سعید حضرتی؛ زین العابدین طهماسبی سروستانی؛ امیر رضا صادقی بختوری
چکیده
صبر‌زرد (Aloe barbadensis Miller.) یکی از مهمترین و اقتصادی‌ترین گیاهان دارویی، در بسیاری از کشورهای دنیا می‌باشد. به‌منظور بررسی تأثیر تنش کم‌آبی و کاربرد زئولیت بر کاهش اثرات تنش کم‌آبی گیاه صبر‌زرد آزمایشی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. گیاهان در سه مرحله 90، 180 و 270 روز پس از اعمال تیمارها برداشت شدند. در شدت‌های بالای ...
بیشتر
صبر‌زرد (Aloe barbadensis Miller.) یکی از مهمترین و اقتصادی‌ترین گیاهان دارویی، در بسیاری از کشورهای دنیا می‌باشد. به‌منظور بررسی تأثیر تنش کم‌آبی و کاربرد زئولیت بر کاهش اثرات تنش کم‌آبی گیاه صبر‌زرد آزمایشی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. گیاهان در سه مرحله 90، 180 و 270 روز پس از اعمال تیمارها برداشت شدند. در شدت‌های بالای تنش کم‌آبی وزن تر برگ، وزن تر ژل و رشد گیاه کاهش یافت، اما ترکیب‌های بیوشیمیایی افزایش پیدا کردند. نتایج آزمایش نشان داد بیشترین تعداد برگ و پاجوش تولید شده توسط هر گیاه به‌ترتیب در رژیم آبیاری 20% و 40% تخلیه رطوبت با کاربرد 8 گرم زئولیت بدست آمد. به‌طوری که بیشترین مقدار وزن تر برگ و ژل در رژیم آبیاری 60% ظرفیت زراعی با کاربرد 8 گرم زئولیت به‌ترتیب 624.13 و 397.17 گرم، 270 روز پس از اعمال تیمارها بدست آمد. بیشترین میزان کارآیی مصرف آب در تیمار 40% ظرفیت آبیاری با کاربرد 8 گرم زئولیت و حداقل کارآیی مصرف آب در تیمار 80% ظرفیت آبیاری بدون کاربرد زئولیت حاصل شد. بیشترین و کمترین درصد آلوئین به‌ترتیب 23.48% و 10.80% در رژیم آبیاری 80% تخلیه ظرفیت زراعی و عدم کاربرد زئولیت 90 روز بعد از اعمال تیمارها و 40% تخلیه رطوبت ظرفیت زراعی با کاربرد 4 گرم زئولیت 180 روز پس از اعمال تیمارها بدست آمد. همچنین بیشترین میزان فروکتوز 234.71 و گلوکز 79.83 میلی‌گرم در هر گرم وزن خشک در تیمار 20% ظرفیت آبیاری بدون کاربرد زئولیت بدست آمد. با افزایش شدت تنش کم‌آبی تجمع پرولین در برگ‌های گیاه در مقایسه با تیمار بدون تنش افزایش پیدا کرد و بیشترین میزان در تیمار 40% رطوبت ظرفیت زراعی بدون کاربرد زئولیت 90 روز پس از اعمال تیمارها بدست آمد. بنابراین از نتایج این آزمایش می‌توان استنباط کرد که استفاده از زئولیت می‌تواند با افزایش ظرفیت نگهداری رطوبت خاک باعث بهبود رشد و عملکرد گیاه شده و اثرات منفی تنش کم‌آبی را در گیاه صبر‌زرد کاهش دهد. همچنین تحت تنش کم‌آبی در سطوح معین با تنظیم فشار اسمزی، منجر به افزایش کارآیی مصرف آب و ترکیب‌های بیوشیمیایی در این گیاه شد.
