عالیه صالحی؛ سیف اله فلاح؛ علی عباسی سورکی؛ محمود رضا تدین
چکیده
به‌منظور بررسی پاسخ عملکرد و اجزای عملکرد دو گیاه دارویی شنبلیله (Trigonella foenum-graecum L.) و گندم سیاه (Fagopyrum esculentum Moench) به کودهای آلی و شیمیایی، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در دو سال متوالی (۱۳۹۳ و ۱۳۹۴) اجرا شد. عاملهای آزمایش شامل دو گونه گیاه دارویی شنبلیله (لگوم) و گندم سیاه (غیرلگوم) ...
بیشتر
به‌منظور بررسی پاسخ عملکرد و اجزای عملکرد دو گیاه دارویی شنبلیله (Trigonella foenum-graecum L.) و گندم سیاه (Fagopyrum esculentum Moench) به کودهای آلی و شیمیایی، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در دو سال متوالی (۱۳۹۳ و ۱۳۹۴) اجرا شد. عاملهای آزمایش شامل دو گونه گیاه دارویی شنبلیله (لگوم) و گندم سیاه (غیرلگوم) و سه منبع مختلف کودی (کود شیمیایی، کود شیمیایی + کود آلی و کود آلی (کود مرغی)) بودند. نتایج نشان داد که کاربرد کود آلی نسبت به کود شیمیایی در گندم سیاه موجب افزایش معنی‌دار ارتفاع بوته (17.76%) و تعداد شاخه جانبی (8%) در سال اول، تعداد دانه در خوشه (28% و 19.53% بهترتیب در سال اول و دوم)، عملکرد دانه (40.24% و 26.57% بهترتیب در سال اول و دوم)، عملکرد بیولوژیک (34.66% و 47.74% بهترتیب در سال اول و دوم) و در گیاه شنبلیله باعث افزیش تعداد شاخه جانبی در بوته (8%) و عملکرد بیولوژیک (25%) در سال اول شد. از سوی دیگر ترکیب کودهای آلی با شیمیایی (50:50) در مقایسه با تیمار کود شیمیایی در گندم سیاه، موجب افزایش معنی‌دار ارتفاع بوته (10.35%، سال دوم)، عملکرد دانه (52.21% و 17.19% بهترتیب در سال اول و دوم)، عملکرد بیولوژیک (24.86% و 26.35% بهترتیب در سال اول و دوم)، شاخص برداشت (21.53%، سال اول) گردید. کود تلفیقی در شنبلیله تعداد شاخه جانبی (16.70%، سال اول) و عملکرد دانه (14.40%، سال دوم) را نسبت به کود شیمیایی افزایش داد. به‌طور کلی، برای تولید گیاهان دارویی گندم سیاه (غیرلگوم) کود آلی و کود آلی به‌علاوه کود شیمیایی جایگزین مناسبی برای کودهای شیمیایی است، اما برای تولید گیاه دارویی شنبلیله، جایگزینی کود آلی تنها عملکرد بیولوژیک را نسبت به کود شیمیایی افزایش میدهد.
علی تدین؛ شهرام ترابیان؛ محمود رضا تدین
چکیده
به‌منظور بررسی ویژگی‌های مرفولوژیک و زراعی ژنوتیپ‌های مختلف بزرک دارویی (Linum usitatissimum L.) در تراکم‌های مختلف بوته، یک آزمایش مزرعه‌ای به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه اجرا گردید. تراکم‌های مختلف ٣٠٠، ٥٠٠ و ١٠٠٠ بوته در مترمربع به‌عنوان فاکتور اول و چهار ژنوتیپ بزرک ایرانی، استرالیایی، کانادایی ...
بیشتر
به‌منظور بررسی ویژگی‌های مرفولوژیک و زراعی ژنوتیپ‌های مختلف بزرک دارویی (Linum usitatissimum L.) در تراکم‌های مختلف بوته، یک آزمایش مزرعه‌ای به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه اجرا گردید. تراکم‌های مختلف ٣٠٠، ٥٠٠ و ١٠٠٠ بوته در مترمربع به‌عنوان فاکتور اول و چهار ژنوتیپ بزرک ایرانی، استرالیایی، کانادایی و فرانسوی به‌عنوان فاکتور دوم منظور گردید. نمونه‌برداری در سه مرحله رشد رویشی، ٥٠% گل‌دهی و رسیدگی فیزیولوژیک انجام شد. نتایج نشان داد که تراکم بوته اثر معنی‌داری بر میانگین صفات ارتفاع، وزن ماده خشک هوایی گیاه در مرحله رشد رویشی، ارتفاع، قطر ساقه، وزن خشک در مرحله ٥٠% گل‌دهی، ارتفاع، قطر ساقه، تعداد شاخه فرعی و وزن خشک در مرحله رسیدگی داشت. درضمن صفات تعداد کپسول در بوته، وزن هزاردانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت نیز تحت تأثیر تراکم بوته قرار گرفت. ژنوتیپ‌های مختلف بزرک اثر معنی‌داری روی صفات ارتفاع، قطر ساقه و تعداد شاخه فرعی در هر سه برداشت داشت. صفات تعداد کپسول در بوته، تعداد بذر در کپسول، وزن هزاردانه، عملکرد دانه، شاخص برداشت و تعداد روز تا ٥٠% گل‌دهی و رسیدگی فیزیولوژیک نیز تحت تأثیر معنی‌دار ژنوتیپ‌های بزرک قرار گرفت. حداکثر عملکرد دانه با میانگین ٨٩٩ کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار 1000 بوته در مترمربع بود. ژنوتیپ ایرانی بزرک، با تولید میانگین ٤٠/٦ بذر در کپسول، تولید میانگین ١٣٧٥ کیلوگرم بذر در هکتار، میانگین شاخص برداشت ٢٣/٢١، بیشترین و با میانگین ٦٥ روز تا ٥٠% گل‌دهی و ١٢٣ روز تا رسیدگی فیزیولوژیک دیررس‌‌ترین ژنوتیپ بود.
