بهزراعی و بهنژادی
مهدی نقی زاده؛ رزیتا کبیری؛ کبری مقصودی
چکیده
اسید آسکوربیک و ملاتونین بهعنوان محرکهای زیستی، با تأثیر بر متابولیتهای گیاه موجب تحریک بیوسنتز فیتوهورمونها، تسهیل و افزایش جذب عناصر غذایی، ارتقاء مکانیسمهای دفاعی، تحریک رشد ریشه و در نهایت افزایش کیفیت و کمّیت محصول تولیدی میشوند. این پژوهش با هدف ارزیابی تأثیر محلولپاشی ملاتونین و اسید آسکوربیک بر عملکرد دانه و ...
بیشتر
اسید آسکوربیک و ملاتونین بهعنوان محرکهای زیستی، با تأثیر بر متابولیتهای گیاه موجب تحریک بیوسنتز فیتوهورمونها، تسهیل و افزایش جذب عناصر غذایی، ارتقاء مکانیسمهای دفاعی، تحریک رشد ریشه و در نهایت افزایش کیفیت و کمّیت محصول تولیدی میشوند. این پژوهش با هدف ارزیابی تأثیر محلولپاشی ملاتونین و اسید آسکوربیک بر عملکرد دانه و موسیلاژ اسفرزه (Plantago ovate Forssk.)، در سال 1399 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی بردسیر دانشگاه شهید باهنر در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل محلولپاشی با آب مقطر (شاهد)، ملاتونین 100 میکرومولار، اسید آسکوربیک 100 میکرومولار و ملاتونین 100 میکرومولار+ اسید آسکوربیک 100 میکرومولار بودند. اعمال تیمارهای محلولپاشی از زمان استقرار کامل گیاهچهها (4-3 برگی) تا مرحله رسیدگی فیزیولوژیک دانهها ادامه یافت (4 مرتبه به فاصله هر دو هفته یکبار). نتایج نشان داد محلولپاشی ملاتونین و اسید آسکوربیک (کاربرد تکی و یا توأم) موجب افزایش معنیدار تعداد پنجه در بوته، تعداد سنبله در بوته، طول سنبله، تعداد دانه در سنبله و وزن هزاردانه اسفرزه شد. بیشترین عملکرد دانه از محلولپاشی ملاتونین (59.98 گرم در مترمربع) و ملاتونین + اسید آسکوربیک (61.85 گرم در مترمربع) بدون اختلاف آماری معنیدار با یکدیگر حاصل شد. محلولپاشی اسید آسکوربیک نیز بهطور معنیداری افزایش 6.61 درصدی عملکرد دانه را در مقایسه با کنترل به همراه داشت. محلولپاشی اسید آسکوربیک، ملاتونین و اسید آسکوربیک + ملاتونین بهترتیب افزایش 12.29، 19.89 و 23.80 درصدی موسیلاژ را در مقایسه با کنترل به همراه داشت. کاربرد ملاتونین بهصورت تکی و یا ترکیبی با اسید آسکوربیک، بدون اختلاف آماری معنیداری با یکدیگر، بیشترین تأثیر مثبت را در افزایش درصد موسیلاژ به همراه داشت. میزان عملکرد موسیلاژ در تیمارهای کنترل، اسید آسکوربیک، ملاتونین و نیز ملاتونین + اسید آسکوربیک بهترتیب 10.03، 13.47، 14.94 و 15.64 گرم در مترمربع بود. براساس نتایج بدست آمده میتوان بیان داشت محلولپاشی ملاتونین و اسید آسکوربیک توانست عملکرد کمّی و کیفی اسفرزه را بهبود ببخشد و در بین تیمارها، کاربرد توأم آنها مؤثرتر بود.
ایوب مزارعی؛ سید محسن موسوینیک؛ احمد قنبری؛ لیلا فهمیده
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.80.93.1.1575.1610 کمبود آب یکی از مهمترین عوامل محیطی محدودکننده رشد گیاهان و محصولات آنهاست. در این مطالعه، بهمنظور بررسی اثر اسید جاسمونیک بر کاهش صدمات ناشی از تنش خشکی روی شاخصهای رشدی و برخی از پاسخهای فیزیولوژیکی و آنتیاکسیدانی گیاه دارویی مریمگلی (Salvia officinalis L.)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.80.93.1.1575.1610 کمبود آب یکی از مهمترین عوامل محیطی محدودکننده رشد گیاهان و محصولات آنهاست. در این مطالعه، بهمنظور بررسی اثر اسید جاسمونیک بر کاهش صدمات ناشی از تنش خشکی روی شاخصهای رشدی و برخی از پاسخهای فیزیولوژیکی و آنتیاکسیدانی گیاه دارویی مریمگلی (Salvia officinalis L.)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با ۳ تکرار در دانشگاه زابل اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل تنش خشکی (آبیاری در حد ظرفیت زراعی، تخلیه 5۰% و ۷5% رطوبت ظرفیت زراعی) و محلولپاشی اسید جاسمونیک (صفر (شاهد)، 75 و 150 میلیگرم در لیتر) بودند. نتایج نشان داد که محلولپاشی با غلظت ۱5۰ مولار اسید جاسمونیک در شرایط تنش خشکی ارتفاع (10.02%)، وزن تر (27.88%) و خشک گیاه (12.81%)، محتوای نسبی آب برگ (21.04%)، کلروفیل a و b (12.15% و 10.34%) را افزایش داد. بیشترین مقدار فنول کل (34.13 میلیگرم بر وزن تر)، عملکرد اسانس (2.12 میلیگرم بر وزن تر)، غلظت پرولین (2.52 میلیگرم بر وزن تر) و فعالیت آنزیمهای پراکسیداز (3.15 میلیگرم بر وزن تر) و گایاکول پراکسیداز (0.76 میلیگرم بر وزن تر) در گیاهان محلولپاشی شده با غلظت 150 میلیگرم در لیتر اسید جاسمونیک و تخلیه 75% رطوبت ظرفیت زراعی حاصل شد و از سویی بیشترین مقدار کاتالاز (5.12 میلیگرم بر وزن تر)، آسکوربات پراکسیداز (0.76 میلیگرم بر وزن تر) و سوپراکسید دیسموتاز (5.64 میلیگرم بر وزن تر) در گیاهان محلولپاشی شده با غلظت ۱۵۰ میلیگرم در لیتر اسید جاسمونیک در تنش خشکی (تخلیه 50% و 75% رطوبت ظرفیت زراعی) بدست آمد. بنابراین براساس نتایج بدست آمده به نظر میرسد که اسید جاسمونیک با افزایش توان دفاع آنتیاکسیدانی و تجمع تنظیمکنندههای اسمزی (نظیر پرولین) سبب کاهش تنش اکسیداتیو در گیاهچههای تحت تنش خشکی شده، همچنین با حفظ محتوای نسبی آب برگ و رنگیزههای فتوسنتزی موجب بهبود شرایط رشدی بوتههای مریمگلی در شرایط تنش شده است.
سام شمسیان؛ منصور امیدی؛ سپیده ترابی
چکیده
صبرزرد (Aloe vera L.) یکی از گیاهان با ارزش در صنایع دارویی، آرایشی، بهداشتی و غذایی محسوب میشود. باتوجه به نیاز روزافزون به این گیاه تحقیقات گستردهای بر کشت درون شیشهای آن انجام شده است. تکثیر درون شیشهای این گیاه روشی مناسب و کارآمد برای تکثیر انبوه و همچنین استفاده از متابولیتهای ثانویه میباشد. در این تحقیق بهترین روش ...
بیشتر
صبرزرد (Aloe vera L.) یکی از گیاهان با ارزش در صنایع دارویی، آرایشی، بهداشتی و غذایی محسوب میشود. باتوجه به نیاز روزافزون به این گیاه تحقیقات گستردهای بر کشت درون شیشهای آن انجام شده است. تکثیر درون شیشهای این گیاه روشی مناسب و کارآمد برای تکثیر انبوه و همچنین استفاده از متابولیتهای ثانویه میباشد. در این تحقیق بهترین روش سترونسازی ریزنمونههای برگرفته از گیاهچههای آلوئهورا و اثر تنظیمکنندههای رشد BAP، NAA و زغال فعال مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش بر پایه طرح کاملاً تصادفی (CRD)، 3 تکرار و 5 تیمار طراحی شد. BAP با غلظتهای 5 و 4 میلیگرم در لیتر وNAA 2/0 میلیگرم در لیتر و زغال فعال 2 گرم در لیتر در محیط کشت MS برای القا جوانههای جانبی از گیاهچه مورد مطالعه قرار گرفت. بهترین پروتکل، قارچکش کاربندازیم 1% (20 دقیقه)، الکل 70% (30 ثانیه)، هیپوکلرید سدیم 5/2% (20 دقیقه)، کلرید جیوه 1/0% (10 دقیقه) بود و همچنین محیط کشت MS به همراه 5 میلیگرم در لیتر BAP و 2 گرم در لیتر زغال فعال بهترین محیط برای القاء جوانه جانبی شناخته شد. جوانههای بدستآمده در محیط کشت MS حاوی 2/0 میلیگرم در لیترNAA ریشهدار شدند و 85% پاجوشهای بدستآمده پس از طی مرحله سازگاری در گلخانه زنده ماندند.