زراعت و باغبانی
ژینوس هاشم‌پور؛ سمانه اسدی صنم؛ مهدی میرزا؛ مرضیه قنبری جهرمی
چکیده
سابقه و هدف: سرخارگل (Echinaceae purpurea L.)، یکی از معروف‌ترین گونه‌های دارویی با ارزش اقتصادی زیاد در سراسر جهان است که در ایران از ریشه و اندام هوایی آن در تولید داروهای گیاهی استفاده می‌شود. بسیاری از داروهای گیاهی که به‌طور تجاری از اندام‌های هوایی سرخارگل تولید می‌شود برای افزایش سیستم ایمنی غیر اختصاصی و درمان سرماخوردگی استفاده ...
بیشتر
سابقه و هدف: سرخارگل (Echinaceae purpurea L.)، یکی از معروف‌ترین گونه‌های دارویی با ارزش اقتصادی زیاد در سراسر جهان است که در ایران از ریشه و اندام هوایی آن در تولید داروهای گیاهی استفاده می‌شود. بسیاری از داروهای گیاهی که به‌طور تجاری از اندام‌های هوایی سرخارگل تولید می‌شود برای افزایش سیستم ایمنی غیر اختصاصی و درمان سرماخوردگی استفاده می‌شوند. هزینه‌های زیست محیطی و بهداشتی کودهای شیمیایی منجر شده تا پژوهشگران به نیازهای غذایی گیاهان با استفاده از کودهای آلی و بیولوژیک پاسخ دهند. ازاین‌رو، این مطالعه با هدف بررسی اثر کودهای شیمیایی، آلی و بیولوژیک بر ویژگی‌های مورفولوژیک، ماده خشک شاخساره، ریشه، درصد و عملکرد اسانس گل و مجموع برگ و ساقه سرخارگل انجام شد.مواد و روش‌ها: این آزمایش براساس طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور (مجتمع تحقیقاتی البرز) در سال زراعی 98-1397 انجام شد. تیمارها شامل شاهد (Control)، NPK (N50P25K25، N75P35K35 و N100P75K75 کیلوگرم در هکتار)، کود دامی (30، 60 و 90 تن در هکتار)، ورمیکمپوست (5، 10 و 15 تن در هکتار)، ترکیب‌های کودی N50P25K25 + 30 تن کود دامی در هکتار، N50P25K25 + 5 تن در هکتار ورمیکمپوست، کودهای زیستی G. intraradaices + Glomus mosseae، Azospirillum + Pseudomonas، Thiobacillus + ۵ تن در هکتار ورمیکمپوست و Thiobacillus + 250 کیلوگرم در هکتار گوگرد (S) بودند. پیش از اعمال تیمارهای کودی، آنالیز خاک انجام شد و پس از اعمال تیمارهای کودی نیز ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک تعیین گردید. تیمارها براساس نیازهای کودی گیاه و نیز نتایج آزمون خاک انتخاب شدند. صفات ارتفاع گیاه، تعداد برگ، ساقه فرعی و گل در گیاه، عمق نفوذ و حجم ریشه، ماده خشک برگ، ساقه، گل و ریشه به‌طور جداگانه، ماده خشک شاخساره (برگ+ساقه+گل) و بازده و عملکرد اسانس گل و مجموع برگ و ساقه ارزیابی شدند. در مرحله گلدهی کامل، نمونه‌ها از اندام‌های هوایی و ریشه گیاهان در همه گروه‌های تیماری برداشت شد. پس از هواخشک شدن نمونه‌ها در محیط سایه، نمونه‌ها با دستگاه کلونجر و به‌روش تقطیر با آب اسانس‌گیری شدند و درصد و عملکرد اسانس بر اساس وزن خشک محاسبه شد.نتایج: نتایج نشان داد که بیشترین ماده خشک برگ و ساقه در تیمار 15 تن در هکتار ورمیکمپوست بدست آمد. همچنین بیشترین ماده خشک گل و ریشه به‌ترتیب مربوط به تیمارهای 5 تن در هکتار ورمیکمپوست + NPK و 30 تن در هکتار کود دامی + NPK بود. بیشترین بازده اسانس گل در تیمار 30 تن در هکتار کود دامی + NPK و بیشترین بازده اسانس مجموع برگ و ساقه در مرحله گلدهی در تیمار 15 تن در هکتار ورمیکمپوست بدست آمد. همچنین، تیمار NPK + 30 تن در هکتار کود دامی منجر به بیشترین عملکرد اسانس گل و تیمار 15 تن در هکتار ورمیکمپوست موجب بیشترین عملکرد اسانس مجموع برگ و ساقه شد. در مقایسه گروهی بین تیمارهای کودی مصرفی، تنها مقایسه بین کودهای آلی (دامی در مقابل ورمیکمپوست) و کودهای زیستی (قارچ در مقابل باکتری) موجب افزایش معنی‌دار عملکرد اسانس گل شد. در نتایج مربوط به عملکرد اسانس مجموع برگ و ساقه، همه مقایسه‌های انجام شده بین گروه‌های تیماری تأثیر معنی‌داری را نشان دادند و تنها کود آلی (برهم‌کنش بین کود دامی در مقابل ورمیکمپوست) معنی‌دار نبود. بااین‌حال، بیشترین عملکرد اسانس مجموع برگ و ساقه، مربوط به کود زیستی در مقابل با کود شیمیایی و آلی بود.نتیجه‌گیری: به‌طور کلی می‌توان نتیجه‌گیری کرد که در بین تیمارهای استفاده شده، تیمار کودهای آلی در کنار کودهای شیمیایی می‌تواند در تولید پایدار این گیاه دارویی باارزش باشد. این یافته‌ها پیشنهاد می‌کند که استفاده باهم (ترکیب) کودهای بیولوژیک و آلی، می‌تواند در کشت سرخارگل به علت افزایش درصد و عملکرد اسانس مزیت باشد.
زراعت و باغبانی
سعید عزیزی بالابیگلو؛ امیر رحیمی؛ سعید حیدرزاده؛ رقیه حلقومی؛ ایرج عطلایی
چکیده
برای بررسی واکنش برخی از ویژگی‌های کمّی و کیفی گیاه دارویی نعناع فلفلی (Mentha piperita L.) به کودهای آلی تحت تنش کم‌آبی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال زراعی 98-1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل کود آلی در پنج سطح (شاهد، کود گاوی (20 تن در هکتار)، ...
بیشتر
برای بررسی واکنش برخی از ویژگی‌های کمّی و کیفی گیاه دارویی نعناع فلفلی (Mentha piperita L.) به کودهای آلی تحت تنش کم‌آبی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال زراعی 98-1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل کود آلی در پنج سطح (شاهد، کود گاوی (20 تن در هکتار)، کود مرغی (7 تن در هکتار)، ورمیکمپوست (10 تن در هکتار) و کمپوست (15 تن در هکتار)) و رطوبت خاک در سه سطح (50 (تنش شدید)، 70 (تنش ملایم) و90 (شاهد: بدون تنش) درصد رطوبت ظرفیت زراعی) بودند. تنش کم‌آبی باعث کاهش محتوی فسفر و پتاسیم برگ، ترکیب‌های فنل و فلاونوئید برگ و محتوای رطوبت نسبی برگ و افزایش عملکرد اسانس برگ در مرحله گلدهی کامل شد. بیشترین مقدار اسانس (1.58%) در شرایط تنش ملایم مشاهده شد. کود مرغی و ورمیکمپوست تأثیر معنی‌دار در افزایش میزان نیتروژن، پروتئین و درصد مهار رادیکال DPPH برگ در شرایط تنش کم‌آبی نسبت به شرایط بدون تنش داشت. حداکثر عملکرد مربوط به اسانس (32.34 کیلوگرم در هکتار)، وزن خشک ساقه (852.53 کیلوگرم در هکتار)، وزن خشک برگ (1010.40 کیلوگرم در هکتار) و وزن خشک اندام هوایی (1863.93 کیلوگرم در هکتار) در تیمار کود مرغی تحت شرایط آبیاری مطلوب حاصل شد. بنابراین به‌منظور افزایش عملکرد گیاه، استفاده از کودهای آلی در شرایط تنش کم‌آبی در راستای نیل به کشاورزی پایدار، توصیه می‌شود.
زراعت و باغبانی
سیده محدثه محمدی؛ فاطمه سفیدکن؛ سمانه اسدی صنم؛ سپیده کلاته‌جاری
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1400.37.193.106.2.1578.32این آزمایش به‌منظور بررسی تأثیر تیمارهای مختلف تغذیه‌ای بر ویژگی‌های مورفولوژیک، عملکرد اسانس و میزان برخی عناصر خاک و سرشاخه‌های گیاه مرزه خوزستانی (Satureja khuzistanica Jamzad) به‌صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و ۱۴ تیمار تغذیه‌ای طی دو سال زراعی 1396 و 1397 اجرا شد. تیمارها شامل 1-C (شاهد)، ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1400.37.193.106.2.1578.32این آزمایش به‌منظور بررسی تأثیر تیمارهای مختلف تغذیه‌ای بر ویژگی‌های مورفولوژیک، عملکرد اسانس و میزان برخی عناصر خاک و سرشاخه‌های گیاه مرزه خوزستانی (Satureja khuzistanica Jamzad) به‌صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و ۱۴ تیمار تغذیه‌ای طی دو سال زراعی 1396 و 1397 اجرا شد. تیمارها شامل 1-C (شاهد)، 2-NPK (کود شیمیایی 50، 25، 25 کیلوگرم در هکتار)، 3- CM30، 4- CM60 (CM: کود دامی 30 و 60 تن در هکتار)، 5- CM30+NPK، 6- CM60+NPK، 7- V5 (ورمیکمپوست 50 تن در هکتار)، 8- V5+NPK، 9- GM (Glomus mosseae)، 10- GI (Glomus intraradices)، 11- S0+T، 12- S250+T، 13- S500+T (S: سولفور 0، 250 و 500 کیلوگرم در هکتار، T: Thiobacillus) و14- V5+T بودند. تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد، اثر متقابل سال در تیمارهای تغذیه‌ای بر تمام ویژگی‌های مورفولوژیک، بازده و عملکرد اسانس و مقدار عناصر پتاسیم و گوگرد سرشاخه‌های گیاه معنی‌دار (p ≤0.01) شد. بیشترین ارتفاع بوته در سالهای اول و دوم به‌ترتیب مربوط به تیمارهای CM30+NPK و CM60 بود. بیشترین تعداد شاخه در سالهای اول و دوم به‌ترتیب در تیمارهای CM30+NPK و GM مشاهده شد. تیمار CM30+NPK بیشترین پهنای سایه‌انداز را در هر دو سال به‌خود اختصاص داد. همچنین بیشترین میزان ماده خشک سرشاخه گلدار در سالهای اول و دوم به‌ترتیب در تیمارهای CM30+NPK و V5+T بدست آمد. طبق نتایج آزمایش، بیشترین بازده اسانس در سالهای اول و دوم به‌ترتیب در تیمارهای GM و S0+T مشاهده شد. کاربرد تیمارهای V5+NPK و V5+T موجب افزایش معنی‌دار عملکرد اسانس به‌ترتیب در سالهای اول و دوم گردید. نتایج همچنین نشان داد، بیشترین مقدار پتاسیم سرشاخه‌ها در سال اول، در تیمار GI و در سال دوم، در تیمار V5+NPK مشاهده شد. همچنین، بیشترین مقدار گوگرد سرشاخه‌ها در سالهای اول و دوم به‌ترتیب در تیمارهای V5 و S500+T بدست آمد. به‌طور کلی، پژوهش حاضر نشان داد که استفاده از کودهای زیستی موجب افزایش بازده اسانس و میزان عناصر‌تغذیه‌ای در این گیاه می‌شود. همچنین، استفاده از ورمیکمپوست به همراه کودهای شیمیایی و زیستی جهت افزایش عملکرد اسانس گیاه دارویی مرزه خوزستانی توصیه می‌گردد.
بیژن سلطانیان؛ پرویز رضوانی مقدم؛ جواد اصیلی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.130.99.1.1576.41 این آزمایش طی دو سال زراعی 1395 و 1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به منظور بررسی اثر تنش کم آبیاری و منابع کودی بر خصوصیات گیاه دارویی سرخارگل (Echinacea purpurea L.) در قالب کرتهای خرد شده، در 3 تکرار اجرا گردید. سطوح کم آبیاری شامل 3 تیمار عدم تنش رطوبتی، تنش رطوبتی متوسط و تنش ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.130.99.1.1576.41 این آزمایش طی دو سال زراعی 1395 و 1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به منظور بررسی اثر تنش کم آبیاری و منابع کودی بر خصوصیات گیاه دارویی سرخارگل (Echinacea purpurea L.) در قالب کرتهای خرد شده، در 3 تکرار اجرا گردید. سطوح کم آبیاری شامل 3 تیمار عدم تنش رطوبتی، تنش رطوبتی متوسط و تنش رطوبتی شدید و تیمارهای کودی شامل 8 تیمار کود کامل، ورمیکمپوست و هیومیک اسید و هیومیک اسید+ کود کامل، هیومیک اسید+ ورمیکمپوست، ورمیکمپوست+ کود کامل و کود کامل+ ورمیکمپوست+ هیومیک اسید و شاهد بودند. اثر سطوح کم آبیاری و تیمارهای کودی هر یک به‌تنهایی بر ارتفاع بوته، تعداد ساقه و تعداد گل در بوته، وزن خشک زیست‌توده، مجموع کلروفیل a و b و پرولین (P≤0.01) معنی‌دار بودند و اثر متقابل سطوح کم آبیاری و تیمارهای کودی بر ترکیب‌های فنلی برگ (P≤0.01) معنی‌دار و بر سایر صفات معنی‌دار نبود. بیشترین ارتفاع و تعداد ساقه، تعداد گل در بوته، وزن خشک زیست‌توده در تیمار عدم تنش‌های رطوبتی و کمترین مقادیر این شاخص‌ها در تیمار تنش رطوبتی شدید مشاهده شد. بیشترین مقدار پرولین در تنش رطوبتی شدید و کمترین مقدار آن در تیمار عدم تنش رطوبتی مشاهده گردید. بیشترین ارتفاع بوته در تیمار ورمیکمپوست، تعداد ساقه و گل در تیمار هیومیک اسید+ ورمیکمپوست، وزن خشک زیست‌توده در تیمار کود کامل+ ورمیکمپوست و کمترین مقادیر آنها در تیمار شاهد مشاهده شد. بیشترین مقدار پرولین در تنش رطوبتی شدید و کمترین مقدار آن در تیمار عدم تنش رطوبتی دیده شد. همچنین بیشترین میزان پرولین در تیمار شاهد و کمترین میزان آن در تیمار ورمیکمپوست بدست آمد. بیشترین مجموع کلروفیل a و b در تیمار عدم تنش مشاهده و با افزایش تنش از میزان آن کاسته شد. همچنین بیشترین میزان آن در تیمار کود کامل+ ورمیکمپوست و کمترین مقادیر آن در تیمار شاهد مشاهده گردید. بیشترین میزان ترکیب‌های فنلی برگ در تیمار هیومیک اسید+ ورمیکمپوست+ کود کامل در شرایط تنش رطوبتی شدید و کمترین میزان آن در تیمار عدم تنش رطوبتی و شاهد مشاهده شد.
زینب ولی نژاد؛ عبداللطیف قلی زاده؛ معصومه نعیمی؛ ابراهیم غلامعلی‌پور علمداری؛ مهدی زارعی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.484.95.3.1578.41 به‌منظور بررسی اثر کودهای ورمیکمپوست و میکوریزا بر گیاه استویا (Stevia rebaudiana Bertoni) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس در سال 96-1395 اجرا شد. عامل اول ورمیکمپوست در چهار سطح (صفر، 10، 20 و 30 درصد وزنی خاک) و عامل ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.484.95.3.1578.41 به‌منظور بررسی اثر کودهای ورمیکمپوست و میکوریزا بر گیاه استویا (Stevia rebaudiana Bertoni) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس در سال 96-1395 اجرا شد. عامل اول ورمیکمپوست در چهار سطح (صفر، 10، 20 و 30 درصد وزنی خاک) و عامل دوم تلقیح نشاء با کودهای زیستی در 3 سطح (عدم تلقیح، تلقیح با Glomus mosseae و تلقیح با Glomus intraradices) بودند. نتایج نشان داد که همه نهال‌های حاوی 30% ورمیکمپوست به‌دلیل شوری زیاد آن به‌تدریج از بین رفتند و در تیمارهای حاوی 20% رشد بسیار کمی داشتند. اثر ورمیکمپوست و قارچ میکوریزا بر تمام صفات مورد بررسی بجز قارچ میکوریزا بر تعداد شاخه جانبی و آنتوسیانین در سطح احتمال 1% معنی‌دار بود. برهم‌کنش آنها نیز بر تمام صفات بجز وزن خشک ساقه معنی‌دار شد. نتایج نشان داد که کاربرد قارچ Glomus mosseae توأم با 10% ورمیکمپوست از بیشترین تأثیر مثبت بر صفات مورفولوژیکی مانند ارتفاع بوته (126.63 سانتی‌متر) و طول ریشه (33.75 سانتی‌متر) و قارچ Glomus intraradices توأم با 10% ورمیکمپوست بر صفات وزن خشک گل (1.025 گرم)، وزن خشک ریشه (9.928 گرم) و سطح برگ (78212 سانتی‌مترمربع) نسبت به شاهد و عدم تلقیح میکوریزا در سطوح مختلف ورمیکمپوست برخوردار بودند. بیشترین میزان کلروفیل a، b، کل و کاروتنوئید (به‌ترتیب 1.25، 1.583، 2.833 و 1.080 میلی‌گرم بر گرم) در تیمار 10% ورمیکمپوست و تلقیح با قارچ Glomus intraradices بدست آمد. حداکثر محتوای قند‌های محلول (158.153 میلی‌گرم بر گرم) در تیمار 10% ورمیکمپوست بدون تلقیح با قارچ مشاهده شد. با توجه به نتایج این پژوهش استفاده از قارچ Glomus mosseae و Glomus intraradices توأم با 10% ورمیکمپوست از بیشترین تأثیر مثبت بر خصوصیات کمّی و کیفی استویا نسبت به شاهد و عدم تلقیح میکوریزا در سطوح مختلف ورمیکمپوست برخوردار بودند.
مجتبی خواجه حق وردی؛ محمدرضا اردکانی؛ بهلول عباس‌زاده؛ پریسا نجات خواه معنوی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر ورمیکمپوست، بیوچار و همزیستی میکوریزی بر برخی ویژگی‌های کمّی و کیفی گیاه دارویی کدوی تخم‌کاغذی، آزمایشی به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه آموزشی- پژوهشی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج در ماهدشت در سال 1395 اجرا شد. در این پژوهش ورمیکمپوست ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر ورمیکمپوست، بیوچار و همزیستی میکوریزی بر برخی ویژگی‌های کمّی و کیفی گیاه دارویی کدوی تخم‌کاغذی، آزمایشی به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه آموزشی- پژوهشی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج در ماهدشت در سال 1395 اجرا شد. در این پژوهش ورمیکمپوست در سه سطح (صفر، 6 و 12 تن در هکتار) به‌عنوان عامل اصلی، بیوچار در سه سطح (صفر، 6 و 12 تن در هکتار) و میکوریزا در دو سطح (عدم مصرف و مصرف) به‌عنوان عاملهای فرعی بودند. نتایج نشان دادند که اثر اصلی عامل‌ها بر درصد همزیستی میکوریزی و میزان فسفر دانه در سطح 1% معنی‌دار بود. تجزیه واریانس اثر متقابل ورمیکمپوست در بیوچار بر شاخص سطح برگ، عملکرد میوه خشک، عملکرد دانه و نسبت وزن خشک دانه به میوه در سطح 1% معنی‌دار و بر تعداد ساقه فرعی در سطح 5% معنی‌دار بود. مقایسه میانگین اثر متقابل ورمیکمپوست در بیوچار نشان داد که کدوی تخم‌کاغذی با مصرف 12 تن در هکتار ورمیکمپوست به همراه 12 تن در هکتار بیوچار بیشترین میزان شاخص سطح برگ (12.28)، تعداد ساقه فرعی (13.33 عدد بر بوته)، عملکرد میوه خشک (619.51 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد دانه (410.02 کیلوگرم در هکتار) و نسبت وزن خشک دانه به میوه (66.1%) را داشت. بنابراین با توجه به نتایج بدست‌آمده، استفاده از ورمیکمپوست همراه با بیوچار در تولید کدوی تخم‌کاغذی قابل توصیه است.
بهاره پارسامطلق؛ پرویز رضوانی مقدم؛ رضا قربانی؛ ذبیح اله اعظمی ساردویی
چکیده
با هدف مطالعه تأثیر سیستم‌های مختلف تغذیه‌ای و سطوح مختلف آب آبیاری بر برخی خصوصیات فیتوشیمیایی گیاه دارویی چای‌ترش (Hibiscus sabdariffa L.)، آزمایشی در دو سال زراعی 92-1391 و 93-1392 در دانشگاه جیرفت، به‌صورت کرتهای خرد شده نواری در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: سطوح مختلف آب آبیاری در سه ...
بیشتر
با هدف مطالعه تأثیر سیستم‌های مختلف تغذیه‌ای و سطوح مختلف آب آبیاری بر برخی خصوصیات فیتوشیمیایی گیاه دارویی چای‌ترش (Hibiscus sabdariffa L.)، آزمایشی در دو سال زراعی 92-1391 و 93-1392 در دانشگاه جیرفت، به‌صورت کرتهای خرد شده نواری در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: سطوح مختلف آب آبیاری در سه سطح 60، 80 و 100 درصد نیاز آبی گیاه که به‌عنوان فاکتور کرتهای اصلی در نظر گرفته شدند و منبع تغذیه گیاه در 5 سطح (کود زیستی مایکوریزا، ورمیکمپوست، کود گاوی و کود شیمیایی (NPK) و تیمار شاهد) که به‌عنوان فاکتور کرتهای فرعی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب طی دو سال آزمایش، تأثیر معنی‌دار تیمارهای تغذیه‌ای و سطوح مختلف آب آبیاری را بر محتوای فنل کل، آنتوسیانین، اسیدیته کاسبرگ، درصد روغن دانه و درصد پروتئین دانه گیاه نشان دادند. در منبع تغذیه‌ای ورمیکمپوست و کود گاوی بیشترین میزان آنتوسیانین به‌ترتیب با 3.05 و 2.87 (میلی‌گرم/ گرم وزن خشک)، فنل کل با 12.52 و 12.90 (میلی‌گرم/ گرم وزن خشک) و اسیدیته 0.81 و 0.87 (گرم/ 100 گرم وزن خشک) کاسبرگ مشاهده شدند. همچنین سطح 60% و 100% نیاز آبی گیاه به‌ترتیب بیشترین و کمترین میزان آنتوسیانین (3 و 2.19 میلی‌گرم/ گرم وزن خشک)، فنل کل (13.04 و 10.81 میلی‌گرم/ گرم وزن خشک) و پروتئین دانه (20.90% و 20.01%) را تولید کردند. علاوه‌براین، مقدار آنتوسیانین تحت تأثیر اثرات متقابل سیستم‌های تغذیه‌ای و سطوح آبیاری و درصد روغن دانه نیز تحت تأثیر برهم‌کنش سال در آبیاری قرار گرفتند. البته ویتامین C کاسبرگ تحت تأثیر هیچ‌یک از تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت.
محمد بهزاد امیری؛ پرویز رضوانی‌مقدم؛ محسن جهان؛ میلاد صالح آبادی؛ نگار ناصری
چکیده
به‌منظور بررسی اثر تراکم بوته و مقایسه نهاده‌های اکولوژیک و شیمیایی بر برخی خصوصیات کیفی گاوزبان ایرانی (Echium amoenum Fisch. & Mey.) آزمایشی در دو سال زراعی متوالی 91-1390 و 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. کرتهای اصلی و فرعی به‌ترتیب ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر تراکم بوته و مقایسه نهاده‌های اکولوژیک و شیمیایی بر برخی خصوصیات کیفی گاوزبان ایرانی (Echium amoenum Fisch. & Mey.) آزمایشی در دو سال زراعی متوالی 91-1390 و 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. کرتهای اصلی و فرعی به‌ترتیب شامل 3 تراکم کاشت (10، 5 و 3 بوته در مترمربع) و سه نوع کود آلی و یک نوع کود شیمیایی (کمپوست، ورمیکمپوست، کود گاوی، کود شیمیایی نیتروژن و شاهد) بودند. نتایج آزمایش نشان داد که بیشترین میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی در تراکم 10 بوته در مترمربع (79 میلی‌گرم در میلی‌لیتر) و بیشترین میزان فنول کل در تراکم 5 بوته در مترمربع (51 میلی‌گرم اسید گالیک در گرم وزن خشک گل) مشاهده شد. کودهای کمپوست، ورمیکمپوست، گاوی و شیمیایی در تراکم 10 بوته در مترمربع، میزان فنول کل را به‌ترتیب 51، 35، 40 و 63 درصد در مقایسه با شاهد افزایش دادند. کاربرد کودهای کمپوست و ورمیکمپوست در تراکم 3 بوته در مترمربع به‌ترتیب منجر به افزایش 39 و 38 درصدی میزان فلاونوئید کل نسبت به شاهد شد. بیشترین میزان آنتوسیانین کل در تراکم 5 بوته در مترمربع حاصل شد. کودهای ورمیکمپوست و گاوی به‌ترتیب افزایش 10 و 13 درصدی روغن دانه و افزایش 34 و 13 درصدی پروتئین دانه را در مقایسه با شاهد سبب شدند. به‌طور کلی با توجه به یافته‌های این پژوهش، به نظر می‌رسد با استفاده از نهاده‌های بومسازگار و تعیین تراکم مطلوب گاوزبان ایرانی، می‌توان ضمن بهبود کیفیت و سلامت محصول، خسارتهای ناشی از نهاده‌های شیمیایی را به حداقل رساند.
محمدتقی درزی؛ محمد رضا حاج سید هادی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر کاربرد کودهای آلی و زیستی بر برخی ویژگی‌های کمّی و کیفی گیاه دارویی بادرشبی (Dracocephalum moldavica L.)، آزمایشی به‌صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شرکت کشاورزی ران در شهرستان فیروزکوه در سال 1394 انجام شد. تیمارها شامل 20 تن کود دامی در هکتار، 10 تن ورمیکمپوست در هکتار، کود زیستی (نیتروکسین ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر کاربرد کودهای آلی و زیستی بر برخی ویژگی‌های کمّی و کیفی گیاه دارویی بادرشبی (Dracocephalum moldavica L.)، آزمایشی به‌صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شرکت کشاورزی ران در شهرستان فیروزکوه در سال 1394 انجام شد. تیمارها شامل 20 تن کود دامی در هکتار، 10 تن ورمیکمپوست در هکتار، کود زیستی (نیتروکسین + بیوسوپرفسفات)، 10 تن کود دامی همراه با 5 تن ورمیکمپوست در هکتار، 20 تن کود دامی در هکتار همراه با کود زیستی، 10 تن ورمیکمپوست در هکتار همراه با کود زیستی، 10 تن کود دامی و 5 تن ورمیکمپوست در هکتار همراه با کود زیستی و شاهد کود شیمیایی (NPK به میزان 80، 70 و 80 کیلوگرم در هکتار) بودند. نتایج نشان داد که تیمارها تأثیر معنی‌داری بر صفات مورد مطالعه بجز ارتفاع بوته داشتند، به‌طوری که بیشترین تعداد سرشاخه گلدار در بوته (1/17)، وزن خشک گل (4/4 گرم بر بوته)، وزن خشک بوته (38/12 گرم بر بوته) و عملکرد خشک سرشاخه گلدار (2032 کیلوگرم در هکتار) در تیمار کاربرد 10 تن کود دامی همراه با 5 تن ورمیکمپوست حاصل شد. همچنین بیشترین میزان اسانس (54/0%) و درصد ژرانیول در اسانس (95/7%) در تیمار مصرف 10 تن ورمیکمپوست بدست آمد.
امین صالحی؛ امیر قلاوند؛ فاطمه سفیدکن؛ احمد اصغرزاده؛ کرامت الله سعیدی
چکیده
به‌منظور ارزیابی اثرات کودهای زیستی، آلی و زئولیت بر رشد و عملکرد گیاه دارویی بابونه (Matricaria chamomilla L.) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل سه عاملی شامل کود زیستی: باکتری‌های ریزوسفری محرک رشد گیاه (Azotobacter chroococcum، Azospirillum lipoferum، Pseudomonas flouresence) (B) در دو سطح (عدم تلقیح= b1 و تلقیح با بذر= b2)، ورمیکمپوست (V) در سه سطح (0=v1، 5=v2 و 10=v3 تن در هکتار) ...
بیشتر
به‌منظور ارزیابی اثرات کودهای زیستی، آلی و زئولیت بر رشد و عملکرد گیاه دارویی بابونه (Matricaria chamomilla L.) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل سه عاملی شامل کود زیستی: باکتری‌های ریزوسفری محرک رشد گیاه (Azotobacter chroococcum، Azospirillum lipoferum، Pseudomonas flouresence) (B) در دو سطح (عدم تلقیح= b1 و تلقیح با بذر= b2)، ورمیکمپوست (V) در سه سطح (0=v1، 5=v2 و 10=v3 تن در هکتار) و زئولیت (Z) طبیعی کلینپتیلولیت (Clinoptilolite) در دو سطح (0=z1 و 9=z2 تن در هکتار) در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با دوازده تیمار و سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در سال زراعی 1387 انجام شد. مقایسه میانگینها توسط آزمون چند دامنه‌ای دانکن در سطح احتمال 5% انجام شد. نتایج بدست‌آمده از این تحقیق نشان داد که بیشترین عملکرد گل (kg/ha13/358)، عملکرد زیستی (kg/ha09/1572)، تعداد گل در بوته (09/61)، قطر گل (mm84/21) و ارتفاع (cm51/45) در تلقیح با کود زیستی بدست آمد. زئولیت تأثیر معنی‌داری بر روی تمام صفات یادشده بجز قطر گل و شاخص برداشت داشت. همچنین بیشترین عملکرد گل (kg/ha22/434)، عملکرد زیستی (kg/ha30/1814)، تعداد گل در بوته (71/72)، قطر گل (mm35/22) و ارتفاع (cm91/47) با کاربرد 10 تن ورمیکمپوست بدست آمد. اثر متقابل مثبت و معنی‌داری بر روی عملکرد گل در اثر کاربرد کود زیستی و ورمیکمپوست و همچنین زئولیت و ورمیکمپوست بدست آمد، به‌طوری که بیشترین عملکرد گل (kg/ha73/448) در تیمار مصرف 10 تن ورمیکمپوست و تلقیح با باکتری (v3b2) و تیمار مصرف 10 تن ورمیکمپوست و زئولیت (kg/ha7/448) در تیمار (v3z2) بدست آمد.
مصطفی گواهی؛ امیر قلاوند؛ فرزاد نجفی؛ علی سروش‌زاده
چکیده
مریم‌گلی یک گیاه دارویی متداول است که به‌طور گسترده‌ای در صنایع غذایی و داروسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به‌منظور بررسی کودهای آلی و بیولوژیک بر خصوصیات فیزیولوژیکی، عملکرد و میزان اسانس گیاه دارویی مریم‌گلی (Salvia officinalis L.) در شرایط مختلف رطوبتی، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 15 تیمار و سه تکرار ...
بیشتر
مریم‌گلی یک گیاه دارویی متداول است که به‌طور گسترده‌ای در صنایع غذایی و داروسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به‌منظور بررسی کودهای آلی و بیولوژیک بر خصوصیات فیزیولوژیکی، عملکرد و میزان اسانس گیاه دارویی مریم‌گلی (Salvia officinalis L.) در شرایط مختلف رطوبتی، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 15 تیمار و سه تکرار در سال 1391 در دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری (I) در سه سطح: آبیاری پس از مصرف 40% رطوبت قابل استفاده در عمق توسعه ریشه (I1)، آبیاری پس از مصرف 60% رطوبت قابل استفاده در عمق توسعه ریشه (I2)، آبیاری پس از مصرف 80% رطوبت قابل استفاده در عمق توسعه ریشه (I3) و سامانه‌های حاصلخیزی خاک در پنج سطح: عدم مصرف کود (F0)، کود شیمیایی اوره (Ur)، باکتری‌های آزادزی تثبیت‌کننده نیتروژن (NFB)، ورمیکمپوست (V) و ورمیکمپوست + باکتری‌های آزادزی تثبیت‌کننده نیتروژن (V+NFB) بودند که تیمار آبیاری در کرتهای اصلی و سامانه‌های حاصلخیزی خاک در کرتهای فرعی قرار داده شدند. نتایج آزمایش نشان داد که تمام صفات مورد بررسی به‌طور معنی‌داری (01/0P ) تحت تأثیر رژیم‌های مختلف آبیاری و سامانه‌های حاصلخیزی خاک قرار گرفت. با افزایش تنش خشکی کلروفیل a، b، کل و عملکرد خشک کاهش یافت، اما مقدار قند، پرولین و مقدار اسانس افزایش یافت. بررسی نتایج نشان داد که بالاترین مقادیر کلیه صفات اندازه‌گیری شده مربوط به تیمار ورمیکمپوست+باکتری‌های تثبیت‌کننده نیتروژن بود. همچنین نتایج آزمایش نشان داد که بالاترین مقدار اسانس (10/1%) و عملکرد اسانس (l ha-150/20) از تیمار ورمیکمپوست + باکتری‌های تثبیت‌کننده نیتروژن تحت تنش متوسط (I2) بدست آمد.
بهلول عباس‌زاده؛ فاطمه ذاکریان
چکیده
به‌منظور بررسی اثر کودهای میکوریزا (Glomus mosseae و G. intraradieces)، شبه میکوریزا (Piriformospora indica) و ورمیکمپوست بر برخی از عناصر بادرنجبویه (Melissa officinalis L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار در مجتمع تحقیقات البرز، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در سال 1391 اجرا شد. تیمارهای مورد استفاده شامل کاربرد ورمیکمپوست ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر کودهای میکوریزا (Glomus mosseae و G. intraradieces)، شبه میکوریزا (Piriformospora indica) و ورمیکمپوست بر برخی از عناصر بادرنجبویه (Melissa officinalis L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار در مجتمع تحقیقات البرز، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در سال 1391 اجرا شد. تیمارهای مورد استفاده شامل کاربرد ورمیکمپوست در 3 سطح (صفر، 5 و 10 تن در هکتار) و تلقیح نشاء با کودهای زیستی در 4 سطح (بدون تلقیح، تلقیح با میکوریزا، تلقیح با شبه‌میکوریزا و تلقیح با میکوریزا+ شبه‌میکوریزا) بودند. نتایج نشان داد که اثر ورمیکمپوست و کود زیستی بر پتاسیم، فسفر، کلسیم، منیزیم، آهن، روی، منگنز و مس در سطح 1% معنی‌دار بود. اثر ورمیکمپوست بر میزان آهن جذبی در سطح 1% معنی‌دار بود. تجزیه واریانس اثر متقابل تیمارها بر عناصر فسفر، کلسیم، منیزیم، آهن، روی، منگنز و مس در سطح 1% معنی‌دار نشان داد. مقایسه میانگین اثرات ساده نشان داد که در تیمار مصرف 10 تن در هکتار ورمیکمپوست مقدار نیتروژن (83/2%) و پتاسیم (66/1%) بادرنجبویه بیشترین بود. بیشترین مقدار فسفر این گیاه (53/0%) متعلق به تیمار مصرف مایکوریزا بود. مقایسه میانگین اثر متقابل تیمارها نشان داد که بادرنجبویه با مصرف مایکوریزا به همراه 10 تن در هکتار ورمیکمپوست بیشترین میزان فسفر را داشت. حداکثر کلسیم (77/0%) در تیمار مصرف 5 تن ورمیکمپوست×عدم مصرف کود زیستی مشاهده شد. حداکثر منیزیم (6/0%) را تیمارهای عدم مصرف ورمیکمپوست×مایکوریزا و 10 تن ورمیکمپوست×مایکوریزا داشتند. بیشترین مقدار آهن (ppm 2/925) را تیمار 5 تن ورمیکمپوست×مایکوریزا نشان داد. نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده از مایکوریزا و 10 تن در هکتار ورمیکمپوست و یا مایکوریزا به همراه 5 تن کود ورمیکمپوست موجب افزایش جذب بیشتر عناصر در گیاه دارویی بادرنجبویه شد.
محمدرضا حاج سید هادی؛ هدی رضایی قلعه
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر نیتروژن از منابع زیستی و شیمیایی بر عملکرد کمّی و کیفی بابونه آلمانی (Matricaria chamomilla L.)، در سال 1391 این تحقیق به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با 2 فاکتور شامل کود نیتروژنه در 3 سطح (عدم محلول‌پاشی، محلول‌پاشی نیتروژن از منبع اسید آمینه آمینول‌فورته و محلول‌پاشی اوره) و ورمیکمپوست ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر نیتروژن از منابع زیستی و شیمیایی بر عملکرد کمّی و کیفی بابونه آلمانی (Matricaria chamomilla L.)، در سال 1391 این تحقیق به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با 2 فاکتور شامل کود نیتروژنه در 3 سطح (عدم محلول‌پاشی، محلول‌پاشی نیتروژن از منبع اسید آمینه آمینول‌فورته و محلول‌پاشی اوره) و ورمیکمپوست در 5 سطح (0، 3، 6، 9 و 12 تن در هکتار) و در 3 تکرار در منطقه فیروزکوه انجام شد. نتایج تجزیه واریانس این آزمایش نشان داد که در بین سطوح تیمار محلول‌پاشی، بیشترین ارتفاع گیاه (27/35 سانتی‌متر)، تعداد گل در بوته (75/181 عدد) و عملکرد گل خشک (7/2053 کیلوگرم در هکتار) از محلول‌پاشی اوره حاصل شد. محلول‌پاشی اسید آمینه (آمینول‌فورته) بیشترین تأثیر را بر درصد اسانس (59/0%)، درصد کامازولن (13/7%)، عملکرد اسانس (98/11 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد کامازولن (17/854 گرم در هکتار) داشت. در بین سطوح تیمار ورمیکمپوست، سطح 12 تن در هکتار ورمیکمپوست برای تمام صفات بیشترین میزان را باعث شد. مقایسه میانگین اثرات متقابل ورمیکمپوست و محلول‌پاشی نشان داد که ترکیب همزمان 12 تن در هکتار ورمیکمپوست و محلول‌پاشی اسید آمینه بیشترین تأثیر را بر عملکرد گل خشک و عملکرد کامازولن در هکتار داشت. نتایج این تحقیق نشان داد که کاربرد ورمیکمپوست و اسیدآمینه در افزایش اسانس و کامازولن و عملکرد کیفی بابونه تأثیر مثبت و معنی‌داری داشت.
ستار غلامی گنجه؛ امین صالحی
چکیده
کودهای زیستی یکی از منابع بسیار مفید برای بهبود کیفیت خاک‌های زراعی و افزایش عملکرد در گیاهان مختلف هستند. به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف ورمیکمپوست و همچنین قارچ مایکوریزا بر میزان اسانس و جذب برخی عناصر در گیاه دارویی زیره سبز (Cuminum cyminum L.) آزمایشی در سال زراعی 91-90 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج اجرا شد. آزمایش ...
بیشتر
کودهای زیستی یکی از منابع بسیار مفید برای بهبود کیفیت خاک‌های زراعی و افزایش عملکرد در گیاهان مختلف هستند. به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف ورمیکمپوست و همچنین قارچ مایکوریزا بر میزان اسانس و جذب برخی عناصر در گیاه دارویی زیره سبز (Cuminum cyminum L.) آزمایشی در سال زراعی 91-90 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج اجرا شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 12 تیمار و سه تکرار انجام شد. تیمارهای مورد مطالعه شامل ورمیکمپوست در سه سطح (صفر، 5 و 10 تن در هکتار) و قارچ مایکوریزا در چهار سطح (بدون کاربرد، کاربرد گونه Glomus mosseae،گونه Glomus intraradices و هر دو گونه) در خاک بودند. بیشترین درصد اسانس مربوط به تیمار 10 تن ورمیکمپوست و کاربرد قارچ Glomus intraradices با (13/3%)، فسفر دانه (26/0%) و نیتروژن دانه (43/1%) در تیمار 10 تن ورمیکمپوست و کاربرد تلفیقی دو قارچ Glomus mosseae و Glomus intraradices، و بیشترین عملکرد اسانس هم مربوط به تیمار 10 تن ورمیکمپوست در هکتار و کاربرد قارچ Glomus mosseae بود و در بقیه صفات برهم‌کنش معنی‌دار نشد. در مجموع نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که استفاده از کود ورمیکمپوست و قارچ‌های مایکوریزا می‌تواند باعث بهبود اسانس و جذب عناصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم در گیاه زیره سبز شود.
زهرا رسولی؛ سعیده ملکی فراهانی؛ حسین بشارتی
چکیده
عملکرد کمّی و کیفی زعفران (Crocus sativus L.) طی آزمایشی به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. عوامل مورد بررسی شامل کود شیمیایی NPK در سه سطح (0، 50 و 100 درصد مقدار توصیه کودی) و کودهای غیرشیمیایی در چهار سطح (شاهد بدون کود، ورمیکمپوست، کود زیستی حاوی باکتری‌های سودوموناس و باسیلوس و در نهایت ...
بیشتر
عملکرد کمّی و کیفی زعفران (Crocus sativus L.) طی آزمایشی به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. عوامل مورد بررسی شامل کود شیمیایی NPK در سه سطح (0، 50 و 100 درصد مقدار توصیه کودی) و کودهای غیرشیمیایی در چهار سطح (شاهد بدون کود، ورمیکمپوست، کود زیستی حاوی باکتری‌های سودوموناس و باسیلوس و در نهایت تلفیق ورمیکمپوست و کود زیستی) بودند. نتایج نشان دادند که اثر متقابل کودهای شیمیایی و غیرشیمیایی بر تمامی صفات مورد مطالعه معنی‌دار و کوددهی سبب افزایش عملکرد کمّی و کیفی زعفران نسبت به تیمار شاهد شد. کاربرد همزمان نیمی از مقادیر کودهای شیمیایی، ورمیکمپوست و باکتری‌های محرک رشد توانست وزن خشک کلاله، عملکرد کلاله، درصد کروسین، درصد پیکروکروسین و درصد سافرانال را به‌ترتیب 03/2، 65/4، 83/0، 10/1 و 46/1 برابر نسبت به شاهد افزایش دهد. گرچه اثرگذاری تیمارهای ترکیب باکتری‌ها با 0% و 100% کود شیمیایی بر کروسین، ورمیکمپوست خالص و ترکیب باکتری‌ها با 50% و 100% کود شیمیایی بر پیکروکروسین و باکتری‌های خالص بر سافرانال بیشتر از تیمار ترکیب کود شیمیایی، ورمیکمپوست و باکتری بود؛ اما تأثیر بسزای تیمار اخیر بر عملکرد گل، عملکرد کلاله و نیز اثر مثبت بر ترکیب‌های کلاله منجر به معرفی آن به‌عنوان تیمار برتر شد. میزان اثرگذاری این تیمار نسبت به کاربرد 0%، 50% و 100% کود شیمیایی در رابطه با وزن خشک کلاله به‌ترتیب 95/50%، 48/20% و 86/12% بود.
شهلا شفیعی ادیب؛ مجید امینی دهقی؛ سید علی‌محمد مدرس ثانوی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر کودهای زیستی بر کمّیت و کیفیت گیاه دارویی گل‌راعی (Hypericum perforatum L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل سه فاکتوره شامل کود فسفات زیستی (تلقیح و عدم تلقیح)، ورمیکمپوست (0، 5 و 10 تن در هکتار) و کود شیمیایی فسفر (0، 100 و 200 کیلوگرم در هکتار) در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1389 در مرکز تحقیقات گیاهان دارویی ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر کودهای زیستی بر کمّیت و کیفیت گیاه دارویی گل‌راعی (Hypericum perforatum L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل سه فاکتوره شامل کود فسفات زیستی (تلقیح و عدم تلقیح)، ورمیکمپوست (0، 5 و 10 تن در هکتار) و کود شیمیایی فسفر (0، 100 و 200 کیلوگرم در هکتار) در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1389 در مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه شاهد اجرا شد. همچنین یک کرت به‌عنوان تیمار شاهد شیمیایی شامل کود شیمیایی (N=250 kg/h، P2O5=200 kg/h و K2O=100 kg/h) برای مقایسه با کرتهای کود زیستی در هر تکرار قرار داده شد. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد بیولوژیک (66/199 گرم در مترمربع)، عملکرد سرشاخه گلدار (33/1149 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد هیپریسین (23/157 گرم در هکتار) در سطح دوم ورمیکمپوست بدست آمد و بین سطح دوم و سوم ورمیکمپوست اختلاف معنی‌داری وجود نداشت. در این تحقیق اثرات متقابل دو فاکتور تلقیح بارور-2 و کود شیمیایی فسفر معنی‌دار شد، به‌طوری که بیشترین میزان عملکرد سرشاخه گلدار (44/1267 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد بیولوژیک (67/225 گرم در مترمربع)، عملکرد هیپریسین (8/176 گرم در هکتار) و کلروفیل a (247/0 میلی‌گرم بر گرم برگ تازه) در تیمار تلقیح بارور-2 به همراه 100 کیلوگرم کود فسفره بدست آمد که در بیشتر آنها مقدارشان با تیمار 200 کیلوگرم کود فسفره بدون تلقیح با بارور-2 اختلاف معنی‌داری وجود نداشت. مقایسه شاهد با تیمارهای کود زیستی معنی‌دار گردید. به نظر می‌رسد که کودهای بیولوژیک می‌توانند در کشاورزی پایدار به‌عنوان یک جایگزین برای کودهای شیمیایی در گیاه دارویی گل‌راعی مورد استفاده قرار گیرند.
محمدتقی درزی؛ محمدرضا حاج سیدهادی؛ فرهاد رجالی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر کودهای بیولوژیک بر کمّیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی انیسون (Pimpinella anisum L.)، شامل میزان اسانس و میزان آنتول، گاما-هیماکالن و استراگول در اسانس، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل دو عامله با استفاده از عوامل ورمیکمپوست (0، 5 و 10 تن در هکتار) و کود بیولوژیک فسفره (عدم تلقیح، تلقیح با بذر و تلقیح با بذر + محلول‌پاشی بر روی ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر کودهای بیولوژیک بر کمّیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی انیسون (Pimpinella anisum L.)، شامل میزان اسانس و میزان آنتول، گاما-هیماکالن و استراگول در اسانس، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل دو عامله با استفاده از عوامل ورمیکمپوست (0، 5 و 10 تن در هکتار) و کود بیولوژیک فسفره (عدم تلقیح، تلقیح با بذر و تلقیح با بذر + محلول‌پاشی بر روی خاک در مرحله ساقه رفتن) در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با نه تیمار و سه تکرار در ایستگاه تحقیقات همند دماوند وابسته به مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در سال زراعی 1388-1387 مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشترین میزان اسانس در دانه (21/4%) در مصرف 10 تن ورمیکمپوست حاصل شده و بیشترین میزان آنتول در اسانس (14/94%) و کمترین میزان گاما-هیماچالن (47/2%) و استراگول (10/1%) در اسانس با مصرف 5 تن ورمیکمپوست حاصل گردید. کود بیولوژیک فسفره نیز دارای تأثیر معنی‌داری بر روی صفات مورد بررسی بود، به‌طوری که بیشترین میزان اسانس در دانه (97/3%) و میزان آنتول در اسانس (60/94%) و نیز کمترین میزان گاما-هیماچالن (12/2%) و استراگول (95/0%) در اسانس با دو بار مصرف کود بیولوژیک فسفره بدست آمد. همچنین اثرهای متقابل در بین عامل‌ها بر روی میزان گاما-هیماچالن و استراگول در اسانس معنی‌دار گردید، به‌طوری که کمترین میزان گاما-هیماکالن (93/1%) و استراگول (97/0%) در اسانس در تیمار 5 تن ورمیکمپوست و دو بار مصرف کود بیولوژیک فسفره حاصل شد.
مریم رضایی؛ رضا برادران
چکیده
به‌منظور بهبود عملکرد دانه و افزایش عملکرد کیفی گیاهان دارویی، استقرار سیستم کشاورزی پایدار و بکارگیری کودهای زیستی از اهمیت بسزایی برخوردار است. بدلیل بررسی اثر کودهای زیستی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل با استفاده از فاکتورهای کمپوست (بدون کود آلی، کمپوست زباله ...
بیشتر
به‌منظور بهبود عملکرد دانه و افزایش عملکرد کیفی گیاهان دارویی، استقرار سیستم کشاورزی پایدار و بکارگیری کودهای زیستی از اهمیت بسزایی برخوردار است. بدلیل بررسی اثر کودهای زیستی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل با استفاده از فاکتورهای کمپوست (بدون کود آلی، کمپوست زباله شهری، کود آلی گرانوله و ورمیکمپوست) و کود فسفاته زیستی (تلقیح و عدم تلقیح) در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با 8 تیمار و 3 تکرار در سال 1389 به اجرا درآمد. مقایسه میانگینها توسط آزمون چنددامنه‌ای دانکن در سطح احتمال 5% انجام شد. نتایج نشان داد که کود فسفات زیستی دارای تأثیر معنی‌داری بر روی ارتفاع بوته، عملکرد گل، وزن هزاردانه، تعداد گل و شاخص برداشت دانه نداشت، ولی تأثیر آن بر قطر گل، تعداد ساقه‌های فرعی، عملکرد زیست توده، عملکرد بذر و شاخص برداشت بود. همچنین در بیشتر صفات مورد بررسی اختلاف معنی‌داری بین تیمارهای اعمال شده و تیمار شاهد (بدون کود آلی، بدون تلقیح) وجود داشت. مصرف کودهای زیستی باعث افزایش معنی‌دار ارتفاع بوته، عملکرد بیوماس، وزن هزاردانه و شاخص برداشت شد؛ درحالی‌که قطر گل، تعداد ساقه‌های فرعی، عملکرد گل خشک، تعداد گل در مترمربع و عملکرد بذر تحت تأثیر قرار نگرفتند. البته در بیشتر صفات کود آلی ورمیکمپوست به همراه کود فسفاته بارور-2 دارای بیشترین مقادیر بدست آمده بود و بر افزایش اجزای عملکرد همیشه‌بهار اثر مثبت گذاشته و موجب بهبود عملکرد دانه گردید.
شیوا خالص‌رو؛ امیر قلاوند؛ فاطمه سفیدکن؛ احمد اصغرزاده
چکیده
انیسون (Pimpinella anisum L.) گیاهی معطر و دارویی است که مهمترین ماده تشکیل‌دهنده اسانس آن آنتول می‌باشد و در صنایع داروسازی و غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این آزمایش برای بررسی تأثیر سطوح ورمیکمپوست (0، 5 و 10 تن در هکتار)، ترکیب سه باکتری Azotobacter، Azospirillum و Pseudomonas در دو سطح (تلقیح و عدم تلقیح) و زئولیت (0 و 5/4 تن در هکتار) بر کمّیت و کیفیت ...
بیشتر
انیسون (Pimpinella anisum L.) گیاهی معطر و دارویی است که مهمترین ماده تشکیل‌دهنده اسانس آن آنتول می‌باشد و در صنایع داروسازی و غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این آزمایش برای بررسی تأثیر سطوح ورمیکمپوست (0، 5 و 10 تن در هکتار)، ترکیب سه باکتری Azotobacter، Azospirillum و Pseudomonas در دو سطح (تلقیح و عدم تلقیح) و زئولیت (0 و 5/4 تن در هکتار) بر کمّیت و کیفیت اسانس و میزان جذب عناصر پر مصرف در گیاه دارویی انیسون به‌صورت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی در سال زراعی 88-1387 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی سنندج به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که افزایش سطوح ورمیکمپوست سبب بهبود درصد اسانس، عملکرد اسانس، درصد آنتول، درصد متیل کاویکول، میزان نیتروژن، فسفر و پتاسیم دانه گردید. اثر تلقیح باکتری بر صفات مذکور بجز بر درصد متیل کاویکول و پتاسیم معنی‌دار بود. کاربرد زئولیت نیز باعث افزایش معنی‌دار درصد اسانس، عملکرد اسانس و درصد آنتول گردید. اما در مورد سایر صفات اختلاف آماری معنی‌داری مشاهده نشد. اثر متقابل ورمیکمپوست و باکتری بر عملکرد اسانس و میزان فسفر در سطح 5% معنی‌دار بود و بیشترین مقادیر آنها از برهم‌کنش تیمارهای تلقیح با باکتری و کاربرد 10 تن ورمیکمپوست در هکتار حاصل گردید.
سودابه مفاخری؛ رضا امیدبیگی؛ فاطمه سفیدکن؛ فرهاد رجالی
چکیده
بادرشبی (Dracocephalum moldavica L.) گیاهی علفی و یکساله از خانواده نعناییان است که از اهمیت زیادی در ایران و جهان برخوردار می‌باشد و از اسانس حاصل از پیکر رویشی آن در صنایع مختلف داروسازی، غذایی و آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شود. به منظور بررسی اثر کودهای بیولوژیک بر کمّیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی بادرشبی شامل مقدار اسانس و میزان ژرانیول، ...
بیشتر
بادرشبی (Dracocephalum moldavica L.) گیاهی علفی و یکساله از خانواده نعناییان است که از اهمیت زیادی در ایران و جهان برخوردار می‌باشد و از اسانس حاصل از پیکر رویشی آن در صنایع مختلف داروسازی، غذایی و آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شود. به منظور بررسی اثر کودهای بیولوژیک بر کمّیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی بادرشبی شامل مقدار اسانس و میزان ژرانیول، ژرانیال و ژرانیل استات در اسانس، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل سه عاملی با استفاده از عاملهای ورمیکمپوست (صفر، 15 و 30 % حجم گلدان)، ازتوباکتر (کاربرد و عدم کاربرد) و بیوفسفات (کاربرد و عدم کاربرد) در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با دوازده تیمار و سه تکرار در سال زراعی 1388 به‌صورت گلدانی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس به اجرا درآمد. مقایسه میانگینها توسط آزمون مقایسه دانکن در سطح احتمال 5% انجام شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشترین مقدار اسانس در پیکر رویشی (74/0%) و بیشترین میزان ژرانیل استات در اسانس (1/61%) در تیمار سطح سوم ورمیکمپوست حاصل شد. همچنین بیشترین مقدار ژرانیول در اسانس (2/24%) در تیمار سطح دوم ورمیکمپوست × عدم کاربرد بیوفسفات و بیشترین مقدار ژرانیال در اسانس (2/18%) در تیمار سطح دوم ورمیکمپوست × عدم کاربرد ازتوباکتر، حاصل شد.
محمدتقی درزی؛ محمدرضا حاج سیدهادی؛ فرهاد رجالی
چکیده
مصرف کودهای بیولوژیک در یک نظام کشاورزی پایدار، موجب پایداری عملکرد به‌ویژه در تولید گیاهان دارویی می‌گردد. انیسون (Pimpinella anisum L.) نیز یک گیاه دارویی اسانس‌دار بوده و دانه مهمترین اندام حاوی اسانس می‌باشد. به همین منظور در تحقیقی اثر ورمیکمپوست و کود فسفات زیستی بر عملکرد و اجزاء عملکرد انیسون شامل ارتفاع بوته، تعداد چتر در بوته، ...
بیشتر
مصرف کودهای بیولوژیک در یک نظام کشاورزی پایدار، موجب پایداری عملکرد به‌ویژه در تولید گیاهان دارویی می‌گردد. انیسون (Pimpinella anisum L.) نیز یک گیاه دارویی اسانس‌دار بوده و دانه مهمترین اندام حاوی اسانس می‌باشد. به همین منظور در تحقیقی اثر ورمیکمپوست و کود فسفات زیستی بر عملکرد و اجزاء عملکرد انیسون شامل ارتفاع بوته، تعداد چتر در بوته، وزن هزاردانه، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه، به صورت آزمایش فاکتوریل دو فاکتوره با استفاده از فاکتورهای ورمیکمپوست (0، 5 و 10 تن در هکتار) و کود فسفات زیستی (عدم تلقیح، تلقیح با بذر و تلقیح با بذر+ محلول‌پاشی بر روی خاک در مرحله ساقه رفتن) در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با نه تیمار و سه تکرار در ایستگاه تحقیقات همند دماوند (وابسته به مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور) در سال زراعی 1388 مورد مطالعه قرار گرفت. مقایسه میانگینها توسط آزمون چند دامنه‌ای دانکن در سطح احتمال 5% انجام شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشترین ارتفاع بوته (1/50 سانتی‌متر)، تعداد چتر در بوته (2/33 چتر)، عملکرد بیولوژیک (2/9797 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد دانه (2/2973 کیلوگرم در هکتار) با مصرف 10 تن ورمیکمپوست حاصل گردید ولی وزن هزاردانه تحت تأثیر ورمی کمپوست قرار نگرفت. کود فسفات زیستی نیز دارای تأثیر معنی‌داری بر روی ارتفاع بوته و وزن هزاردانه نبود، ولی اثر معنی‌داری بر روی سایر صفات داشت؛ به‌طوری که بیشترین تعداد چتر در بوته (5/29 چتر)، عملکرد بیولوژیک (8/7768 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد دانه (6/2571 کیلوگرم در هکتار) با دو بار مصرف کود فسفات زیستی بدست آمد. البته اثرهای متقابل هم‌افزایی و مثبت نیز در بین فاکتورها مشاهده شد که می‌توان به اثر متقابل فاکتورها بر عملکرد بیولوژیک اشاره کرد. بنابراین طبق نتایج بدست آمده، تیمار شامل کاربرد 10 تن ورمیکمپوست و مصرف دو بار کود فسفات زیستی، بهترین نتیجه را داشته است.
محمدتقی درزی؛ امیر قلاوند؛ فرهاد رجالی
دوره 25، شماره 1 ، اردیبهشت 1388، ، صفحه 1-19
چکیده
به منظور بررسی اثر کودهای بیولوژیک بر روی جذب عناصر نیتروژن (N)، فسفر (P)، پتاسیم (K) و عملکرد دانه در گیاه دارویی رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل سه عاملی با استفاده از عاملهای قارچ میکوریزایی (تلقیح و عدم تلقیح)، کود فسفات زیستی (0، 30 و 60 کیلوگرم در هکتار) و ورمیکمپوست (0، 5 و 10 تن در هکتار) در قالب طرح پایه بلوکهای کامل ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر کودهای بیولوژیک بر روی جذب عناصر نیتروژن (N)، فسفر (P)، پتاسیم (K) و عملکرد دانه در گیاه دارویی رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل سه عاملی با استفاده از عاملهای قارچ میکوریزایی (تلقیح و عدم تلقیح)، کود فسفات زیستی (0، 30 و 60 کیلوگرم در هکتار) و ورمیکمپوست (0، 5 و 10 تن در هکتار) در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با هیجده تیمار و سه تکرار و در دو سال زراعی 1384 و 1385 در ایستگاه تحقیقات همندآبسرد (وابسته به مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور) به اجرا درآمد. مقایسه میانگینها توسط آزمون چند دامنه‌ای دانکن در سطح احتمال پنج درصد انجام شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشترین غلظت نیتروژن (62/2%)، فسفر (21/1%) و پتاسیم در دانه (54/1%) و عملکرد دانه (1367 کیلوگرم در هکتار) در تلقیح با میکوریزا حاصل شد. کود فسفات زیستی نیز تأثیر معنی‌داری بر روی صفات یاد شده داشت. به‌طوری که بیشترین غلظت نیتروژن (64/2%) با کاربرد 60 کیلوگرم و بالاترین غلظت فسفر (20/1%) و پتاسیم در دانه (52/1%) و عملکرد دانه (1316 کیلوگرم در هکتار) با کاربرد 30 کیلوگرم از آن بدست آمد. همچنین بیشترین غلظت نیتروژن (82/2%)، فسفر (25/1%) و پتاسیم در دانه (66/1%) و عملکرد دانه (1689 کیلوگرم در هکتار) با مصرف 10 تن ورمیکمپوست حاصل شد. اثر متقابل هم‌افزایی و مثبت نیز در بین عوامل مشاهده شد که می‌توان به اثر متقابل بین تلقیح میکوریزایی و کود فسفات زیستی بر غلظت نیتروژن در دانه و اثر متقابل میان کود فسفات زیستی و ورمیکمپوست بر غلظت فسفر در دانه اشاره کرد.
محمدتقی درزی؛ امیر قلاوند؛ فاطمه سفیدکن؛ فرهاد رجالی
دوره 24، شماره 4 ، بهمن 1387، ، صفحه 396-413
چکیده
به منظور بررسی اثر کودهای زیستی بر کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی رازیانه (Foeniculum Vulgare Mill.)، شامل میزان اسانس و میزان آنتول، فنکون و لیمونن در اسانس، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل سه فاکتوره با استفاده از عوامل تلقیح میکوریزایی (تلقیح و عدم تلقیح)، کود فسفات زیستی (0، 30 و 60 کیلوگرم در هکتار) و ورمیکمپوست (0، 5 و 10 تن در هکتار) در قالب طرح پایه ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر کودهای زیستی بر کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی رازیانه (Foeniculum Vulgare Mill.)، شامل میزان اسانس و میزان آنتول، فنکون و لیمونن در اسانس، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل سه فاکتوره با استفاده از عوامل تلقیح میکوریزایی (تلقیح و عدم تلقیح)، کود فسفات زیستی (0، 30 و 60 کیلوگرم در هکتار) و ورمیکمپوست (0، 5 و 10 تن در هکتار) در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با هیجده تیمار و سه تکرار در دو سال زراعی 1384 و 1385 در ایستگاه تحقیقات همند آبسرد در دماوند (وابسته به مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور) به اجرا درآمد. همچنین یک کرت به‌عنوان شاهد برای مقایسه با کرتهای کودهای زیستی در هر تکرار قرار داده شد که فقط کودهای شیمیایی (NPK به میزان 90، 60 و 90 کیلوگرم در هکتار) در آن بکار برده شد. مقایسه میانگینها توسط آزمون چند دامنه‌ای دانکن در سطح احتمال پنج درصد انجام شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشترین میزان اسانس در دانه (88/3%) و میزان آنتول در اسانس (42/68%) و کمترین میزان فنکون (68/11%) و لیمونن (44/10%) در اسانس در تلقیح با میکوریزا حاصل شد. کود فسفات زیستی نیز دارای تأثیر معنی‌داری بر روی میزان فنکون در اسانس نبود، ولی اثر معنی‌داری بر روی میزان اسانس در دانه و میزان آنتول و لیمونن در اسانس داشت. به‌طوری که بیشترین میزان اسانس در دانه (86/3%) و میزان آنتول در اسانس (90/67%) با مصرف 60 کیلوگرم کود فسفات زیستی و نیز کمترین میزان لیمونن در اسانس (59/10%) با مصرف 30 کیلوگرم از آن بدست آمد. همچنین بیشترین میزان اسانس در دانه (03/4%) و میزان آنتول در اسانس (47/71%) و کمترین میزان فنکون (45/10%) و لیمونن (58/9%) در اسانس با مصرف 10 تن ورمیکمپوست حاصل شد. مقایسه شاهد با تیمارهای کودهای زیستی نیز معنی‌دار شد. به‌طوری که از نظر میزان اسانس در دانه و میزان آنتول، فنکون و لیمونن در اسانس، دو تیمار کود زیستی حاوی تلقیح با میکوریزا، مصرف 30 کیلوگرم کود فسفات زیستی و 10 تن ورمیکمپوست و تلقیح با میکوریزا، مصرف 60 کیلوگرم کود فسفات زیستی و 10 تن ورمیکمپوست دارای ترکیب بهتری نسبت به تیمار شاهد بودند.
مجید عزیزی؛ فرهاد رضوانی؛ محمد حسن‌زاده خیاط؛ امیر لکزیان؛ حسین نعمتی
دوره 24، شماره 1 ، اردیبهشت 1387، ، صفحه 82-93
چکیده
بابونه آلمانی با نام علمی Matricaria recutita یکی از مهمترین گیاهان دارویی اسانس‌دار است که اسانس آن از اجزای متفاوت (کامازولن، آلفا-بیسابولول و آلفا-بیسابولول اکسیدA و B) تشکیل شده و از آن در صنایع مختلف داروسازی و آرایشی-بهداشتی استفاده فراوانی می‌شود. در این تحقیق اثر سطوح مختلف کود آلی ورمیکمپوست و آبیاری بر خصوصیاتمورفولوژیک و میزان ...
بیشتر
بابونه آلمانی با نام علمی Matricaria recutita یکی از مهمترین گیاهان دارویی اسانس‌دار است که اسانس آن از اجزای متفاوت (کامازولن، آلفا-بیسابولول و آلفا-بیسابولول اکسیدA و B) تشکیل شده و از آن در صنایع مختلف داروسازی و آرایشی-بهداشتی استفاده فراوانی می‌شود. در این تحقیق اثر سطوح مختلف کود آلی ورمیکمپوست و آبیاری بر خصوصیاتمورفولوژیک و میزان اسانسرقم اصلاح شده Goralمورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش در شرایط گلخانه و به‌صورت گلدان صورت گرفت. تیمارها شامل 4 سطح کود آلی ورمی کمپوست صفر، 5 ،10 و 15 درصد وزنی و 3 سطح آبیاری (هر هفته 2 میلی‌متر، هر دو هفته 4 میلی‌متر و هر دو هفته 2 میلی‌متر) بودند. در مرحله گلدهی کامل شاخصهای رشد و نمو مانند زمان گلدهی، ارتفاع بوته، قطر نهنج، طول نهنج، عملکرد گل، درصد اسانس و عملکرد اسانس اندازه‌گیری شد. نتایج حاصل نشان داد که افزایش سطوح ورمیکمپوست باعث بهبود معنی‌دار صفات ارتفاع بوته، زود گلدهی، عملکرد گل، طول نهنج و قطر نهنج می‌گردد. اثر سطوح مختلف آبیاری با برتری تیمار هر دو هفته 2 میلی‌متر، در صفات ارتفاع بوته، عملکرد گل و زمان گلدهی، برتری تیمار هر هفته 2 میلی‌متر در صفات طول و قطر نهنج معنی‌دار شد. در واکنش متقابل آبیاری و ورمیکمپوست، بهترین نتایج در صفات ارتفاع بوته (82/64 سانتی‌متر)، وزن خشک گل (84/7 گرم در گلدان) و زود گلدهی (5/35 روز) در تیمار 15 درصد ورمیکمپوست و هر دو هفته 2 میلی‌متر آبیاری مشاهده شد. بیشترین عملکرد اسانس(2/23 میلی‌گرم در گلدان) در تیمار 10 درصد ورمیکمپوست و با آبیاری هر دو هفته 4 میلی‌متر مشاهده شد. مطابق نتایج بدست آمده به نظر می‌رسد کاربرد تیمار 15 درصد ورمیکمپوست و هر دو هفته 2 میلی‌متر آبیاری بهترین تیمار در تولید گل خشک رقم Goral بابونه آلمانی باشد.
