فیتوشیمی (استخراج، شناسایی و اندازه گیری مواد موثره)
سودابه مفاخری؛ رحمان حلاج؛ بهور اصغری
چکیده
بادرشبی، با نام علمی Dracocephalum moldavica L. یک گیاه دارویی و معطر علفی و یکساله از خانواده نعناعیان (Lamiaceae) است. در این تحقیق، روغن و عصارههای آبی و اتانولی بذر بادرشبی (Dracocephalum moldavica L.) تهیه شد و صفاتی مانند کمّیت و کیفیت اسیدهای چرب، میزان فیتوسترولها، مقدار ترکیبهای فنلی و فلاونوئیدی و درصد مهار رادیکالهای آزاد DPPH اندازهگیری ...
بیشتر
بادرشبی، با نام علمی Dracocephalum moldavica L. یک گیاه دارویی و معطر علفی و یکساله از خانواده نعناعیان (Lamiaceae) است. در این تحقیق، روغن و عصارههای آبی و اتانولی بذر بادرشبی (Dracocephalum moldavica L.) تهیه شد و صفاتی مانند کمّیت و کیفیت اسیدهای چرب، میزان فیتوسترولها، مقدار ترکیبهای فنلی و فلاونوئیدی و درصد مهار رادیکالهای آزاد DPPH اندازهگیری و مقایسه شدند. روغن بذر به روش پرس سرد استخراج شد. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار پالمتیک اسید و استئاریک اسید (بهترتیب 9.4% و 3.55%) در عصاره اتانولی وجود داشت. این در حالیست که بالاترین درصد اولئیک اسید (9.7%)، لینولئیک اسید (19.53%) و آلفا-لینولنیک اسید (59.01%) از روغن حاصل از پرس سرد، استخراج شد. بالاترین مقدار فیتوسترول کل (833.86 میلیگرم بر 100 گرم وزن خشک) از بذرهایی که با اتانول عصارهگیری شده بودند بدست آمد. عصاره اتانولی حاوی بیشترین مقدار گاما-توکوفرول (38.72 میلیگرم بر 100 گرم وزن خشک) و توکوفرول کل (39.21 میلیگرم بر 100 گرم وزن خشک) بود. بیشترین محتوای تام فنلی (17.4 میلیگرم معادل اسید گالیک بر گرم خشک نمونه) و فلاونوئیدی (112.12 میلیگرم معادل کوئرستین بر گرم خشک نمونه) در عصاره اتانولی بذر بادرشبی و کمترین مقدار آنها (نزدیک به صفر) در روغن دیده شد. بالاترین درصد مهار رادیکالهای آزاد DPPH نیز در عصاره اتانولی دیده شد. بهطورکلی، اتانول بهعنوان بهترین حلال برای استخراج عصاره بذر بادرشبی جهت حفظ بیشتر صفات کیفی پیشنهاد میشود.
زهرا صارم؛ پژمان مرادی؛ علی محمد عموئی
چکیده
خرفه (Portulaca oleraca L.) یکی از گیاهان خانواده Portulacaceae است که بهدلیل داشتن اسیدهای چرب امگا 3 و 6، مواد مغذی مثل آنتیاکسیدانها، توکوفرول و فیبر ارزش تغذیهای بالایی داشته و اثرات سودمندی در پیشگیری از ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی و سرطان دارد. از طرفی تأثیر سالیسیلیک اسید و ریزمغذیها بر رشد، عملکرد، فعالیتهای فیزیولوژیکی ...
بیشتر
خرفه (Portulaca oleraca L.) یکی از گیاهان خانواده Portulacaceae است که بهدلیل داشتن اسیدهای چرب امگا 3 و 6، مواد مغذی مثل آنتیاکسیدانها، توکوفرول و فیبر ارزش تغذیهای بالایی داشته و اثرات سودمندی در پیشگیری از ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی و سرطان دارد. از طرفی تأثیر سالیسیلیک اسید و ریزمغذیها بر رشد، عملکرد، فعالیتهای فیزیولوژیکی و مقاومت در برابر بیماریها، ما را به سمت بررسی اثربخشی این هورمون گیاهی و سولفات منگنز بر برخی صفات این گیاه دارویی ارزشمند سوق داد. این آزمایش در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه آموزش عالی امام خمینی (ره) جهاد کشاورزی کرج در سال 1394 بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. اثر محلولپاشی سطوح مختلف سالیسیلیک اسید (0، 0.1، 0.5، 1 و 2 میلیمولار) و سولفات منگنز (0، 0.5 و 1 گرم در لیتر) بر صفات ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی در بوته، وزن تر، تعداد دانه در کپسول، تعداد کپسول در بوته، میزان کلروفیل، کارتنوئید و ویتامین C مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تیمارهای تحت بررسی بر تمام صفات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی اثر معنیدار در سطح 5% داشت. بیشترین تعداد دانه در کپسول (66.44 عدد در کپسول) از تیمار 1 میلیمولار سالیسیلیک اسید و 1 گرم در لیتر سولفات منگنز بدست آمد. مقایسه میانگین اثر متقابل سالیسیلیک اسید در سولفات منگنز نشان داد که بیشترین میزان کارتنوئید (0.071 میلیگرم) متعلق به 2 میلیمولار سالیسیلیک اسید و 1 گرم در لیتر سولفات منگنز بود. بهطور کلی نتایج نشان داد که غلظتهای مناسب سالیسیلیک اسید و سولفات منگنز اثر مثبت و معنیداری در بهبود صفات تحت بررسی داشت.