محمد زینالی؛ بهرام ملکی زنجانی؛ پرویز مرادی؛ فرید شکاری؛ سید محسن نیازخانی
چکیده
تنش‌های زیستی ازجمله خشکی بر میزان تولید متابولیت‌های ثانویه به‌ویژه استرول‌های گیاهی (فیتواسترول‌ها) اثر می‌گذارد. در بین فیتواسترول‌های موجود در کدوی تخم‌کاغذی، بتاسیتوسترول از مهمترین مواد مؤثره در آن است که خواص دارویی زیادی نیز دارد. در این مطالعه، اثر پنج سطح تنش خشکی بر روی میزان تولید روغن بذر و فیتواسترول‌های موجود ...
بیشتر
تنش‌های زیستی ازجمله خشکی بر میزان تولید متابولیت‌های ثانویه به‌ویژه استرول‌های گیاهی (فیتواسترول‌ها) اثر می‌گذارد. در بین فیتواسترول‌های موجود در کدوی تخم‌کاغذی، بتاسیتوسترول از مهمترین مواد مؤثره در آن است که خواص دارویی زیادی نیز دارد. در این مطالعه، اثر پنج سطح تنش خشکی بر روی میزان تولید روغن بذر و فیتواسترول‌های موجود در آن در سه ژنوتیپ و رقم استریاکای کدوی تخم‌کاغذی (Cucurbita pepo L.) مطالعه شد. تجزیه فیتواسترول‌ها با استفاده از GC/MS نشان داد که افزایش میزان تنش خشکی اثر منفی بر میزان تولید روغن حاصل از بذر رسیده کدوی تخم‌کاغذی داشت ولی فیتواسترول‌های تشکیلدهنده روغن به‌ویژه بتاسیتوسترول افزایش یافتند و این افزایش در رقم استریاکا (Styriaca) از بقیه ژنوتیپها بیشتر بود. برای تأیید این نتایج، 30-15 روز بعد از گلدهی دانههای آن برداشت و میزان بیان ژن‌های SQS، PP2A، SMT2، ERG26 و Cycloartenol synthase درگیر در مسیر سنتز فیتواسترول‌ها بررسی شد. نتایج مشخص کرد که در بین سطوح مختلف تنش خشکی و ژن‌های مورد مطالعه، در سطح دیمکاری ژن‌ها بالاترین میزان بیان را داشته و در آن بازه زمانی، عمده فعالیت مسیر سنتز استروئیدها در کدوی تخم‌کاغذی مسیر سنتز بتاسیتوسترول و استیگماسترول است.
صبا پیرطریقت؛ مریم قنادنیا
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.381.95.3.1578.46 بادرنجبویه (Melissa officinalis L.) از خانواده نعنا به‌عنوان یک گیاه دارویی مهم شناخته شده و از زمان‌های قدیم مورد استفاده مردم بوده است. مطالعه مسیرهای بیوسنتزی ترکیب‌های دارویی گیاه برای شناسایی مواد تأثیرگذار بر این مسیرها به‌منظور تغییر در کمّیت یا کیفیت تولید ترکیب‌های آنها اهمیت ویژه‌ای دارد. ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.381.95.3.1578.46 بادرنجبویه (Melissa officinalis L.) از خانواده نعنا به‌عنوان یک گیاه دارویی مهم شناخته شده و از زمان‌های قدیم مورد استفاده مردم بوده است. مطالعه مسیرهای بیوسنتزی ترکیب‌های دارویی گیاه برای شناسایی مواد تأثیرگذار بر این مسیرها به‌منظور تغییر در کمّیت یا کیفیت تولید ترکیب‌های آنها اهمیت ویژه‌ای دارد. مسیر متابولیکی فنیل پروپانوئید شامل مسیرهای پیچیده‌ای از واکنش‌های بیوشیمیایی است که مجموعه‌ای از متابولیت‌های ثانویه گیاهی مثل فلاونوئیدها، ایزوفلاونوئیدها، لیگنین‌ها، آنتوسیانین‌ها و غیره را سنتز می‌کنند. فنیل آلانین آمونیالیاز و 4-کومارات کوآ لیگاز دو آنزیم اصلی مسیر فنیل پروپانوئید می‌باشند که در بیوسنتز ترکیب‌های فنولی گیاهان نقش اساسی دارند. با توجه به اینکه بخشی از پاسخ به تنش و تغییرات محیطی در گیاهان شامل تغییر در بیان ژن‌های خاصی می‌شود، در این مطالعه بیان ژن‌های این دو آنزیم در گیاه بادرنجبویه رشد کرده در شرایط درون شیشه‌ای تحت تیمار کلسیم کلراید به روش Real Time PCR بررسی شده و همچنین پروتئین کل استخراج شده و به‌صورت کمّی اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که افزایش و کاهش کلسیم کلراید به میزان mg/L 880 و 220 باعث کاهش بیان ژن فنیل آلانین آمونیالیاز و افزایش بیان ژن 4-کومارات کوآ لیگاز شده و همچنین میزان پروتئین کل گیاه به میزان g/L 585 و 595 به‌ترتیب در تیمارهای mg/L 880 و 220 کاهش یافت. همچنین براساس نتایج طیف‌سنجی مادون قرمز مشخص شد که در تیمارها نسبت به شاهد برخی ترکیب‌های فنلی، کربوهیدرات‌ها، لیپیدها و پروتئین‌ها کاهش یافته است. این نتایج تأثیر یون کلسیم را در تنظیم بیان برخی ژن‌ها و تولید متابولیت‌های آنها نشان می‌دهد. بنابراین کلسیم در برخی از انواع فعل‌وانفعالات گیاهی و سنتز متابولیت‌های آنها نقش داشته و با تغییر مقدار آن می‌توان به میزان کنترل شده از ترکیب‌های گیاهی به‌منظور اهداف خاص استفاده کرد.
حدیث موسوی؛ نفیسه مهدی نژاد؛ براتعلی فاخری؛ محمد مجدی؛ فروزان حیدری
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر اسپری نانو کلات آهن و نانوذرات نقره سنتز شیمیایی و سنتز سبز بر میزان بیان دو ژن جرماکرنA سنتاز (TpGAS) و پارتنولید سنتاز (TpPTS) دخیل در مسیر بیوسنتزی پارتنولید در گیاه بابونه کبیر (Tanacetum parthenium L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل دو عاملی در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل اجرا ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر اسپری نانو کلات آهن و نانوذرات نقره سنتز شیمیایی و سنتز سبز بر میزان بیان دو ژن جرماکرنA سنتاز (TpGAS) و پارتنولید سنتاز (TpPTS) دخیل در مسیر بیوسنتزی پارتنولید در گیاه بابونه کبیر (Tanacetum parthenium L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل دو عاملی در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل اجرا شد. RNA کل از نمونه‌های برگی استخراج و به‌دنبال آن cDNA سنتز و برای بررسی الگوی بیان ژن از واکنش Real Time PCR استفاده شد. میزان پارتنولید موجود در عصاره گیاهان به‌وسیله دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) سنجش شد. داده‌ها به کمک نرم‌افزار آماری SAS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. افزایش معنی‌داری (P<0.01) در بیان ژن‌های جرماکرنA سنتاز (TpGAS) و پارتنولید سنتاز (TpPTS) در گیاهان تیمار شده با نانو ذره نقره سنتز سبز نسبت به گیاهان شاهد، گیاهان تیمار شده با نانو ذره نقره سنتز شیمیایی و نانو کلات آهن مشاهده شد و بیشترین بیان ژن‌های جرماکرنA سنتاز (TpGAS) و پارتنولید سنتاز (TpPTS) در گیاهانی که تحت تنش خشکی و تیمار با نانوذرات نقره سنتز سبز قرار گرفته بودند، ثبت شد. همبستگی مثبتی بین بیان ژن‌های جرماکرنA سنتاز (TpGAS) و پارتنولید سنتاز (TpPTS) با میزان پارتنولید مشاهده شد. بنابراین به نظر می‌رسد نانوذرات نقره سنتز سبز و تنش کم آبی می‌توانند به‌عنوان القاءکننده سبب افزایش بیان ژن‌های جرماکرنA سنتاز (TpGAS) و پارتنولید سنتاز (TpPTS) و به‌دنبال آن افزایش تولید پارتنولید در گیاه بابونه کبیر شوند.
