نازنین آتشی؛ مصطفی حقانی؛ حجت‌الله محمدی؛ محمد عبدالهی
چکیده
اسانسهای گیاهی به‌عنوان جایگزین مناسبی برای سموم شیمیایی محسوب میشوند. در این تحقیق اثر اسانسهای Ferulago angulata (Schlecht.) Boiss. (Apiaceae) و Ballota aucheri Boiss. (Lamiaceae) بر شاخص‌های تغذیهای حشرات کامل شپشه قرمز آرد (Tribolium castaneum (Col.: Tenebrionidae))،کهیکی از آفات مهم محصولات انباری به‌شمار می‌رود، بررسی شد. شاخص‌های نرخ رشد نسبی (RGR)، نرخ ...
بیشتر
اسانسهای گیاهی به‌عنوان جایگزین مناسبی برای سموم شیمیایی محسوب میشوند. در این تحقیق اثر اسانسهای Ferulago angulata (Schlecht.) Boiss. (Apiaceae) و Ballota aucheri Boiss. (Lamiaceae) بر شاخص‌های تغذیهای حشرات کامل شپشه قرمز آرد (Tribolium castaneum (Col.: Tenebrionidae))،کهیکی از آفات مهم محصولات انباری به‌شمار می‌رود، بررسی شد. شاخص‌های نرخ رشد نسبی (RGR)، نرخ مصرف نسبی (RCR)، کارآیی تبدیل غذای خورده شده (FDI) و شاخص بازدارندگی تغذیه برای ارزیابی اثر ضدتغذیهای اسانس تعیین شدند. پس از استخراج اسانس از دو گیاه، غلظت‌های 0، 4/0، 6/0، 1، 2 و 3 میکرولیتر به دیسکهای آردی اضافه شد و بعد تعداد 10 حشره کامل شپشهی آرد روی هر تیمار قرار داده شد. پس از گذشت سه روز از شروع آزمایش، میزان غذای خورده شده و تغییر وزن حشره اندازه‌گیری گردید. این تحقیق با استفاده از اسانس دو گیاه F. angulata و B. aucheri در غلظت‌های 4/0، 6/0، 1، 2 و 3 میکرولیتر بر دیسک در دو آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی در پنج تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که اسانس F. angulate دارای اثر بهتری نسبت به گیاه B. aucheri است و RGR و RCR را به‌طور معنی‌داری کاهش میدهد. همچنین اسانس F. angulate کارآیی تبدیل غذای خورده شده را در مقایسه با اسانس B. aucheri به‌طور معنی‌داری کاهش میدهد. البته اسانس F. angulata در غلظت‌های بسیار پایین در مقایسه با B. aucheri اثر بازدارندگی تغذیهای خوبی را نشان داد.
فریبا باقری؛ محمود محمدی شریف؛ علیرضا هادیزاده
چکیده
چگونگی تأثیر مؤلفه‌های زمانی در کاربرد اسانس اکالیپتوس (Eucalyptus globulus Labill.) برای کنترل حشرات کامل شپشه آرد (Tribolium confusum Jacquelin du Val) مورد بررسی قرار گرفت. برای برآورد بازه زمانی مؤثر بودن اسانس، پس از گذشت 1، 2، 4، 8، 16 و 24 ساعت از تیمار، حشرات در معرض ظروف تیمار شده با پنج غلظت 205، 328، 460، 615 و 902 میکرولیتر بر لیتر هوا قرار گرفتند. در آزمایش‌های ...
بیشتر
چگونگی تأثیر مؤلفه‌های زمانی در کاربرد اسانس اکالیپتوس (Eucalyptus globulus Labill.) برای کنترل حشرات کامل شپشه آرد (Tribolium confusum Jacquelin du Val) مورد بررسی قرار گرفت. برای برآورد بازه زمانی مؤثر بودن اسانس، پس از گذشت 1، 2، 4، 8، 16 و 24 ساعت از تیمار، حشرات در معرض ظروف تیمار شده با پنج غلظت 205، 328، 460، 615 و 902 میکرولیتر بر لیتر هوا قرار گرفتند. در آزمایش‌های دیگری، LC50 براساس 1، 2، 4، 8 و 16 ساعت قرار گرفتن در معرض اسانس تعیین گردید. در نهایت، اثر کشندگی تجمعی از طریق برآورد مرگ و میر ناشی از غلظت‌های 90، 170، 340، 510، 680 و 850 میکرولیتر بر لیتر هوا پس از 3، 6، 9، 12 و 24 ساعت مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج آزمایش‌های اول نشان داد که تأخیر بیش از 16 ساعت اثر اسانس را تا حد صفر کاهش داد. به‌طوری که مقادیر LC50 در آزمایش‌های دوم، به‌ترتیب 1384، 4/201، 131، 3/141 و 9/85 میکرولیتر بر لیتر هوا برآورد گردید. نتایج این آزمایش نشان داد که با چهار ساعت بسته نگه داشتن فضا می‌توان نتایج مؤثری بدست آورد. در برآورد اثر تجمعی، مرگ و میر پس از 24 ساعت به‌ترتیب 6/41، 6/91، 100، 100، 100 و 100 درصد بود. مشخص شد که بخش عمده‌ای از مرگ و میر در حدود 3 ساعت اول ایجاد می‌شود. بنابراین گرچه این اسانس در ساعات اولیه به‌خوبی می‌تواند حشرات را کنترل کند، اما از آنجا که تأثیر اسانس خیلی زود کاهش می‌یابد برای دستیابی به حداکثر تأثیر اسانس باید زمان کاربرد آن بدرستی انتخاب شود.
جواد ناظمی رفیع؛ سعید محرمی‌پور
چکیده
شپشه آرد یکی از آفات مهم محصولات انباری، به خصوص آرد است که باعث خسارت اقتصادی بر کمیت و کیفیت آرد می‌شود. از آنجا که استفاده از دورکننده‌ها می‌تواند یکی از روشهای نوین در کنترل آفات انباری به‌حساب آید، در این پژوهش قدرت دورکنندگی عصارههای برگ، گل قرمز و گل سفید خرزهره (Nerium oleander L.)، برگ اسطوخودوس (Lavandula officinalis L.) و صمغ آنغوزه (Ferula ...
بیشتر
شپشه آرد یکی از آفات مهم محصولات انباری، به خصوص آرد است که باعث خسارت اقتصادی بر کمیت و کیفیت آرد می‌شود. از آنجا که استفاده از دورکننده‌ها می‌تواند یکی از روشهای نوین در کنترل آفات انباری به‌حساب آید، در این پژوهش قدرت دورکنندگی عصارههای برگ، گل قرمز و گل سفید خرزهره (Nerium oleander L.)، برگ اسطوخودوس (Lavandula officinalis L.) و صمغ آنغوزه (Ferula assafoetida L.) در شرایط اتاق رشد، در دمای 1±28 درجه سانتی‌گراد و رطوبت نسبی 80-70 درصد و در تاریکی روی حشرات کامل شپشه آرد مورد ارزیابی قرار گرفت. برای تعیین درصد دورکنندگی، از کاغذهای صافی آغشته به غلظت‌های مختلف عصارههای گیاهی استفاده شد. هر کاغذ صافی به دو نیمه مساوی تقسیم شد. هر نیمه به‌طور جداگانه با غلظت‌های 99/1، 98/3، 94/11، 90/19 و 78/27 میکرولیتر بر سانتی‌متر مربع آغشته شد. نیمه دیگر به عنوان شاهد فقط با حلال استون آغشته گردید. سپس، دو نیمه کاغذ توسط چسب نواری به هم متصل شده و در پتری‌دیش (قطر 8 سانتی‌متر) قرار گرفتند. در هر پتری‌دیش 20 حشره کامل شپشه آرد را در وسط کاغذ صافی قرار داده و تعداد حشرات کامل موجود روی هر نیمه، هر یک ساعت تا پنج ساعت مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که عصاره صمغ آنغوزه نسبت به عصارههای برگ، گل قرمز و گل سفید خرزهره و برگ اسطوخودوس به طور معنی‌داری دارای قدرت دورکنندگی بسیار بالایی بود. به‌طوری که درصد دورکنندگی این عصاره روی شپشه آرد در غلظت 78/27 میکرولیتر بر سانتی‌متر مربع پس از دو ساعت 75/98 درصد بود. کمترین درصد دورکنندگی (5/5 درصد) در غلظت 99/1 میکرولیتر بر سانتی‌متر مربع در عصاره برگ اسطوخودوس دیده شد. در تمام موارد با افزایش غلظت، قدرت دورکنندگی افزایش یافت و با گذشت زمان در طی پنج ساعت از قدرت آن کاسته نشد.
مریم نگهبان؛ سعید محرمی‌پور
دوره 23، شماره 1 ، اردیبهشت 1386، ، صفحه 13-22
چکیده
در این تحقیق کارآیی اسانس گیاهان دارویی Artemisiasieberi Besser و Artemisia scoparia Waldst. & Kit روی شپشه آرد Tribolium castaneum (Herbst) مورد ارزیابی قرار گرفت. نرخ رشد نسبی، نرخ مصرف نسبی، کارایی تبدیل غذای خورده شده و شاخص بازدارندگی تغذیه برای اندازه‌گیری شاخص‌های تغذیه طراحی شد. تیمارها به روش دیسک آردی در شرایط کنترل شده در دمای 1±27 درجه سانتی‌گراد با رطوبت ...
بیشتر
در این تحقیق کارآیی اسانس گیاهان دارویی Artemisiasieberi Besser و Artemisia scoparia Waldst. & Kit روی شپشه آرد Tribolium castaneum (Herbst) مورد ارزیابی قرار گرفت. نرخ رشد نسبی، نرخ مصرف نسبی، کارایی تبدیل غذای خورده شده و شاخص بازدارندگی تغذیه برای اندازه‌گیری شاخص‌های تغذیه طراحی شد. تیمارها به روش دیسک آردی در شرایط کنترل شده در دمای 1±27 درجه سانتی‌گراد با رطوبت نسبی 70-60 درصد و در شرایط تاریکی ارزیابی شدند. پس از استخراج اسانس از هر دو گونه درمنه، به همراه شاهد، غلظت‌های 1/0، 5/0، 75/0، 1، 5/1 و 2 میکرولیتر بر دیسکهای آردی اضافه شد، سپس تعداد 10 حشره کامل شپشه آرد روی هر تیمار قرار داده شد. پس از گذشت سه روز از شروع آزمایش، مقدار غذای خورده شده و افزایش وزن حشره اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که اسانس گیاه A.sieberi Besser دارای تأثیر بالایی بوده و نرخ رشد نسبی و نرخ مصرف نسبی حشرات کامل را به طور معنی‌داری کاهش داده است. هم چنین اسانس A.sieberi Besser کارآیی تبدیل غذای خورده شده را در مقایسه با گیاه Waldst. & Kit A. scoparia به طور معنی‌داری کاهش داده است. اسانس A.sieberi Besser به طور معنی‌داری نسبت به اسانس Waldst. & Kit A. scoparia دارای تأثیر بیشتری روی شاخص بازدارندگی تغذیه میباشد.
سید سعید مدرس نجف‌آبادی؛ حمیدرضا فنائی؛ غلامحسین غلامیان
چکیده
گندم و جو از جمله محصولات انباری راهبردی محسوب شده که مورد حمله آفات انباری مختلف از جمله لمبه گندم و شپشه های آرد قرار می گیرند. پیدایش مقاومت به بعضی از سموم، به ویژه مالاتیون و فستوکسین، در اکثر آفات انباری، استفاده از روشهای مبارزه غیر شیمیائی مانند روشهای کنترل طبیعی، فیزیولوژیکی، بیولوژیکی و میکروبی علیه آفات انباری، توجه بیشتر ...
بیشتر
گندم و جو از جمله محصولات انباری راهبردی محسوب شده که مورد حمله آفات انباری مختلف از جمله لمبه گندم و شپشه های آرد قرار می گیرند. پیدایش مقاومت به بعضی از سموم، به ویژه مالاتیون و فستوکسین، در اکثر آفات انباری، استفاده از روشهای مبارزه غیر شیمیائی مانند روشهای کنترل طبیعی، فیزیولوژیکی، بیولوژیکی و میکروبی علیه آفات انباری، توجه بیشتر محققان را جلب کرده است. ازجمله این ترکیبها می توان به فرآورده های حاصل از درخت اکالیپتوس اشاره کرد. در این تحقیق خصوصیات حشره کشی و دورکنندگی ترکیبهای موجود در پودر برگ و مغز دانه اکالیپتوس روی آفات انباری غالب منطقه سیستان (لمبه گندم Trogoderma granariumو شپشه آردTribolium sp.) مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه حاصل از بررسی خاصیت حشره کشی این مواد که در 8 تیمار (شامل هفت غلظت مختلف که با استفاده از روش لگاریتمی بین دو غلظت حداقل و حداکثر بدست آمده بود و یک تیمارشاهد) با 4 تکرار برای هر کدام از آفات انباری اجرا گردید، نشان داد که LC50 (غلظت لازم برای کشتن 50 درصد لاروها) در پودر بذر اکالیپتوس برای لمبه گندم 5.98 و برای شپشه آرد 5.63 گرم برای هر یکصد گرم ماده غذائی است و نیز LC50 در پودر برگ اکالیپتوس برای لمبه گندم 6.86 و برای شپشه آرد 6.35 گرم برای هر یکصد گرم ماده غذائی می باشد. بنابراین پودر بذر اکالیپتوس با میزان LC50 کمتر, دارای خاصیت حشره کشی بیشتری نسبت به پودر برگ اکالیپتوس, علیه هر دو گونه آفت انباری می باشد. همچنین نتیجه حاصل از بررسی خاصیت دورکنندگی این مواد که در 3 تیمار (شامل دو نوع ماده گیاهی و یک شاهد) با 4 تکرار برای هر کدام از آفات انباری اجرا گردید، نشان داد که میزان دورکنندگی پودر بذر اکالیپتوس برای لمبه گندم 67% و برای شپشه آرد 75% است در حالی که میزان دورکنندگی پودر برگ اکالیپتوس برای لمبه گندم50% و برای شپشه آرد 65% می باشد. بنابراین پودر بذر اکالیپتوس با میزان درصد دورکنندگی بیشتر نسبت به پودر برگ اکالیپتوس برای هر دو گونه آفت انباری تاثیر بیشتری از خود نشان داده است.
