1): 82-70.
- حاجی مهدی‌پور، ه.، خانوی، م.، شکرچی، م.، عابدی، ز. و پیرعلی همدانی، م.، 1388. بررسی بهترین روش استخراج ترکیبات فنلی موجود در گیاه سرخارگل. گیاهان دارویی، 32(4): 152-145.
- خالص‌رو، ش.، 1389. بررسی کاربرد کود بیولوژیک، ورمی‌کمپوست و زئولیت در ویژگی‌های خاک و عملکرد کمّی و کیفی گیاه دارویی انیسون. رساله دکتری زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، 182 صفحه.
- درزی، م.ت.، 1386. بررسی تأثیر کاربرد کودهای زیستی بر عملکرد کمّی و کیفی گیاه دارویی رازیانه به‌منظور دستیابی به یک سیستم زراعی پایدار. رساله دکتری زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، 165 صفحه.
- سعیدنژاد، ا.ح. و رضوانی مقدم، پ.، 1389. ارزیابی اثر مصرف کمپوست، ورمی‌کمپوست و کودهای دامی روی عملکرد، اجزای عملکرد و درصد اسانس زیره سبز (Cuminum cyminum). علوم باغبانی. 24(2): 148-142.
- سماوات، س.، لکزیان، ا. و ضمیرپور، ع.، 1380. تأثیر ورمی‌کمپوست بر روی شاخص‌های رشد گیاه گوجه فرنگی. علوم و صنایع کشاورزی، 15(2): 88-83.
- صالحی، ا.، 1390. بررسی تأثیر کودهای زیستی، ورمی‌کمپوست و زئولیت بر عملکرد کمّی و کیفی گیاه دارویی بابونه آلمانی در راستای دستیابی به یک سیستم کشاورزی پایدار. رساله دکتری زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، 232 صفحه.
- عزیزی، م.، باغانی، م.، لکزیان، ا. و آرویی، ح.، 1386. بررسی تأثیر مقادیر مختلف ورمی‌کمپوست و محلول پاشی ورمی‌واش بر صفات مورفولوژیک و میزان ماده مؤثره ریحان. علوم و صنایع کشاورزی، 21(2): 52- 41.
- Ansari, A.A., 2008. Effect of vermicompost on the productivity of potato (Solanum tuberosum), spinach (Spinacia oleracea) and turnip (Brassica campestris). World Journal of Agricultural Sciences, 4(3): 333-336.
- Anwar, M., Patra, D.D., Chand, S., Alpesh, K., Naqvi, A.A. and Khanuja, S.P.S., 2005. Effect of organic manures and inorganic fertilizer on growth, herb and oil yield, nutrient accumulation, and oil quality of French basil. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 36(13-14): 1737-1746.
- Arancon, N.Q., Edwards, C.A., Bierman, P., Metzger, J.D. and Lucht, C., 2005. Effect of vermicompost produced from cattle manure, food waste and paper waste on the growth and yield of peppers in the field. Pedobiologia, 49: 297-306.
- Arguello, J.A., Ledesma, A., Nunez, S.B., Rodriguez, C.H. and Goldfarb, M.D.D., 2006. Vermicompost effects on bulbing dynamics, nonstructural carbohydrate content, yield, and quality of
Rosado paraguayo garlic bulbs. HortScience, 41(3): 589-592.
- Bonomelli, C., Cisterna, D. and Recine, C., 2005. Effect of nitrogen fertilization on Echinacea purpurea mineral composition. Science and Agricultural Research, 32(2): 105-112.
- Burns, J., Gardner, P.T., O., Neil, J., Crawford, S., Morecroft, I., McPhail, D.B., Lister, C., Matthews, D., MacLean, M.R., Lean, M.E., Duthie, G.G. and Crozier, A., 2000. Relationship among antioxidant activity, vasodilation capacity, and phenolic content of red wines. Journal of Agricultural Food Chemistry, 48(2): 220-230.
- Darzi, M.T., Hadjseyed Hadi, M.R. and Rejali, F., 2011. Effects of vermicompost and phosphate biofertilizer application on yield and yield components in Anise (Pimpinella anisum L.). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 26(4): 452-465.
- Dufault, R.J., Rushing, J., Hassell, R., Shepard, B.M., McCutcheon, G. and Ward, B., 2003. Influence of fertilizer on growth and marker compound of field-grown Echinacea species and feverfew. Scientia Horticulturae, 98(9): 61-69.
- Hussein, M.S., El-Sherbeny, S.E., Khalil, M.Y., Naguib, N.Y. and Aly, S.M., 2006. Growth characters and chemical constituents of Dracocephalum moldavica L. plants in relation to compost fertilizer and planting distance. Scientia Horticulture, 108: 322-331.
- Liuc, J. and Pank, B., 2005. Effect of vermicompost and fertility levels on growth and oil yield of Roman chamomile: Scientia Pharmaceutica, 46: 63-69.
- Organic farming research project report submitted to the Organic Farming Research Foundation, October 10, 2002. Improving the quality of organic herb production and marketing. Project funding awarded fall 2000. Project No. 00-75.
- Orozco, F.H., Cegarra, J., Trujillo, L.M. and Roig, A., 1996. Vermicomposting of coffee pulp using the earthworm Eisenia fetida: effects on C and N contents and the availability of nutrients. Biology and Fertility of Soils, 22: 162-166.
- Pandey, R., 2005. Management of Meloidogyne incognita in Artemisia pallens with bio-organics.Phytoparasitica, 33(3): 304-308.
- Perry N.B., Burgess E.J. and Glennie V.L., 2001. Echinacea standardization: analytical methods for phenolic compounds and typical levels in medicinal species. Journal of Agricultural Food Chemistry,
49: 1702-1706.
- Pessarakli, M., 2001. Handbook of Plant and Crop Physiology. Marcel Dekker, Inc. NewYork, 973p.
- Saikia, L.R. and Sristisri, U., 2011. Antioxidant activity, phenol and flavonoid content of A. racemosus Willd. a medicinal plant grown using different organic manures. Research Journal of Pharmaceutical, Biological and Chemical Sciences, 2(2): 457-463.
- Sifola, M.I. and Barbieri, G., 2006. Growth, yield and essential oil content of three cultivars of basil grown under different levels of nitrogen in the field .Scientia Horticulturae, 108: 408-413.
- Taiz, L. and Zeiger, E., 2006. Plant Physiology. Sinauer Association, Inc., Publishers Sunderland, Massachusetts, 764p.
- Tomati, U., Grappelli, A. and Gall, E., 1987. The hormone-like effect of earthworm casts on plant growth. Biology and Fertility of Soils, 5: 288-294.