علی‌اکبر حسین‌پور قزوینی؛ محمدعلی علیزاده؛ علی‌اشرف جعفری؛ علی‌رضا ولدآبادی
چکیده
به‌منظور مطالعه شکستن خواب و تشدید جوانه‌زنی، بذر اکوتیپهای 3 گونه مرزه (Satureja sahendica Bornm.، S. bachtiarica Bunge و S. khuzistanica Jamzad) از عرصه‌های منابع طبیعی و بذر S. hortensis L. از یکی از مزارع تحت کشت در خوزستان جمع‌آوری شدند و در آزمایشگاه تکنولوژی بذر مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه کاملاً تصادفی با فاکتورهای ...
بیشتر
به‌منظور مطالعه شکستن خواب و تشدید جوانه‌زنی، بذر اکوتیپهای 3 گونه مرزه (Satureja sahendica Bornm.، S. bachtiarica Bunge و S. khuzistanica Jamzad) از عرصه‌های منابع طبیعی و بذر S. hortensis L. از یکی از مزارع تحت کشت در خوزستان جمع‌آوری شدند و در آزمایشگاه تکنولوژی بذر مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه کاملاً تصادفی با فاکتورهای 8 اکوتیپ و 5 تیمار مورد ارزیابی قرار گرفتند. تیمارهای مورد مطالعه شامل سرما‌دهی، پس‌رسی، خراش‌دهی شیمیایی (با استفاده از الکل 70%)، خراش‌دهی مکانیکی (کاغذ سمباده) و شاهد بودند. پس از اعمال تیمارهای خواب‌شکنی بذر اکوتیپها در سه تکرار کشت شدند. جوانه‌زنی در شرایط استاندارد ژرمیناتور با دمای °C2 ± 20 و 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. خصوصیات جوانه‌زنی شامل درصد و سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه، شاخص‌بنیه، وزن تر و خشک اندازه‌گیری شد. در بین گونه‌ها از لحاظ کلیه صفات تفاوت معنی‌داری وجود داشت. شاخص بنیه بذر در گونه S. khuzistanica از سایر گونه‌ها بیشتر بود. اکوتیپهای مرزه خوزستان (S. khuzistanica) نسبت به سایر اکوتیپها از خصوصیات جوانه‌زنی و بنیه‌ای بذر و اندازه گیاهچه بزرگتری برخوردار بودند. در اکوتیپهای با منشأ سردسیری تیمار سرما موجب افزایش درصدجوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی و شاخص بنیه بذر گردید.
محمدامین سلطانی‌پور؛ رحمان اسدپور؛ عبدالحمید حاجبی؛ نوازالله مرادی
چکیده
با توجه به اهمیت گیاهان دارویی در درمان بیماریها و همچنین محدود بودن رویشگاههای طبیعی، کمی زادآوری و قطع بی‌رویه، برنامه‌ریزی جهت کشت و اهلی کردن آنها بسیار ضروری به نظر می‌رسد. در این بررسی جهت تعیین تأثیر تیمارهای خواب‌شکنی بر روی جوانه‌زنی و بنیه بذر گونه‌های دارویی رازیانه (Foeniculum vulgare L.)، مریم‌گلی جنوبی (Salvia sharifii Rech. et Esfand.) ...
بیشتر
با توجه به اهمیت گیاهان دارویی در درمان بیماریها و همچنین محدود بودن رویشگاههای طبیعی، کمی زادآوری و قطع بی‌رویه، برنامه‌ریزی جهت کشت و اهلی کردن آنها بسیار ضروری به نظر می‌رسد. در این بررسی جهت تعیین تأثیر تیمارهای خواب‌شکنی بر روی جوانه‌زنی و بنیه بذر گونه‌های دارویی رازیانه (Foeniculum vulgare L.)، مریم‌گلی جنوبی (Salvia sharifii Rech. et Esfand.) و برگ نمدی درختچه‌ای (Abutilon fruticosum Guill. et Perr.)، بذر این گونه‌ها از رویشگاه اصلی آنها جمع‌آوری و هفت تیمار پیش رویشی شامل آب گرم، اسید سولفوریک غلیظ به مدت 5، 10 و 15 دقیقه، نیترات پتاسیم 2/0 درصد، سرما (دمای 5 درجه به مدت 24 ساعت) و آب معمولی (شاهد) بر آنها اعمال گردید. پس از آن بذرها به مدت 14 روز در پتری‌دیش کشت شد و بعد صفات مورد نظر اندازه‌گیری شدند. این بررسی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که بین تیمارهای اعمال شده اختلاف بسیار معنی‌داری وجود دارد. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که از بین تیمارهای اعمال شده، اسید سولفوریک به مدت 10 دقیقه در گیاه رازیانه، نیترات پتاسیم در گیاه مریم‌گلی جنوبی و اسید سولفوریک به مدت 15دقیقه در گیاه برگ نمدی درختچه‌ای بیشترین تأثیر را داشته و درصد و سرعت جوانه‌زنی بذر این گونه‌ها را افزایش داده است. در گیاه مریم‌گلی جنوبی بیشترین شاخص بنیه بذر به میزان 75/191 مربوط به تیمار شاهد و کمترین شاخص بنیه بذر به میزان صفر مربوط به تیمارهای اسید 10 و 15 دقیقه بود. در گیاه رازیانه بیشترین شاخص بنیه بذر به میزان 75/365 مربوط به تیمار سرما و کمترین شاخص بنیه بذر به میزان صفر مربوط به تیمار آب گرم بود. در گیاه برگ نمدی درختچه‌ای بیشترین شاخص بنیه بذر به میزان 4/23 مربوط به تیمار اسید 10 دقیقه و پس از آن تیمار اسید 15 دقیقه به میزان 5/22 و کمترین شاخص بنیه بذر به میزان صفر مربوط به تیمارهای شاهد، آب گرم، سرما و نیترات پتاسیم بود.
عبدالحمید حاجبی؛ محمد امین سلطانی پور
دوره 22، شماره 3 ، آبان 1385، ، صفحه 231-241
چکیده
به منظور بررسی تاثیر محلجمع آوری و تیمارهای پیش رویشی بر روی جوانه زنی بذر مورتلخ، طرح فوق در سال 1382 انجام گردید. ابتدا بذر این گونه، از دو رویشگاه اصلی آن در مناطق تنگ زاغ و سیرمند جمع آوری شده و بعد چهار تیمار پیش رویشی شامل آب گرم، اسید سولفوریک 98 درصد به مدت 15 و 30 دقیقه و خراش دهی مکانیکی (Scarification) بر روی آنها اعمال گردید و آنگاه بذرها ...
بیشتر
به منظور بررسی تاثیر محلجمع آوری و تیمارهای پیش رویشی بر روی جوانه زنی بذر مورتلخ، طرح فوق در سال 1382 انجام گردید. ابتدا بذر این گونه، از دو رویشگاه اصلی آن در مناطق تنگ زاغ و سیرمند جمع آوری شده و بعد چهار تیمار پیش رویشی شامل آب گرم، اسید سولفوریک 98 درصد به مدت 15 و 30 دقیقه و خراش دهی مکانیکی (Scarification) بر روی آنها اعمال گردید و آنگاه بذرها به مدت 14 روز در پتری‌دیش کشت و صفات مورد نظر اندازه گیری شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی و امور دام هرمزگان در سال 1381 انجام گرفت. نتایج نشان داد که بین دو رویشگاه جمع آوری بذر و همچنین بین تیمارهای پیش رویشی اعمال شده اختلاف بسیار معنی داری وجود دارد. مقایسه میانگین ها نشان داد که از بین دو محل جمع آوری، بذر تهیه شده از سیرمند و از تیمارهایپیش رویشی، تیمار اسید سولفوریک 15 دقیقه، بیشترین درصد و سرعت جوانه زنی را داشتند. همچنین شاخص بنیه بذر رویشگاه سیرمند نسبت به تنگ زاغ بیشتر بود.
افسون رحمانپور؛ احمد مجد؛ فیروزه چلبیان
چکیده
بذرهای رسیده Eremurus stenophyllus از پایه‌های موجود در باغ گیاه شناسی ملی ایران جمع آوری شدند و جهت بررسی روشهای مناسب القای جوانه زنی و رفع خفتگی تحت پیش تیمارهای محرک فیزیکی شامل خیساندن بذر از 24 تا 48 ساعت، بریدن نوک بذر و خراش دهی پوسته بذر با نوک چاقو، نور 24 و 12 ساعته و تاریکی مطلق و محرک شیمیایی شامل هیپو کلرید سدیم، اسید سیتریک ...
بیشتر
بذرهای رسیده Eremurus stenophyllus از پایه‌های موجود در باغ گیاه شناسی ملی ایران جمع آوری شدند و جهت بررسی روشهای مناسب القای جوانه زنی و رفع خفتگی تحت پیش تیمارهای محرک فیزیکی شامل خیساندن بذر از 24 تا 48 ساعت، بریدن نوک بذر و خراش دهی پوسته بذر با نوک چاقو، نور 24 و 12 ساعته و تاریکی مطلق و محرک شیمیایی شامل هیپو کلرید سدیم، اسید سیتریک و ژیبرلیک اسید در غلظتهای متفاوت قرار گرفتند و در نهایت بیشترین درصد جوانه زنی بذرها با مناسبترین پیش تیمار و تیمار مشخص گردید. حاصل این بررسی رفع خفتگی بذرهای این گیاه با مناسبترین پیش تیمار و تیمارها می باشد که خیساندن در آب به مدت 24 تا 48 ساعت، برداشتن پوستکهای اطراف بذر، شستشو با هیپو کلرید سدیم 35% و آب مقطر، بریدن نوک بذر و تیمار هورمونی با محلول ژیبرلیک اسید 0.005 مولار به مدت 45 دقیقه و دمای 10.15 درجه سانتی گراد و نور سفید 4500 تا 5000 لوکس 24 ساعته به مدت 1 تا 3 هفته با درصد جوانه زنی 75%، سرعت جوانه زنی 0.81 وشاخص بنیه بذر 6.75 و در نهایت بهترین تیمار شیمیایی با اسید سیتریک 30 میلی گرم در لیتر با درصد جوانه زنی تقریبا 100% ، سرعت جوانه زنی 0.86 و شاخص بنیه بذر 9 بوده است که در مقایسه با شاهد اختلاف معنی داری مشاهده شده است.
عبدالحمید حاجبی؛ محمدامین سلطانی پور
چکیده
گیاه مورخوش یکی از مهمترین و پرمصرف ترین گونه های دارویی استان هرمزگان می باشد که مصرف درمانی سنتی آن بسیار رایج است. با توجه به اهمیتی که این گونه در درمان برخی از بیماریها دارد و همچنین عواملی نظیر محدود بودن رویشگاههای طبیعی ، کمی زادآوری و قطع بی رویه ، برنامه ریزی جهت کشت و اهلی کردن آن بسیار ضروری به نظر می رسد. در این بررسی ...
بیشتر
گیاه مورخوش یکی از مهمترین و پرمصرف ترین گونه های دارویی استان هرمزگان می باشد که مصرف درمانی سنتی آن بسیار رایج است. با توجه به اهمیتی که این گونه در درمان برخی از بیماریها دارد و همچنین عواملی نظیر محدود بودن رویشگاههای طبیعی ، کمی زادآوری و قطع بی رویه ، برنامه ریزی جهت کشت و اهلی کردن آن بسیار ضروری به نظر می رسد. در این بررسی جهت تعیین تاثیر محل جمع آوری و تیمارهای پیش رویشی بر روی جوانه زنی بذر مورخوش ابتدا بذر این گونه را از دو رویشگاه اصلی آن(رویشگاه گنو و سرچاهان) جمع آوری نموده و بعد چهار تیمار پیش رویشی (آب گرم، اسید سولفوریک به مدت 15 و 30 دقیقه و خراش دهی مکانیکی) بر روی آنها اعمال گردید، پس از آن بذرها به مدت 14 روز در پتری دیش کشت گردید و بعد صفات مورد نظر اندازه گیری شد. این بررسی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 4تکرار انجام گرفت.نتایج نشان داد که بین دو رویشگاه جمع آوری بذر و همچنین بین تیمارهای پیش رویشی اعمال شده اختلاف بسیار معنی داری وجود دارد. مقایسه میانگین ها نشان داد که از بین دو محل جمع آوری بذر تهیه شده از رویشگاه سرچاهان و از تیمارهای پیش رویشی اعمال شده ،تیمار اسید سولفوریک 15 دقیقه بیشترین درصد و سرعت جوانه زنی را داشتند.همچنین شاخص بنیه بذر رویشگاه سرچاهان نسبت به گنو بیشتر بود.
