TY - JOUR ID - 113438 TI - بررسی تأثیر تیمار کلشی‌سین بر برخی خصوصیات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و مواد مؤثره در نوروزک (Salvia leriifolia Benth.) JO - تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران JA - IJMAPR LA - fa SN - 1735-0905 AU - استاجی, علیرضا AU - حسینی, بهمن AU - دهقان, اسماعیل AU - استاجی, اصغر AD - دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ایران AD - انشیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ایران AD - دانش‌آموخته دکتری، گروه اصلاح و بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران AD - دانشجوی دکتری، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ایران Y1 - 2017 PY - 2017 VL - 33 IS - 4 SP - 563 EP - 578 KW - نوروزک (.Salvia leriifolia Bent) KW - کلشی‌سین KW - پلی‌پلوئیدی KW - فلوسایتومتری DO - 10.22092/ijmapr.2017.14974.1353 N2 - نوروزک (.Salvia leriifolia Bent) گیاهی علفی، چندساله، متعلق به تیره نعناع و بومی استان خراسان و سمنان می‌باشد که در سال‌های اخیر خواص مختلف دارویی این گیاه شناخته شده است. القاء پلی‌پلوئیدی به‌عنوان یک تکنیک مهم و کاربردی در اصلاح گیاهان دارویی و معطر است. به همین منظور برای بررسی تأثیر کلشی‌سین بر ویژگی‌های مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و ترکیب‌های شیمیایی گیاه نوروزک آزمایشی انجام شد. القاء پلی‌پلوئیدی به‌وسیله تیمار مریستم انتهایی در مرحله چهار برگ حقیقی و هر یک در غلظت‌های مختلف کلشی‌سین (0، 0.05، 0.1، 0.2 و 0.5 درصد) همراه با سه سطح زمانی مختلف (24، 48 و 72 ساعت) انجام گردید. شناسایی سطح پلوئیدی گیاهان تیمار شده با بررسی‌های مورفولوژیکی، میکروسکوپی (نوری و الکترونی)، فلوسایتومتری و شمارش کروموزومی تعیین شد. شناسایی ترکیب‌های اسانس با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف‌سنج جرمی انجام شد. آنالیز نتایج نشان داد که غلظت 0.05% با زمان 48 ساعت در مرحله چهار برگ حقیقی، به‌عنوان بهترین تیمار برای انگیزش تتراپلوئیدی (23.3%) در گیاه نوروزک می‌باشد. القاء تتراپلوئیدی در نوروزک سبب تغییرات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی، سیتولوژیکی و ترکیب‌های شیمیایی از قبیل، افزایش معنی‌دار وزن تر و خشک، میزان کلروفیل، میزان فتوسنتز، همچنین کاهش ارتفاع گیاهان شد. همچنین، افزایش سطح پلوئیدی سبب تغییرات قابل توجهی در ترکیب‌های موجود در اسانس شد. UR - https://ijmapr.areeo.ac.ir/article_113438.html L1 - https://ijmapr.areeo.ac.ir/article_113438_7abf22638ae202dac0579c5f37738a67.pdf ER -