میترا امام؛ عباس قمری‌زارع؛ کامبیز اسپهبدی؛ طیبه سهیلا نراقی؛ شکوفه شهرزاد؛ حبیب زارع؛ لیلا میرجانی
چکیده
گیاه دارویی تیس (Sorbus aucuparia L.) از گونه‌های مهم جنس Sorbus در خانواده Rosaceae است و ارزش دارویی آن به دلیل میوه و برگ آن می‌باشد. به‌منظور بررسی تأثیر عوامل محیط کشت و تنظیم‌کننده‌های رشد بر تکثیر درون‌شیشه‌ای گیاه تیس، برداشت جوانه از پایه‌های بالغ مناطق سنگده ساری، سیاه‌بیشه مازندران و فولادمحله سمنان در تمام فصول ...
بیشتر
گیاه دارویی تیس (Sorbus aucuparia L.) از گونه‌های مهم جنس Sorbus در خانواده Rosaceae است و ارزش دارویی آن به دلیل میوه و برگ آن می‌باشد. به‌منظور بررسی تأثیر عوامل محیط کشت و تنظیم‌کننده‌های رشد بر تکثیر درون‌شیشه‌ای گیاه تیس، برداشت جوانه از پایه‌های بالغ مناطق سنگده ساری، سیاه‌بیشه مازندران و فولادمحله سمنان در تمام فصول سال انجام و بهترین روش سترونسازی جوانهها تعیین گردید. این روش عبارت از شستشو و برسکشی نمونهها با مایع ظرفشویی و بعد با محلول اتانل 70% بود. در مرحله سترونسازی، در ابتدای فصل زمستان تیمار استفاده از محلول 1/0% کلریدجیوه برای زمان 4 دقیقه در مورد ژنوتیپ بالغ سنگده- فریم و زمان 3 دقیقه برای ریزنمونه ژنوتیپهای سیاه‌بیشه مناسبتر از بقیه تیمارها بود. برای ریزنمونه ژنوتیپهای فولادمحله، این تیمار در فصل تابستان و در زمان 5 دقیقه مناسب بود. محیط کشت DKW با هورمونهای BA، TDZ و IBA در غلظتهای بهترتیب 5/0، 05/0 و 1/0 میلیگرم در لیتر در مرحله شاخهزایی و تکثیر و محیط MS با 2iP 5/0 میلیگرم در لیتر برای وصول به شاخههای با رشد طولی مناسب، تعیین گردید. ریشهزایی در محیط تغییریافته MCM مایع با ورمیکولیت و IBA در غلظت 5/1 میلیگرم در لیتر و در شرایط تاریکی انجام شد.
فاطمه‌السادات سری؛ عباس قمری‌زارع؛ شکوفه شهرزاد؛ محبت‌علی نادری‌شهاب؛ سپیده کلاته‌جاری
چکیده
نوروزک (Salvia leriifolia Benth.) گیاهی متعلق به تیره نعناعیان (Lamiaceae) می‌باشد. این گیاه از نظر دارویی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در طبیعت جوانه‌زنی بذر این گیاه به سختی صورت می‌گیرد که موجب در معرض انقراض قرار گرفتن آن شده‌است. این پژوهش ضمن بررسی علت پایین بودن جوانه‌زنی بذر، عوامل مؤثر بر تحریک جوانه‌زنی را مورد بررسی قرار ...
بیشتر
نوروزک (Salvia leriifolia Benth.) گیاهی متعلق به تیره نعناعیان (Lamiaceae) می‌باشد. این گیاه از نظر دارویی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در طبیعت جوانه‌زنی بذر این گیاه به سختی صورت می‌گیرد که موجب در معرض انقراض قرار گرفتن آن شده‌است. این پژوهش ضمن بررسی علت پایین بودن جوانه‌زنی بذر، عوامل مؤثر بر تحریک جوانه‌زنی را مورد بررسی قرار خواهد داد. تیمارهای مختلف فیزیکی- شیمیایی شامل خراش‌دهی پوسته بذر، خراش‌دهی پوسته بذر و آب جاری، قرار دادن بذور نرمال زیر آب جاری، حذف کامل پوسته بذر و کشت مغز بذر، ایجاد ترک در پوسته بذر و تیمار بذر نرمال با اسید سولفوریک بود. بذرها در سال 1388 از ایستگاه آبخوانداری واقع در شهر سبزوار جمع‌آوری شدند. سترون کردن بذرها با محلول HgCl2w/v 1/0% انجام شد و اثر چهار تیمار دمایی C˚4+، C˚20+، C˚25+ و قرارگیری بذرها به مدت یک هفته در دمای C˚4+ و سپس انتقال به دمای C˚25+ بر جوانه‌زنی بذر این گیاه بررسی گردید. در هیچ یک از تیمارهای شاهد، خراش‌دهی مکانیکی، آب جاری و تیمار با اسید سولفوریک، جوانه‌زنی حاصل نشد. اختلاف معنی‌داری در جوانه‌زنی بذر در تیمارهای خراش‌دهی پوسته بذر و آب جاری و برش با اسکالپل و ایجاد شکاف در بذر بجز بذرهایی که پوست‌برداری شده بودند مشاهده نشد. تیمار حذف کامل پوسته بذر و قرارگیری بذرها در دمای C˚4 به‌مدت یک هفته و سپس نگهداری آنها در دمای C˚25 بهترین نتیجه (100% جوانه‌زنی) را در بر داشت. حذف کامل پوسته بذر به‌عنوان مانع فیزیکی همراه با سرمادهی اولیه روشی مؤثر برای جوانه‌زنی بذر این گونه شناخته شد.
محمدحسن عصاره؛ منصوره صداقتی؛ خدیجه کیارستمی؛ عباس قمری‌زارع
چکیده
توانایی اکالیپتوس‌ها در رشد سریع سبب شده تا این جنس در جنگل‌کاری، مصارف صنعتی و دارویی اهمیت فوق‌العاده‌ای پیدا کند. گونه درختی Eucalyptus maculata Hook. از نظر تولید برخی ترکیبهای شیمیایی و مصارف دارویی نسبت به سایر اکالیپتوس‌ها از اهمیت خاصی برخوردار است. در این پژوهش برای بررسی تغییرات کمّی اسانس و نوع ترکیبهای تشکیل‌دهنده برگ درخت ...
بیشتر
توانایی اکالیپتوس‌ها در رشد سریع سبب شده تا این جنس در جنگل‌کاری، مصارف صنعتی و دارویی اهمیت فوق‌العاده‌ای پیدا کند. گونه درختی Eucalyptus maculata Hook. از نظر تولید برخی ترکیبهای شیمیایی و مصارف دارویی نسبت به سایر اکالیپتوس‌ها از اهمیت خاصی برخوردار است. در این پژوهش برای بررسی تغییرات کمّی اسانس و نوع ترکیبهای تشکیل‌دهنده برگ درخت E. maculata، از منطقه گرمسیری دزفول (ایستگاه تحقیقاتی صفیآباد) در استان خوزستان در چهار فصل سال جمع‌آوری گردید. روغن اسانسی گیاه به روش تقطیر با آب استخراج و به کمک دستگاههای کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیفسنج جرمی (GC/MS) مورد مطالعه و شناسایی قرار گرفت. بیشترین بازده اسانس در فصل پاییز (7/1%) و کمترین بازده اسانس در فصل بهار (52/0%) بدست آمد. بیشترین مقدار 8،1-سینئول با راندمان 5/22% در زمستان، سیترونلال 0/15% در بهار و سیترونلول 0/35% در تابستان بدست آمد. بیشترین مقدار ترکیبهای معطر (46%) در تابستان بدست آمد و همچنین بیشترین ترکیب در تمامی فصول سیترونلول بود و سیترونلیل استات نیز مقدار خود را در کل سال ثابت نگه داشت.
