یوسف نصیری؛ فریبرز شکاری؛ محمد اسدی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1399.36.523.102.4.1575.41 به‌منظور بررسی اثر کاربرد کودهای زیستی و سولفات روی بر بعضی صفات مورفولوژیکی، عملکرد و اسانس گیاه دارویی مرزه (Satureja hortensis L.)، آزمایشی در سال 1392 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه اجرا شد. تیمارها شامل کودهای زیستی ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1399.36.523.102.4.1575.41 به‌منظور بررسی اثر کاربرد کودهای زیستی و سولفات روی بر بعضی صفات مورفولوژیکی، عملکرد و اسانس گیاه دارویی مرزه (Satureja hortensis L.)، آزمایشی در سال 1392 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه اجرا شد. تیمارها شامل کودهای زیستی (شاهد یا عدم تلقیح، نیتروکسین و سوپرنیتروپلاس) و محلول‌پاشی گیاهان با سولفات روی (غلظتهای صفر، 2.5 و 5 در هزار) بودند. نتایج نشان داد که اثر کودهای زیستی و سولفات روی بر تعداد ساقه‌های فرعی، وزن خشک سرشاخه گلدار، وزن تر و خشک تک‌بوته، عملکرد بیولوژیک و عملکرد اسانس معنی‌دار شد. بیشترین مقدار صفات مذکور به‌ترتیب در تیمارهای تلقیح سوپرنیتروپلاس و نیتروکسین بدست آمد. علاوه بر صفات اشاره شده، ارتفاع بوته نیز با کاربرد غلظتهای 5/2 و 5 در هزار سولفات روی نسبت به شاهد افزایش یافت. قطر ساقه تحت تأثیر کود زیستی سوپرنیتروپلاس+ محلول‌پاشی سولفات روی با غلظت 2.5 در هزار و کود نیتروکسین+ محلول‌پاشی سولفات روی با غلظت 5 در هزار به حداکثر مقدار خود رسید. تیمارهای محلول‌پاشی سولفات روی با غلظت 5 در هزار+ سوپرنیتروپلاس، سولفات روی با غلظت 2.5 در هزار+ نیتروکسین و سولفات روی با غلظت 5 در هزار+ نیتروکسین با بیشترین درصد اسانس، باعث افزایش 34.5 درصدی مقدار اسانس مرزه نسبت به شاهد شدند. به‌طور خلاصه، نتایج این مطالعه نشان داد که کاربرد کودهای زیستی سوپرنیتروپلاس، نیتروکسین و سولفات روی می‌‌‌توانند برای بهبود رشد گیاه و افزایش اسانس مرزه استفاده شوند.
سیده حکیمه داودی؛ عباس بیابانی؛ علی راحمی؛ سید علی محمد مدرس ثانوی؛ ابراهیم غلامعلی پور علمداری؛ مهدی زارعی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):
98.1000/1735-0905.1398.36.448.101.3.1575.41
به‌منظور بررسی اثر کلات‌های آهن و روی بر برخی خصوصیات کمّی و کیفی گیاه دارویی سیاه‌دانه (Nigella sativa L.) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو منطقه (مزرعه تحقیقاتی دانشگاه گنبد کاووس و مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس تهران) انجام ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):
98.1000/1735-0905.1398.36.448.101.3.1575.41
به‌منظور بررسی اثر کلات‌های آهن و روی بر برخی خصوصیات کمّی و کیفی گیاه دارویی سیاه‌دانه (Nigella sativa L.) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو منطقه (مزرعه تحقیقاتی دانشگاه گنبد کاووس و مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس تهران) انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل: آهن (نانو کلات‌های آهن در دو سطح 1.5 در هزار و 4 در هزار + کلات آهن 3 در هزار) و روی (نانو کلات روی در دو سطح 1.5 در هزار و 3 در هزار و کلات روی 3 در هزار) بود که به‌صورت محلول‌پاشی به تفکیک اعمال گردید. تیمارها در مرحله 10-8 برگی و در زمان پر شدن کپسول‌ها بکار برده شد. کاربرد کلات‌های آهن و روی به‌صورت نانو نسبت به شکل معمول ارتباط معنی‌داری با عملکرد و اجزای عملکرد و خصوصیات کیفی داشتند و آنها را افزایش دادند. غلظت 4 در هزار نانو کلات آهن و 3 در هزار نانو کلات روی باعث بیشترین افزایش در صفات عملکرد دانه (217.4747/217 گرم در مترمربع در گنبدکاووس و 288.67 گرم در مترمربع در تهران)، عملکرد زیستی (582 گرم در مترمربع در گنبدکاووس و 337.2 گرم در مترمربع در تهران)، شاخص برداشت (37.43% در گنبدکاووس و 76.46% در مزرعه تهران) و درصد روغن و عملکرد روغن شده است. بیشترین مقدار عددی مربوط به نشت سلولی (57.70 در گنبدکاووس و 64.72 در تهران) و پرولین (13.40 در گنبدکاووس و 11.51 در تهران) مربوط به تیمار کلات آهن و روی به شکل غیر نانو بود. براساس نتایج حاصل و با توجه به ویژگی‌های مختلف اندازه‌گیری شده، کاربرد آهن و روی به شکل نانو حتی در غلظتهای پایین اثر مثبتی بر عملکرد کمّی و کیفی خواهد داشت.
علی فلاحی؛ عباس حسنی؛ فاطمه سفیدکن
چکیده
روی یک عنصر ریزمغذی ضروری است که نقش‌های حیاتی زیادی در گیاهان دارد. در سال‌های اخیر نانو کودهای روی به‌دلیل جذب بیشتر آنها توسط گیاه که ناشی از اندازه کوچک و نفوذ بسیار بالای آنها از طریق غشاهای سلولی است مورد توجه بسیار قرار گرفته‌اند. به‌منظور مطالعه اثر کاربرد برگی کودهای مختلف حاوی روی بر عملکرد و ویژگی‌های فیتوشیمیایی گیاه ...
بیشتر
روی یک عنصر ریزمغذی ضروری است که نقش‌های حیاتی زیادی در گیاهان دارد. در سال‌های اخیر نانو کودهای روی به‌دلیل جذب بیشتر آنها توسط گیاه که ناشی از اندازه کوچک و نفوذ بسیار بالای آنها از طریق غشاهای سلولی است مورد توجه بسیار قرار گرفته‌اند. به‌منظور مطالعه اثر کاربرد برگی کودهای مختلف حاوی روی بر عملکرد و ویژگی‌های فیتوشیمیایی گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.)، یک آزمایش گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در گلخانه تحقیقاتی گروه علوم باغبانی دانشگاه ارومیه در سال 1393 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه منبع مختلف روی (سولفات روی، کلات روی و نانوکود کلات روی) در چهار مقدار (صفر، 1، 2 و 3 گرم در لیتر) بودند. نتایج نشان داد که کاربرد برگی روی تأثیر معنی‌داری بر صفات مورد اندازه‌گیری داشته است. به‌طوری که با کاربرد روی عملکرد پیکر رویشی تر و خشک، محتوای روی و فنول برگ‌ها و درصد و عملکرد اسانس افزایش یافت و از این نظر کاربرد برگی نانوکود کلات روی مؤثرتر از دو کود دیگر روی بود. کمترین و بیشترین مقادیر صفات اندازه‌گیری شده به‌ترتیب در غلظتهای صفر و سه گرم در لیتر مشاهده شد. براساس نتایج تجزیه اسانس به‌وسیله دستگاه‌های گاز کروماتوگرافی و گاز کروماتوگرافی متصل به طیف‌سنج جرمی، 20 ترکیب در اسانس ریحان شناسایی گردید. لینالول و اوژنول اجزاء اصلی اسانس بودند که تحت تأثیر کاربرد روی تغییرات ناچیزی را نشان دادند. در مجموع یافته‌های این تحقیق نشان داد که تأثیر کاربرد نانوکود کلات روی (به‌ویژه در مقدار 3 گرم در لیتر) در افزایش عملکرد و مواد مؤثره گیاه ریحان، مؤثرتر از کودهای سولفات و کلات روی بود.
پیمان محمدزاده توتونچی؛ رضا امیرنیا
چکیده
به‌منظور ارزیابی تأثیر محلول‌پاشی عناصر ریزمغذی بر برخی صفات مورفولوژیکی شنبلیله (Trigonella foenum- graecum L.) آزمایشی به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار در سال زراعی 1391 در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان‌غربی انجام شد. تیمارها شامل شاهد (بدون محلول‌پاشی)، محلول‌پاشی آهن، محلول‌پاشی ...
بیشتر
به‌منظور ارزیابی تأثیر محلول‌پاشی عناصر ریزمغذی بر برخی صفات مورفولوژیکی شنبلیله (Trigonella foenum- graecum L.) آزمایشی به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار در سال زراعی 1391 در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان‌غربی انجام شد. تیمارها شامل شاهد (بدون محلول‌پاشی)، محلول‌پاشی آهن، محلول‌پاشی روی، محلول‌پاشی منگنز، محلول‌پاشی آهن+روی، محلول‌پاشی آهن+منگنز، محلول‌پاشی روی+ منگنز و محلول‌پاشی آهن+ روی+ منگنز بودند. عناصر مذکور از منبع سولفات آهن، سولفات روی و سولفات منگنز تأمین شدند و با غلظت سه در هزار در مرحله قبل از گلدهی، محلول‌پاشی گردیدند. نتایج حکایت از آن داشت که بین محلول‌پاشی عناصر ریزمغذی و عدم محلول‌پاشی (شاهد) از لحاظ آماری اختلاف معنی‌داری وجود داشت. همچنین نتایج نشان داد که بین تیمارهای محلول‌پاشی از نظر ارتفاع بوته، تعداد شاخه‌های جانبی، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته و عملکرد بیولوژیک تفاوت معنی‌داری وجود داشت. البته تیمار محلول‌پاشی آهن+روی+ منگنز نسبت به سایر تیمارها از لحاظ صفات مورد مطالعه، برتری نشان داد. بنابراین نتایج نشان داد که استفاده از عناصر ریزمغذی سبب بهبود ویژگی‌های مورفولوژیک شنبلیله شد.
سید محمدعلی وکیلی شهر بابکی؛ ناصر نصر
چکیده
به‌منظور بررسی اثر عناصر روی و فسفر بر عملکرد و میزان ماده مؤثره اسفرزه (Plantago ovata Forsk.) آزمایشی در سال زراعی 1390-1389 در قطعه زمینی به مساحت تقریبی 450 مترمربع در اراضی روستای حمزه‌ای واقع در حومه شهرستان بم اجرا شد. در این آزمایش اثر مقادیر مختلف فسفر در 4 مقدار صفر، 40، 80 و 120 کیلوگرم در هکتار و روی در 3 مقدار صفر، 20 و 40 کیلوگرم در هکتار بر صفات ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر عناصر روی و فسفر بر عملکرد و میزان ماده مؤثره اسفرزه (Plantago ovata Forsk.) آزمایشی در سال زراعی 1390-1389 در قطعه زمینی به مساحت تقریبی 450 مترمربع در اراضی روستای حمزه‌ای واقع در حومه شهرستان بم اجرا شد. در این آزمایش اثر مقادیر مختلف فسفر در 4 مقدار صفر، 40، 80 و 120 کیلوگرم در هکتار و روی در 3 مقدار صفر، 20 و 40 کیلوگرم در هکتار بر صفات عملکرد دانه، وزن هزاردانه، ارتفاع بوته، تعداد برگ در هر بوته، طول سنبله، تعداد گل در هر بوته، میزان تورم دانه و درصد موسیلاژ در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. اثر مقادیر مختلف روی و فسفر بر عملکرد دانه گیاه اسفرزه در سطح آماری 1% معنی‌دار شد و با افزایش مقدار روی تا 40 کیلوگرم در هکتار و فسفر تا 80 کیلوگرم در هکتار، عملکرد دانه نیز روندی افزایشی داشت. اما استفاده از مقدار 120 کیلوگرم در هکتار فسفر از نظر آماری تفاوت معنی‌داری نسبت به 80 کیلوگرم در هکتار نداشت. البته تأثیر مقادیر مختلف روی و فسفر بر وزن هزاردانه معنی‌دار نشد. اثر مقادیر مختلف روی و فسفر بر درصد موسیلاژ دانه اسفرزه در سطح آماری 1% معنی‌دار بود و با افزایش مقدار روی تا 40 کیلوگرم در هکتار و فسفر تا 120 کیلوگرم در هکتار سبب افزایش درصد موسیلاژ دانه گردید. همچنین اثر مقادیر مختلف روی و فسفر بر سایر صفات (تعداد برگ، تعداد گل، طول سنبله، ارتفاع گیاه و فاکتور تورم دانه) هم معنی‌دار بود. با توجه به نتایج آزمایش فوق، مصرف عناصر روی به میزان 40 کیلوگرم در هکتار و فسفر به میزان 80 کیلوگرم در هکتار برای افزایش رشد و عملکرد و تولید هر چه بیشتر موسیلاژ گیاه اسفرزه در منطقه بم بهترین اثر را داشت.
سعید زارع ده‌آبادی؛ زهرا اسرار
دوره 24، شماره 4 ، بهمن 1387، ، صفحه 530-540
چکیده
به‌منظور مطالعه تأثیر غلظتهای مختلف عنصر روی بر گیاه نعناع سبز (Mentha spicata L.)، گیاه مورد نظر به مدت 12 هفته در اتاق رشد با شرایط کنترل شده کشت شد. سپس میزان پراکسیداسیون لیپیدها، ترکیبهای فنلی، پروتئین کل و غلظت یونهای آهن، روی و منیزیم در نمونه‌ها اندازه‌گیری شد. براساس نتایج بدست آمده محتوای ترکیبهای فنلی مانند فلاونوئیدها و آنتوسیانین‌های ...
بیشتر
به‌منظور مطالعه تأثیر غلظتهای مختلف عنصر روی بر گیاه نعناع سبز (Mentha spicata L.)، گیاه مورد نظر به مدت 12 هفته در اتاق رشد با شرایط کنترل شده کشت شد. سپس میزان پراکسیداسیون لیپیدها، ترکیبهای فنلی، پروتئین کل و غلظت یونهای آهن، روی و منیزیم در نمونه‌ها اندازه‌گیری شد. براساس نتایج بدست آمده محتوای ترکیبهای فنلی مانند فلاونوئیدها و آنتوسیانین‌های برگ، مقدار پروتئین کل و میزان مالون دآلدهید بهعنوان شاخص پراکسیداسیون لیپیدهای غشایی در برگ‌ها با افزایش غلظت روی در محلول غذایی نسبت به گیاه کنترل به‌طور معنی‌داری افزایش یافت. غلظتهای بالای روی در محلول غذایی موجب کاهش تمرکز عنصر آهن در اندام هوایی نسبت به ریشه، کاهش میزان جابجایی این عنصر و تجمع بالای فلز روی در اندام هوایی گیاه شد. به‌طور کلی نتایج حاصل از این پژوهش ظرفیت آنتی‌اکسیدانی بالا در گیاه نعناع را اثبات میکند.
