رضوان رمضان نژاد؛ مهناز اقدسی؛ محمد فاطمی
چکیده
پلیفنلها و فلاونوئیدها بهعنوان آنتیاکسیدانهای طبیعی در بسیاری از گونههای دارویی تیره کاسنی وجود دارند. شیکوریک اسید و کلروژنیک اسید نوعی پلیفنل و از مشتقات کافئیک اسید میباشند. این دو ترکیب به ویژه شیکوریک اسید در گیاه Echinacea purpurea L. به فراوانی یافت میشوند. این پژوهش با هدف شناسایی منابع بومی ایران برای تولید شیکوریک ...
بیشتر
پلیفنلها و فلاونوئیدها بهعنوان آنتیاکسیدانهای طبیعی در بسیاری از گونههای دارویی تیره کاسنی وجود دارند. شیکوریک اسید و کلروژنیک اسید نوعی پلیفنل و از مشتقات کافئیک اسید میباشند. این دو ترکیب به ویژه شیکوریک اسید در گیاه Echinacea purpurea L. به فراوانی یافت میشوند. این پژوهش با هدف شناسایی منابع بومی ایران برای تولید شیکوریک اسید و کلروژنیک اسید و همچنین کافئیک اسید بهعنوان پیشساز این دو ترکیب انجام شده است. به این منظور برگ، ساقه و ریشه پنج گونه بومی ایران از تیره کاسنی به نامهای Lactuca undulata، Lactuca serriola، Leontodon asperrimus، Cichorium intybus و Sonchus oleraceus در طی دو مرحله رویشی و زایشی از شمال شرق ایران جمعآوری و خشک شدند. بذرهای E. purpurea نیز خریداری و در شرایط گلخانه کشت داده شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان شیکوریک اسید (3.6 میلیگرم بر گرم ماده خشک) و کافئیک اسید (28.8 میلیگرم بر گرم ماده خشک) در ریشه گیاه E. purpurea بهترتیب در طی مرحله زایشی و رویشی وجود دارد. مقایسه عصارههای مختلف گونههای بومی با یکدیگر نشان داد که ساقه گیاه L. undulata در مرحله زایشی و ریشه گیاه L. asperrimus در مرحله رویشی بهترتیب بیشترین میزان شیکوریک اسید و کلروژنیک اسید (2.3 و 8.1 میلیگرم بر گرم ماده خشک) را داشت. کمترین IC50 مربوط به ریشههای گیاه E. purpurea در مرحله زایشی بود. از میان گونههای بومی مورد بررسی، بهنظر میرسد که گیاهان L. undulata و L. asperrimus منابع بومی مناسب برای استخراج شیکوریک اسید، کلروژنیک اسید و کافئیک اسید میباشند.
مرتضی مفید بجنوردی؛ مهناز اقدسی؛ منیژه میانآبادی؛ محبت نداف
چکیده
افدرا (Ephedra major Host) درختچهای دو پایه متعلق به خانواده افدراسه و از بازدانگان پیشرفته است که خواص دارویی متعددی از آن شناخته شدهاست. هدف از این تحقیق بررسی برخی مواد مؤثره در پایههای نر و ماده در طول ماههای مرداد تا مهر است. به این منظور پایههای نر و ماده بهطور جداگانه از رویشگاه طبیعی آن واقع در ارتفاعات بجنورد جمعآوری ...
بیشتر
افدرا (Ephedra major Host) درختچهای دو پایه متعلق به خانواده افدراسه و از بازدانگان پیشرفته است که خواص دارویی متعددی از آن شناخته شدهاست. هدف از این تحقیق بررسی برخی مواد مؤثره در پایههای نر و ماده در طول ماههای مرداد تا مهر است. به این منظور پایههای نر و ماده بهطور جداگانه از رویشگاه طبیعی آن واقع در ارتفاعات بجنورد جمعآوری و خشک شدند. سپس عصاره متانولی به روش خیسانیدن استخراج و میزان آلکالوئید کل، افدرین، فنل کل، فلاونوئید کل و تانن کل نمونههای گیاهی اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که میزان آلکالوئید کل و افدرین در طی ماههای مختلف و بین پایههای نر و ماده تفاوت معنیداری داشت. بیشترین میزان آلکالوئید کل در نمونه جمعآوری شده از پایه ماده در ماه مهر بود. همچنین نتایج بدستآمده از HPLC نشان داد که میزان افدرین در این گیاه از 5/1 تا 99/1 میلیگرم بر گرم وزن خشک در ماههای مورد بررسی متغیر بود. بیشترین میزان افدرین در نمونههای برداشت شده از پایه نر در ماه مرداد دیده شد. همچنین میزان فنل کل، فلاونوئید کل و تانن کل در طی ماههای مختلف بهترتیب بین 13/41-5/31، 81/5-51/3 و 46/24-57/15 میلیگرم بر گرم وزن خشک بود. این نتایج نشان داد که میزان فنل فقط در ماه مهر، میزان فلاونوئید کل، در ماههای شهریور و مهر و میزان تانن کل در ماههای مرداد و شهریور بین پایههای نر و ماده تفاوت معنیدار داشت.
هاجر کردی؛ مهناز اقدسی؛ مهناز خلفی
چکیده
خارمریم با نام علمی Silybum marianum (L.) Gaertn گیاهی یک یا دو ساله از خانواده کاسنی است که در صنایع داروسازی اهمیت فراوان دارد. ترکیبهای مؤثره این گیاه گروهی از فلاونولیگنانها شامل سیلیبین، ایزوسیلیبین، سیلیکریستین، سیلیدیانین و تاکسیفولین بوده که مجموعاً بهعنوان سیلیمارین شناخته میشوند. این گیاه در درمان ...
بیشتر
خارمریم با نام علمی Silybum marianum (L.) Gaertn گیاهی یک یا دو ساله از خانواده کاسنی است که در صنایع داروسازی اهمیت فراوان دارد. ترکیبهای مؤثره این گیاه گروهی از فلاونولیگنانها شامل سیلیبین، ایزوسیلیبین، سیلیکریستین، سیلیدیانین و تاکسیفولین بوده که مجموعاً بهعنوان سیلیمارین شناخته میشوند. این گیاه در درمان انواع بیماریهای قلبی و عروقی، دیابت، چربی خون، بیماریهای کبدی (زردی، سیروز و آماس کبدی) و بیماریهای کیسه صفرا و ... مؤثر است. در این تحقیق اندامهای مختلف گیاه خارمریم شامل برگ جوان، برگ مسن، ساقه، ریشه، گلآذین و بذر در طی ماههای مختلف در منطقه گرگان بهطور جداگانه جمعآوری و میزان فلاونوئید کل، سیلیمارین و اجزای تشکیلدهنده سیلیمارین به روش HPLC اندازهگیری شد. نتایج بدستآمده نشان داد که بیشترین مقدار فلاونوئید کل در بذر و گلآذین و پس از آن در ساقههای گیاه وجود دارد. همچنین این نتایج نشان داد که اثر زمان بر میزان فلاونویید و نیز اثر متقابل دو عامل ماه برداشت و نوع اندام در گیاه خارمریم بر میزان فلاونوئیدهای این گیاه معنیدار است. دادههای حاصل از آنالیز دستگاه HPLC نشان داد که نوع ترکیبهای سازنده سیلیمارین در نمونههای مورد بررسی مشابه بوده و اختلاف اساسی آنها در مقدار فلاونولیگنانهای سازنده آنهاست. در بین ترکیبهای سازنده سیلیمارین، مقدار سیلیدیانین در ساقههای گیاه بیشتر بوده، در صورتیکه مقدار سایر اجزا در بذر بیشتر بود. در مجموع نتایج حاضر نشان میدهد که گرگان منطقه مناسبی برای کشت گیاه خارمریم بوده و با توجه به اینکه ساقه گیاه نیز حاوی مقادیر قابل توجهی از سیلیمارین است میتواند بهعنوان منبع مناسب در تولید ماده دارویی مورد توجه قرار گیرد.