یعقوب آقایی نوروزلو؛ محمدحسین میرجلیلی؛ وحیده ناظری؛ علیرضا مشرفی عراقی
چکیده
گیاه چای کوهی با نام علمی Stachys lavandulifolia Vahl. یکی از 34 گونه مختلف جنس Stachys است که در کشور ایران رویش طبیعی دارد. در این پژوهش پس از شناسایی رویشگاه‌های این گونه در چهار منطقه از استان آذربایجان‌غربی، دو منطقه از استان آذربایجان‌شرقی، یک منطقه از استان البرز و یک منطقه از استان کردستان، از هر رویشگاه ده نمونه کامل گیاهی در زمان ...
بیشتر
گیاه چای کوهی با نام علمی Stachys lavandulifolia Vahl. یکی از 34 گونه مختلف جنس Stachys است که در کشور ایران رویش طبیعی دارد. در این پژوهش پس از شناسایی رویشگاه‌های این گونه در چهار منطقه از استان آذربایجان‌غربی، دو منطقه از استان آذربایجان‌شرقی، یک منطقه از استان البرز و یک منطقه از استان کردستان، از هر رویشگاه ده نمونه کامل گیاهی در زمان گلدهی برای ارزیابی ریخت‌شناسی و سرشاخه‌های گلدار برای استخراج اسانس جمع‌آوری شد. مشخصات جغرافیایی و اقلیمی مربوط به هر رویشگاه یادداشت‌برداری گردید و از هر رویشگاه یک نمونه خاک برای ارزیابی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک نمونه‌گیری شد. خصوصیات رویشی و زایشی هر جمعیت به‌علاوه میزان اسانس گونه مورد مطالعه در هر رویشگاه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست‌آمده با استفاده از نرم‌افزارهای آماری SPSS و SAS تجزیه آماری شد و همبستگی بین صفات ارزیابی شده و میزان اسانس تعیین گردید. تجزیه خوشه‌ای، صفات ارزیابی شده جمعیت‌های مورد مطالعه را در دو گروه مجزا قرار داد. جمعیت‌های جمع‌آوری شده از استان آذربایجان‌شرقی (عجب‌شیر و آذرشهر) در یک گروه و جمعیت‌های جمع‌آوری شده از استان‌های آذربایجان‌غربی، البرز و کردستان در گروهی دیگر قرار گرفتند. تفاوت این دو گروه در جدا شدن از هم را می‌توان به شرایط اقلیمی مختلف در این رویشگاه‌ها و سازگاری این گونه به شرایط مختلف محیطی در این رویشگاه‌ها نسبت داد. در نهایت جمعیت موجود در رویشگاه آذرشهر به‌دلیل داشتن خصوصیات رویشی و زایشی بهتر و بازده بالای تولید اسانس نسبت به جمعیت‌های دیگر می‌تواند در برنامه‌های به‌نژادی یا برای کشت و تولید مورد توجه قرار گیرد.
بهمن فتاحی؛ وحیده ناظری؛ سیامک کلانتری؛ مرسدس بونفیل
چکیده
گیاه دارویی مریم‌گلی اصفهانی با نام علمی Salvia reuterana Boiss.، متعلق به تیره نعناعیان و دارای مواد مؤثره‌ای همچون اسانس، فلاونوئید، رزمارینیک اسید و … می‌باشد که باعث شده تا این گیاه خواص دارویی مهمی ازجمله ضدباکتریایی و آنتی‌اکسیدانی را دارا باشد. این پژوهش به‌منظور بررسی ترکیب‌های شیمیایی اسانس، ترکیب‌های فلاونوئیدی و رزمارینیک ...
بیشتر
گیاه دارویی مریم‌گلی اصفهانی با نام علمی Salvia reuterana Boiss.، متعلق به تیره نعناعیان و دارای مواد مؤثره‌ای همچون اسانس، فلاونوئید، رزمارینیک اسید و … می‌باشد که باعث شده تا این گیاه خواص دارویی مهمی ازجمله ضدباکتریایی و آنتی‌اکسیدانی را دارا باشد. این پژوهش به‌منظور بررسی ترکیب‌های شیمیایی اسانس، ترکیب‌های فلاونوئیدی و رزمارینیک اسید در گونه‌های Salvia reuterana Boiss. و Salvia palaestina Benth. جمع‌آوری شده از چهار منطقه از ایران می‌باشد. توسط دستگاه GC/MS، 43 ترکیب شیمیایی از اسانس گونه اولی و 24 ترکیب از اسانس گونه دومی شناسایی گردید که از غالب‌ترین ترکیب‌های شیمیایی در گونه S. reuterana می‌توان بتا-المن، آلفا-گورجونن، جرماکرن-D، n- هگزیل‌استات و اسپاتولنول را نام برد و ترکیب‌های غالب در گونه S. palaestina شامل کاریوفیلن، دی‌هیدرو کاروئول، جرماکرن-D، لینالول و اسپاتولنول بودند. عصاره دی‌اتیل اتری برگ به‌منظور تعیین فلاونوئید کل و رزمارینیک اسید و شناسایی ترکیب‌های فلاون، به دستگاه LC-DAD-ESI-MS تزریق گردید. نتایج نشان داد که میزان فلاونوئید کل در گونه S. palaestina 35/3828 میکروگرم بر گرم و در گونه S. reuterana بین 76/3252 تا 92/5132 متغیر است. میزان رزمارینیک‌اسید نیز در گونه S. reuterana 122-46/98 میکروگرم بر گرم و در گونه S. palaestina72/19 میکروگرم بر گرم است. همچنین چندین ترکیب فلاونی نیز شناسایی گردید. نتایج نشان داد کهمیزان فلاونوئید در دو گونه تقریباً برابر اما میزان فلاونوئید گونه S. reuterana در منطقه شهمیرزاد افزایش معنی‌داری نسبت به بقیه مناطق نشان داد. میزان رزمارینیک اسید در تمامی جمعیت‌های گونه S. reuteranae بیشتر از S. palaestina بود.
