زراعت و باغبانی
آیدا رحمانی؛ ابراهیم شریفی عاشورآبادی؛ آسا ابراهیمی؛ مهدی میرزا
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1400.37.83.105.1.1576.1601به‌منظور بررسی تأثیر روش‌های حاصلخیزی خاک بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی زوفا (Hyssopus officinalis L.) در چین‌های مختلف، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در کرج (استان البرز) در سال 1396 اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل زمان برداشت و روش‌های حاصلخیزی خاک ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1400.37.83.105.1.1576.1601به‌منظور بررسی تأثیر روش‌های حاصلخیزی خاک بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی زوفا (Hyssopus officinalis L.) در چین‌های مختلف، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در کرج (استان البرز) در سال 1396 اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل زمان برداشت و روش‌های حاصلخیزی خاک بودند. نتایج نشان داد که چین اول دارای ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی و شاخص سطح برگ و چین دوم دارای وزن خشک بوته و محتوی کلروفیل بیشتری بود. با حاصلخیزی خاک، ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، وزن خشک بوته، شاخص سطح برگ، محتوی کلروفیل، عملکرد اسانس و جذب عناصر غذایی افزایش معنی‌دار پیدا کرد. بیشترین ارتفاع بوته و تعداد شاخه فرعی از کاربرد تیمار 120 کیلوگرم در هکتار نیتروژن+ 96 کیلوگرم در هکتار فسفر+ 120 کیلوگرم در هکتار پتاسیم به‌دست آمد. حداکثر وزن خشک بوته را تلفیق 20 تن کود دامی در هکتار با 80 کیلوگرم در هکتار نیتروژن+ 64 کیلوگرم در هکتار فسفر+ 80 کیلوگرم در هکتار پتاسیم به‌خود اختصاص داد. بالاترین عملکرد اسانس از تیمار 120 کیلوگرم در هکتار نیتروژن+ 96 کیلوگرم در هکتار فسفر+ 120 کیلوگرم در هکتار پتاسیم حاصل شد که با تیمارهای 40 تن در هکتار کود دامی، تلفیق 30 تن در هکتار کود دامی با میکوریزا و تلفیق 40 کیلوگرم در هکتار نیتروژن+ 32 کیلوگرم در هکتار فسفر+40 کیلوگرم در هکتار پتاسیم با 30 تن در هکتار کود دامی در یک گروه آماری قرار داشت. براساس نتایج، با روش تغذیه تلفیقی و استفاده از کودهای زیستی و آلی می‌توان به عملکرد کمی و کیفی مطلوبی در گیاه زوفا دست یافت.
ایمان رسایی؛ مریم قنادنیا؛ سعید باغشاهی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1399.36.691.102.4.1576.1610 پیشرفت‌های اخیر در علوم زیست‌شناسی به‌دلیل پایه‌ای بودن آنها برای تعدادی از علوم مرتبط مانند کشاورزی، پزشکی، داروسازی، بیو‌تکنولوژی و حتی بیونانوتکنولوژی اهمیت ویژه‌ای یافته است. در این تحقیق تأثیر تیمارهای مختلف شوری (0، 50، 100 و 150 میکرومولار) بر گیاه زوفا (Hyssopus officinalis L.) و ویژگی‌های ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1399.36.691.102.4.1576.1610 پیشرفت‌های اخیر در علوم زیست‌شناسی به‌دلیل پایه‌ای بودن آنها برای تعدادی از علوم مرتبط مانند کشاورزی، پزشکی، داروسازی، بیو‌تکنولوژی و حتی بیونانوتکنولوژی اهمیت ویژه‌ای یافته است. در این تحقیق تأثیر تیمارهای مختلف شوری (0، 50، 100 و 150 میکرومولار) بر گیاه زوفا (Hyssopus officinalis L.) و ویژگی‌های نانوذرات نقره (Ag NPs) بیوسنتز شده توسط عصاره این گیاه بررسی شد. تغییر رنگ محلول‌ها، وجود پیک در ناحیه nm 450 اسپکتروفتومتری و نتایج حاصل از تفرق اشعه ایکس (XRD)، بیوسنتز نانوذرات نقره را تأیید کرد. تصاویر مربوط به میکروسکوپ الکترونی روبشی نشر میدانی (FESEM) بیشتر ذرات را کروی شکل نشان داد که اشکال زاویه‌دار نیز در تیمارهای 50 و 100 میکرومولار قابل مشاهده بودند. نتایج حاصل از دستگاه تبدیل طیف‌سنجی مادون‌قرمز (FTIR) عوامل شیمیایی مختلف مانند OH، CO، =CH و C=C را که در فرایند بیوسنتز شرکت کرده بودند نشان داد. غلظت 50 میکرومولار از نمک بیشترین تأثیر را بر افزایش متابولیت‌های گیاهان داشت. کوچکترین نانوذرات (nm25.3) مربوط به تیمار شاهد (کروی شکل) بود. برخی نانوذرات بیوسنتز شده توسط غلظت 150 میکرومولار با اندازه nm 34.2، زاویه‌دار بوده و بیشترین خاصیت ضد‌باکتریایی را نشان دادند. نانوذرات نقره بیوسنتز شده، تأثیر منفی بیشتری بر باکتری‌های گرم منفی نسبت به گرم مثبت داشتند. بیشترین خاصیت ضد‌باکتریایی را نانوذرات بیوسنتز شده توسط غلظت 150 میکرومولار نشان دادند. این نتایج در ادامه تحقیقات قبلی ما برای اولین بار تأثیر تیمارهای شوری را بر ویژگی‌های نانوذرات بیوسنتز شده توسط عصاره گیاه زوفا نشان داد. این نتایج می‌توانند زمینه جالب توجهی برای بیوسنتز نانوذرات نقره ایجاد کنند که بتوانند جایگزین مناسبی برای آنتی‌بیوتیک‌ها باشند.
حسن پیرانی؛ محمدتقی عبادی؛ علی رضایی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.376.101.3.1578.41 اطمینان از تولید سالم و پایدار محصولات کشاورزی به‌ویژه گیاهان دارویی همراه با حفظ محیط‌زیست موضوع قابل توجهی است که هر روز بر اهمیت آن افزوده می‌شود. به‌منظور بررسی تأثیر کاربرد کود جلبک دریایی بر خصوصیات رشدی و عملکرد کمّی و کیفی گیاه دارویی زوفا (Hyssopus officinalis L.)، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.376.101.3.1578.41 اطمینان از تولید سالم و پایدار محصولات کشاورزی به‌ویژه گیاهان دارویی همراه با حفظ محیط‌زیست موضوع قابل توجهی است که هر روز بر اهمیت آن افزوده می‌شود. به‌منظور بررسی تأثیر کاربرد کود جلبک دریایی بر خصوصیات رشدی و عملکرد کمّی و کیفی گیاه دارویی زوفا (Hyssopus officinalis L.)، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تیمار (صفر، 2.5، 5 و 10 میلی‌لیتر بر لیتر) از کود مایع جلبک دریایی و سه تکرار به‌صورت محلول‌پاشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در سال 1396 انجام شد. صفات اندازه‌گیری شده شامل ارتفاع بوته، سطح برگ، قطر ساقه، طول سرشاخه گلدار، وزن تر و خشک بوته، شاخص سبزینگی، درصد و اجزای اسانس بودند. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که تیمار کود جلبک دریایی بر تمامی صفات مورد مطالعه بجز طول سرشاخه گلدار و قطر ساقه تأثیر معنی‌داری داشت و بالاترین ارتفاع بوته (49.66 سانتی‌متر)، بیشترین وزن تر بوته (103.22 گرم)، بیشترین وزن خشک بوته (22.89 گرم)، بیشترین سطح برگ (0.77 سانتی‌متر مربع) و بیشترین میزان شاخص سبزینگی (61.83) در حضور کاربرد کود جلبک دریایی بدست آمد. همچنین تیمار 10 میلی‌لیتر از کود جلبک دریایی بیشترین درصد و عملکرد اسانس (0.58% و 2.12 گرم بر مترمربع) را موجب شد. آنالیز اسانس نشان داد که ترکیب‌های بتا-پینن، ترنس-پینوکامفن و سیس-پینوکامفن اجزا غالب اسانس در تمامی تیمارها بودند. بیشترین میزان بتا-پینن (32.8%)، سیس-پینوکامفن (42.5%) و ترنس-پینوکامفن (19.6%) در تیمارهای کاربرد کود جلبک دریایی بدست آمد ولی اختلاف چندانی با تیمار شاهد نداشتند. براساس نتایج حاصل از این تحقیق، مصرف کود جلبک دریایی می‌تواند موجب بهبود ویژگی‌های شاخص‌های رشدی و عملکرد کمّی و کیفی گیاه دارویی زوفا گردد.
فرزانه جنگی؛ محمدتقی عبادی؛ مهدی عیاری
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.876.97.5.1575.1586 به‌منظور بررسی تأثیر شدت تابش مادون قرمز و سرعت جریان هوا بر برخی از خصوصیات کیفی گیاه دارویی زوفا (Hyssopus officinalis L.) در طی فرایند خشک کردن، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. شدت تابش مادون قرمز در سه سطح 0.2، 0.3 و 0.5 وات بر سانتی‌متر مربع و سرعت جریان هوا ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.876.97.5.1575.1586 به‌منظور بررسی تأثیر شدت تابش مادون قرمز و سرعت جریان هوا بر برخی از خصوصیات کیفی گیاه دارویی زوفا (Hyssopus officinalis L.) در طی فرایند خشک کردن، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. شدت تابش مادون قرمز در سه سطح 0.2، 0.3 و 0.5 وات بر سانتی‌متر مربع و سرعت جریان هوا در سه سطح 5/0، 1 و 5/1 متر بر ثانیه در این آزمایش مورد بررسی قرار گرفتند و صفاتی همانند ویژگی‌های رنگ، محتوی و ترکیب اسانس ارزیابی شد. نتایج نشان‌دهنده تأثیر معنی‌دار تیمارها بر تمامی صفات مورد مطالعه بود. در شدت تابش 3/0 وات بر سانتی‌متر مربع، با افزایش سرعت جریان هوا بسیاری از شاخص‌های مطلوب رنگ همانند شاخص روشنایی (L*)، سبزی (a*) و خلوص رنگ (کروما) افزایش معنی‌داری یافت و به‌طور کلی رنگ نمونه‌ها در شدت تابش‌های پایین بهتر حفظ گردید. محتوای اسانس نمونه‌های خشک شده در شدت تابش‌های 0.2 و 0.3 وات بر سانتی‌متر مربع به‌طور متوسط حدود 2/0% بیشتر از شدت تابش 0.5 وات بر سانتی‌متر مربع بود. افزایش سرعت جریان هوا در شدت تابش‌های پایین باعث کاهش درصد اسانس شد ولی در شدت تابش 0.5 وات بر سانتی‌متر مربع با افزایش سرعت جریان باد، میزان اسانس 0.17% افزایش یافت. میزان ترکیب سیس-پینوکامفن در اسانس نمونه‌های تیمارشده با شدت‌های پایین تابش مادون قرمز بیشتر از تیمارهای دارای شدت بالای این پرتو بود، به‌طوری که میزان این ترکیب در شدت تابش 0.2 وات بر سانتی‌متر مربع، 3.5% تا 18.9% بیشتر از 0.5 وات بر سانتی‌متر مربع بود. به‌طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که بهره‌گیری از شدت تابش‌های پایین پرتو مادون قرمز در فرایند خشک کردن زوفا، ضمن حفظ خصوصیات رنگ برگ‌ها، می‌تواند سبب حفظ محتوای اسانس و اجزای اصلی آن گردد.
فاروق سلیمانی؛ علیرضا پیرزاد
چکیده
بعضی از گیاهان زراعی از قابلیت مقاومت در برابر تنشهای محیطی برخوردارند، به‌طوری که با مکانیزم عمل خود مانع از تولید بیشتر اکسیژن‌های رادیکال آزاد شده و یا با اکسیژن‌های رادیکال آزاد تولیدی مقابله می‌کنند. بر این اساس، به‌منظور بررسی اثر گونه‌های قارچی با رابطه میکوریزایی بر خصوصیات اکوفیزیولوژیکی گیاه زوفا (Hyssopus officinalis L.)، ...
بیشتر
بعضی از گیاهان زراعی از قابلیت مقاومت در برابر تنشهای محیطی برخوردارند، به‌طوری که با مکانیزم عمل خود مانع از تولید بیشتر اکسیژن‌های رادیکال آزاد شده و یا با اکسیژن‌های رادیکال آزاد تولیدی مقابله می‌کنند. بر این اساس، به‌منظور بررسی اثر گونه‌های قارچی با رابطه میکوریزایی بر خصوصیات اکوفیزیولوژیکی گیاه زوفا (Hyssopus officinalis L.)، آزمایشی در قالب فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در سال زراعی 1391 در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان‌غربی اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل گونه‌های قارچ میکوریزا (Glomus mousseae، G. intraradicese، G. fasiculatum، G. claroideum، Acaulospora longula و شاهد بدون میکوریزا) و آبیاری در چهار سطح (آبیاری در 80، 70، 60 و 50 درصد ظرفیت زراعی) بودند. نتایج آزمایش نشان داد که اثر آبیاری و میکوریزا بر میزان آنزیم آسکوربات پراکسیداز، و اثر متقابل بین آبیاری و میکوریزا روی درصد کلونیزاسیون، فعالیت کاتالاز و سوپراکسیددیسموتاز معنی‌دار بود. ترتیب بیشترین میزان آلودگی ریشه زوفا با G. mosseae، G. intraradices، G. fasiculatum، G. claroideum و A. longula در مقایسه با شاهد بود که با افزایش شدت تنش درصد کلونیزاسیون با همین ترتیب افزایش بیشتری داشت. بالاترین فعالیت سوپراکسید دیسموتاز و کاتالاز در برگ گیاهان تلقیح شده با G. mosseae،G. fasiculatum،G. fasiculatum و G. claroideum به‌ترتیب در ظرفیت‌های زراعی 50، 60، 50 و 50 بدست آمد. بیشترین میزان آسکوربات پراکسیداز هم متعلق به آبیاری در 50 درصد ظرفیت زراعی بود. به‌طور کلی نتایج این بررسی حکایت از آن داشت که گونه‌های میکوریزا با خنثی کردن اثرات رادیکال‌های آزاد، افزایش پایداری غشاء سلولی و میزان فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت در تعدیل تنش کمبود آب مؤثر بودند.
امیر بهزاد برزگر
دوره 24، شماره 4 ، بهمن 1387، ، صفحه 499-505
چکیده
به‌منظور بررسی اثر تنشهای شوری و خشکی بر جوانه‌زنی گیاه زوفا (Hyssopus officinalis L.)، دو آزمایش جداگانه در رابطه با اثر شوری و خشکی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. سطوح مختلف شوری، محلولهای کلرورسدیم با پتانسیل اسمزی صفر (شاهد)، 3-، 6- و 9- بار بوده و تیمارهای خشکی با استفاده از پلی‌اتیلن گلایکول (PEG) 6000 به‌صورت تیمار شاهد ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر تنشهای شوری و خشکی بر جوانه‌زنی گیاه زوفا (Hyssopus officinalis L.)، دو آزمایش جداگانه در رابطه با اثر شوری و خشکی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. سطوح مختلف شوری، محلولهای کلرورسدیم با پتانسیل اسمزی صفر (شاهد)، 3-، 6- و 9- بار بوده و تیمارهای خشکی با استفاده از پلی‌اتیلن گلایکول (PEG) 6000 به‌صورت تیمار شاهد (آب مقطر)، 3-، 6- و 9- بار اعمال شد و به‌منظور بررسی خصوصیات جوانه‌زنی تحت شرایط تنش، سرعت و درصد جوانه‌زنی و طول ریشه‌چه برای هر آزمایش اندازه‌گیری شد. نتایج آزمایش حاکی از آن بود که میانگین سرعت جوانه‌زنی و طول ریشه‌چه در سطوح مختلف شوری دارای اختلاف معنی‌داری بودند. ضمن آنکه این دو صفت همبستگی مثبت و معنی‌داری نیز با یکدیگر داشتند. بررسی اثر تنش خشکی بر خصوصیات جوانه‌زنی این گیاه نیز حاکی از وجود تفاوت معنی‌دار بین میانگینهای درصد و سرعت جوانه‌زنی و طول ریشه‌چه در سطوح مختلف خشکی بود. به‌طوری که با افزایش تنش خشکی هر سه این صفات کاهش یافتند. از طرفی به دلیل آنکه در تیمار 9- بار هنوز هم جوانه‌زنی با سرعت کم وجود داشت، می‌توان گفت که زوفا در مرحله جوانه‌زنی دارای مقاومت نسبی به تنش خشکی می‌باشد. به‌طور کلی نتایج آزمایش نشان داد که اعمال تنش شوری تا حد بین 3- تا 6- بار می‌تواند با تحریک جوانه‌زنی و پدیداری مکانیسمهای سازگاری زوفا با شرایط نامساعد، سبب بهینه‌سازی خصوصیات جوانه‌زنی و در نتیجه بهبود استقرار گیاه و افزایش عملکرد آینده گیاه شود.
