زراعت و باغبانی
سعید علی پور
چکیده
به‌منظور بررسی اثر ورمی‌کمپوست و کود زیستی فسفات بارور 2 بر عملکرد کمّی و کیفی گیاه دارویی ماریتیغال (Silybum marianum L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه‌ای واقع در چهار کیلومتری شهر اردبیل در سال زراعی 98-1397 انجام گرفت. ورمی‌کمپوست در پنج سطح (0، 10، 20، 30 و 40 تن در هکتار) و کود زیستی در دو ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر ورمی‌کمپوست و کود زیستی فسفات بارور 2 بر عملکرد کمّی و کیفی گیاه دارویی ماریتیغال (Silybum marianum L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه‌ای واقع در چهار کیلومتری شهر اردبیل در سال زراعی 98-1397 انجام گرفت. ورمی‌کمپوست در پنج سطح (0، 10، 20، 30 و 40 تن در هکتار) و کود زیستی در دو سطح (تلقیح و عدم تلقیح) استفاده شد. نتایج نشان داد، عملکرد دانه، وزن هزاردانه، تعداد دانه در کاپیتول، تعداد کاپیتول در بوته، عملکرد بیولوژیک، عملکرد روغن، عملکرد سیلی‌مارین و وزن تر گل تحت تأثیر سطوح مختلف ورمی‌کمپوست قرار داشتند. همچنین کاربرد فسفات بارور 2 روی کلیه صفات بجز قطر گل‌آذین اثر معنی‌دار داشت. بیشترین میزان صفات در تیمار ورمی‌کمپوست در کاربرد 40 تن در هکتار به‌دست آمد. هر چند تفاوت آماری معنی‌داری برای صفات تعداد دانه در کاپیتول، درصد روغن، درصد سیلی‌مارین، درصد سیلی‌بین، عملکرد روغن و تعداد گل‌آذین در کاربرد 40 و 30 تن ورمی‌کمپوست در هکتار وجود نداشت. بیشترین میزان صفات در تیمار کود زیستی در تلقیح با این کود بدست آمد. بیشترین درصد سیلی‌بین (16.81%) و عملکرد سیلی‌مارین (37.61 کیلوگرم در هکتار) در کاربرد 40 تن ورمی‌کمپوست در هکتار و کمترین درصد (به‌ترتیب 16.12% و 30.56 کیلوگرم در هکتار) در سطح شاهد ورمی‌کمپوست مشاهده شدند.
خسرو عزیزی؛ جمشید نظری عالم؛ محمد فیضیان؛ روح‌الله حیدری
چکیده
ارزیابی عملکرد کمّی و کیفی جمعیت‌های بومی با رقم زراعی گیاه دارویی ماریتیغال تحت تأثیر فصل کاشت پاییز و بهار در منطقه معتدل و اثر کاشت در منطقه سردسیر بر روی ویژگی جمعیت‌های مختلف حائز اهمیت می‌باشد. از این‌رو آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده شامل فصل کاشت پاییزه و بهاره به‌عنوان کرت اصلی و چهار جمعیت بومی (شوش، پل‌دختر، خرم‌آباد ...
بیشتر
ارزیابی عملکرد کمّی و کیفی جمعیت‌های بومی با رقم زراعی گیاه دارویی ماریتیغال تحت تأثیر فصل کاشت پاییز و بهار در منطقه معتدل و اثر کاشت در منطقه سردسیر بر روی ویژگی جمعیت‌های مختلف حائز اهمیت می‌باشد. از این‌رو آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده شامل فصل کاشت پاییزه و بهاره به‌عنوان کرت اصلی و چهار جمعیت بومی (شوش، پل‌دختر، خرم‌آباد و الشتر) و یک رقم زراعی به‌عنوان کرت فرعی به مدت دو سال (1394-1393) در دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین جمعیت‌های بومی و زراعی این گیاه در یک طرح بلوک‌های کامل تصادفی در منطقه سردسیر الشتر در بهار کشت و با هم مقایسه شدند. براساس نتایج بدست‌آمده تفاوت معنی‌داری بین کشت بهاره و پاییزه وجود داشت. بیشترین ارتفاع بوته (107 سانتی‌متر)، قطر کپه (44 میلی‌متر)، تعداد دانه در کپه (78 عدد) و عملکرد دانه (1000 کیلوگرم در هکتار) در کشت پاییزه بدست آمد. اثر متقابل فصل کاشت و نوع جمعیت نشان داد که بیشترین میزان ماده مؤثره سیلی‌مارین (۲۲ میلی‌گرم در گرم وزن خشک دانه) و سیلی‌بین (3.9 میلی‌گرم در گرم وزن خشک دانه) در کشت پاییزه و در رقم زراعی بدست آمد. همچنین آزمایش مقایسه جمعیت‌های بومی و زراعی در منطقه سردسیر الشتر نشان داد که بیشترین میزان ماده مؤثره سیلی‌بین (4.2 میلی‌گرم در گرم وزن خشک دانه) و سیلی‌مارین (بیش از 21 میلی‌گرم در گرم وزن خشک دانه) در جمعیت بومی الشتر نسبت به سایر جمعیت‌ها بدست آمد. به‌طور کلی در این آزمایش مشخص شد که بیشترین عملکرد کمّی و کیفی گیاه دارویی ماریتیغال در منطقه معتدل خرم‌آباد در کاشت پاییزه بود و بیشترین میزان ماده مؤثره سیلی‌مارین و سیلی‌بین در منطقه سردسیر الشتر، در جمعیت بومی الشتر نسبت به سایر جمعیت‌ها بدست آمد.
هاجر کردی؛ مهناز اقدسی؛ مهناز خلفی
چکیده
خارمریم با نام علمی Silybum marianum (L.) Gaertn گیاهی یک یا دو ساله از خانواده کاسنی است که در صنایع داروسازی اهمیت فراوان دارد. ترکیب‌های مؤثره این گیاه گروهی از فلاونولیگنان‌ها شامل سیلی‌بین، ایزوسیلی‌بین، سیلی‌کریستین، سیلی‌دیانین و تاکسی‌فولین بوده که مجموعاً به‌عنوان سیلی‌مارین شناخته می‌شوند. این گیاه در درمان ...
بیشتر
خارمریم با نام علمی Silybum marianum (L.) Gaertn گیاهی یک یا دو ساله از خانواده کاسنی است که در صنایع داروسازی اهمیت فراوان دارد. ترکیب‌های مؤثره این گیاه گروهی از فلاونولیگنان‌ها شامل سیلی‌بین، ایزوسیلی‌بین، سیلی‌کریستین، سیلی‌دیانین و تاکسی‌فولین بوده که مجموعاً به‌عنوان سیلی‌مارین شناخته می‌شوند. این گیاه در درمان انواع بیماریهای قلبی و عروقی، دیابت، چربی خون، بیماریهای کبدی (زردی، سیروز و آماس کبدی) و بیماریهای کیسه صفرا و ... مؤثر است. در این تحقیق اندام‌های مختلف گیاه خارمریم شامل برگ جوان، برگ مسن، ساقه، ریشه، گل‌آذین و بذر در طی ماه‌های مختلف در منطقه گرگان به‌طور جداگانه جمع‌آوری و میزان فلاونوئید کل، سیلی‌مارین و اجزای تشکیل‌دهنده سیلی‌مارین به روش HPLC اندازه‌گیری شد. نتایج بدست‌آمده نشان داد که بیشترین مقدار فلاونوئید کل در بذر و گل‌آذین و پس از آن در ساقه‌های گیاه وجود دارد. همچنین این نتایج نشان داد که اثر زمان بر میزان فلاونویید و نیز اثر متقابل دو عامل ماه برداشت و نوع اندام در گیاه خارمریم بر میزان فلاونوئیدهای این گیاه معنی‌دار است. داده‌های حاصل از آنالیز دستگاه HPLC نشان داد که نوع ترکیب‌های سازنده سیلی‌مارین در نمونه‌های مورد بررسی مشابه بوده و اختلاف اساسی آنها در مقدار فلاونولیگنان‌های سازنده آنهاست. در بین ترکیب‌های سازنده سیلی‌مارین، مقدار سیلی‌دیانین در ساقه‌های گیاه بیشتر بوده، در صورتی‌که مقدار سایر اجزا در بذر بیشتر بود. در مجموع نتایج حاضر نشان می‌دهد که گرگان منطقه مناسبی برای کشت گیاه خارمریم بوده و با توجه به اینکه ساقه گیاه نیز حاوی مقادیر قابل توجهی از سیلی‌مارین است می‌تواند به‌عنوان منبع مناسب در تولید ماده دارویی مورد توجه قرار گیرد.
