فاطمه عرب صالحی؛ مهدی رحیم ملک؛ محمدحسین اهتمام
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.25.93.1.1576.41 چای کوهی با نام علمی Stachys lavandulifolia Vahl. یکی از مهمترین گیاهان دارویی است که در صنایع دارویی و بهداشتی کاربرد داشته و پراکنش زیادی نیز در ایران دارد. به‌منظور بررسی تنوع مورفولوژیکی و تأثیر چین برداشت در ژنوتیپ‌های چای کوهی، آزمایشی بر روی 41 ژنوتیپ جمع‌آوری شده از چهار منطقه فریدون‌شهر، دامنه، ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.25.93.1.1576.41 چای کوهی با نام علمی Stachys lavandulifolia Vahl. یکی از مهمترین گیاهان دارویی است که در صنایع دارویی و بهداشتی کاربرد داشته و پراکنش زیادی نیز در ایران دارد. به‌منظور بررسی تنوع مورفولوژیکی و تأثیر چین برداشت در ژنوتیپ‌های چای کوهی، آزمایشی بر روی 41 ژنوتیپ جمع‌آوری شده از چهار منطقه فریدون‌شهر، دامنه، سمیرم و شهرکرد، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی اصفهان اجرا شد. براساس نتایج تجزیه واریانس تفاوت معنیداری بین ژنوتیپها، چینها و اثر متقابل ژنوتیپ و چین برای همه صفات مشاهده شد؛ اما بین تکرارها تفاوت معنیداری مشاهده نشد. نتایج مقایسه میانگین دادهها نشان داد که ژنوتیپ دامنه 7 در چین دوم با 3.33 گرم بیشترین وزن خشک را دارا بود. ژنوتیپ شهرکرد 6 در چین اول با 100 روز بیشترین روز تا گلدهی را داشت. همچنین ژنوتیپ دامنه 20 در چین سوم بیشترین میزان اسانس (3.11%) و ژنوتیپ دامنه 17 در چین اول کمترین میزان اسانس (0.04%) را داشت. بهطور کلی تنوع قابل ملاحظهای بین ژنوتیپها و چینهای مختلف مشاهده شد. براساس تجزیه خوشه‌ای ژنوتیپها در چینهای مختلف گروهبندی متفاوتی داشتند.
یعقوب آقایی نوروزلو؛ محمدحسین میرجلیلی؛ وحیده ناظری؛ علیرضا مشرفی عراقی
چکیده
گیاه چای کوهی با نام علمی Stachys lavandulifolia Vahl. یکی از 34 گونه مختلف جنس Stachys است که در کشور ایران رویش طبیعی دارد. در این پژوهش پس از شناسایی رویشگاه‌های این گونه در چهار منطقه از استان آذربایجان‌غربی، دو منطقه از استان آذربایجان‌شرقی، یک منطقه از استان البرز و یک منطقه از استان کردستان، از هر رویشگاه ده نمونه کامل گیاهی در زمان ...
بیشتر
گیاه چای کوهی با نام علمی Stachys lavandulifolia Vahl. یکی از 34 گونه مختلف جنس Stachys است که در کشور ایران رویش طبیعی دارد. در این پژوهش پس از شناسایی رویشگاه‌های این گونه در چهار منطقه از استان آذربایجان‌غربی، دو منطقه از استان آذربایجان‌شرقی، یک منطقه از استان البرز و یک منطقه از استان کردستان، از هر رویشگاه ده نمونه کامل گیاهی در زمان گلدهی برای ارزیابی ریخت‌شناسی و سرشاخه‌های گلدار برای استخراج اسانس جمع‌آوری شد. مشخصات جغرافیایی و اقلیمی مربوط به هر رویشگاه یادداشت‌برداری گردید و از هر رویشگاه یک نمونه خاک برای ارزیابی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک نمونه‌گیری شد. خصوصیات رویشی و زایشی هر جمعیت به‌علاوه میزان اسانس گونه مورد مطالعه در هر رویشگاه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست‌آمده با استفاده از نرم‌افزارهای آماری SPSS و SAS تجزیه آماری شد و همبستگی بین صفات ارزیابی شده و میزان اسانس تعیین گردید. تجزیه خوشه‌ای، صفات ارزیابی شده جمعیت‌های مورد مطالعه را در دو گروه مجزا قرار داد. جمعیت‌های جمع‌آوری شده از استان آذربایجان‌شرقی (عجب‌شیر و آذرشهر) در یک گروه و جمعیت‌های جمع‌آوری شده از استان‌های آذربایجان‌غربی، البرز و کردستان در گروهی دیگر قرار گرفتند. تفاوت این دو گروه در جدا شدن از هم را می‌توان به شرایط اقلیمی مختلف در این رویشگاه‌ها و سازگاری این گونه به شرایط مختلف محیطی در این رویشگاه‌ها نسبت داد. در نهایت جمعیت موجود در رویشگاه آذرشهر به‌دلیل داشتن خصوصیات رویشی و زایشی بهتر و بازده بالای تولید اسانس نسبت به جمعیت‌های دیگر می‌تواند در برنامه‌های به‌نژادی یا برای کشت و تولید مورد توجه قرار گیرد.
