موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورتحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران1735-090533320170723Investigation of electronic nose system in classification of Rosa damascena Mill. essential oil by artificial neural networkبررسی عملکرد یک سیستم بینی الکترونیکی در طبقهبندی کیفی اسانس گلمحمدی (Rosa damascene Mill.) به کمک شبکه عصبی مصنوعی33934911289110.22092/ijmapr.2017.101698.1584FAعباس گرجی چاکسپاریدانشجوی دکتری، گروه مکانیک بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ایرانعلی محمد نیکبختدانشیار، گروه مکانیک بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ایرانفاطمه سفیدکناستاد، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران0000-0001-7170-0002مهدی قاسمی ورنامخواستیاستادیار، گروه مکانیک بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، ایرانJournal Article20151019Due to the increased use of medicinal plants, the qualitative classification is inevitable. <em>Rosa damascena</em> Mill. with a high value of essential oil and its unique properties in the health, food and pharmaceutical industries is of one of these plants. In this study, after essential oil extraction from nine genotypes of <em>Rosa</em>, the essential oil components were identified by GC and GC-MS analysis. The genotypes were divided in three classes (C1, C2, C3) based on total percentage of six most important compounds, having major role in essential oil quality (phenyl ethyl alcohol, trans rose oxide, citronellol, nerol, geraniol, geranial).Then, the classes were tested by an electronic nose (EN) system designed based on metal oxide semiconductor (MOS) sensors. Sensors response pattern was recorded and analyzed by chemometrics methods in next step. Results of principal components analysis (PCA) showed that 85% of data variance was explained by two first principal components (PC1, PC2). Artificial neural network based on back propagation multilayer perceptron (Bp-MLP) was performed and classification accuracy achieved 100% and 96% for training and test sets, respectively. These results showed that EN could be used as a quick, easy, accurate and inexpensive system to classify <em>Rosa damascene</em> Mill essential oil.بهدلیل افزایش استفاده از گیاهان دارویی و معطر، توجه به امر طبقهبندی کیفی آنها نیز امری اجتنابناپذیر میباشد. گلمحمدی (<em>Rosa damascene</em> Mill.) نیز با ارزش بالای اسانس و خواص بینظیر آن در صنایع بهداشتی، غذایی و دارویی یکی از این گیاهان است. از اینرو، در این مطالعه طبقهبندی کیفی اسانس 9 ژنوتیپ از گلمحمدی با کمک یک سیستم بینی الکترونیکی براساس حسگرهای نیمههادی اکسید فلزی (MOS) مورد بررسی قرار گرفت. ترکیبهای اصلی تأثیرگذار در کیفیت اسانس گلمحمدی با استفاده از روش کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیفسنج جرمی (GC-MS) شناسایی شدند و بر اساس درصد کل این ترکیبها، نمونهها در سه کلاس از نظر کیفی طبقهبندی شدند. سپس طبقهبندی این کلاسها با استفاده از بینی الکترونیک طراحی شده مورد ارزیابی قرار گرفت. در استفاده از ابزارهای کمومتریک نتایج آنالیز مؤلفههای اصلی (PCA) نشان داد که با استفاده از دو مؤلفه اصلی اول (PC1، PC2) میتوان 85% واریانس دادهها را توجیه کرد. همچنین با استفاده از نمودار لودینگ حاصل از PCA، حسگرهایی که تأثیر بیشتری در تفکیک کلاسها داشتند، شناسایی شدند. در ادامه دقت طبقهبندی با استفاده از شبکه عصبی پس انتشار پرسپترون چند لایه (Bp-MLP) بهعنوان یک روش تحت نظارت، برای دادههای آموزش و آزمون بهترتیب 100% و 96% بدست آمد. در پایان نتایج نشان داد که بینی الکترونیکی بهعنوان ابزاری ارزان، دقیق، آسان و با قابلیت تبدیل به حالت زمان واقعی میتواند در راستای طبقهبندی کیفی اسانس گلمحمدی و در نتیجه ژنوتیپهای آن مؤثر واقع شود.موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورتحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران1735-090533320170723Effects of different levels of essential oils (Satureja hortensis L.) in diet on improvement growth, blood biochemical and body composition of roach fry (Rutilus caspicus)تأثیر سطوح مختلف اسانس گیاه مرزه (Satureja hortensis L.) در جیره غذایی بر بهبود شاخصهای رشد، بیوشیمیایی خون و ترکیبهای بدنی ماهی کلمه خزری (Rutilus caspicus)35036011289210.22092/ijmapr.2017.108627.1908FAوثیقه السادات میرباقریکارشناسی ارشد شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه زابل، ایرانسعید مشکینیدانشیار، گروه بهداشت مواد غذایی و کنترل کیفیت، دانشکده دامپزشکی دانشگاه ارومیه، ایرانحامد غفاری فارسانیدانشجوی دکترای شیلات، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهرکرد، ایرانمهدی نادری فارسانیدانشجوی دکترای شیلات، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ارومیه، ایرانمرتضی بهره مندکارشناسی ارشد شیلات، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، باشگاه پژوهشگران و نخبگان جوان، کرج، ایرانJournal Article20161208Increasing the efficiency of growth and survival is one of the important goals of modern aquaculture. For this purpose, with regard to the positive effects of essential oils in the diet, the effects of essential oil (<em>Satureja hortensis</em> L.) was investigated with the aim of improving the growth, blood biochemical and body composition indices of roach fry (<em>Rutilus caspicus</em>) for 60 days. In this study, 360 individuals with an average weight of 2.29±0.07 g were fed with a diet containing 100, 200 and 400 mg per kg of food and control group (without essential oil). The results showed that the highest final weight and percentage of body weight gain, lowest feed conversion rate and especial growth rate, the greatest amount of protein and lowest amount of fat were found in the diet containing 200 mg of essential oil (<em>P</em><0.05). Total protein and albumin in the treatment containing 200 mg of essential oil showed a significant increase as compared with other treatments (<em>P</em><0.05). In addition, the lowest level of cortisol and glucose in the diet containing 200 mg of essential oil showed significant difference with control treatment (<em>P</em><0.05). In general, it seems that the Satureja essential oil at a level of 200 mg in the diet could be effective in growth, survival, total protein, glucose and body composition of roach fry.افزایش بازدهی رشد و بازماندگی از اهداف مهم آبزیپروری نوین میباشد. بدینمنظور در این مطالعه با توجه به اثرات مثبت اسانس گیاهان در جیره غذایی، تأثیر اسانس گیاهی مرزه <strong>(</strong><em>Satureja hortensis</em> L.<strong>)</strong> با هدف بهبود شاخصهای رشد، بیوشیمایی خون و ترکیبهای بدن بچه ماهی کلمه (<em>Rutilus caspicus</em>) بهمدت 60 روز بررسی شد. در این بررسی 360 قطعه بچه ماهی با میانگین وزنی 07/0±29/2 گرم با جیره غذایی بهترتیب حاوی 100، 200 و 400 میلیگرم به ازای هر کیلوگرم غذا و گروه شاهد (فاقد اسانس) تغذیه شدند. نتایج نشان داد که بالاترین وزن نهایی و درصد افزایش وزن بدن، پایینترین ضریب تبدیل غذایی و ضریب رشد ویژه، بیشترین میزان پروتئین و کمترین میزان چربی در جیره حاوی 200 میلیگرم اسانس بود (0.05>P). پروتئین کل و آلبومین تیمار 200 میلیگرم اسانس افزایش معنیداری را با سایر تیمارها نشان داد (0.05>P). همچنین پایینترین سطح کورتیزول و گلوکز، در جیره حاوی 200 میلیگرم اسانس با اختلاف معنیداری با تیمار شاهد نشان داده شد (0.05>P). در مجموع بهنظر میرسد سطح 200 میلیگرم اسانس مرزه در جیره غذایی بچه ماهیان کلمه خزری میتواند بر شاخصهای رشد، بازماندگی، پروتئین کل، گلوکز و ترکیب بدنی بچه ماهیان کلمه مؤثر باشد.موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورتحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران1735-090533320170723Effects of planting density and depth on different traits of saffron (Crocus sativus L.) in Mahidasht region of Kermanshahبررسی اثر تراکم و عمق کاشت بر صفات مختلف زعفران (Crocus sativus L.) در منطقه ماهیدشت کرمانشاه36137211289310.22092/ijmapr.2017.108602.1905FAمحمد گردکانهباستادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایرانجمال مجیدیدانشجوی سابق کارشناسی ارشد، مؤسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی کرمانشاهفریدون رضاییکارشناس ارشد، بخش تحقیقات گیاهان دارویی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانJournal Article20161224Saffron (<em>Crocus sativus</em> L.) as a valuable crop is cultivated in arid and semi-arid regions of Iran. It is used in food for color and flavor and also in medicine. Optimum mother corm density and depth is one the most crucial factors determining daughter corm generation and flower yield. For this purpose, this research was aimed to study the effects of planting density and depth of corm on stigma yield and daughter corms production traits during 2012-2014 in Mahidasht, Kermanshah province. The study was conducted in a factorial experiment based on randomized complete blocks design with four different planting densities (3, 6, 9, 12 cm) and three planting depths of corm (10, 15, 20 cm) in three replications. Traits including flower number, flower fresh weight, fresh and dry weight of stigma and style, stigma and style length, leaf weight, the number and average weight of daughter corm were measured. Analysis of variance showed that the effect of planting density and depth of mother corm was significant on total traits. The interaction effect between planting density and planting depth on some traits (average weight of daughter corm and stigma and style length) was significant. The highest flower number, fresh flower weight, total fresh and dry weight of stigma and style (2.09 and 0.5 gr/m<sup>2</sup>, respectively), leaf weight, and daughter corm number were obtained in planting density of 6 cm and planting depth of 15 cm. The highest length of stigma and style of saffron was achieved in planting density of 9 cm and planting depth of 15 cm, and the average weight of daughter corm was obtained in planting density of 12 cm and planting depth of 15 cm. Therefore, the planting density of 6 cm and planting depth of 15 cm, having the highest effect on fresh and dry weight of stigma, are recommended.زعفران (<em>Crocus sativus</em> L.) ارزشمندترین محصول مناطق خشک و نیمهخشک ایران است که بهدلیل رنگ و طعم آن در صنایع غذایی و بهدلیل خاصیت داروییاش در پزشکی استفاده میشود. فاصله و عمق کاشت مناسب بنه نقش مهمی بر عملکرد زعفران داشته، به همین منظور برای بررسی اثر فاصله و عمق کاشت بنه بر رشد رویشی و عملکرد زعفران، آزمایشی در سال زراعی 1393-1392 در مرکز آموزش جهاد کشاورزی ماهیدشت استان کرمانشاه بهصورت فاکتوریل شامل فاصله کاشت بنه در 4 سطح 3، 6، 9 و 12 سانتیمتر روی ردیف و عمق کاشت مختلف بنه در 3 سطح 10، 15 و 20 سانتیمتر بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. صفات تعداد گل، وزن تر گل، طول گلبرگ، طول دمگل، وزن تر و خشک کلاله، طول کلاله، وزن تر برگ، تعداد و وزن متوسط بنه در یک مترمربع اندازهگیری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر فاصله و عمق کاشت بنه بر همه صفات معنیدار شد. ولی اثر متقابل بین فاصله کاشت در عمق کاشت بنه فقط بر صفات وزن تر کلاله و وزن متوسط بنه معنیدار شد. بیشترین تعداد گل، وزن تر گل، وزن تر و خشک کلاله (بهترتیب 2.09 و 0.5 گرم در مترمربع)، وزن تر برگ و تعداد بنه در تیمار فاصله کاشت 6 سانتیمتر و عمق کاشت 15 سانتیمتر مشاهده شد. بیشترین طول کلاله، در تیمار فاصله کاشت 9 سانتیمتر و عمق کاشت 15 سانتیمتر و بیشترین وزن متوسط بنه در تیمار فاصله کاشت 12 سانتیمتر و عمق کاشت 15 سانتیمتر ثبت شد. بنابراین تیمار فاصله کاشت 6 سانتیمتر و عمق کاشت 15 سانتیمتر که بیشترین تأثیر را بر وزن تر و خشک کلاله داشت، قابل توصیه میباشد.موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورتحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران1735-090533320170723Effects of basal media and some physical parameters on micropropagation of stevia (Stevia rebaudiana Bertoni)بررسی تأثیر محیط کشت و پارامترهای فیزیکی نور و دما بر تکثیر درون شیشهای گیاه استویا (Stevia rebaudiana Bertoni)37338511289410.22092/ijmapr.2017.107061.1828FAمرتضی ابراهیمیاستادیار، بخش تحقیقات کشت بافت گیاهی، مدیریت بیوتکنولوژی کشاورزی منطقه مرکزی کشور- اصفهان، پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانآرش مختاریکارشناس ارشد، بخش تحقیقات کشت بافت گیاهی، مدیریت بیوتکنولوژی کشاورزی منطقه مرکزی کشور- اصفهان، پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانرسول امیریانکارشناس ارشد، بخش تحقیقات ژنومیکس، مدیریت بیوتکنولوژی کشاورزی منطقه مرکزی کشور- اصفهان، پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانJournal Article20160817Stevia (<em>Stevia rebaudiana</em> Bertoni) is a cross-pollinated plant whose seed vigor is poor. Therefore, the vegetative propagation approaches like <em>in vitro</em> culture techniques could be the best choice for mass and true-to-type production of stevia plantlets. This study was aimed to evaluate the effects of basal media (MS, B5 and LS) and physical parameters such as light (55 and 110 μmol m<sup>-2</sup> s<sup>-1</sup>) and temperature (22, 25 and 27ºC) on <em>in vitro</em> culture of stevia. The nodal segments were cultured on basal media containing various combination of BAP and IAA or IBA. The ANOVA showed significant differences (<em>P</em>≤0.05) among treatments on micropropagation of stevia. In another experiment, the effect of mT (0.5, 1, 1.5 and 2 mg/l) was also compared with the best treatment from the first experiment. It was found that mT at 1 mg/l was the best concentration. The genetic stability of micropropagated plantlets relative to the mother plant was achieved by AFLP marker using 12 selected primers. In this study, 231 reproducible bands around 50-500bp were scored, indicating similarity of <em>in vitro</em> plantlets with the donor.بهمنظور دستیابی به روشی اقتصادی برای تکثیر گیاه استویا (<em>Stevia rebaudiana</em> Bertoni) با استفاده از کشت بافت، تأثیر محیط کشت پایه و تنظیمکنندههای رشد بر تکثیر درون شیشه گیاه استویا مطالعه شد. ریزنمونههای تک گره بدون برگ در محیطهای کشت پایه MS، B5 و LS حاوی غلظتهای مختلف بنزیل آمینو پورین به همراه ایندول استیک اسید و یا ایندول بوتریک اسید کشت شدند. تأثیر تیمارهای فیزیکی دما (22، 25 و 27 درجه سانتیگراد) و شدت نور (μmol m<sup>-2</sup> s<sup>-1</sup>55 و 110) در این آزمایش ارزیابی شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که تیمارهای مورد بررسی تفاوت معنیداری بر ریزازدیادی گیاه استویا داشتهاند. سپس در آزمایشی دیگر، تأثیر غلظتهای مختلف متاتوپولین بر تکثیر استویا، با بهترین ترکیب از تیمارهای آزمایش اول، مقایسه گردید. مقایسه میانگینها در این آزمایش نشان داد که غلظت بهینه متاتوپولین 1 میلیگرم بودهاست. در ارزیابی تنوع ژنتیکی با استفاده از نشانگر مولکولی AFLP، 12 ترکیب پرایمری بر روی دو نمونه از والدین اولیه با 6 نمونه از نتاج بررسی شد. در این مطالعه 231 باند در محدوده 500-50 جفت باز مشاهده گردید که نتایج آنالیز آنها بیانگر شباهت کامل نتاج با والدین اولیه بود.موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورتحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران1735-090533320170723Effects of irrigation intervals on morphological characteristics of different Achillea millefolium L. populationsبررسی صفات مورفولوژیکی جمعیتهای گیاه دارویی بومادران (Achillea millefolium L.) در فواصل مختلف آبیاری38639911289510.22092/ijmapr.2017.105684.1739FAپروین صالحی شانجانیدانشیار، بانک ژن منابع طبیعی ایران، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران0000-0003-4537-2791سید اسماعیل سیدیانکارشناس ارشد، بانک ژن منابع طبیعی ایران، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانحمیده جوادیاستادیار، بانک ژن منابع طبیعی ایران، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران0000-0002-5805-6539Journal Article20160411In order to investigate the effects of different irrigation intervals on morphological characteristics of different <em>Achillea millefolium</em> L. populations, an experiment was conducted at the experimental field of Research Institute of Forests and Rangelands during 2012 and 2013. Three irrigation intervals (7, 14 and 21 days) and 19 <em>A. millefolium</em> populations were compared in a <em>factorial</em> experiment based on a complete randomized block design with three replications. As many plants were lost in irrigation interval of 21 days, comparison was continued with irrigation intervals of 7 and 14 days. Results showed that irrigation intervals and population origins had significant effects (<em>P</em><em>≤0.005</em>) on the plant height, crown diameter, stem number, dry matter yield (g plant <br /><sup>-</sup><sup>1</sup> <br />), flower diameter, flower number and flowering time. In almost all populations the plant height, crown diameter and flower diameter decreased, whereas flower number per plant and the full flowering time increased in irrigation interval of 14 days. The 19 populations were grouped into three clusters. Populations in the cluster I had higher plant height, yield and flowering time. Populations in the cluster III showed higher crown diameter, flower diameter, stem number and flower number, and shorter full flowering time. These results indicated that populations in the cluster III had favorable potential production in semi-arid regions.بهمنظور بررسی اثر فواصل آبیاری بر صفات زراعی جمعیتهای وحشی بومادران (<em>Achillea millefolium</em> L.)، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در سال 1391 و 1392 اجرا شد. فاکتورهای مورد آزمایش شامل فواصل آبیاری (7، 14 و 21 روز) و 19 جمعیت وحشی بومادران بود. ولی از آنجایی که در فاصله آبیاری 21 روز بسیاری از گیاهان از بین رفتند، فاصله آبیاری 21 روز از آنالیزها حذف گردید و مقایسهها با دو فاصله آبیاری 7 و 14 روز ادامه یافت. نتایج حکایت از اثر معنیدار (≤0.05) عوامل دور آبیاری و جمعیت بر صفات قطر گیاه، ارتفاع گیاه، تعداد ساقه گلدهنده، قطر گلآذین، تعداد گل و زمان کامل شدن گل داشت. نتایج نشان داد که با افزایش فاصله کمآبیاری از 7 روز به 14 روز، قطر، ارتفاع گیاه و قطر گلآذین کاهش یافته؛ تعداد گلآذین افزایش یافته و گلدهی و تکمیل دوره رشد در اغلب جمعیتهای مورد مطالعه تسریع شد. 19 جمعیت بومادران در سه خوشه گروهبندی شدند که جمعیتهای خوشه I، ارتفاع و عملکرد گیاه بیشتری داشته و در زمان طولانیتری به گلدهی کامل رسیدند. در حالیکه جمعیتهای خوشه III، قطر گیاه، قطر گلآذین، تعداد ساقه گلدهنده و تعداد گلآذین بیشتری داشته و در زمان کوتاهتری به گلدهی کامل رسیدند که نشاندهنده توان تولید مطلوب جمعیتهای بومادران این خوشه در شرایط نیمهخشک میباشد.موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورتحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران1735-090533320170723Effects of salicylic acid and manganese sulphate effects on morphological and biochemical traits of Portulaca oleracea L.اثر محلولپاشی سالیسیلیک اسید و سولفات منگنز بر صفات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی خرفه (Portulaca oleraca L.)40041011289610.22092/ijmapr.2017.106579.1792FAزهرا صارمدانشجوی کارشناسی ارشد، گروه عل باغبانی، دانشکده کشاورزی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایرانپژمان مرادیاستادیار، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران0000-0002-3454-4271علی محمد عموئیاستادیار، مرکز آموزش عالی امام خمینی (ره)، کرج، ایرانJournal Article20160618<em>Portulaca oleracea </em>L., belonging to the Portulacaceae family, has a high nutritional value due to omega-3 and 6, antioxidants and Tocopherols. In addition, it has beneficial effects on preventing cardiovascular disease and cancer. On the other hand, effect of salicylic acid and micronutrients on growth, efficiency, physiological traits and resistance to disease, led us to study the effectiveness of this plant hormone and manganese sulfate on some of the traits of this valuable medicinal plant. The project was implemented in Imam Khomeini Higher Education Center of Jihad-e-Agriculture University, Karaj, Iran in 2015. The study was conducted in a factorial based on randomized complete block design with three replications. The influence of different levels of salicylic acid (0, 0.1, 0.5, 1 and 2 millimolar) and manganese sulfate (0, 0.5 and 1 g/lit) was investigated on length of main-stem, number of sub-branches, herbal fresh weight, number of seeds per capsule, number of capsules per bush, chlorophyll, carotenoids and vitamin C. Analysis of variance showed that the treatments studied had significant effects on all morphological and biochemical traits (α≤0.05). The highest number of seeds per capsule (66.44) was obtained through 1 mM of salicylic acid and 1 g/lit of manganese sulfate. The interaction effect of salicylic acid and manganese sulfate indicated that 2 mM of salicylic acid and 1 g/lit of manganese sulfate had the highest carotenoids content (0.071 mg). In general, results showed that appropriate concentrations of salicylic acid and manganese sulfate had positive and significant effect on improvement of the study traits.خرفه (<em>Portulaca oleraca </em>L<em>.</em>) یکی از گیاهان خانواده Portulacaceae است که بهدلیل داشتن اسیدهای چرب امگا 3 و 6، مواد مغذی مثل آنتیاکسیدانها، توکوفرول و فیبر ارزش تغذیهای بالایی داشته و اثرات سودمندی در پیشگیری از ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی و سرطان دارد. از طرفی تأثیر سالیسیلیک اسید و ریزمغذیها بر رشد، عملکرد، فعالیتهای فیزیولوژیکی و مقاومت در برابر بیماریها، ما را به سمت بررسی اثربخشی این هورمون گیاهی و سولفات منگنز بر برخی صفات این گیاه دارویی ارزشمند سوق داد. این آزمایش در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه آموزش عالی امام خمینی (ره) جهاد کشاورزی کرج در سال 1394 بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. اثر محلولپاشی سطوح مختلف سالیسیلیک اسید (0، 0.1، 0.5، 1 و 2 میلیمولار) و سولفات منگنز (0، 0.5 و 1 گرم در لیتر) بر صفات ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی در بوته، وزن تر، تعداد دانه در کپسول، تعداد کپسول در بوته، میزان کلروفیل، کارتنوئید و ویتامین C مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تیمارهای تحت بررسی بر تمام صفات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی اثر معنیدار در سطح 5% داشت. بیشترین تعداد دانه در کپسول (66.44 عدد در کپسول) از تیمار 1 میلیمولار سالیسیلیک اسید و 1 گرم در لیتر سولفات منگنز بدست آمد. مقایسه میانگین اثر متقابل سالیسیلیک اسید در سولفات منگنز نشان داد که بیشترین میزان کارتنوئید (0.071 میلیگرم) متعلق به 2 میلیمولار سالیسیلیک اسید و 1 گرم در لیتر سولفات منگنز بود. بهطور کلی نتایج نشان داد که غلظتهای مناسب سالیسیلیک اسید و سولفات منگنز اثر مثبت و معنیداری در بهبود صفات تحت بررسی داشت. موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورتحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران1735-090533320170723Study on the effect of some plant essential oils on two fungal causal agents of bean root rot, Fusarium solani and Rhizoctonia solani in Zanjan Provinceمطالعه اثر برخی اسانسهای گیاهی بر دو عامل قارچی پوسیدگی ریشه لوبیا Rhizoctonia solani و Fusarium solani در استان زنجان41142211289710.22092/ijmapr.2017.107375.1839FAشیوا زندیدانشجوی کارشناسی ارشد، گروه بیماریشناسی گیاهی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایرانرقیه همتیدانشیار، گروه گیاهپزشکی، دانشگاه زنجان، ایرانسعید رضاییاستادیار، گروه بیماریشناسی گیاهی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایرانمرتضی موحدی فاضلدانشیار، گروه گیاهپزشکی، دانشگاه زنجان، ایرانJournal Article20160822Inhibitory effect of essential oils from four medicinal plants, shirazi thyme (<em>Zataria</em> <em>multiflora</em> Boiss.), pepper mint (<em>Mentha</em> <em>piperita</em> L.), eucalyptus (<em>Eucalyptus</em> <em>camadulensis</em> Dehnh.) and fennel (<em>Foeniculum</em> <em>vulgare</em> Miller.) was investigated against two major causal agents of bean root rot in Zanjan province<em>, Fusarium solani</em> and <em>Rhizoctonia solani</em>. For this purpose, anti-fungal index (AI) of essential oils against disease causing fungi was investigated by reverse petri dish method in four concentrations of 100, 200, 300 and 400 ppm in five replicates for each treatment. Based on laboratory results, all concentrations of shirazi thyme and peppermint essential oils had the most inhibitory effect (AI = 100%) on <em>R. solani</em>, also all concentrations of shirazi thyme as well as one concentration of peppermint (400ppm) had complete inhibitory effect on <em>F. solani</em> (<em>P</em>=0.05). To investigate the synergistic effect between essential oil of peppermint and thyme, six mixing ratios of them were assessed. The results indicated synergistic effect between two essential oils against <em>F. solani</em>. To study the effect of essential oils and their mixtures on disease control under greenhouse conditions, the soil of pots was inoculated with both pathogens simultaneously, then the seeds of red bean cultivar Naz were sown after treatment with different concentrations of essential oils with four replications for each treatment (concentrations: 200, 400, 600, 800, 1000, 1500, 2000, 2500, 3000, 3500 ppm). Seed treatment with essential oils decreased the disease significantly. The most effective combination ratios of thyme and peppermint for disease control were 80:20 and 60:40. The most effective treatment for disease control was 1500 ppm of the combination of thyme and peppermint in the ratio of 60:40 (<em>P</em>=0.05).اثر بازدارندگی اسانس چهار گیاه دارویی شامل آویشن شیرازی (<em>Zataria</em> <em>multiflora</em> Boiss.)، نعنا فلفلی (<em>Mentha</em> <em>piperita</em> L.)، رازیانه (<em>Foeniculum</em> <em>vulgare</em> Miller.) و اکالیپتوس (<em>Eucalyptus camadulensis</em> Dehnh.) علیه دو عامل اصلی بیماری پوسیدگی ریشه و طوقه لوبیا (<em>Fusarium solani</em>و <em>Rhizoctonia</em> <em>solani</em>) در استان زنجان بررسی شد. برای این منظور شاخص ضدقارچی (AI) اسانسهای مذکور علیه قارچهای بیماریزا در چهار غلظت ppm100، 200، 300 و 400 و پنج تکرار برای هر تیمار به روش "ظرف پتری معکوس" بررسی شد. براساس نتایج، اسانس آویشن شیرازی در هر چهار غلظت علیه هر دو بیمارگر و اسانس نعنا فلفلی در چهار غلظت علیه <em>R. solani</em> و در غلظت ppm400 <em>F. solani</em> بیشترین اثر بازدارندگی (بازدارندگی کامل، AI=100%) را در سطح معنیداری 5% داشتند. برای بررسی اثرات سینرژیستی بین اسانس آویشن شیرازی و نعنا فلفلی، شش نسبت اختلاط از این دو اسانس ارزیابی شدند. نتایج این بخش نشاندهنده وجود اثر سینرژیستی بین دو اسانس علیه قارچ <em>F. solani</em> بود. برای بررسی اثر اسانسها و مخلوط آنها بر کنترل بیماری در شرایط گلخانه، خاک گلدانها با هر دو بیمارگر بهطور همزمان آلوده شده و بعد بذرهای لوبیا قرمز رقم ناز پس از تیمار با غلظتهای مختلف اسانسهای آویشن شیرازی و نعنا فلفلی و مخلوط آنها در این گلدانها کشت شدند. غلظتها شامل ppm200، 400، 600، 800،1000، 1500، 2000، 2500، 3000 و 3500 بوده و چهار تکرار برای هر تیمار بکار رفت. تیمار بذرها با اسانسها موجب کاهش معنیدار بیماری در گلخانه شد. مؤثرترین نسبتهای تلفیقی بر کنترل بیماری شامل دو نسبت 40:60 آویشن به نعنا فلفلی و نسبت 20:80 آویشن به نعنا فلفلی بود. مؤثرترین تیمار در آزمون گلخانهای که بیماری را بهطور قابل توجهی کنترل کرد، تیمار 40:60 آویشن به نعنا فلفلی در غلظت ppm1500 بود (P=0.05).موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورتحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران1735-090533320170723Identifying and prioritizing enterprises related to medicinal plants in Chardavol Countyشناسایی و اولویتبندی کسب و کارهای مرتبط با گیاهان دارویی در شهرستان چرداول42343411289810.22092/ijmapr.2017.107503.1844FAهمایون مرادنژادیدانشیار، گروه کارآفرینی و توسعه روستایی، دانشگاه ایلام، ایرانزهرا علیخانیدانشآموخته کارشناسی ارشد، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایرانمرجان واحدیاستادیار، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایرانJournal Article20160903This research was aimed to identify and prioritize the enterprises related to medicinal plants in Chardavol County. In the present study, due to the nature of the subject, a combination of qualitative and quantitative methods (Dominant-Less Dominant and two phases Design) was used. In qualitative and quantitative phases, depth interviews and descriptive- survey method were used, respectively. The population of qualitative phase was experts of medicinal plants of which 12 people participated in the research by using purposeful sampling method. In quantitative phase, the population was 84 experts of which 50 people were selected by using simple random sampling and based on Chocran formula as the sample. Questionnaires, designed based on the results of qualitative phase and literature review, were the instrument of data gathering in quantitative phase. The validity of questionnaire was confirmed by panel of experts and the reliability of questionnaire was tested by Cronbach alpha coefficient using SPSS software. Results showed that planting of medicinal plants, business of drying, powder and packing of garlic, business of oil extraction and packing of rapeseed, production of turpentine natural chewing gum, were respectively the most important priority of business of services and production, initial processing, secondary processing and final processing of medicinal herbs.این پژوهش با هدف شناسایی و اولویتبندی کسب و کارهای مرتبط با گیاهان دارویی در شهرستان چرداول انجام شد. در این پژوهش با توجه به ماهیت موضوع از روشهای ترکیبی پژوهش کمّی- کیفی و از میان این روشها، از الگوی تلفیقی غالب-کمتر غالب و در قالب طرح دو مرحلهای استفاده شد. در بین روشهای پژوهش کیفی از مصاحبههای نیمهعمیق و از میان روشهای پژوهش کمّی، از روش توصیفی-پیمایشی استفاده شد. جامعه آماری در مرحله کیفی پژوهش صاحبنظران گیاهان دارویی و کارشناسان اقتصادی استان ایلام بودهاند که تعداد 12 نفر از آنان به روش نمونهگیری هدفمند در پژوهش مشارکت داده شدهاند. جامعه آماری مرحله کمّی تعداد 84 نفر از کارشناسان بودهاند که با استفاده از فرمول کوکران 50 نفر از آنان بهعنوان نمونه برآورد و با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدهاند. ابزار گردآوری دادهها در مرحله کمّی پرسشنامهای بود که براساس نتیجه مرحله کیفی و بررسی پیشینه پژوهش طراحی شده و روایی آن براساس نظر جمعی از صاحبنظران و استادان مجرب تأیید گردید. پایایی ابزار پژوهش با استفاده از نرمافزار spss و محاسبه آزمون آلفای کرونباخ، 0.91 بدست آمد که بیانگر مناسب بودن پایایی پرسشنامه بود. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار spss انجام شد. نتایج نشان داد که کاشت گیاهان دارویی، کارگاه خشککن، پودر و بستهبندی سیر؛ کارگاه روغنگیری و بستهبندی کلزا؛ و کارگاه تولید آدامس طبیعی بنه (سقز)؛ بهترتیب جزء اولویتهای برتر کسب و کارهای تولیدی و خدماتی، فرآوری اولیه، فرآوری ثانویه و فرآوری نهایی گیاهان دارویی بودند. موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورتحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران1735-090533320170723Evaluation of phenological characteristics and amount of essential oils in some native ecotypes of Ajowan (Trachyspermum ammi L.)ارزیابی خصوصیات فنولوژی و میزان اسانس برخی اکوتیپهای بومی گیاه دارویی زنیان (Trachyspermum ammi L.)43544811289910.22092/ijmapr.2017.106821.1805FAمریم میرزاحسینیفارغالتحصیل کارشناسی ارشد اصلاح نباتات، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان- دانشگاه تهران، پاکدشت، تهران، ایرانسید احمد سادات نوریاستاد، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان- دانشگاه تهران، پاکدشت، تهران، ایرانیعقوب امن زادهاستادیار، گروه فارماکوگنوزی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، ایرانمجید قربانی جاویداستادیار، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان- دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران0000-0002-1273-2079Journal Article20160704Study of phenological characteristics and determination of temperature requirement of medicinal plants leads to a better understanding of the extent and manner of growth and development. An accurate planning for optimal utilization of the plant and amount of active substances could be done based on this feature. This research was aimed to evaluate the phenological characteristics and classify early, late and medium maturity ecotypes of Ajowan (<em>Trachyspermum ammi</em> L.) as well as assessment of the essential oils extracted from each ecotype. In this study, 23 native ecotypes of Iranian ajowan were arranged in a randomized complete block design with three replications during 2014-2015. Growing degree-day (GDD) and the days after planting (DAP) were used to determine the exact date of phenological stages. Ecotypes were evaluated every three days and when 50% of the plants of each ecotype reached the phenological stage, the date was recorded. After ripening and harvest, essential oil was extracted by hydro-distillation method and clevenger apparatus. According to the results of this study, significant differences were found among ecotypes in terms of phenological traits. Flowering and granulation showed the most and least significant differences. The essential oil of samples varied between 2.7% (Sarbishe) and 6.1% (Arak). In addition, according to the results of mean comparison, four superior ecotypes in terms of early, medium and late maturity in each phenological stage were identified and classified. Physiological maturity and grain filling period were considered as a criterion to determine the early and late maturity. Accordingly, Arak (Markazi province) and Qaen (South Khorasan province) with an essence content of 6.1% and 4.7%, respectively were identified as the earliest and most late ecotypes.مطالعه خصوصیات فنولوژی و تعیین نیاز دمایی گیاه دارویی، منجر به شناخت بهتر از میزان و نحوه رشد و نمو شده و میتوان براساس این ویژگی برنامهریزی دقیقی برای بهرهبرداری بهینه از گیاه و میزان مواد مؤثره داشت. این تحقیق با هدف ارزیابی خصوصیات فنولوژی بهمنظور شناسایی و طبقهبندی اکوتیپهای زودرس، دیررس و میانرس گیاه دارویی زنیان (<em>Trachyspermum ammi </em>L<em>.</em>) و بررسی میزان اسانس بدست آمده از هر اکوتیپ انجام شد. در این پژوهش 23 اکوتیپ بومی گیاه دارویی زنیان در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 93-92 کشت گردید. بهمنظور تعیین تاریخ دقیق مراحل فنولوژیک از واحد تجمع حرارتی (Growth Day Degree) و زمان (Days After planting) استفاده شد. اکوتیپها هر سه روز یکبار مورد ارزیابی و یادداشتبرداری قرار گرفتند و زمانی که 50% گیاهان هر اکوتیپ به مرحله فنولوژی مورد نظر رسیدند تاریخ آن ثبت شد. پس از رسیدگی و برداشت، اسانس دانه به روش Hydro-distillation توسط دستگاه کلونجر تهیه گردید. نتایج حاصل از این پژوهش، اختلاف معنیداری را بین اکوتیپها از نظر صفات فنولوژی مورد ارزیابی نشان داد که بیانگر متفاوت بودن فاصله زمانی رسیدن به هر یک از مراحل رشدی در بین اکوتیپهای مورد مطالعه بود. بیشترین اختلاف معنیدار در صفت گلدهی دیده شد که نشان میدهد زمان رسیدن به مرحله گلدهی در اکوتیپهای مورد مطالعه متغیر میباشد. همچنین کمترین اختلاف معنیدار در صفت دانهبندی دیده شد. میزان اسانس نمونهها نیز از 2.7% (سربیشه) تا 6.1% (اراک) محاسبه شد. همچنین براساس نتایج مقایسه میانگین، چهار اکوتیپ برتر از لحاظ زودرسی، میانرسی و دیررسی در هر مرحله فنولوژی مورد شناسایی و طبقهبندی قرار گرفتند. مراحل رسیدگی فیزیولوژی و طول دوره پر شدن دانه بهعنوان معیار برای تعیین زودرسی و دیررسی در نظر گرفته شدند که با توجه به این معیار اکوتیپهای اراک با 6.1% محتوای اسانس و قائن با 4.72% محتوای اسانس بهترتیب بهعنوان زودرسترین و دیررسترین اکوتیپ شناسایی و معرفی شدند. موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورتحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران1735-090533320170723Effects of methyl jasmonate and salt stress on physiological and phytochemical characteristics of peppermint (Mentha piperita L.)اثر متیلجاسمونات و تنش شوری بر ویژگیهای فیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه نعناع فلفلی (Mentha piperita L.)44946511290010.22092/ijmapr.2017.107594.1848FAالهه وطن خواهاستادیار، گروه زیستشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، ایران،بهناز کلانتریفارغالتحصیل کارشناسی ارشد، گروه زیستشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، ایرانبابک عندلیبیاستادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، ایران0000-0002-4566-8990Journal Article20160927Jasmonates are key signaling compounds in plant responses to biotic and abiotic stresses as well as in development. We studied the role of methyl jasmonate (MeJA) in alleviating NaCl-induced salt stress in <em>Mentha piperita</em> L. through evaluating its growth, mineral and phenolics contents, essential oil (EO) quantity and quality. Accordingly, plants were exposed to the NaCl concentrations of 1.86 (control), 5, 75 and 10 dS/m for two weeks, 24 h after foliar application of 0, 60 and 120 µM MeJA. The results showed that salt stress decreased fresh and dry weights of aerial parts and concentrations of potassium (K<sup>+</sup>), calcium (Ca<sup>2+</sup>), magnesium (Mg<sup>2+</sup>), <br /> K<sup>+</sup>/ Na<sup>+ </sup>ratio and phenolic compounds, while sodium (Na<sup>+</sup>) content increased significantly under salt stress. Also, EO yield increased with the increase of salinity concentration then decreased at the salinity concentration of 10 dS/m. However, exogenous application of MeJA enhanced the contents of K<sup>+</sup>, Ca<sup>2+</sup>, Mg<sup>2+</sup>, K<sup>+</sup>/ Na<sup>+ </sup>ratio and phenolics, while Na<sup>+</sup> content in salt stressed plants declined. In addition, pretreatment with 60 µM MeJA improved the growth and EO yield. The highest values of menthone and menthol were obtained at the salinity concentration of 7.5 dS/m and concentrations of 60 and 120 µM MeJA. In summary, our results indicated that application of MeJA could reduce the adverse of salinity stress in <em>M. piperita</em>. جاسموناتها ترکیبهای مهم علامتدهنده در پاسخهای گیاهان به تنشهای زیستی و غیرزیستی ازجمله نمو هستند. از طریق ارزیابی رشد، محتوای یونی و فنلی، کمّیت و کیفیت اسانس، نقش متیلجاسمونات (MeJA) در مقابله با تنش شوری القاء شده با NaCl در گیاه <em>Mentha piperita</em> L. بررسی گردید. برای این منظور، گیاهان 24 ساعت بعد از کاربرد برگی صفر، 60 و 120 میکرومولار MeJA، تحت غلظتهای شوری 1.86 (شاهد)، 5، 7.5 و 10 دسیزیمنس بر متر به مدت 2 هفته قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تنش شوری وزن تر و خشک بخشهای هوایی و غلظتهای K<sup>+</sup>، Ca<sup>2+</sup>، Mg<sup>2+</sup>، نسبت K<sup>+</sup>/Na<sup>+</sup> و ترکیبهای فنلی را کاهش داد، در حالیکه محتوای Na<sup>+</sup> بهطور معنیداری طی تنش شوری افزایش یافت. گرچه بازده اسانس با افزایش غلظت شوری افزایش یافت اما در غلظت شوری 10 دسیزیمنس بر متر کاهش یافت. اما کاربرد برونزای MeJA، محتوای K<sup>+</sup>، Ca<sup>2+</sup>، Mg<sup>2+</sup>، نسبت K<sup>+</sup>/Na<sup>+</sup> و ترکیبهای فنلی را افزایش داد، در حالیکه میزان Na<sup>+</sup> را در گیاهان تحت تنش شوری کاهش داد. بهعلاوه اینکه پیشتیمار با 60 میکرومولار MeJA، رشد و بازده اسانس را بهبود داد. بیشترین محتوای منتون و منتول در شوری 7.5 دسیزیمنس بر متر و غلظت 60 و 120 میکرومولار MeJA بدست آورده شد. بهطور خلاصه، نتایج بدست آمده نشان داد که کاربرد MeJA میتواند تا حدی اثرات مضر تنش شوری را در <em>M. piperita</em> کاهش دهد.موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورتحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران1735-090533320170723Effects of yeast extract on antioxidant activity and tropane alkaloids production in hairy roots cultures of Hyoscyamus reticulatus L.تأثیر عصاره مخمر بر فعالیت آنتیاکسیدانی و تولید آلکالوئیدهای تروپانی در کشت ریشههای موئین بذرالبنج مشبک (Hyoscyamus reticulatus L.)46648011290110.22092/ijmapr.2017.108073.1865FAفرشته محرمیدانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ایرانبهمن حسینیدانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ایرانمنوچهر فرجامی نژاداستادیار، پژوهشکده گیاهان دارویی، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل، ایرانعلی شرفیاستادیار، گروه بیوتکنولوژی دارویی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی زنجان، ایرانJournal Article20161029<em>Hyoscyamus</em> species such as <em>Hyoscyamus reticulatus</em> L. are rich sources of tropane alkaloids, mainly hyoscyamine and scopolamine, which are used for their mydriatic, antispasmodic, anticholinergic, analgesic and sedative properties. Due to complex chemical structures, these alkaloids are obtained from natural sources, mainly Solanaceae plants. Elicitation of secondary metabolites biosynthetic pathways by different kind of elicitors is an effective strategy to increase secondary metabolites productivity. In the present study, in order to increase production of tropane alkaloids, cotyledon-derived hairy root cultures transformed with <em>Agrobacterium rhizogenes</em> strain A7, were elicited with yeast extract (YE) as biotic elicitor. Effect of different concentrations (0, 125, 250, 500 and 1000mg/l) of YE elicitor at different exposure times (24, 48 and 72 h) were investigated. According to the results, YE at the concentration of 500 and 250 mg/l after 48 h treatment, significantly increased hyoscyamine (2-fold) and scopolamine (2.5-fold) production in comparison with control, respectively. The results showed that treatment with different concentrations of YE and also increasing the exposure time led to significant decrease in growth of hairy roots in comparison with control. The activity of antioxidant enzymes including catalase, guaiacol peroxidase, and ascorbate peroxidase was also elevated in treated hairy roots rather than of the control. Based on the results, it can be concluded that elicitation with YE leads to induce an oxidative stress. These results suggest that YE could be used as an effective elicitor in plant biotechnology for the production of plant secondary metabolites such as tropane alkaloids.گونههای بنگدانه (هیوسیاموس) ازجمله بذرالبنج مشبک (<em>Hyoscyamus reticulatus </em>L.) منابع غنی آلکالوئیدهای تروپانی، عمدتاً هیوسیامین و اسکوپولامین میباشند که بهدلیل اثرات گشاد کردن مردمک چشم، ضد اسپاسم، آنتیکولینرژیک، آرامبخش و مسکن مورد استفاده قرار میگیرند. بهدلیل ساختار شیمیایی پیچیده، این آلکالوئیدها از منابع طبیعی بهطور عمده گیاهان تیره سیبزمینی بدست میآیند. القاء مسیرهای بیوسنتزی متابولیتهای ثانویه بهوسیله محرکهای مختلف، راهکار مؤثری برای افزایش تولید و بهرهوری متابولیتهای ثانویه میباشد. در این پژوهش، بهمنظور افزایش تولید آلکالوئیدهای تروپانی، از ریشه موئین بدست آمده از ریزنمونههای کوتیلدونی تراریخت شده با سویه A7 اگروباکتریوم رایزوژنز استفاده گردید. این آزمایش در قالب فاکتوریل شامل فاکتور اول، غلظتهای مختلف عصاره مخمر (صفر، 125، 250، 500 و 1000 میلیگرم بر لیتر) و فاکتور دوم، زمانهای مختلف تیمار (24، 48 و 72 ساعت) و هر تیمار در سه تکرار انجام گردید. مطابق نتایج بدست آمده، بهترتیب بیشترین میزان هیوسیامین (2 برابر) و اسکوپولامین (2.5 برابر بیشتر از شاهد)، در اثر تیمار با غلظتهای 500 و 250 میلیگرم بر لیتر عصاره مخمر در مدت زمان 48 ساعت تحریکزایی بدست آمد. نتایج نشان داد، تیمار با غلظتهای مختلف عصاره مخمر و نیز افزایش مدت زمان تیمار منجر به کاهش معنیدار رشد ریشههای موئین در مقایسه با کشتهای شاهد گردید. همچنین فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی شامل کاتالاز، گایاکول پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز در ریشههای موئین تیمار شده، در مقایسه با شاهد بیشتر بود. براساس نتایج، چنین استنباط میشود که تهییج با عصاره مخمر، منجر به القاء تنش اکسیداتیو شده است. نتایج حاصل از این پژوهش پیشنهاد میکند که عصاره مخمر میتواند بهعنوان محرکی مؤثر برای افزایش تولید متابولیتهای ثانویه گیاهی ازجمله آلکالوئیدهای تروپانی در زیستفناوری گیاهی مورد استفاده قرار گیرد.موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورتحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران1735-090533320170723Allelopathic potential of eucalyptus (Eucalyptus globulus Labill.) leaf extracts on Physalis alkekengi L. germination and seedling growthبررسی توان دگرآسیبی (آللوپاتی) عصارههای برگ اکالیپتوس (Eucalyptus globules Labill.) بر جوانهزنی و رشد گیاهچه علف هرز عروسک پشت پرده (Physalis alkekengi L.)48149111290210.22092/ijmapr.2017.105548.1726FAمحمود دژماستادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فسا، فارس، ایرانرضا عطاالهیدانشآموخته کارشناسی ارشد رشته شناسایی و مبارزه با علفهای هرز، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فسا، فارس، ایرانصدیقه سادات خالقیدانشجوی دکترای علوم باغبانی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایرانJournal Article20160328Worldwide, large amounts of herbicides are used for weed control. Problems due to the use of these herbicides have forced researchers to find more suitable methods for management of weeds. Some plants including <em>Eucalyptus </em>species have allelopathic properties that could be used in production of natural herbicides for weeds management. This investigation was performed in order to use <em>Eucalyptus globulu</em>s Labill. leaf extracts to control <em>Physalis alkekengi</em> L. weed. The experiment included five types of solvent extracts consisting of aqueous, methanolic, ethyl acetate, acetonic and benzene and different concentrations of extracts at five levels (0, 1.25, 2.5, 5 and 10 gram per liter). Results showed that, in all solvent extracts, the inhibition level on germination and seedling growth increased by increasing the concentration of the extract. Among the extracts, methanolic and benzene extracts showed the highest allopathic effects, while aqueous and acetonic extracts showed the lowest one. According to the results, methanolic extract showed strong inhibitory effects on germination and seedling growth of <em>P. alkekengi</em> L. Therefore, it is possible to use methanolic extract at concentrations of 5 and 10 g/lit for controlling <em>P. alkekengi</em> L. Although benzene extract at high concentrations showed no strong inhibitory effect on germination, it was extremely effective in reduction of seedling growth that could be considered in management program of <em>P. alkekengi </em>L. control.سالانه مقادیر بسیار زیادی علفکش شیمیایی برای کنترل علفهای هرز در جهان مورد استفاده قرار میگیرد. مشکلات ناشی از استفاده از این علفکشها سبب جستجوی راههایی مناسبتر برای مدیریت علفهای هرز گردیده است. برخی گیاهان ازجمله گیاه اکالیپتوس دارای خاصیت دگرآسیبی هستند که میتوانند برای مدیریت علفهای هرز در تولید علفکشهای طبیعی مورد استفاده قرار گیرند. بر این اساس، این پژوهش بهمنظور استفاده از عصارههای برگ اکالیپتوس (<em>Eucalyptus globules </em>Labill.) در کنترل علف هرز عروسک پشت پرده (<em>Physalis alkekengi</em> L.) انجام شد. در این آزمایش از 5 نوع حلال آب، متانول، استون، اتیل استات و بنزن برای عصارهگیری استفاده شد و تأثیر هر عصاره در 5 غلظت 0، 1.25، 2.5، 5 و 10 گرم در لیتر مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد در تمام عصارهها با افزایش غلظت عصاره، شدت بازدارندگی از جوانهزنی بذر و رشد گیاهچه بیشتر شد. از میان عصارهها، عصارههای متانولی و بنزنی بیشترین اثر دگرآسیبی و عصارههای آبی و استونی کمترین اثر را داشتند. طبق نتایج، عصاره متانولی دارای اثر بازدارندگی شدیدی بر جوانهزنی و رشد گیاهچه علف هرز عروسک پشت پرده بود. بهطوریکه کمترین درصد جوانهزنی (54.33%) و کندترین سرعت جوانهزنی (1.24 جوانه در روز) مربوط به عصاره متانولی بود. بنابراین امکان استفاده از عصاره متانولی با غلظتهای 5 و 10 گرم در لیتر در کنترل علف هرز عروسک پشت پرده وجود دارد. عصاره بنزنی نیز در غلظتهای بالا اگرچه اثر بازدارندگی شدیدی بر جوانهزنی نداشت اما بهشدت در کاهش رشد گیاهچه مؤثر بود که میتواند در برنامه مدیریت طبیعی کنترل علف هرز عروسک پشت پرده مورد توجه قرار گیرد.موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورتحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران1735-090533320170723A study on the effects of water deficit on physiological and yield-related traits of pot marigold (Calendula officinalis L.)مطالعه اثر تنش خشکی بر صفات فیزیولوژیک و عملکردی همیشهبهار (Calendula officinalis L.)49250811290310.22092/ijmapr.2017.105627.1734FAمهدی ابراهیمیدانشآموخته دکترا در رشته زراعت، گروه پژوهشی گیاهان دارویی، جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی، ایران0000-0002-0047-333Xغلامرضا زمانیدانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، ایرانزهره علیزادهاستادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، ایرانJournal Article20160419As an important medicinal plant in some industries such as pharmaceutical industry, the antioxidant capacity of pot marigold (<em>Calendula officinalis</em> L.) in conferring drought stress, as well as physiological and yield-related traits were studied. A complete randomized block design with three replications was carried out in the research greenhouse of Birjand University during 2014, 2015. Four levels of drought stress (including 80, 60, 40 and 20 percent of the available soil water content) and two plant types (medicinal and ornamental) were considered in this study. According to the results, with increasing drought severity, APX activity decreased and SOD and CAT activity initially increased and then decreased. Over accumulation of reactive oxygen species along with inefficiency of the antioxidant system had possibly resulted in the impaired enzymatic antioxidant efficiency in the highest level of drought stress. Proline content increased along with increasing drought intensity, so that it was up to fourfold in the highest level of drought stress, compared to non-stressed control. Although proline is an antioxidant compound, no relationship was found between proline accumulation with antioxidant enzymes. Carotenoids, chlorophyll content and chlorophyll index all decrease, and MDA content increased with increasing drought intensity, as a result of damages to chloroplast membranes. Reduced photochemical efficiency of photosystem II was another consequence of intensified water deficit. Drought stress also negatively affected yield related traits, so that dry weight (27%), height (32%), number of lateral branches (33%) and flowers (50%) and flower yield (60%) decreased. We also found that medicinal pot marigold (824.3 kg.ha<sup>-1</sup>) produced more flower than ornamental one (654.9 kg.ha<sup>-1</sup>). In conclusion, we found that enzymatic antioxidant system of pot marigold conferred a suitable ability to reduce adverse effects of drought-induced oxidative stress. Hence, increasing pot marigold’s antioxidant activity could result in increasing its physiological resistant to drought stress and consequently improves its yield components performance.با توجه به اهمیت گیاه دارویی همیشهبهار (<em>Calendula officinalis</em> L.) در صنایع مختلف ازجمله داروسازی، در این مطالعه تأثیرات تنش خشکی بر برخی صفات فیزیولوژیک و عملکردی این گیاه دارویی بررسی شد. این آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار طی سالهای 94-1393 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی بیرجند انجام شد. فاکتورهای مورد مطالعه شامل تنش خشکی در چهار سطح (بهترتیب 80، 60، 40 و 20 درصد آب قابلاستفاده خاک) و دو تیپ گیاه همیشهبهار (تیپ دارویی و تیپ زینتی) بود. نتایج آزمایش نشان داد که با افزایش تنش، از میزان فعالیت آنزیم آسکوربات پروکسیداز کاسته شد و فعالیت دو آنزیم سوپراکسیددسموتاز و کاتالاز نیز در ابتدا افزایش و بعد کاهش یافت. تجمع بیشازحد گونههای اکسیژن فعال (ROS) و ناکارآمدی سیستم آنتیاکسیدانی گیاه در مواجهه با آن احتمالاً دلیل کاهش فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدان در بالاترین سطح تنش بودهاست. میزان پرولین با افزایش تنش افزایش یافت، بهطوریکه در بالاترین سطح تنش از 4 برابر شاهد نیز بیشتر بود. با افزایش خشکی، میزان کاروتنوئیدها، کلروفیل a و b نیز بهدلیل خسارت به غشاهای کلروپلاستی کاهش یافت. تنش خشکی علاوهبر خسارت به غشاء سلولی که سبب افزایش میزان MDA شد، کارایی فتوسیستم II را نیز کاهش داد. تنش خشکی همچنین وزن خشک (27%)، ارتفاع (32%)، تعداد شاخه جانبی (33%)، تعداد گل (50%) و عملکرد گل (60%) همیشهبهار را نیز کاهش داد. همچنین مشخص شد که پتانسیل تولید گل تیپ دارویی همیشهبهار (824.3 کیلوگرم در هکتار) از تیپ زینتی آن (654.9 کیلوگرم در هکتار) بیشتر است. در کل میتوان نتیجه گرفت که سیستم آنتیاکسیدانی آنزیمی همیشهبهار از توانایی خوبی برای کاهش اثرات نامطلوب تنش خشکی برخوردار است. از اینرو چنانچه فعالیت آنتیاکسیدانی همیشهبهار به نحوی افزایش یابد، احتمالاً توانایی این گیاه برای کاهش اثرات ناشی از تنش خشکی افزایش یافته و ممکن است منجر به بهبود عملکرد آن شود.موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورتحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران1735-090533320170723Investigation on quality and quantity of essential oil cultivated different Satureja species in Yazd provinceبررسی کمّی و کیفی اسانس گونههای مختلف مرزه (Satureja spp.) کشت شده در استان یزد50953411290610.22092/ijmapr.2017.9912.1224FAعباس زارع زادهمربی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایرانفاطمه سفیدکناستاد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران0000-0001-7170-0002سید رضا طبایی عقداییاستاد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانعلی میرحسینیمربی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایرانمحمدرضا عرب زادهکارشناس پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایرانمحمدرضا میرجلیلیکارشناس پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایرانJournal Article20150107Essential oils of <em>Satureja </em>spp. contain valuable components, such as thymol and carvacrol. This research was carried due to evaluate essential oil quality and quantity of different accessions of <em>Satureja</em> species in cultivated condition., Seeds of 35 accessions of 10 <em>Satureja</em> species were collected from natural habitats and the seedlings were planted, using a randomized complete block design with for three replications at Medicinal Plants Research Station, Yazd, Iran. Aerial parts of plants were collected during four consecutive years, air dried in shadow and essential oils were extracted with hydrodistillation clevenger method. Essential oil compounds were identified by Gas chromatography (GC) and chromatography-mass spectroscopy (GC/MS). Analysis of variance showed significant differences at 1% between accessions for percentage of essential oil and essential oil yield per hectare. According to the results, accessions 15 (<em>Satureja rechingeri</em>) from Ilam province with 5.8% and 113.9 kg/ha essential oils, and 64% carvacrol and 12.2% thymol; accession 107 (<em>S. spicigera</em>) from Gillan province with 2.4% and 75.5 kg/ha essential oils, and 9.2% carvacrol and 43.4% thymol; accession 24 (<em>S. rechingeri</em>) from Ilam province with 4.2% and 63.8 kg/ha essential oils, and 75.4% carvacrol and 6.2% thymol; and SKM (<em>S. bachtiarica</em> ) from Yazd province with 2.6% and 51.5 kg/ha, essential oils, and 66% carvacrol and 0.5% thymol, respectively, showed the highest essential oil production in Yazd, Iran.تعدادی از گونههای مرزه (<em>Satureja</em> spp.) با دارا بودن ترکیبهای باارزشی همانند تیمول و کارواکرول از جایگاه ویژهای در صنایع دارویی، بهداشتی، آرایشی برخوردار میباشند. هدف از اجرای این تحقیق، بررسی کمّیت و کیفیت روغن اسانسی اکسشنهای مختلف گونههای مرزه در حالت زراعی بود. ابتدا بذر 35 اکسشن از 10 گونه مختلف مرزه از رویشگاههای طبیعی کشور جمعآوری شده و پس از نشاء در گلخانه مزرعه تحقیقات گیاهان دارویی استان یزد واقع در گردفرامرز شاهدیه یزد، در قالب طرح بلوک کامل تصادفی، در سه تکرار کشت شدند. سرشاخههای گلدار آنها، طی چهار سال متوالی پس از کشت جمعآوری و خشک کردن در سایه به روش تقطیر با آب اسانسگیری انجام شد. پس از تعیین بازده اسانس بر اساس وزن خشک گیاه، اسانس بهوسیله کروماتوگرافی گازی و کروماتوگرافی گازی متصل به طیفسنج جرمی تجزیه و شناسایی اسانسها انجام شد. نتایج تجزیه واریانس میزان تولید وزن تر و وزن خشک اندامهای هوایی، وزن خشک برگ، وزن خشک شاخهها، بازده اسانس و میزان تولید اسانس در هکتار در سالهای 1390، 1391 و 1392 در سطح 1% معنیدار بود. مقایسه میانگینها توسط آزمون دانکن در سطح احتمال 5% انجام شد. از بین ترکیبهای شیمیایی موجود در اکسشنهای مختلف 4 ترکیب پارا-سیمن، گاما-ترپینن، تیمول و کارواکرول با درصد بالا در طی چهار سال مورد مقایسه و بررسی قرار گرفتند. همچنین ترکیبهای آلفا-توژان، آلفا-پینن، بتا-پینن، آلفا-ترپینن، ترانس کاریوفیلن، ترپینئول، اسپاتولنئول و کاریوفیلن اکساید در برخی از اکسشنها درصد بالایی را به خود اختصاص دادند. بهطور کلی با در نظر گرفتن بازده، میزان تولید و ترکیبهای تشکیلدهنده اسانس، اکسشنهای 15 (<em>S. rechingeri</em>) با منشأ استان ایلام با میانگین 5.8% اسانس و میزان تولید 113.9 کیلوگرم اسانس در هکتار و 64% کارواکرول و 2/12% تیمول، اکسشن 107 (<em>S. spicigera</em>) با منشأ استان گیلان با میانگین 2.4% اسانس و میزان 75.5 کیلوگرم اسانس در هکتار و 43.4% تیمول و 9.2% کارواکرول، اکسشن 24 (<em>S. rechingeri</em>) با منشأ استان ایلام با میانگین 4.2% اسانس و میزان تولید 63.8 کیلوگرم اسانس در هکتار و 75.4% کارواکرول و 6.2% تیمول و اکسشن SKM (<em>S. bachtiarica</em>) با منشأ استان یزد با 6/2% اسانس و میزان تولید 51.9 کیلوگرم اسانس در هکتار و 66% کارواکرول و 0.5% تیمول بهترتیب بهعنوان اکسشنهای برتر معرفی میشوند.