سکینه کهنسال واجارگاه؛ رضا برادران؛ سید غلامرضا موسوی؛ محید تولیت ابوالحسنی؛ داراب یزدانی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.182.94.2.1576.41 عناب (Zizyphus jujuba Mill.) گیاهی باغی-دارویی متعلق به تیره Rhamnaceae است. این تحقیق، به‌منظور ارزیابی صفات مورفولوژیکی و ترکیب‌های فیتوشیمیایی اکوتیپ‌های عناب در ایران جهت دست‌یابی به اکوتیپ دارویی برتر به اجرا در آمد. طرح با چهارده اکوتیپ عناب از کلکسیون عناب جهاد دانشگاهی واحد خراسان جنوبی (بیرجند) ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.182.94.2.1576.41 عناب (Zizyphus jujuba Mill.) گیاهی باغی-دارویی متعلق به تیره Rhamnaceae است. این تحقیق، به‌منظور ارزیابی صفات مورفولوژیکی و ترکیب‌های فیتوشیمیایی اکوتیپ‌های عناب در ایران جهت دست‌یابی به اکوتیپ دارویی برتر به اجرا در آمد. طرح با چهارده اکوتیپ عناب از کلکسیون عناب جهاد دانشگاهی واحد خراسان جنوبی (بیرجند) در بهار 1396 در قالب طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. نمونه‌های برگ و میوه رسیده از لحاظ مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که عملکرد وزن صد دانه با طول میوه، عرض میوه و نسبت طول به عرض میوه همبستگی مثبت و معنی‌داری دارد. نسبت طول به عرض میوه و نسبت طول به عرض برگ نیز با عرض برگ همبستگی مثبت و معنی‌دار نشان داد. همبستگی عملکرد فلاونویید کل و فنل کل با دیگر صفات فیتوشیمیایی معنی‌دار نبود. ظرفیت آنتی‌اکسیدانی تنها با فنل کل همبستگی مثبت معنی‌دار داشت. تجزیه واریانس صفات مورفولوژیک نشان داد که اکوتیپ‌های مورد مطالعه تفاوت معنی‌دار با یکدیگر داشته و این نشان از وجود ژرم‌پلاسم متنوع عناب در ایران است. بر اساس نتایج تجزیه خوشه‌ای، چهارده اکوتیپ در دو خوشه جداگانه قرار گرفتند. نتایج این تحقیق نشان داد که تنوع قابل ملاحظه‌ای در اکوتیپ‌های مورد مطالعه وجود دارد که می‌تواند در برنامه‌های اصلاحی این گونه مورد استفاده قرار گیرد.
محسن شخمگر؛ رضا برادران؛ غلامرضا موسوی؛ محسن پویان؛ الیاس آرزمجو
چکیده
به‌منظور بررسی اثر دور آبیاری و نیتروژن بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیک گیاه دارویی شنبلیله (Trigonella foenum-gracum L.)، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آموزشی دانشگاه آزاد بیرجند در بهار سال 1388 انجام شد. دور آبیاری (در سه سطح 4، 8 و 12 روز) به‌عنوان عامل اصلی و کود نیتروژن (در چهار ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر دور آبیاری و نیتروژن بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیک گیاه دارویی شنبلیله (Trigonella foenum-gracum L.)، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آموزشی دانشگاه آزاد بیرجند در بهار سال 1388 انجام شد. دور آبیاری (در سه سطح 4، 8 و 12 روز) به‌عنوان عامل اصلی و کود نیتروژن (در چهار سطح صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم اوره در هکتار) به‌عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که عملکرد دانه در تیمارهای آبیاری پس از 4 و 8 روز تفاوت معنی‌داری نداشت؛ افزایش نیتروژن موجب افزایش عملکرد دانه شد ولی بین مقادیر 100 و 150 کیلوگرم اوره در هکتار تفاوت معنی‌داری از لحاظ عملکرد دانه دیده نشد. کاهش آب مصرفی همچنین موجب افزایش معنی‌دار سدیم، پرولین و کربوهیدرات، و کاهش پتاسیم، کلروفیل a، کاروتنوئید و مجموع رنگدانه‌های فتوسنتزی در برگ شد ولی روی کلروفیل b اثر معنی‌داری نداشت. نیتروژن موجب افزایش معنی‌دار کلروفیل a، کاروتنوئید، مجموع رنگدانه‌ها و پتاسیم گردید. افزایش نیتروژن تا سطح 50 کیلوگرم در هکتار موجب افزایش کربوهیدرات ولی پس از آن باعث کاهش کربوهیدرات برگ شد. براساس نتایج بدست‌آمده در این آزمایش، می‌توان بیان کرد که گیاه دارویی شنبلیله تا حدودی به خشکی مقاوم است و با در نظر گرفتن اهمیت این گیاه دارویی، می‌توان در شرایط کمبود آب از آن به‌عنوان جایگزین گیاهانی که ارزش اقتصادی پایین‌تری در شرایط کمبود آب دارند، استفاده نمود.
مریم رضایی؛ رضا برادران
چکیده
به‌منظور بهبود عملکرد دانه و افزایش عملکرد کیفی گیاهان دارویی، استقرار سیستم کشاورزی پایدار و بکارگیری کودهای زیستی از اهمیت بسزایی برخوردار است. بدلیل بررسی اثر کودهای زیستی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل با استفاده از فاکتورهای کمپوست (بدون کود آلی، کمپوست زباله ...
بیشتر
به‌منظور بهبود عملکرد دانه و افزایش عملکرد کیفی گیاهان دارویی، استقرار سیستم کشاورزی پایدار و بکارگیری کودهای زیستی از اهمیت بسزایی برخوردار است. بدلیل بررسی اثر کودهای زیستی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل با استفاده از فاکتورهای کمپوست (بدون کود آلی، کمپوست زباله شهری، کود آلی گرانوله و ورمی‌کمپوست) و کود فسفاته زیستی (تلقیح و عدم تلقیح) در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با 8 تیمار و 3 تکرار در سال 1389 به اجرا درآمد. مقایسه میانگین‌ها توسط آزمون چنددامنه‌ای دانکن در سطح احتمال 5% انجام شد. نتایج نشان داد که کود فسفات زیستی دارای تأثیر معنی‌داری بر روی ارتفاع بوته، عملکرد گل، وزن هزاردانه، تعداد گل و شاخص برداشت دانه نداشت، ولی تأثیر آن بر قطر گل، تعداد ساقه‌های فرعی، عملکرد زیست توده، عملکرد بذر و شاخص برداشت بود. همچنین در بیشتر صفات مورد بررسی اختلاف معنی‌داری بین تیمارهای اعمال شده و تیمار شاهد (بدون کود آلی، بدون تلقیح) وجود داشت. مصرف کودهای زیستی باعث افزایش معنی‌دار ارتفاع بوته، عملکرد بیوماس، وزن هزاردانه و شاخص برداشت شد؛ درحالی‌که قطر گل، تعداد ساقه‌های فرعی، عملکرد گل خشک، تعداد گل در مترمربع و عملکرد بذر تحت تأثیر قرار نگرفتند. البته در بیشتر صفات کود آلی ورمی‌کمپوست به همراه کود فسفاته بارور-2 دارای بیشترین مقادیر بدست آمده بود و بر افزایش اجزای عملکرد همیشه‌بهار اثر مثبت گذاشته و موجب بهبود عملکرد دانه گردید.
