امید میرزایی چشمه گچی؛ یوسف نصیری؛ عزت اله اسفندیاری؛ مجتبی نورآئین
چکیده
ویتامین‌ها بسیاری از فرایندهای متابولیکی و بیولوژیکی گیاه را تحت تأثیر قرار می‌دهند و در سنتز آنزیم‌ها، اسیدهای نوکلئیک و پروتئین‌ها به‌عنوان کوآنزیم در مسیرهای متابولیک آنها شرکت می‌کنند. به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی تیامین بر رشد، عملکرد، اجزای عملکرد و اسانس گیاه دارویی رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.)، آزمایشی در سال 1394 بهصورت ...
بیشتر
ویتامین‌ها بسیاری از فرایندهای متابولیکی و بیولوژیکی گیاه را تحت تأثیر قرار می‌دهند و در سنتز آنزیم‌ها، اسیدهای نوکلئیک و پروتئین‌ها به‌عنوان کوآنزیم در مسیرهای متابولیک آنها شرکت می‌کنند. به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی تیامین بر رشد، عملکرد، اجزای عملکرد و اسانس گیاه دارویی رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.)، آزمایشی در سال 1394 بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه اجرا شد. تیمارها شامل محلول‌پاشی با تیامین در سه سطح صفر (آب مقطر)، 50 و 100 میکرومول بر لیتر و مراحل محلول‌پاشی در چهار سطح ساقه‌دهی، گلدهی، دانه‌بندی و هر سه مرحله بودند. نتایج نشان داد که اثر تیامین بر تمام صفات مورد ارزیابی معنی‌دار شد. به‌طوری که غلظت 50 میکرومول بر لیتر تیامین بیشترین اثر افزایشی را بر تعداد ساقه‌های فرعی، تعداد چتر در بوته، تعداد چترک در چتر، تعداد دانه در چترک، عملکرد دانه و عملکرد اسانس داشت و غلظت 100 میکرومول بر لیتر بیشترین اثر افزایشی را بر ارتفاع بوته، وزن هزاردانه، عملکرد بیولوژیک و درصد اسانس نسبت به شاهد داشت. اثر مراحل محلول‌پاشی بر تعداد چترک در چتر، تعداد دانه در چترک و وزن هزاردانه معنی‌دار شد و بیشترین مقادیر آنها با محلول‌پاشی تیامین در هر سه مرحله (ساقه‌دهی، گلدهی، دانه‌بندی) بدست آمد. اثرهای متقابل تیمارهای مورد ارزیابی بر هیچ یک از صفات معنی‌دار نشد. به‌طور کلی، نتایج این آزمایش نشان داد که محلول‌پاشی گیاه رازیانه با غلظت‌های 50 و 100 میکرومول در لیتر تیامین در مراحل ساقه‌دهی، گلدهی و دانه‌بندی می‌تواند باعث بهبود عملکرد دانه و عملکرد اسانس گیاه رازیانه شود.
فاطمه علوی نایینی؛ زهرا اسرار؛ حسین مظفری
چکیده
گیاه رزماری (Rosmarinus officinalis L.) از لحاظ زینتی و دارویی دارای ارزش زیادی می‌باشد. مطالعه وضعیت رشد و آناتومیک این گیاه در مرحله ریشه‌زایی قلمه‌ها اهمیت دارد. در این پژوهش، تأثیر جداگانه و همزمان ویتامین B1 (تیامین) و ایندول‌بوتیریک اسید (IBA) بر رشد طولی، ریشه‌زایی و ساختار آناتومیک ریشه‌های نابجای قلمه‌های رزماری در محیط کشت هیدروپونیک ...
بیشتر
گیاه رزماری (Rosmarinus officinalis L.) از لحاظ زینتی و دارویی دارای ارزش زیادی می‌باشد. مطالعه وضعیت رشد و آناتومیک این گیاه در مرحله ریشه‌زایی قلمه‌ها اهمیت دارد. در این پژوهش، تأثیر جداگانه و همزمان ویتامین B1 (تیامین) و ایندول‌بوتیریک اسید (IBA) بر رشد طولی، ریشه‌زایی و ساختار آناتومیک ریشه‌های نابجای قلمه‌های رزماری در محیط کشت هیدروپونیک مطالعه گردید. ترکیب تیمارها با استفاده از آزمایش فاکتوریل بهصورت 9 ترکیب تیماری حاوی سه سطح از دو ماده IBA و ویتامین B1 تعیین گردید. تیمارها به مدت دو هفته در شرایط استاندارد نور، دما و رطوبت بر قلمه‌ها اعمال شد. سپس با استفاده از مقطع‌گیری عرضی و رنگ‌آمیزی مضاعف، وضعیت آناتومیک ریشه از لحاظ مقطع عرضی، رشد سلول‌های کورتکس، تراکم ریشه‌های فرعی و تارهای کشنده با استفاده از میکروسکوپ نوری و همچنین رشد طولی قلمه‌ها مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که تیمارهای جداگانه و همزمان B1 و IBA به خوبی بر رشد طولی، مورفولوژی و آناتومی قلمه‌های رزماری در مرحله ریشه‌زایی تأثیر معنی‌دار داشت. به هر حال نتایج نشان دادند که ویتامین B1 بیشتر تأثیر بر رشد ریشه داشته است و هورمون اکسین (IBA) با تحریک تقسیم سلولی در دایره محیطیه می‌تواند ریشه‌زایی را در قلمه‌ها تحریک کند. بنابراین کاربرد همزمان این دو ماده، به‌خوبی و به‌طور چشمگیری بر تکثیر و رشد گیاه زینتی و دارویی رزماری تأثیر معنی‌دار داشته و از این دو ماده می‌توان در شرایط تجاری و مزرعه نیز استفاده نمود و حتی می‌توان در مورد سایر گیاهان زینتی که مشکل تکثیر دارند نیز استفاده نمود.
