محسن شخمگر؛ رضا برادران؛ غلامرضا موسوی؛ محسن پویان؛ الیاس آرزمجو
چکیده
به‌منظور بررسی اثر دور آبیاری و نیتروژن بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیک گیاه دارویی شنبلیله (Trigonella foenum-gracum L.)، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آموزشی دانشگاه آزاد بیرجند در بهار سال 1388 انجام شد. دور آبیاری (در سه سطح 4، 8 و 12 روز) به‌عنوان عامل اصلی و کود نیتروژن (در چهار ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر دور آبیاری و نیتروژن بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیک گیاه دارویی شنبلیله (Trigonella foenum-gracum L.)، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آموزشی دانشگاه آزاد بیرجند در بهار سال 1388 انجام شد. دور آبیاری (در سه سطح 4، 8 و 12 روز) به‌عنوان عامل اصلی و کود نیتروژن (در چهار سطح صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم اوره در هکتار) به‌عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که عملکرد دانه در تیمارهای آبیاری پس از 4 و 8 روز تفاوت معنی‌داری نداشت؛ افزایش نیتروژن موجب افزایش عملکرد دانه شد ولی بین مقادیر 100 و 150 کیلوگرم اوره در هکتار تفاوت معنی‌داری از لحاظ عملکرد دانه دیده نشد. کاهش آب مصرفی همچنین موجب افزایش معنی‌دار سدیم، پرولین و کربوهیدرات، و کاهش پتاسیم، کلروفیل a، کاروتنوئید و مجموع رنگدانه‌های فتوسنتزی در برگ شد ولی روی کلروفیل b اثر معنی‌داری نداشت. نیتروژن موجب افزایش معنی‌دار کلروفیل a، کاروتنوئید، مجموع رنگدانه‌ها و پتاسیم گردید. افزایش نیتروژن تا سطح 50 کیلوگرم در هکتار موجب افزایش کربوهیدرات ولی پس از آن باعث کاهش کربوهیدرات برگ شد. براساس نتایج بدست‌آمده در این آزمایش، می‌توان بیان کرد که گیاه دارویی شنبلیله تا حدودی به خشکی مقاوم است و با در نظر گرفتن اهمیت این گیاه دارویی، می‌توان در شرایط کمبود آب از آن به‌عنوان جایگزین گیاهانی که ارزش اقتصادی پایین‌تری در شرایط کمبود آب دارند، استفاده نمود.
اصغر رحیمی
چکیده
به منظور بررسی اثر پیش‌تیمار خشکی و دور آبیاری بر عملکرد کمّی و کیفی بذرهای پیش‌تیمار شده زیره سبز (Cuminum ciminum L.)، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ولی‌عصر (عج) رفسنجان در سال 1387 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی انجام شد که در آن فاکتور اول شامل 4 سطح پیش‌تیمار بذر (شاهد و پیش‌تیمار بذر با محلول ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر پیش‌تیمار خشکی و دور آبیاری بر عملکرد کمّی و کیفی بذرهای پیش‌تیمار شده زیره سبز (Cuminum ciminum L.)، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ولی‌عصر (عج) رفسنجان در سال 1387 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی انجام شد که در آن فاکتور اول شامل 4 سطح پیش‌تیمار بذر (شاهد و پیش‌تیمار بذر با محلول پلیاتیلن گلیکول (PEG-8000) 3/0- و 9/0- مگاپاسگال (Mpa)) و فاکتور دوم شامل سطح دور آبیاری (5، 7، 9 و 11 روزه) بود. نتایج نشان داد که عملکرد بذر با افزایش شدت تنش بهطور معنی‌داری کاهش یافت و این کاهش بیشتر مربوط به کاهش تعداد چتر و تعداد بذر در چتر بود. با افزایش طول دور آبیاری (در هفت و نه روزه) درصد اسانس افزایش و در دور آبیاری یازده روزه کاهش یافت. وزن هزاردانه و شاخص برداشت تحت تأثیر دور آبیاری و پیش‌تیمار قرار نگرفت. بیشترین تعداد چتر در بوته و تعداد دانه در چتر در پیش‌تیمار بذر با محلول پلیاتیلن گلیکول 3/0- مگاپاسگال (P3) و دور آبیاری پنج و هفت روزه بدست آمد. بهطور کلی حداکثر عملکرد دانه (7/682 کیلوگرم در هکتار) در پیش‌تیمار P3 و دور آبیاری پنج روزه و بالاترین درصد اسانس (62/3%) در پیش‌تیمار P2 (پیش‌تیمار با آب مقطر) و دور آبیاری هفت روزه بدست آمد.
سیدعلیرضا ولدآبادی؛ محمدحسین لباسچی؛ حسین علی‌آبادی فراهانی
چکیده
هدف از آنالیز شاخصهای فیزیولوژیک رشد، تفسیر و تشریح چگونگی پاسخ گیاهان به یک وضعیت محیطی معین است. به منظور بررسی تأثیر قارچ میکوریز آربوسکولار (AMF)، کود P2O5 و دور آبیاری بر شاخصهای فیزیولوژیک رشد گشنیز، تحقیق حاضر در سال 1385 در مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور انجام شد. آزمایش مزرعه‌ای به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل ...
بیشتر
هدف از آنالیز شاخصهای فیزیولوژیک رشد، تفسیر و تشریح چگونگی پاسخ گیاهان به یک وضعیت محیطی معین است. به منظور بررسی تأثیر قارچ میکوریز آربوسکولار (AMF)، کود P2O5 و دور آبیاری بر شاخصهای فیزیولوژیک رشد گشنیز، تحقیق حاضر در سال 1385 در مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور انجام شد. آزمایش مزرعه‌ای به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا گردید. تیمارها شامل کاربرد و عدم کاربرد قارچ میکوریزی (Glomus hoi)، مقادیر صفر، 16 و 32 کیلوگرم در هکتار کود P2O5 (سوپر فسفات تریپل) و دو سطح دور آبیاری که آبیاری بعد از 30 میلیمتر تبخیر از سطح تشتک تبخیر (شرایط بدون تنش خشکی) و آبیاری بعد از 60 میلیمتر تبخیر (شرایط تنش خشکی) بودند. نتایج هفت مرحله نمونهبرداری نشان داد که کاربرد قارچ میکوریزی، 32 کیلوگرم کود P2O5 در هکتار و شرایط بدون تنش، ماده خشک، شاخص سطح برگ، سرعت رشد نسبی، سرعت جذب خالص و سرعت رشد محصول را افزایش داد، ضمن آنکه این صفات در شرایط تنش بشدت کاهش یافتند. همچنین نتایج این بررسی نشان داد که قارچ میکوریزی با برقراری همزیستی با ریشة گشنیز، توانست جذب فسفر را افزایش دهد. این امر میتواند مصرف کودهای فسفره در مزارع را کاهش دهد بدون آن که عملکرد کمی و کیفی گیاه کاهش پیدا کند.
