رامین رضائی؛ سید علیرضا ولدآبادی؛ امیرحسین شیرانی‌راد؛ سعید سیف زاده؛ اسماعیل حدیدی ماسوله
چکیده
به‌منظور ارزیابی اثرات کاربرد کودهای بیولوژیک و مقادیر متفاوتی از انواع کود اوره تحت تنش کمآبی بر عملکرد، کارایی مصرف نیتروژن و مواد مؤثره در گیاه دارویی گل همیشهبهار (Calendula officinalis L.)، آزمایشی طی دو سال زراعی (1395-1394 و 1396-1395) در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین-پیشوا اجرا شد. آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات ...
بیشتر
به‌منظور ارزیابی اثرات کاربرد کودهای بیولوژیک و مقادیر متفاوتی از انواع کود اوره تحت تنش کمآبی بر عملکرد، کارایی مصرف نیتروژن و مواد مؤثره در گیاه دارویی گل همیشهبهار (Calendula officinalis L.)، آزمایشی طی دو سال زراعی (1395-1394 و 1396-1395) در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین-پیشوا اجرا شد. آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام گردید. تیمارهای آزمایشی شامل سطوح کمآبی بهعنوان عامل اصلی در دو سطح، عدم تنش کمآبی (شاهد) و قطع آبیاری در مرحله غنچه‌دهی، همچنین سطوح کود بیولوژیک در چهار سطح بهعنوان عاملفرعی (عدممصرف (شاهد)، کاربرد ازتوباکتر (کروکوکوم)، کاربرد آزوسپیریلوم (برازیلنس) و تلفیق ازتوباکتر و آزوسپیریلوم بود. انواع کود اوره نیز در چهار سطح بهعنوان عامل فرعیفرعی شامل عدممصرف (شاهد)، مقدار توصیه شده کود اوره با پوشش گوگردی (175 کیلوگرم در هکتار براساس توصیه کودی)، 75% مقدار توصیه شده کود اوره با پوشش گوگردی (131 کیلوگرم در هکتار) و مقدار توصیه شده کود اوره بدون پوشش (فرم رایج منطقه) بهمیزان 175 کیلوگرم در هکتار بود. نتایج نشان داد که قطع آبیاری در مرحله غنچه‌دهی منجر به کاهش عملکرد گل، عملکرد بیولوژیک، میزان نیتروژن، کارایی استفاده از نیتروژن (کارایی زراعی) و کارایی جذب نیتروژن گردید. اما منجر به افزایش کارایی مصرف نیتروژن، آلفا-کادینول و مورولول شد. همچنین در هر دو سال آزمایش کاربرد تلفیق ازتوباکتر و آزوسپیریلوم به همراه مقدار توصیه شده کود اوره با پوشش گوگردی منجر به افزایش میزان آلفا-کادینول گردید. بیشترین میزان کارایی استفاده از نیتروژن در شرایط عدمتنش کمآبی و استفاده از کود بیولوژیک تلفیق ازتوباکتر و آزوسپیریلوم و کاربرد 75% مقدار توصیه شده کود اوره با پوشش گوگردی بدست آمد. در سال دوم عدم تنش کمآبی و استفاده از کود بیولوژیک تلفیق ازتوباکتر و آزوسپیریلوم با مقدار توصیه شده کود اوره با پوشش گوگردی نیز منجر به کاهش معنی‌دار کارایی مصرف نیتروژن گردید. در سال اول و دوم نیز عدم تنش کمآبی و کاربرد تلفیق ازتوباکتر و آزوسپیریلوم و مقدار توصیه شده کود اوره با پوشش گوگردی منجر به افزایش عملکرد گل و عملکرد بیولوژیک شد.
فرشته قانع‌پسند؛ محمدرضا حاج سید هادی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر کودهای زیستی تأمین‌کننده نیتروژن و کود دامی بر عملکرد و اسانس گیاه دارویی سیاهدانه (Nigella sativa L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شرکت کشاورزی ران در منطقه فیروزکوه در سال زراعی 1391 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل کود دامی در چهار سطح (عدم مصرف، 5/2، 5 ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر کودهای زیستی تأمین‌کننده نیتروژن و کود دامی بر عملکرد و اسانس گیاه دارویی سیاهدانه (Nigella sativa L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شرکت کشاورزی ران در منطقه فیروزکوه در سال زراعی 1391 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل کود دامی در چهار سطح (عدم مصرف، 5/2، 5 و 5/7 تن در هکتار) و باکتریهای تثبیت‌کننده نیتروژن در چهار سطح (عدم تلقیح، تلقیح با ازتوباکتر، تلقیح با آزوسپیریلوم و تلقیح توأم با ازتوباکتر و آزوسپیریلوم) بودند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشترین ارتفاع بوته (8/47 سانتی‌متر)، درصد اسانس در دانه (14/0%) و عملکرد اسانس (31/768 گرم در هکتار) در کاربرد 5/7 تن کود دامی در هکتار بدست آمد، در حالی‌که بیشترین عملکرد زیستی (16/1829 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد دانه (22/556 کیلوگرم در هکتار) از تیمار پنج تن کود دامی در هکتار حاصل شد. کمترین میزان صفات مورد بررسی از تیمار شاهد یا عدم مصرف کود دامی بدست آمد. بیشتر صفات تحت تأثیر مثبت و معنی‌دار تلقیح بذر با باکتریهای ازتوباکتر و آزوسپیریلوم قرار گرفتند. بیشترین ارتفاع (61/49 سانتی‌متر)، عملکرد دانه (41/553 کیلوگرم در هکتار)، شاخص برداشت (71/37%)، عملکرد زیستی (21/1697 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد اسانس (09/664 گرم در هکتار) از تلقیح توأم بذر با ازتوباکتر و آزوسپیریلوم بدست آمد. کمترین مقادیر نیز از تیمار شاهد یا عدم تلقیح بذر با باکتریهای تثبیت‌کننده نیتروژن بدست آمد.
محمدتقی درزی؛ محمدرضا حاج سیدهادی؛ فرهاد رجالی
چکیده
به منظور بررسی اثر کودهای آلی و زیستی بر برخی ویژگی‌های مورفولوژیک و عملکرد گشنیز (Coriandrum sativum L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با 12 تیمار و سه تکرار در ایستگاه تحقیقات همند دماوند وابسته به مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در سال زراعی 1389 به اجرا درآمد. عوامل مورد بررسی شامل کود دامی در چهار سطح ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر کودهای آلی و زیستی بر برخی ویژگی‌های مورفولوژیک و عملکرد گشنیز (Coriandrum sativum L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با 12 تیمار و سه تکرار در ایستگاه تحقیقات همند دماوند وابسته به مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در سال زراعی 1389 به اجرا درآمد. عوامل مورد بررسی شامل کود دامی در چهار سطح (5، 10، 15 و 20 تن در هکتار) و باکتریهای محرک رشد در سه سطح (تلقیح با ازتوباکتر، تلقیح با آزوسپیریلوم و تلقیح توأم با ازتوباکتر و آزوسپیریلوم) بود. علاوه بر این مقایسه‌ای نیز بین این تیمارها با یک تیمار شاهد (بدون دریافت کود) به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با سیزده تیمار و سه تکرار انجام شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشترین تعداد چتر در بوته (2/38 چتر)، وزن هزاردانه (40/4 گرم) و عملکرد دانه (7/1587 کیلوگرم در هکتار) با مصرف 15 تن کود دامی حاصل گردید. تلقیح بذر با باکتریهای محرک رشد تأثیر معنی‌داری بر وزن هزاردانه نداشت ولی اثر معنی‌داری روی سایر صفات داشت، به‌طوری که بیشترین تعداد چتر در بوته در دو تیمار تلقیح با ازتوباکتر (7/34 چتر) و تلقیح با آزوسپیریلوم (1/34 چتر) و عملکرد دانه (8/1517 کیلوگرم در هکتار) در تلقیح با آزوسپیریلوم بدست آمد. اثر متقابل در بین عاملها بر روی تعداد چتر در بوته و وزن هزاردانه، معنی‌دار گردید. مقایسه میانگین‌ها بیانگر آن بود که از نظر تعداد چتر در بوته تیمار شامل مصرف 15 تن کود دامی و تلقیح توأم با ازتوباکتر و آزوسپیریلوم و نیز از نظر وزن هزاردانه و عملکرد دانه، تیمار مصرف 20 تن کود دامی و همراه با تلقیح با آزوسپیریلوم برتری محسوسی در مقایسه با تیمار شاهد داشتند.
مریم مکی‌زاده تفتی؛ محمدرضا چایی‌چی؛ صفر نصراله‌زاده؛ کاظم خاوازی
چکیده
مرزه با نام علمی Satureja hortensis L. یکی از مهمترین گیاهان دارویی است که اسانس آن در صنایع مختلف داروسازی، آرایشی و غذایی استفاده می‌شود. در این تحقیق اثر کاربرد منابع مختلف نیتروژن بر خصوصیات کمّی و کیفی این گیاه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایش شامل کود شیمیایی اوره، کود زیستی (مخلوطی ...
بیشتر
مرزه با نام علمی Satureja hortensis L. یکی از مهمترین گیاهان دارویی است که اسانس آن در صنایع مختلف داروسازی، آرایشی و غذایی استفاده می‌شود. در این تحقیق اثر کاربرد منابع مختلف نیتروژن بر خصوصیات کمّی و کیفی این گیاه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایش شامل کود شیمیایی اوره، کود زیستی (مخلوطی از دو باکتری ازتوباکتر و آزوسپیریلوم) و تلفیق کود زیستی با 50% کود شیمیایی و شاهد (بدون کود) بود. نتایج نشان داد که ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، وزن خشک سرشاخه گلدار و وزن خشک اندام هوایی تحت تأثیر منابع مختلف نیتروژن قرار گرفت و بالاترین میزان این صفات مربوط به کاربرد کود زیستی به همراه 50% کود شیمیایی بود. البته درصد اسانس نیز به‌طور معنی‌داری تحت تأثیر تیمارهای کودی قرار گرفت و کاربرد کود شیمیایی (07/2%) و پس از آن به‌ترتیب کاربرد کود زیستی به همراه 50% کود شیمیایی (91/1%) و کود زیستی (90/1%) بیشترین درصد اسانس را تولید نمودند. کاربرد منابع مختلف نیتروژن سبب افزایش معنی‌دار عملکرد اسانس در واحد سطح نسبت به شاهد شد و بالاترین عملکرد اسانس در واحد سطح مربوط به تلفیق کود زیستی و 50% کود شیمیایی (23/30 کیلوگرم در هکتار) بود و پس از آن به‌ترتیب کود شیمیایی و کود زیستی بیشترین میزان اسانس را تولید نمودند. نتایج این تحقیق حکایت از آن دارد که کاربرد کودهای زیستی به تنهایی و یا در ترکیب با کود شیمیایی در بهبود صفات کمّی و کیفی گیاه دارویی مرزه تأثیر مثبتی داشته و به‌جای مصرف مداوم کود شیمیایی می‌توان با استفاده بهینه از نهاده‌های زیستی در راستای کشاورزی پایدار و کاهش آلودگی ناشی از مصرف کود شیمیایی نیتروژنی اوره گام برداشت.
بهرام میرشکاری؛ هادی اسدی رحمانی؛ آرزو میرمظفری رودسری
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر تلقیح بذر با باکتریهای آزوسپیریلوم و پوشش‌دار کردن آن با عناصر ریزمغذی بر عملکرد دانه و اسانس زیره سبز، تحقیقی در دانشگاه آزاد اسلامی تبریز انجام شد. عاملهای مورد بررسی عبارت از سویه‌های باکتری آزوسپیریلوم در شش سطح شامل: شاهد، لیپوفروم، برازیلنس، ایراکنس، سویه آف و سویه 21 و تلقیح و عدم تلقیح بذر با عناصر ریزمغذی ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر تلقیح بذر با باکتریهای آزوسپیریلوم و پوشش‌دار کردن آن با عناصر ریزمغذی بر عملکرد دانه و اسانس زیره سبز، تحقیقی در دانشگاه آزاد اسلامی تبریز انجام شد. عاملهای مورد بررسی عبارت از سویه‌های باکتری آزوسپیریلوم در شش سطح شامل: شاهد، لیپوفروم، برازیلنس، ایراکنس، سویه آف و سویه 21 و تلقیح و عدم تلقیح بذر با عناصر ریزمغذی بودند. آزمایش به صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که تیمار تلقیح بذر با باکتری سویه 21 نسبت به شاهد 11 چتر بیشتر تولید کرد. کمترین وزن هزاردانه موقعی حاصل شد که بذر بدون تلقیح با باکتری و عناصر ریزمغذی کاشته شود. بیشترین عملکرد دانه (571 کیلوگرم در هکتار) به تیماری تعلق داشت که به صورت توأم با باکتری سویه 21 و عناصر ریزمغذی تلقیح شده باشد و این رقم بیش از دو برابر تیماری بود که در آن بذر فقط با باکتری سویه 21 تلقیح شد. در صورت پوشش‌دار کردن بذر با عناصر ریزمغذی عملکرد دانه حدود 147 کیلوگرم در هکتار (در میانگین سویه‌های مختلف باکتری آزوسپیریلوم) در مقایسه با بذرهای بدون پوشش افزایش یافت. عملکرد اسانس زیره سبز از حداکثر 2/17 کیلوگرم در هکتار در تیمار پوشش بذر با عناصر ریزمغذی و تلقیح با باکتری سویه آف تا حداقل 56/2 کیلوگرم در هکتار در شاهد تغییر پیدا کرد. به‌طور کلی بین عملکردهای دانه و اسانس زیره در دو تیمار بذرهای پوشش‌دار شده با عناصر ریزمغذی و تلقیح شده با سویه‌های آف و 21 اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد. بنابراین در کشت زیره سبز توصیه می‌شود بذرها علاوه بر پوشش‌دار شدن با عناصر ریزمغذی، با باکتری آزوسپیریلوم سویه‌های آف یا 21 نیز تلقیح شوند.
